Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:34 schreef Dastan het volgende:
[..]
Het geschreven boek ligt op tafel.
De zin is in tegenwoordige tijd. Met een deelwoord dat
volgens jou alleen in de verleden tijd voor zou komen.
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:37 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?
Je gebruikt trouwens geen mooi voorbeeld. Je had beter een zwak werkwoord kunnen kiezen in plaats van een sterk werkwoord. Nu gaat sowieso die hele kofschip-regel niet op.
Het verfomfaaide boek ligt op tafel.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:37 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?
Je gebruikt trouwens geen mooi voorbeeld. Je had beter een zwak werkwoord kunnen kiezen in plaats van een sterk werkwoord. Nu gaat sowieso die hele kofschip-regel niet op.
Dat is toch ook zo? Ik snap echt niet wat je nou steeds probeert te zeggenquote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:40 schreef Iblis het volgende:
[..]
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.
Daar muggenziftte ik over, opgepast dus met wat je zegt.
Ja dan moet je ook gewoon de OP posten en pas daarna doorgaan met je discussie..in een nieuwe post..quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:38 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Ik had al de fipo, jij hebt de sepo
Ik gaf je zojusit als laatste zin een imperatief gevormd met een voltooid deelwoord, en daar voor heb ik je een toekomende voltooide tijd gegeven: ‘Het zal morgen gebeurd zijn’. Ook bij sommige voltooide deelwoorden die als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt heb je het kofschip nodig: ‘gerookte zalm’ of ‘voltooid verleden tijd’; ‘bepakt en bezakt gaan ze op reis’ (zin in de tegenwoordige tijd).quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:42 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Dat is toch ook zo? Ik snap echt niet wat je nou steeds probeert te zeggen
Noem eens een voorbeeld waar het kofschip in de tegenwoordige tijd gebruikt wordt? Die zijn er niet.
Tegenwoordige deelwoorden hebben de vorm uitgaande op -d(e) zoals ‘lopend’ of ‘schrijvend’.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:45 schreef Saekerhett het volgende:
Ok ok, ik had het anders moeten zeggen. Het wordt gebruikt bij verleden tijd EN tegenwoordige deelwoorden
Ja.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 18:10 schreef maess het volgende:
Zitten hier de tal taalnazi's? (zonder spatie)
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:40 schreef Iblis het volgende:
[..]
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.
Daar muggenziftte ik over, opgepast dus met wat je zegt.
Je mag ook zeggen: een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord.quote:Op zondag 31 januari 2010 14:03 schreef Pandora73 het volgende:
[..]
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.
Wat ik bedoel: de zin "Het bekladde boek ligt op tafel" staat inderdaad in de tegenwoordige tijd, maar het woord "bekladde" is een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een in voltooid verleden tijd staand werkwoord.
(Tevens TVP)
Maar de grap is juist dat een deelwoord een deelwoord heet omdat het zowel voorkomt in zulke adjectivische constructies als in de vorming van (in het Nederlands perifrastisch (d.w.z. met hulpwerkwoord) gevormde) werkwoordtijden.quote:Op zondag 31 januari 2010 14:03 schreef Pandora73 het volgende:
[..]
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.
Wat ik bedoel: de zin "Het bekladde boek ligt op tafel" staat inderdaad in de tegenwoordige tijd, maar het woord "bekladde" is een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een in voltooid verleden tijd staand werkwoord.
(Tevens TVP)
uitschuifpik, je vergeet de t.quote:
Goede vraag. Het WNT vermeldt expliciet:quote:Op zondag 31 januari 2010 15:16 schreef Dastan het volgende:
Waarom is het dat haal je de koekoek en niet dat hale je de koekoek?
Die bedoelde ik ook, sorry. Maar je snapte gelukkig wat ik bedoeldequote:Op zondag 31 januari 2010 14:34 schreef ACJazzz het volgende:
[..]
Je mag ook zeggen: een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord.
