Boek aan het schrijven - hoofdstuk 4

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 22:34 schreef wonderer het volgende:

In ieder geval NIET je moeder/buurvrouw/beste vriendin, aangezien die over het algemeen niet bepaald gedegen kritiek zullen geven, bang je te kwetsen.

Dat laatste doe ik dus wel een beetje, door goede vrienden te vragen. Maar ik geef ook duidelijk aan dat ze kritisch mogen en zelfs moeten zijn. En ik vraag ook vooral mensen van wie ik weet dat ze dat kunnen.

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 21:14 schreef GeileSoeplepel het volgende:

[..]

Ik denk dat het, op de manier hoe jij het uitlegt, inderdaad iets te onrealistisch is. Beste manier hoe je, naar mijn inziens, met dit verhaalelement kunt omgaan is dat het volk op een bepaalde manier zelf kan beslissen om, ergens in hun leven, te kiezen om te stoppen met ouder worden (geen weg terug dus, dan blijft het "realistisch"). Zo verdwijnen zeer waarschijnlijk wel je kinderen uit je verhaal (behalve de echte kinderen) maar dat is ook wel realistischer; een kind van vijf die stiekem een 500 jaar oude man is en ook zo denkt kan namelijk wel heel maf overkomen.
OF, als ze over magische krachten beschikken: ze zijn gewoon onsterfelijk maar kunnen, met behulp van magie, hun lichaam jonger laten lijken dan ze zijn (maar dan krijg je weer situaties dat iemand van 50 naar 5 terug naar 25 is gegaan qua uiterlijk).

Persoonlijk zou ik voor optie 1 gaan (helemaal als ze geen magie kennen natuurlijk), maar optie 2 is aardig goed uitgevoerd door Christopher Paolini in Eldest/Oudste.

allereerst dank je voor je feedback (dat geld ook voor Wonderer)! Het volk kent op zich wel magie maar ze kennen het niet allemaal. Binnen een zogeheten filosofengilde waar mensen hun leven toewijden aan het vergaren van zoveel mogelijk kennis zijn er mensen die magie kunnen toepassen.
In alles wat ik geschreven heb is er 1 personage die een kind van negen is van enkele eeuwen oud. Bij sommige stukken is het juist dat kinderlijke van dat persoon wat op sommige punten belangrijk is voor het verloop. In principe kan het er wel uit als ik stukken herschrijf natuurlijk, maar dan verandert het op sommige plekken ook best veel gezien hoe ik dingen nu bedacht heb.

Overigens heb ik die eerste optie toegepast in de eerste versie van mijn verhaal, voordat ik het geheel opnieuw begon te herschrijven met een interessanter plot. Toen werden de onsterfelijke mensen na 25 jaar lichamelijk niet ouder meer. Die eerste optie kan ik natuurlijk nog steeds handhaven maar dan zoals jij het zegt, want ik vind het wel leuker als niet iedereen van dat eiland er even oud uitziet. De kinderen zullen dan idd alleen dan wrs wel verdwijnen, omdat het onrealistisch is als een kind van negen dan al zegt van "ouder hoef ik niet te worden". Het idee achter die eerste honderd jaar was dat ze een normaal mensenleven konden ervaren en op basis van de periode waarin ze zich het gelukkigst voelden of de beste ervaring hadden konden kiezen als welke leeftijd ze verder wilden leven.

Ik zal er nog eens goed over nadenken - als ik klaar ben met schrijven ga ik er toch nog een keer doorheen om nog wat aanpassingen te maken. Jullie feedback zal ik dan zeker meenemen.

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 22:34 schreef wonderer het volgende:

[..]

Ligt er een beetje aan. Ik gebruik bevriende schrijvers, maar ik proeflees zelf ook professioneel, soms voor mensen die ik niet (goed) ken.

In ieder geval NIET je moeder/buurvrouw/beste vriendin, aangezien die over het algemeen niet bepaald gedegen kritiek zullen geven, bang je te kwetsen.

dus als ik proeflezers zoek zou ik jou kunnen vragen?

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 22:42 schreef wonderer het volgende:

[..]

Ja, mijn tarieven staan op mijn site

waar dan? ik zie van alles, o.a. van je boeken maar geen tarieven...

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 22:49 schreef wonderer het volgende:

[..]

