![6008238235_5eb61886f9_z.jpg]()
De zomervakantie van 2011 stond in het teken van een stedentrip langs de hoofdsteden van Tsjechië, Oostenrijk en Hongarije. Hierbij diende de hoofdstad van Duitsland, Berlijn, als springplank naar het voormalige oostblok. Het vervoer op de Stadtbahn van Berlijn is nog altijd in handen van DB-dochter S-Bahn Berlin, die naast de vele vrij nieuwe treinstellen serie 481/482 ook nog ouder materieel rond heeft rijden. Deze zogenaamde Cola-dose, zoals ze door de Berlijnse spoorhobbyist genoemd wordt, is in opdracht van de Deutsche Reichsbahn door LEW (Lokomotivbau Elektrotechnische Werke) ontwikkeld vanaf 1979. Het eerste prototype werd gepresenteerd op de Leipziger Frühjahrsmesse in 1980. In 1987 werden acht eenheden als nulserie (baureihe 270) afgeleverd en in dienst gesteld. Na de Duitse eenwording in 1990 kwamen langzamerhand de overige 158 setjes in dienst. Vanaf 2003 werden ze met de komst van de Baureihen 480 en 481/482 stuk voor stuk terzijde gezet en gedeeltelijk ook gesloopt. Toch zorgden grootschalige problemen met de assen ervoor dat de laatste jaren de inzet van de Baureihe 485 nog niet ten einde gekomen is. Op 18 juli 2011 zijn de 485 037, 485 070 en 485 082 als S75 onderweg van Berlin Spandau naar Wartenberg en arriveren hier op het station Berlin Messe Süd/Eichkamp. Op de achtergrond zijn de stadionlampen van het Olympiastadion te zien.
![6008944644_b7623a202d_z.jpg]()
De Berliner Verkehrsbetriebe (BVG) was tussen 1984 en 1994 verantwoordelijk voor de dienstuitvoering van de S-Bahn in West-Berlijn. Ook hier was eind jaren tachtig de tijd rijp om nieuw materieel te bestellen. AEG, Siemens en Waggon Union bouwden samen in de periode 1986-1987 en 1990-1994 in totaal 85 vierwagenstellen. Omdat zowel de serie 480 als 485 sinds de Duitse eenwording en samensmelting van Deutsche Reichsbahn en Bundesbahn tot Deutsche Bahn technisch verouderd waren, bleef deze serie relatief klein. Anno 2011 wordt de serie 480 voornamelijk nog ingezet op de S8 en S46, die beide vanuit Bahnwerk Grünau respectievelijk naar Birkenwerder en Westend rijden. Beide lijnen maken gedeeltelijk gebruik van de bijna 37 kilometer lange S-Bahn Ring, waar verder de S41 en S42 precies een uur doen over een compleet rondje Gesundbrunnen - Ostkreuz - Südkreuz - Westkreuz - Gesundbrunnen (S41) en tegengestelde richting (S42). Nabij Westkreuz is de Messe ICC gelegen, waar onder andere de tweejaarlijkse Innotrans-beurs wordt gehouden. De 480 005, 480 051 en 480 060 zijn als S46 zojuist vertrokken uit Westend en rijden via Berlin Südkreuz en Grünau naar Königs Wusterhausen.
![6008546279_832a3bc178_z.jpg]()
De gele huiskleur van het Berlijnse stadsvervoerbedrijf BVG komt op het gehele wagenpark voor, waaronder ook de treinstellen van de Berlijnse U-Bahn. Het Berlijnse U-Bahn net is met 10 lijnen groot te noemen. Kortweg zijn deze lijnen in te delen in twee categoriën: Kleinprofil (2,3 meter breed en inzet op de lijnen U1 t/m U4) en Grossprofil (2,65 meter breed en inzet op de lijnen U5, 55 t/m U9). Al sinds 1902 rijdt de metro in de Duitse hoofdstad, toendertijd alleen nog in Kleinprofil. In 1923 werd de eerste metrolijn in het bredere profiel geopend. Het huidige wagenpark bestaat voornamelijk uit de wagentypes A3, F, H en HK. De eerste twee zijn begin jaren 60 gebouwd door een samenwerking van de bedrijven ABB Henschel, AEG, O&K, Siemens en Waggon-Union en lijken, afgezien van het profiel, erg op elkaar. Sinds de Duitse eenwording is de BVG druk bezig geweest met de ontwikkeling van een moderner U-Bahn type, die sinds 2004 als type H (en later ook type HK voor het smalle profiel) in dienst is gesteld. Op de U3 tussen Nollendorfplatz en Krumme Lanke is anno 2011 de hegemonie van de oude treinstellen vooralsnog niet doorbroken. Stellen 524, 525, 487 en 486 verlaten hier het station Thielplatz, gelegen in de wijk Zehlendorf.