Dank voor je uitleg. Ik bedoelde inderdaad eigenlijk de term voltooid deelwoordquote:Op zondag 31 januari 2010 14:35 schreef Iblis het volgende:
[..]
Maar de grap is juist dat een deelwoord een deelwoord heet omdat het zowel voorkomt in zulke adjectivische constructies als in de vorming van (in het Nederlands perifrastisch (d.w.z. met hulpwerkwoord) gevormde) werkwoordtijden.
De verleden tijd heeft helemaal een eigen werkwoordsvorm zogezegd, de voltooid tegenwoordige tijd wordt met behulp van een hulpwerkwoord (zijn of hebben) en een voltooid deelwoord gevormd. Dus:
Ik heb gezegd (voltooid tegenwoordige tijd)
Ik had gezegd (voltooid verleden tijd)
Ik zal hebben gezegd (voltooid (tegenwoordige) toekomende tijd).
Het voltooid deelwoord geeft hier dus een voltooidheid aan, maar niet per se een verledenheid. Sterker nog, in een passieve zin wordt dit nog duidelijker:
Hij wordt nu helemaal kapot geschopt.
Ook geschopt is hier een deelwoord, eventueel als passief deelwoord te duiden, maar de zin is natuurlijk tegenwoordige tijd. De voltooidheid is hier meer een verwachting van het resultaat dat aanwezig zal zijn nadat de handeling voltrokken is.
Je kunt m.i. simpelweg niet zeggen dat ‘gezegd’ of een ander deelwoord inherent een tijd heeft. Alleen bij de verleden tijd en sommige tegenwoordigetijdsvormen is het Nederlands zo eenduidig.
Daarentegen kan ‘zeggen’ zowel infinitief als eerste, tweede of derde persoon meervoud in de tegenwoordige tijd zijn, ‘zeg’ kan zowel eerste persoon enkelvoud in de tegenwoordige tijd als gebiedende wijs zijn. Alleen bij ‘zei’ kun je volgens mij zeggen dat dit een verledentijdsvorm is. (En eventueel kan men de aanvoegende wijs herkennen, doch men raadplege daarvoor een klassieke grammatica).
Andere talen hebben meer specifieke vormen voor elke tijd, maar het Nederland maakt graag gebruik van omschrijving.
Maar dat lijkt me de benaming (een calque uit het Latijn) net iets te ver doorvoeren aangezien het meer een toestand is die beschreven wordt dan een tijd. Dat moet nog afgerond worden heeft weinig met het verleden van doen, maar met de toestand. En afhankelijk van de andere werkwoorden maak je op of het in het verleden was of in de toekomst zal zijn.quote:Op zondag 31 januari 2010 15:42 schreef Pandora73 het volgende:
Dank voor je uitleg. Ik bedoelde inderdaad eigenlijk de term voltooid deelwoord. En omdat het dus voltooid deelwoord heet, is het dus verleden tijd zeg maar (wat je hebt voltooid/afgemaakt, ligt achter je, dus in het verleden), waarmee ik wilde aangeven dat een zin enerzijds, en een woord in die zin anderszijds, een andere "tijd" kunnen hebben.
Hm, apart dat het WNT het zo heeft vermeld. Jouw verklaring klinkt logisch. Het zal in de loop van de tijd wel gebiedende wijs zijn geworden.quote:Op zondag 31 januari 2010 15:34 schreef Iblis het volgende:
[..]
Goede vraag. Het WNT vermeldt expliciet:
Dat (hale u) haal je de duivel, de weerlicht, de koekkoek! enz. Uitdrukkingen voor: dat zal, waarachtig, wel waar zijn!
Ik heb geen idee waarom… misschien door ‘je’ achter het werkwoord, dat men het als een gebiedende wijs is op gaan vatten?