Oh, verkeerde site http://nietoverdrijven.com/proeflezen-en-redactiewerk/

gezien alleen met mijn aantal woorden wat de 100.000 al een tijd geleden voorbij is gegaan weet ik niet of dit me zou lukken :-/

dat kan idd, of een paar hoofdstukken en een synopsis wellicht?
hoe dan ook, ik hou het in mijn achterhoofd en denk er dan nog wel over na. Ben immers toch nog niet klaar en wil pas laten proeflezen als ik er eerst zelf nog een eigen doorlees/revisieronde overheen heb gegooid.

quote:

Een gemiddeld manuscript (tot 75.000 woorden) zal op een uur of acht uitkomen.

Zeer veel respect voor je als je 75.000 woorden in 8 uur kan controleren op spelfouten en grammatica

Iig een leuk initiatief
Zou het doen als ik 385euro vrij te besteden zou hebben (inhoudelijke feedback, niet spellcheck)

Ik moet mezelf er trouwens tot aan zetten mijn Valentijnswedstrijd entry af te maken. De revolutie in Egypte is niet goed voor me productiviteit

Ik denk dat het ik het sowieso toch pas zou doen als ik er zelf weer goed doorheen ben gegaan, en dat doe ik pas als het af is

Een drogere beargumentatie had ik niet kunnen bedenken

Hoelang deed je over je romans Wonderer?

quote:

Op woensdag 2 februari 2011 22:40 schreef wonderer het volgende:

[..]

In jou heb ik wel vertrouwen dat je de juiste mensen uitzoekt, ja Proeflezen is niet alleen het boek lezen en zeggen "ja leuk".

Klopt. De eerste proeflezer haalde er ook een aantal fouten uit, dingen die niet klopten en passages die overbodig waren.

Inmiddels ligt het verhaal nu echt bij 3 andere proeflezers en ga ik het zelf ook weer eens lezen. Ik ben benieuwd naar alle bevindingen .

quote:

Op woensdag 9 februari 2011 20:44 schreef wonderer het volgende:

[..]

Cadans tweeenhalf jaar (met tussenpozen), Dubbel Leven zes maanden en Deel Drie negen maanden, maar van de zomer heb ik nauwelijks geschreven wegens persoonlijke omstandigheden.

Oke

Had je tijdens Cadans nog andere verplichtingen, en ben je daarna meer tijd in het schrijven gaan steken?

Ik geef toe, dit is BIJNA off topic (of niet?) maar .... ik schrijf wel eens wat, er zijn dingetjes van me gepubliceerd. Het meeste niet geheel en al fictie (wiskundige concepten introduceren en met elkaar verbinden in verhaaltjes). Ik merk dat ik nogal ..... filmisch schrijf (nadat meerdere lezers dat opmerkten) en dat stoort me; de beste plaatjes ontstaan in het hoofd van de lezer, onbewust vul je heel veel details en zo in. Dus zoals ik de neiging heb te schrijven, nogal gedetailleerd, dat ergerder me een beetje.

Schrijven is schrappen (Godfried Bomans quote)

Ik heb ook vaak het probleem dat ik dingen die ik lees te lineair vind, in de zin van dat ik denk "waarom gaat Pietje nou daar linksaf in plaats van rechts?". Nu heb ik denk ik op beide problemen iets gevonden ik schrijf geen verhalen meer maar maak interactieve fictie.

Wat ik me nou afvroeg .... zou het mogelijk zijn op die e-readers (al is het maar in zéér beperkte zin*) iets met 'interactieve fictie' te doen?

* vroeger had je van die 'choose your adventure' boeken, waar je een keuze moest maken en dan naar een andere bladzij springen.

Zo he, eindelijk over een dood punt heen. Heb echt dagen zitten zwoegen en steunen op een punt in het verhaal dat ik de moeder van de hoofdpersoon moest beschrijven. Ik had helemaal in gedachten hoe ze er uit zag, maar hoe ik dat op papier moest krijgen was me een raadsel.
Na heel veel schrijven en schrappen uiteindelijk iets uitgeschreven waar ik tevreden mee ben en in ieder geval verder mee kan.

@ Wonderer

nog niet klaar;

http://www.mediafire.com/?xg8jprklexvk46m

Het is misschien wat onfortuinlijk dat 't in Egypte gezet is, maar .... het idee ontstond toen ik een documentaire zag over de voorlopers van de pyramiden. Het idee is dat het spel in het hiernamaals begint (het oud Egyptisch hiernamaals), dat begin vormt een introductie in een klein gebied.

