"Vijf grote hervormingen voor toekomst België"
Op een persconferentie heeft Elio Di Rupo rond 17 uur zijn formateursnota voorgesteld. Het is een lijvig document met een hele trits hervormingsvoorstellen. Hij focust op vijf belangrijke hervormingsassen.
"Het doel van mijn opdracht was een basis voor te stellen voor een compromis op het vlak van begroting, sociaal-economische en institutionele hervormingen", stak de formateur van wal. Het doel is een regering te vormen en een 6e staatshervorming te realiseren, aldus de formateur.
Di Rupo onderscheidt 5 grote hervormingen, nodig voor de toekomst van het land. Hij heeft naar eigen zeggen de ambitie om tegen 2015 250.000 banen te creëren.
De 5 grote hervormingen zijn:
Sanering van de overheidsfinanciën (een strenge en verantwoorde begroting die het land moet beschermen tegen speculatie)
Duurzame oplossing voor BHV, een grote staatshervorming en meer autonomie en responsabilisering van de deelstaten
Hervorming van de financieringswet
Sociaal-economische hervormingen (pensioenen, arbeidsmarkt, ziekteverzekering)
Hervormingen in asiel en migratie, justitie en politieke vernieuwing.
Maatregelen voor sanering van overheidsfinanciën
Alle overheden samen moeten volgens Di Rupo 22 miljard besparen. De federale regering moet daarvan 17,5 miljard voor haar rekening nemen. De besparingen moeten worden gerealiseerd door een vermindering van de uitgaven (37 procent), een verhoging van de inkomsten (27 procent), diverse maatregelen (30 procent) en winst op intrest (6 procent).
Hieronder volgen enkele opvallende voorstellen:
de groeinorm in de sociale zekerheid gaat van 4,5 naar 2 procent per jaar tot 2015.
de groei van het budget voor ontwikkelingssamenwerking wordt beperkt.
de prijs van de dienstencheques wordt opgetrokken en de fiscale aftrekbaarheid wordt afgeschaft.
de verhoging van de taks op beursverrichtingen.
een taks op vliegtuigtickets in business class en eerste klasse.
belasting op grote bedrijfswagens.
tijdelijke crisisbelasting op grotere fortuinen.
Staatshervorming en BHV
Di Rupo stelt de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde voor, en dat is volgens hem nodig omdat het land anders dreigt te worden gedestabiliseerd.
De inwoners van de 6 faciliteitengemeenten in de rand krijgen en dubbele kiesbrief: een voor een Brusselse lijst en een voor een Vlaams-Brabantse lijst.
Het Grondwettelijk Hof wordt bevoegd voor de taalwetgeving in de faciliteitengemeenten.
Er komt een nieuwe benoemingsprocedure voor de burgemeesters: de gewestregering moet benoemen binnen de 60 dagen, zoniet komt er een benoeming van rechtswege.
Er komt een extra financiering van het Brussels Gewest, tot 461miljoen in 2015, uit een Vlaamse Waalse en federale pot.
Een overheveling van bevoegdheden naar de regio's, zonder aan de kern van de sociale zekerheid, goed over een bedrag van 17,3 miljard euro (o.m. kinderbijslag, activering, controle en sanctionering van werklozen).
Hervorming van de financieringswet
De gewesten worden bevoegd voor 60 procent van de netto-fiscale inkomsten van de federale staat (de fiscale druk stijgt niet voor de burger).
De gewesten worden bevoegd voor de vennootschapsbelasting (nieuwe bevoegdheid).
De gewesten worden gefinancierd op basis van de belastingopbrengsten per gewest en op basis van de bevoegdheden in de gemeenschappen.
Er komt meer responsabilisering: lokale overheden worden bijvoorbeeld beloond of beboet met een soort bonus-malussysteem op het vlak van de werkgelegenheidsgraad.
Sociaal-economische hervormingen
De formateur formuleert een aantal doelstellingen op lange termijn: werk creëren, het evenwicht in de sociale zekerheid behouden, het pensioenstelsel betaalbaar houden.
Hieronder enkele maatregelen:
De werkgelegenheidsgraad moet worden opgetrokken naar 72,3 procent (creëren van 250.000 banen, in overleg met de sociale partners).
Lagere uitkeringen voor langdurig werklozen, jonger dan 55 jaar.
Ontmoedigen brugpensioen, in overleg met de sociale partners.
De index blijft behouden, maar er moet een betere prijzencontrole komen.
Ongunstiger pensioen voor nieuwe ambtenaren.
Wie ouder dan 65 is en blijft werken, krijgt zijn pensioen bovenop zijn loon, als een soort bonus.
De minimumpensioenen worden opgetrokken.
De groeinorm in de ziekteverzekering wordt verminderd naar 2 procent tot in 2015.
Politieke hervormingen
Er komt 1 enkele minister die verantwoordelijk is voor asiel en migratie.
Er komt een federale kieskring die goed is voor 10 zetels in de Kamer.
De regionale, federale en Europese verkiezingen vallen samen.
Het aantal Kamerleden wordt 170: 150 rechtstreeks verkozenen, 10 verkozenen uit de federale kieskring en 10 gecoöpteerden.
De Senaat wordt een "niet-permanente instelling" met minder bevoegdheden en wordt samengesteld door onrechtstreeks verkozenen vanuit Gewesten en Gemeenschappen.
De lonen van de ministers worden verminderd met 5 procent.
De parlementsleden krijgen minder verlof.
De koninklijke dotatie wordt bevroren.
"Nota is compromisnota"
"Het hangt nu af van de andere partijen", besluit formateur Di Rupo. "Ik hoop dat elke partij de positieve en negatieve aspecten ziet. Daarna zullen we bekijken hoe we een meerderheid kunnen hebben voor de regering en voor de staatshervorming." Voor dat laatste luik is zoals bekend een tweederdemeerderheid vereist.
Betekent dat dan dat de N-VA alleen in aanmerking komt voor die tweederdemeerderheid? "De N-VA is absoluut nodig in de regering", bevestigt Di Rupo.
Het is dus nog even wachten op de bekendmaking van eventuele coalitiepartners. "Mijn nota is een compromisnota. Ik erken dat niet iedereen blij kan zijn", zegt Di Rupo. Hij beseft dat het mogelijk te veel zal zijn voor de ene en te weinig voor de ander.
Frank Vandenbroucke : * 06-11-74; + 12-10-09
"Mijn comeback wordt de grootste uit de wielergeschiedenis!" (14-08-07)
"Vdb is klaar om opnieuw te schitteren" (10-10-07)
"Ik rij geen koers, ik geef een voorstelling" (17-01-08)