![6009270172_e27b008bd4_z.jpg]()
Ondanks dat de U-Bahn staat voor Untergrund-bahn, zijn van de 173 stations er 34 bovengronds. Dit is met name aan het eind van diverse lijnen, ver buiten het centrum het geval. Maar U-Bahnline 1 verloopt juist voor het grootste gedeelte in de buitenlucht. Deze oost-westverbinding was in 1902 de eerste U-bahnlinie in Berlijn en wordt zoals te zien is op de foto, de Hochbahn genoemd: het is gebouwd op een viaduct boven weg en water. Het water op de foto betreft het Landwehrkanal en dient anno 2011 voornamelijk de pleziervaart. Ook fraai is het zicht op de evangelische Heilig-Kreuz-Kirche in Berlin-Kreuzberg, die is gebouwd tussen 1884 en 1888. Tussen alle stapelwolken door arriveren de BVG stellen 488, 489, 596, 597, 560, 561, 598 en 599 als U12 de Möckernbrücke. Als gevolg van werkzaamheden zijn de lijnen U1 en U2 deels aan elkaar geknoopt en zo ontstaat de lijn U12, die loopt van de Warschauer Strasse tot Olympiastadion.
![6009420526_316596ff1b_z.jpg]()
Dagelijks rijdt er een nachttrein van Budapest via Praag naar Berlijn. Nadat de trein ´s ochtends in Dresden arriveert, wordt er van lokgewisseld. Meestal neemt een DB 120 de trein hier over van een CD 371. Na een reis van ruim 2 uur wordt het Berliner Hauptbahnhof bereikt. Hierna gaat de trein als leegmat naar opstelterrein Berlin Grunewald. Om hier te komen moet eerst een gedeelte van de S-Bahn Ring bereden worden en zodoende komt de trein even voor half 10 strak op tijd voorbij S-Bahnhof Berlin Westend met aan kop de DB 120 131. Opvallend is het gemengde wagenpark waaruit deze Euro Night bestaat: twee Tsjechische slaaprijtuigen en vier Hongaarse rijtuigen.
![6009541280_98cff193e4_z.jpg]()
Door koperdiefstal was het treinverkeer op dinsdagochtend 19 juli 2011 in en rond Berlijn flink verstoord. Diverse leegmat- en overbrengingsritten reden afwijkend via de Berlijnse Stadtbahn in plaats van over de Berlijnse (S-) Innenring. Zo ook het materieel voor de EC 177 van Berlin Gesundbrunnen naar Wien Praterstern. De Tsjechische spoorwegen, České dráhy (CD), zijn momenteel bezig het IC/EC wagenpark te moderniseren en tevens de rijtuigen een blauwe in plaats van rode uitstraling te geven. Zo zijn een aantal EC-treinen op de relatie Hamburg/Berlijn/Ostseebad Binz - Praag/Brno/Wenen op het moment in een vrij bonte samenstelling te waar te nemen. Normaal gesproken rijdt deze trein dus via de S-Bahn Innenring maar hier passeert het met de DB 101 139 aan kop de bekende stek bij de Warschauer Strasse, op weg naar Berlin Gesundbrunnen.
![6009138825_c5ea96dd47_z.jpg]()
Zoals eerder geschreven loopt het trace van de U1 via de Hochbahn naar de Warschauer Strasse. Hierbij is het laatste gedeelte eigenlijk het mooist, als de rivier de Spree via de Oberbaumbrücke overgestoken wordt. De brug verbindt de wijken Kreuzberg en Friedrichshain en bestaat uit twee niveaus: een voor auto's, voetgangers en fietsers en een voor de U-Bahn. Met zijn 154 meter is de Oberbaumbrücke, die gebouwd is tussen 1894 en 1896, de langste brug van Berlijn. Gedurende de deling van de stad was de Spree hier de grens Oost en West Berlijn. Nog altijd is links van deze foto een flink stuk muur te bewonderen, nu wel van beide zijden. In fraaie avondlicht passeren 8 bakken U-Bahn type A3 als lijn U12 op weg naar het nabij gelegen eindstation aan de Warschauer Strasse.
Morgen Praag.