Ook ben ik er nog niet uit wat ik moet doen om de speler het eigen geslacht te laten kiezen (nu is dat niet zo belangrijk.... het enige verschil is de kleding en de reacties op [acties met] die kleding).

De basis is klaar, er moet nog een en ander in qua logica en zo (omdat er dingen in de omgeving veranderen werkt het LADEN nog niet geheel, in dat opzicht).

Zit nu op 601 woorden (2e alinea). Klinkt nog niet bijster veel, maar ik schrijf vaak maar een uurtje per dag (vaak na 12'en), waarvan de meeste tijd vooralsnog gaat zitten in het uitwerken van personages, locaties, namen, de hele rambam. Veel zoeken op synoniemen, vertalingen van Engelse woorden opzoeken (jammer genoeg vind ik soms een plaatsnaam in het Engels heerlijk klinken, maar in het Nederlands is het dan helemaal niets).

Heb recent heel veel volledig omgegooid en heb nu wel weer een goed idee waar ik in ieder geval de eerste paar hoofdstukken naartoe wil.

Ben best positief .

Rumille het is een oude truuk; gebruik plaatsnamen als karakter namen en namen van mensen als plaatsnamen. Maar het is een truuk die verbazend goed werkt!

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 02:20 schreef Beardy het volgende:
Rumille het is een oude truuk; gebruik plaatsnamen als karakter namen en namen van mensen als plaatsnamen. Maar het is een truuk die verbazend goed werkt!

grappig, daar heb ik nog nooit van gehoord. Klinkt erg interessant.

quote:

Op donderdag 10 februari 2011 01:02 schreef Beardy het volgende:
Ik geef toe, dit is BIJNA off topic (of niet?) maar .... ik schrijf wel eens wat, er zijn dingetjes van me gepubliceerd. Het meeste niet geheel en al fictie (wiskundige concepten introduceren en met elkaar verbinden in verhaaltjes). Ik merk dat ik nogal ..... filmisch schrijf (nadat meerdere lezers dat opmerkten) en dat stoort me; de beste plaatjes ontstaan in het hoofd van de lezer, onbewust vul je heel veel details en zo in. Dus zoals ik de neiging heb te schrijven, nogal gedetailleerd, dat ergerder me een beetje.

Schrijven is schrappen (Godfried Bomans quote)

Ik heb ook vaak het probleem dat ik dingen die ik lees te lineair vind, in de zin van dat ik denk "waarom gaat Pietje nou daar linksaf in plaats van rechts?". Nu heb ik denk ik op beide problemen iets gevonden ik schrijf geen verhalen meer maar maak interactieve fictie.

Wat ik me nou afvroeg .... zou het mogelijk zijn op die e-readers (al is het maar in zéér beperkte zin*) iets met 'interactieve fictie' te doen?

* vroeger had je van die 'choose your adventure' boeken, waar je een keuze moest maken en dan naar een andere bladzij springen.

Wat interactieve fictie is, weet ik niet. Maar over het gebruik van details las ik gisteren toevallig iets leuks in een interview met Hemingway, die er het volgende over zegt (ik zet de vraag er even bij voor de duidelijkheid):

Archibald MacLeish heeft het wel gehad over een methode om ervaring aan een lezer over te dragen waarvan hij zegt dat u die hebt ontwikkeld bij het kijken naar honkbalwedstrijding in uw Kansas City Star-tijd (Hemingway schreef toen dus voor de krant). Die kwam er gewoon op neer dat u ervaring weergeeft door kleine details, heel nauwgezet bewaard, te beschrijven, wat het effect heeft dat u het geheel suggereert door de lezer bewust te maken van wat hij alleen onbewust heeft gezien.
Hemingway: (...) Ik zocht naar onopgemerkte dingen die emoties opriepen, zoals hoe buitenvelders hun handschoen weggooiden zonder te kijken waar die neerkwam, het gepiep van hars op canvas onder de gymschoenen met platte zolen van een bokser, de grijze tint van de huid van Jack Blackburn als hij net uit de bajes komt (Blackburn was een zwarte Amerikaanse bokser die voor doodslag in de gevangenis zat), en andere dingen die ik noteerde zoals een schilder schetst. Je zag die vreemde kleur van Blackburn en die oude wondjes van het scheren en hoe hij een man rond liet tollen voor je zijn geschiedenis kende. Dat waren de dingen die je raakten voor je het verhaal kende.

