LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
Dat stuk voelt inderdaad niet helemaal aan als een gewoon bijvoeglijk naamwoord. Het was van oorsprong ook een substantief en onderdeel van een bijwoordelijke bepaling en heeft zich vanuit die positie kennelijk in de loop van de 19e eeuw tot een bijvoeglijk naamwoord ontwikkeld. De verbogen vorm stukke is nog later opgekomen. Die voelt nog steeds raar aan, een beetje kinderlijk ook.quote:
quote:Ontstaan door verkorting van de bijwoordelijke bepaling aan stuk ‘in stukken, uiteen-’ in combinatie met een werkwoord met (meestal) destructieve betekenis; aan stuk is door wegval van de slot-e ontstaan uit ouder aen stucke ‘id.’, waarin stucke de oude meervoudsvorm is van het zn. → stuk 1. De opkomst van de voorzetselloze vorm stuk vond in de 19e eeuw plaats; in diezelfde periode raakte de oude formulering aan stuk in onbruik. Het is oorspr. een bijwoord, maar vanaf de tweede helft van de 19e eeuw wordt het ook als predicatief bijvoeglijk naamwoord gebruikt en tegenwoordig ook wel attributief, zoals in ‘een stukke fiets’, voor ouder stukken(d).
(M. Philippa e.a. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands, via etymologiebank.nl)
quote:Zulk een synoniem heeft niet gesteund bij de opkomst van stukkend uit stukken, dat men in ouder Nieuwnederlands nog vaak aantreft. Ook dit zou ‘bijna beschaafd’ kunnen heten. Het heeft zijn carrière wel voor een deel daaraan te danken dat het synoniem stuk zich lang afwijzend heeft gehouden tegenover de verbogen vorm: een stukke fiets is altijd nog gedurfd, terwijl stukkend zonder bezwaar tot stukkende wordt verlengd.
(De Nieuwe Taalgids, 1938, via DBNL)
Je verwoordt het precies! En de uitleg verklaart veel.quote:Op zondag 11 november 2012 23:55 schreef Iblardi het volgende:
[..]
Dat stuk voelt inderdaad niet helemaal aan als een gewoon bijvoeglijk naamwoord. Het was van oorsprong ook een substantief en onderdeel van een bijwoordelijke bepaling en heeft zich vanuit die positie kennelijk in de loop van de 19e eeuw tot een bijvoeglijk naamwoord ontwikkeld. De verbogen vorm stukke is nog later opgekomen. Die voelt nog steeds raar aan, een beetje kinderlijk ook.
[..]
[..]
Grappige formulering:
"Het heeft zijn carrière wel voor een deel daaraan te danken dat het synoniem stuk zich lang afwijzend heeft gehouden tegenover de verbogen vorm: een stukke fiets is altijd nog gedurfd, terwijl stukkend zonder bezwaar tot stukkende wordt verlengd."
Alsof het woord een ding of zelfs orgaan of mens is, dat een wil heeft: zich afwijzend heeft gehouden.
Overigens zou ik stukkend als dialect beschouwen.
Onderschat nooit de kracht van domme mensen in grote groepen!
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
' een stukke fiets ' is een kapotte fiets. Iedereen in het Noorden weet dat. De fiets is stuk/kapot.
Iedereen in het Zuiden weet dat ook. Maar voor mij voelt het als een kinderlijke vorm.quote:
' een stukke fiets ' is een kapotte fiets. Iedereen in het Noorden weet dat. De fiets is stuk/kapot.
Een kapotte fiets is goed, een stukke fiets is niet goed.
Een kapot horloge is goed (taalgebruik), een stuk horloge ook.
Onderschat nooit de kracht van domme mensen in grote groepen!
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
Kees, ik ben geboren en getogen in het midden/westen (Hilversum) en daar sprak men misschien wat 'kinderlijk' 
Je hoeft het je niet persoonlijk aan te trekken, maar Iblardi geeft hierboven al heel informatieve informatie. En je begint zelf over "het Noorden" en "iedereen weet dat".quote:
Kees, ik ben geboren en getogen in het midden/westen (Hilversum) en daar sprak men misschien wat 'kinderlijk'
De gewone mensen die ik uit Hilversum ken, waaronder een geliefde en haar familie, spraken redelijk goed Nederlands. Ik kan eens navragen over stukke.