Geef eens wat voorbeelden van dingen die je niet snapt of niet goed doet dan?quote:Op zaterdag 6 november 2010 19:06 schreef Paul het volgende:
Ik maak nog steeds d en t foutjes ik moet weer opnieuw beginnen jongens help me
Gewoon al bij hij wordt of hij word twijfel ikquote:Op zaterdag 6 november 2010 19:27 schreef Pandora73 het volgende:
[..]
Geef eens wat voorbeelden van dingen die je niet snapt of niet goed doet dan?
Je zegt toch ook niet 'hij loop'? (Tenzij je in Den Haag woont...)quote:Op zaterdag 6 november 2010 19:30 schreef Paul het volgende:
[..]
Gewoon al bij hij wordt of hij word twijfel ik
Dus dan is het: hij wordtquote:Op zaterdag 6 november 2010 20:42 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Je zegt toch ook niet 'hij loop'? (Tenzij je in Den Haag woont...)
Zelfde verhaal pik, er staat weer 'hij wordt'...quote:Op zaterdag 6 november 2010 20:43 schreef Paul het volgende:
Ik denk dat hij brandweer wordt of word?
Wie bepaalt of hij dat goedkeurt en wat is er betekend voor deze mensenquote:Op zaterdag 6 november 2010 20:47 schreef Saekerhett het volgende:
Nog eentje voor Paul:
Wie (bepalen) of hij dat (goedkeuren) en wat is er (betekenen) voor deze mensen?
Ok, beetje vage zin, maar daar gaat het niet om
quote:Op zaterdag 6 november 2010 20:54 schreef Paul het volgende:
[..]
Wie bepaalt of hij dat goedkeurt en wat is er betekend voor deze mensen
Zorg dat je op tijd aanwezig bent, dan word je gevraagd mee te doenquote:Op zaterdag 6 november 2010 20:50 schreef Dastan het volgende:
Nog een:
(Zorgen) dat je op tijd aanwezig bent, dan (worden) je gevraagd mee te doen.
Wordt.quote:Op zaterdag 6 november 2010 20:55 schreef Paul het volgende:
[..]
Zorg dat je op tijd aanwezig bent, dan word je gevraagd mee te doen
Een woord dat niet afhankelijk is van het werkwoord, in tegenstelling tot het lijdend voorwerp, vergelijk:quote:
Bron: Onze Taal (en de Taalprof dus); vetmaken gedaan door mij.quote:De reizigers worden/wordt verzocht?
Wat is juist: de reizigers worden verzocht of de reizigers wordt verzocht?
Het is allebei juist.
De reizigers worden verzocht over te stappen (met het meervoud worden) heeft de oudste rechten: Van Dale gaf tot en met de tiende druk (1976) aan dat alleen het meervoud hier juist was. Maar de reizigers wordt verzocht over te stappen wordt de laatste tientallen jaren door de meeste taalgebruikers gezien als de beste vorm.
De voorstanders van 'De reizigers wordt verzocht over te stappen' ontleden de constructie als volgt: 'aan de reizigers wordt iets verzocht, namelijk: over te stappen'. Over te stappen is in deze analyse het onderwerp dat de persoonsvorm wordt bepaalt, en de reizigers is het meewerkend voorwerp: 'Over te stappen wordt aan de reizigers verzocht.' Verzoeken is zo bezien vergelijkbaar met opdragen: 'Over te stappen wordt aan de reizigers opgedragen.' Volgens deze redenering is een zin als 'Men wordt verzocht hier niet te roken' 'fout', want je kunt niet iets 'aan men' verzoeken/opdragen.
Voorstanders van 'De reizigers worden verzocht over te stappen' zien reizigers als onderwerp. Dat is historisch gezien juist. Verzoeken heeft namelijk oorspronkelijk een betekenis die neerkomt op 'uitnodigen'. We zeggen niet 'De reizigers wordt uitgenodigd over te stappen', dus waarom zou het wél per se 'De reizigers wordt verzocht over te stappen' moeten zijn? De voorstanders van de reizigers worden verzocht wijzen er dan ook op dat een zin als 'Men wordt verzocht hier niet te roken' niet voor niets goed lijkt; hij ís namelijk goed: men is 'gewoon' onderwerp.