Dat vond ik wel mooi gezegd
Ik denk dat je met details spaarzaam moet omspringen, maar de details die je gebruikt, moeten veelzeggend zijn, bijzonder. Ooit, toen ik mijn eerste boek had geschreven, legde mijn redacteur het me als volgt uit: "Als je een heel rommelige kamer beschrijft (zoals ik toen deed, in die roman), ligt het voor de hand dat je zesentwintig voorwerpen benoemt die over de grond slingeren, van kleren tot boeken tot oude tijdschriften en zo verder, maar je kunt volstaan met een páár dingen, als je maar zorgt dat die dingen opmerkelijk zijn (of emotie oproepen, zoals Hemingway het noemt) - dus bijvoorbeeld: een sinaasappel. Dat is vreemd: een rondslingerende sinaasappel. Dat blijft hangen, je hebt er meteen een beeld blij, en een kleur, terwijl een paar rondslingerende schoenen... nou ja, dat zegt niks.

Die anekdote is apocrief. Hemingway heeft nooit voor de Star over honkbal geschreven.

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 11:07 schreef broer het volgende:
Die anekdote is apocrief. Hemingway heeft nooit voor de Star over honkbal geschreven.

Het is wel een heel leuk boek, hè?

Ik heb nog lang niet alle interviews gelezen, maar het is een prachtig boek.

Hmmmmmm ..... bedankt Nadine. Het herinnert me aan iets wat een schilder van SF boeken covers zei over zijn werk (grote ruimteschepen tekenen); dat door er hier en daar wat kleine dingetjes heel gedetailleerd in te maken krijgt de rest juist de grootte die het moet hebben.

Interactieve fictie is precies dat; niet een verhaal dat de lezer stap voor stap moet volgen zoals de schrijver het heeft bedoeld, maar een met enige vrijheid rondwandelen door de setting. Het kan heel beperkt zijn (gaan we links of gaan we rechts) tot heel breed (alternatieve eindes en zo).

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 11:19 schreef broer het volgende:
Ik heb nog lang niet alle interviews gelezen, maar het is een prachtig boek.

Toen ik het kocht, heb ik aanvankelijk alleen de interviews gelezen met de schrijvers die me echt interesseerden, maar nu ben ik er eens goed voor gaan zitten en lees ik ze allemaal. Het is echt een schatkist, dit boek. Het beste interview tot nu toe: John Irving. Dat is geen lievelingsschrijver van me, maar door dit interview krijg ik wel zin om weer iets van hem te lezen. Nu begin ik aan Henri Miller

Wat me tot nu toe is opgevallen (en ik probeer steeds te bedenken of ik begrijp wat ermee bedoeld wordt) is dat vrijwel alle grote schrijvers, van Carver tot Delillo tot Burroughs en Faulkner, zeggen dat zij zélf, als schrijver, volstrekt onbelangrijk zijn, omdat zij - ik zeg het nu even in mijn eigen woorden - de verhalen alleen maar 'doorgeven', als een soort postduiven dus - want die verhalen waren er al, alle verhalen bestaan dus al, min of meer, en als schrijver zeggen zij niets anders te doen (nederig, irrelevant, in feite) dan die verhalen zo goed mogelijk doorvertellen aan de lezers. Die verhalen of romans zijn op zichzelf dan wél weer relevant, maar de auteur is slechts een 'doorgever'.

Ik begrijp dat niet helemaal, eerlijk gezegd. Ik begrijp wel dat ze zich ergeren aan de 'schrijvers'-cultus die nu eenmaal onlosmakelijk is verbonden met het vak (met hún vak, bedoel ik ), maar volgens mij bedoelen ze dat niet. Ik heb het idee dat ze er een soort 'Margriet de Moor'-achtige theorie op nahouden, meer spiritueel dus, zweverig, in de zin van: "Ik ben het niet zelf die mijn boeken schrijft, dat doet een hogere macht waarover ik geen controle heb. Het overkomt me. Ik ga zitten en daar begint mijn hand te bewegen - het lijkt wel tovenarij! - en aan het eind van de dag heb ik dan een verhaal geschreven dat ik helemaal niet kende, dat mij op geen enkele manier bekend voorkomt, maar dat mij dus is ingefluisterd door de muze die inspiratie heet, door een Godheid."