Onderschat nooit de kracht van domme mensen in grote groepen!
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
Der Irrsinn ist bei Einzelnen etwas Seltenes - aber bei Gruppen, Parteien, Völkern, Zeiten die Regel. (Friedrich Nietzsche)
Daarom twijfelde ik ook, maar het klinkt zo foutquote:
[..]
Waarom niet? Kapot - kapotte <-> Stuk - stukke
Niet mooi, maar fout?
Bedankt iedereen voor de verduidelijking!
Ignorance is bliss, but knowledge is power.
Nee hoor. Ik kan zo een boek vullen met jouw dichterlijke vrijheden.quote:Op zondag 11 november 2012 07:27 schreef He-man- het volgende:
[..]
Welke fouten?ala dit alles is waarmee je kan komen.
Remember all, if you don't sin, then Jesus died for nothing.
Samenzweringstheorieën behoren tot de wetenschap van onwetenden
Samenzweringstheorieën behoren tot de wetenschap van onwetenden
Vrijheden die zijn prachtig.quote:
[..]
Nee hoor. Ik kan zo een boek vullen met jouw dichterlijke vrijheden.
Een man die vrijheden nam, en een boek dat nu nog gedrukt wordt. Terwijl zijn spelling, ach hij maakte zijn eigen taal! En laten we niet vergeten dat de hoge heren het nu nog niet eens zijn over wat het nu precies voorn boek is. Ja ach waarom vrijheden nemen!
Op maandag 12 november 2012 13:46 schreef Splutje het volgende:
Herman is helemaal de weg kwijt
Herman is helemaal de weg kwijt
Deze valt in de categorie... van 'bekant', 'ofterwijl', etc.quote:
Vrouwen die seks met je willen, maar het tog niet doen omdat ze dan denken sletterig over te komen.
Zehma alsof ik het tegen de hele wereld ga vertellen dat we niet een half jaar op seks hebben gewacht.
Geen vertrouwen hebben in mij dus.
The love you take is equal to the love you make.
Soberzoquote:
[..]
Deze valt in de categorie... van 'bekant', 'ofterwijl', etc.
Muil houwe of ik sjoel d'r eentje in!
Bekant is eerder een dialect. Wordt hier heel vaak gezegd ipv bijna.
Bijkans, gok ik.
Bijkans, gok ik.
Curiosity cultured the cat
Hoge dames vangen veel wind
Whadda ya hear! Whadda ya say!
What is any ocean but a multitude of drops?
Hoge dames vangen veel wind
Whadda ya hear! Whadda ya say!
What is any ocean but a multitude of drops?
Was bij ons in het dorp ook een vrij gebruikelijk woord. In elk geval uitgesproken als bù-kant. Met een keiharde kquote:Op maandag 12 november 2012 17:45 schreef Copycat het volgende:
Bekant is eerder een dialect. Wordt hier heel vaak gezegd ipv bijna.
Bijkans, gok ik.
Muil houwe of ik sjoel d'r eentje in!
Hier is het meer een 'buhkhant' op zijn slooms uitgesproken.
Curiosity cultured the cat
Hoge dames vangen veel wind
Whadda ya hear! Whadda ya say!
What is any ocean but a multitude of drops?
Hoge dames vangen veel wind
Whadda ya hear! Whadda ya say!
What is any ocean but a multitude of drops?
Ik bedoel dus in het spraakgebruik verbasterde woorden waarin de oorsprong alleen met moeite is te herkennen. En degene die het woord gebruikt, kent die in ieder geval niet.
The love you take is equal to the love you make.
Pindakaas?quote:
Ik wil gewoon weer werken en het enige wat ik vraag van het UWV en dat jobhunting traject is dat er gericht gezocht word, niet dat er gebeld word naar een kaasboer of ik op de markt kan komen te staan of in dit geval een carrosseriebedrijf waar ik totaal geen pinda's van gegeten heb.
Chocoladetaartjes.
Op donderdag 25 juli 2013 18:44 schreef trovey het volgende: Evert, de vrouwelijke versie. :P
Op donderdag 25 juli 2013 18:44 schreef trovey het volgende: Evert, de vrouwelijke versie. :P
