Omdat al mijn boeken opeens uitgelezen waren, besloot ik de meest interessante boeken uit mijn kast (en zoveel zijn er ook weer niet) er nogmaals bij te pakken en te lezen. Zo kwam ik ook bij de boeken terecht van "Oostenrijkse" denkers. De zgn. Oostenrijkse school is een denkrichting in de economie met een opvallend afwijkende methode: deductie. Dus anders dan alle moderne economen stelt de Oostenrijker dat het ook mogelijk is om zonder statistisch feitenmateriaal aan te tonen dat een bepaalde theorie juist is. Dat is jezelf op glad ijs begeven: In onze tijd staat empirie centraal. Maar wat zijn feiten zonder theorie? Niks. Ik zou zeggen: de methodestrijd is onzin. Als het juist is wat de Oostenrijker deduceert, zijn er feiten te vinden die daarop aansluiten. Dus: de Oostenrijkse school moet zich niet in een methodestrijd werpen maar gewoon proberen de werkelijkheid te verklaren net als andere scholen. De focus kan anders liggen maar uiteindelijk gaat het over dezelfde wereld.
De Oostenrijkse school is vooral bekend van twee theorieën:
-Centrale planning van de economie (zoals in het communisme) is onmogelijk.
-De geldhoeveelheid maakt economisch niks uit; de geldhoeveelheid kunstmatig vergroten of verkleinen is dan ook een recept voor ellende.
Centraal staat hier het idee van het prijsmechanisme. Vraag en aanbod, te maken keuzes, eigenlijk alles in de economie, wordt gestuurd door prijsinformatie. De verstoring hiervan leidt tot foute keuzes: dwz investeringen die later zinloos blijven. Dit vormt de grondslag van de idee dat de geldhoeveelheid zo stabiel mogelijk moet zijn. Zoniet ontstaan verstoringen die zich uiteindelijk vertalen in crisis.
Nu is het in de tijd van onze recessie (we zitten er nog steeds in volgens mij) wel interessant om te kijken wat daar over geschreven is.
http://rothbard.be/crusoe-tot-crisis/140-seminarie6In dit filmpje (het duurt best lang) wordt uitgelegd wat 'Oostenrijkers' als Hayek en von Mises dachten over de effecten van monetaire inflatie. Dat is: meer geld in de economie pompen, de totale geldsom vergroten. Het doel is vaak bepaalde aankopen makkelijker te maken. Vooral lange termijninvesteringen zoals vastgoed, industriële projecten en overnames, beleggingen enz.
Maar juist deze investeringen worden riskanter naarmate je niet op de prijsinformatie kunt vertrouwen. Dan is het risico veel groter dat men fout investeert. Men denkt een goede langetermijninvestering te doen bij een bepaalde rentevoet en een bepaald prijspeil. Je denkt: ik leen voor X geld en koop Y. Later blijkt dat ABC (je elementaire behoeftes) duurder zijn geworden als gevolg van duurdere grondstoffen. Dan is Y onrendabel geworden en klapt de bel.
Oke dit klinkt al een beetje ingewikkeld en dat is het ook. Ik kan het niet zo goed uit leggen als Koen in het filmpje.
Ikzelf het best wat opgesnoven van die Oostenrijkse denkwijze. De uiterste conclusies steun ik niet altijd. Ik ben ook geen libertariër bijv (de Oostenrijkse school en het libertarisme vormen een soort twee-einheid). Ik geloof nl. niet in een perfecte wereld. Maar economisch bekeken is de theorie omtrent planning maar ook vooral die van conjuncturen erg interessant. De strijd gaat dan niet meer om methodes maar om denkers. Hayek, Keynes en Friedman vertegenwoordigden drie stromingen als het om geld gaat.
Aan de lezer:
-Bekijk de video.
-Wat denk jij van deze theorie? Is deze juist, of is er een andere theorie (verbonden aan een naam of ideologie, bijv. Marx, Keynes, Friedman enz) die beter klopt?
Ik wil hier dus best graag diep op in gaan, dan hoop ik echter niet op oneliners en op bronnen van websites waar
iemand anders kritiek geeft op bijv de oostenrijkse school. Ikzelf heb daar nl. ook wel wat kritieken op en zeker in politieke zin. Maar dit gaat over droge economie en in dat opzicht vind ik deze denkwijze nog steeds actueel en relevant.