Punt twee dat me opvalt (en ik kijk nu even uit mijn ooghoek naar Wonderer) is dat ze allemaal, onuitgezonderd, enorm worstelen met het schrijven. 'Lijden' is een woord dat je in dit verband gerust mag gebruiken Allemaal hebben ze enorme dieptepunten, moeite om op gang te blijven, ze herschrijven zich een dubbele hernia, ze twijfelen, vechten, wanhopen, kortom: ze lijden aan het schrijverschap. Hiermee wil ik niet beweren dat de mate waarin je moeite hebt met schrijven (met dat hele project van discipline en zelfvertrouwen en 'inspiratie') iets zegt over de kwaliteit van het werk, absoluut niet, maar ik denk wel dat het erbij hoort, als onderdeel van het hele traject. Een boek wordt uiteindelijk beter van twijfel, meestal. Je komt onderweg zoveel problemen tegen, technische problemen, muren waar je doorheen moet breken maar waarin je geen enkele doorgang ziet, dat het vreemd zou zijn als je daar huppelend en blakend van zelfvertrouwen doorheen zou fietsen.
Dus ja, ook voor de minderen goden onder ons is dit boek een hart onder de riem

Nog iets wat me is opgevallen: het gros van de schrijvers spiegelt zich niet aan de groten der aarde (Tolstoj wordt heel vaak genoemd, Tsjechov, Proust, Joyce, Flaubert, Stendhal, Dickens - dus er is wel degelijk zoiets als een Leerschool Voor Schrijvers), ze proberen met name zo goed te schrijven als ze zelf kunnen: "En soms heb ik geluk," zegt Hemingway, "en dan schrijf ik beter dan ik kan."

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 12:18 schreef Beardy het volgende:
Hmmmmmm ..... bedankt Nadine. Het herinnert me aan iets wat een schilder van SF boeken covers zei over zijn werk (grote ruimteschepen tekenen); dat door er hier en daar wat kleine dingetjes heel gedetailleerd in te maken krijgt de rest juist de grootte die het moet hebben.

Interactieve fictie is precies dat; niet een verhaal dat de lezer stap voor stap moet volgen zoals de schrijver het heeft bedoeld, maar een met enige vrijheid rondwandelen door de setting. Het kan heel beperkt zijn (gaan we links of gaan we rechts) tot heel breed (alternatieve eindes en zo).

Maar is dat dan niet heel veel werk? Ik vind het al lastig en tijdrovend genoeg om één verhaal te schrijven, en één ontknoping, laat staan als ik een heel keuzemenu aan mogelijkheden zou moeten verzinnen. Bovendien: er is altijd maar één oplossing de beste, toch? Ik zou het geduld niet hebben om alle B-keuzes gedetailleerd uit te werken, simpelweg omdat er ook een A-keuze is die veel beter werkt.

ah ja Nadine, het is wat meer werk, maar het is gewoon geinig. Het hoeft ook niet heel moeilijk te zijn, je kan bijvoorbeeld hoofdlijnen en bijzaken een beetje scheiden of wat kleine dingetjes verschillend maken (vandaar; gaan we links of gaan we rechts).

Ik vind het vooral leuk om met de verwachtingen te spelen, dus de speler in het begin iets dwingen te doen (water uit een amfoor drinken) en dan later, als de amfoor weer terugkomt, de speler juist te straffen (blijkt de amfoor gif te bevatten - dat soort dingen moet je wel zo doen dat de speler die een béétje oplet er niet in trapt).

Maar neem nou, wat in veel verhalen voorkomt, dat er een aantal dingen tegelijk gebeuren. Met interactieve fictie kan je, heel basaal, de lezer laten kiezen in welke volgorde die tegelijk gebeurende dingen gelezen worden - door te kiezen voor een bepaald karakter in het verhaal bijvoorbeeld.

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 12:37 schreef Beardy het volgende:
ah ja Nadine, het is wat meer werk, maar het is gewoon geinig. Het hoeft ook niet heel moeilijk te zijn, je kan bijvoorbeeld hoofdlijnen en bijzaken een beetje scheiden of wat kleine dingetjes verschillend maken (vandaar; gaan we links of gaan we rechts).

Ik vind het vooral leuk om met de verwachtingen te spelen, dus de speler in het begin iets dwingen te doen (water uit een amfoor drinken) en dan later, als de amfoor weer terugkomt, de speler juist te straffen (blijkt de amfoor gif te bevatten - dat soort dingen moet je wel zo doen dat de speler die een béétje oplet er niet in trapt).

Maar neem nou, wat in veel verhalen voorkomt, dat er een aantal dingen tegelijk gebeuren. Met interactieve fictie kan je, heel basaal, de lezer laten kiezen in welke volgorde die tegelijk gebeurende dingen gelezen worden - door te kiezen voor een bepaald karakter in het verhaal bijvoorbeeld.

Ah, bon

Het is dus meer een spel, waarbij je werkt met verschillende levels en beloningen enzovoorts. Het klinkt ingenieus, maar het zou mij niet trekken. Het is, vind ik, juist de volgorde (of het ritme) dat de kracht van een verhaal bepaalt, dus dat zou ik altijd in eigen hand willen houden. Maar ik ben wel geïntrigeerd; ik had hier nog nooit van gehoord. Dus veel succes

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 17:35 schreef wonderer het volgende:
Waarom kijk je nou naar mij? Volgens mij mis ik iets.

Laatst schreef je dit

quote:

Op donderdag 20 januari 2011 22:50 schreef wonderer het volgende:
Tering... Ben blij dat ik daar geen last van heb, wat een gedoe. Een emotionele uitputtingsslag.

quote:

Ik ken dat boek verder niet maar ik vraag me wel af hoezeer de "nieuwe" schrijvers lijken op die oude meesters. Het vak "schrijver" is toch wel veranderd in al die jaren? Alleen al door de opkomst van internet en de POD-"uitgeverijen"...

Oh nee, ik denk dat het vak schrijver al duizenden jaren hetzelfde is, en dat blijft het ook gewoon. Om maar weer eens te citeren uit het boek ('De ontdekking van de literatuur', The Paris Review Interviews, samengesteld door Joost Zwagerman):

"Shakespeare, Balzac en Homerus hebben allemaal over dezelfde dingen geschrevenen en als ze nog duizend of tweeduizend jaar hadden geleefd, dan hadden de uitgevers verder niemand nodig gehad." (William Faulkner)

Wat zouden internet en POD-uitgeverijen veranderd hebben aan het feit dat een schrijver maar één ding hoeft te doen, namelijk: een goed verhaal vertellen?

Zo, dat lijkt me een interessant boek zeg

quote:

Op vrijdag 11 februari 2011 18:05 schreef wonderer het volgende:
Oh, dat, maar dat wil niet zeggen dat ik niet mijn onzekerheden heb en het soms echt niet meer weet, hoor Het is gewoon niet zo heftig bij mij, maar ik ben sowieso niet bepaald emotioneel.

En ik ben het wat dat laatste betreft niet met je eens. Het vak prostituee is nog veel ouder dan schrijver, en uiteindelijk komt het altijd op hetzelfde neer, maar de manier waarop is wel veranderd. Alleen al de hardware, waarmee je schrijft, zorgt voor een andere beleving: met een kroontjespen of een netbook en alles ertussenin. Forums waar je stukjes tekst kan posten en met andere schrijvers over dingen praat in plaats van in je eentje op een zolderkamer zwoegen tot het af is en hopen dat de uitgever het goed vindt.

En dan is er nog de definitie van "goed verhaal" dat met elke generatie schrijvers weer verandert.

Als je de vergelijking met een prostituee aanhoudt, dan is het misschien wel zo dat zij tegenwoordig via internet geboekt kan worden, of misschien zelfs via Twitter of weet ik wat, maar haar core business - om het even netjes te omschrijven - verandert toch niet? Door de moderne techniek levert zij geen betere seks.

Toen ik mijn eerste boek schreef (vorige eeuw ) had ik nog geen internet, toch was de schrijfervaring niet wezenlijk anders. Tijdens mijn studie schreef ik nota bene nog wel eens essays op de typemachine, compleet met schaar en lijm, maar ook dat was - nou ja, eigenlijk was dat leuker . Ik houd wel van een beetje knutselen. Dus nee, ik geloof niet dat je nou zo anders gaat schrijven of denken door die technische handigheidjes.

Ik geloof wél dat wij tegenwoordig (door film/computer/informatie-overvloed) een kortere aandachtspanne hebben, waardoor schrijvers meer vaart moeten aanbrengen in hun verhaal. Maar dat konden de meeste grote schrijvers vroeger ook al. Daarom waren ze groot. Daarom worden ze tot op de dag van vandaag gelezen.

quote:

Op zaterdag 12 februari 2011 07:09 schreef wonderer het volgende:

[..]

Maar wel andere seks. Door internet, waardoor mensen veel makkelijker in aanraking komen met allerlei "uitwassen" (zonder daar een oordeel over te willen vellen) zal een prostituee nu (ook) andere wensen moeten gaan vervullen, en waarschijnlijk vaker (meer mannen die anaal willen omdat ze dat steeds in die filmpjes op internet zien bijvoorbeeld).

Het vak (mannen bevredigen/goed verhaal schrijven) verandert misschien niet, maar de invulling ervan wel.

En daarmee wil ik niet de "waarheden" uit dat interviewboek ontkrachten of wat dan ook, maar ik denk dat hun boeken nu niet meer geschreven zouden worden. Net zoals de hoer niet meer met haar rokken omhoog in een steegje wordt genomen voor een paar zilveren dubbeltjes.

[..]

Personal preference, lijkt me. Judith Visser bijvoorbeeld schrijft haar boeken eerst op papier en voert ze dan pas in. Direct op de computer schrijven werkt voor haar niet, dan is het gedachtenproces anders. Ik kan dan weer niet op papier schrijven, omdat ik veel sneller tik dan ik schrijf, en met een pen kan ik mijn gedachten niet bijhouden. Dan ga ik dus anders denken en krijg ik een ander soort tekst. Ik ga met pen en papier niet ineens AVI4 schrijven of zo, maar het beinvloedt wel degelijk het proces subtiel.

[..]

Ik weet niet of je die conclusie kunt trekken, dat ze daarom groot waren en daarom gelezen worden, maar ik heb geen basis of argumenten dus die laat ik even met rust.

Volgens mij zijn al die 'veranderingen' gewoon tijdsgebonden - tegenwoordig bellen we met mobieltjes, vroeger communiceerden mensen per post, en dat soort details maken romans 'modern', maar het blijven irrelevante details. Ik bedoel: romans gaan al eeuwen over de dood, de liefde en, nou ja: het leven. What makes us tick. Dat verandert niet.

Die verhalen zouden nu ook geschreven kunnen worden - van de grote schrijvers, dus. Was het maar zo! Ik heb twee jaar Nederlandse literatuur gerecenseerd voor Het Parool en na die twee jaar kon ik even geen Nederlandse roman meer zien. Ik dacht: ik ga nu alleen nog maar goede boeken lezen. De Nederlandse romans die ik voor de krant besprak, waren wel goed - want het niveau is behoorlijk hoog, maar goed en briljant zijn twee totaal verschillende dingen, uiteraard. (Ik las in het interviewboek ook nog iets heel leuks, ik geloof dat John Irving het zei, over recensenten. Hij zei ongeveer dit: "Volwassenen moeten niet verplicht lezen, dus zonder er plezier in te hebben. Dat doe je op school, omdat het moet. Maar als volwassene ga je toch niet tegen heug en meug zitten lezen?!" Dat was, achteraf gezien, een beetje mijn recensenten-ervaring. Door de meeste boeken, óók de 'goede' boeken, moest ik me heen worstelen.) Dus toen heb ik besloten om mijn lievelingsboeken te gaan herlezen. Madame Bovary van Flaubert, Middlemarch van George Eliot, Brideshead Revisited van Evelyn Waugh, The Great Gatsby van F. Scott FitzGerald, Le Rouge et le Noir van Stendhal en The Secret History van Donna Tartt. En de grap is dat ik (hoewel ik de meeste boeken al eerder had herlezen) bij elk boek weer op de punt van mijn stoel zat, de spanning was enorm... hoe loopt dit af? Ja, ik weet allang hoe het afloopt, dat is alleen het verhaaltje, maar ik bedoel: de manier waarop het is opgeschreven!

En waarom zou een boek als Brideshead Revisited niet opnieuw geschreven kunnen worden, door een schrijver van nu? Hooguit zou de setting anders zijn, de personages zouden andere kleren dragen, de doem van het katholicisme zou vervangen moeten worden door iets anders, een andere, meer eigentijdse doem - maar mensen veranderen niet. Madame Bovary zou vandaag de dag verslingerd kunnen raken aan chatboxen, in plaats van aan driestuiverromannetjes, en ze zou zich kunnen verliezen in een affaire met een internetgeliefde, maar het drama blijft gewoon intact.