U kunt zelf kiezen of u verzoeken het liefst op dezelfde manier gebruikt als uitnodigen (dan ligt de reizigers worden verzocht voor de hand), of dat u verzoeken liever opvat als een variant van opdragen (dan ligt de reizigers wordt verzocht voor de hand). Inmiddels wordt dat laatste door een meerderheid als de beste vorm beschouwd.
Meer informatie over deze kwestie vindt u op het weblog van de Taalprof, een taalkundige die een weblog over grammatica bijhoudt.
Potverdorie.quote:Op zaterdag 6 november 2010 22:57 schreef Pandora73 het volgende:
Daarover verschillen de meningen...
[..]
Bron: Onze Taal (en de Taalprof dus); vetmaken gedaan door mij.
Heb je het gelinkte artikel van de Taalprof ook gelezen? Waarschijnlijk niet, want daar staat het antwoord op jouw vraag al in.quote:Op zaterdag 6 november 2010 23:46 schreef Dastan het volgende:
[..]
Potverdorie.
Maar dat geldt niet voor vragen toch? Vragen kun je enkel aan iemand.
'je' staat toevallig achter 'wordt', maar 'je' is helemaal niet het onderwerp.. De zin is eigenlijk (of kun je lezen als): er wordt je gevraagd....(of wat het werkwoord ook was). 'Er wordt', 3e persoon enkelvoud dus, maar 'er' is weggelaten (waarom? omdat het kan).quote:
quote:Op zaterdag 6 november 2010 22:24 schreef Dastan het volgende:
[..]
Een woord dat niet afhankelijk is van het werkwoord, in tegenstelling tot het lijdend voorwerp, vergelijk:
Wordt mij gevraagd te vertrekken?
Wordt jullie gevraagd te vertrekken?
Wordt je/Wordt jou gevraagd te vertrekken?
En niet:
Word ik gevraagd te vertrekken?
Worden jullie gevraagd te vertrekken?
Word je gevraagd te vertrekken?
Nee, maar wel: Hij is goedgekleed/ goedgemutst / welbespraakt . En ik zou ook 'roodgekleurde letters' zeggen, maar dat laatste is volgens mijn spellingscontrole ook fout.quote:Op dinsdag 7 december 2010 16:36 schreef Dastan het volgende:
Omdat je een bijwoord sowieso niet aan een werkwoord plakt?
Of schrijf jij ook: 'Dat heb ik gisterengedaan'?
Oh hoe kom ik daar dan bij?quote:Op donderdag 9 december 2010 11:12 schreef Dastan het volgende:
Je hoeft zelfs nooit wilt te gebruiken.
Ik vind "Wil u...?" wel wat stompzinnig klinken... Zou daar zelf toch in ieder geval wilt gebruiken.quote:Op donderdag 9 december 2010 11:12 schreef Dastan het volgende:
Je hoeft zelfs nooit wilt te gebruiken.
Ik vraag me dan wel af waar ze dat vandaan hebben. Ik heb in het Groene Boekje, de Van Dale, de Technische Handleiding en de Schrijfwijzer gezocht, maar ik kan hier nergens iets over vinden. Aangezien Onze Taal geen autoriteit heeft, zegt hun advies niet zoveel.quote:Op donderdag 9 december 2010 20:52 schreef Pandora73 het volgende:
[..]
Ik vind "Wil u...?" wel wat stompzinnig klinken... Zou daar zelf toch in ieder geval wilt gebruiken.
Edit: ik lees net dat "Wil u...?" ook niet juist is: Onze Taal
Omdat Vitesse staat voor de derde persoon enkelvoud, ofwel: hij/zij/het wil.quote:Op zaterdag 11 december 2010 10:47 schreef Paul het volgende:
Waarom schrijven ze hier wel: wil?
http://www.powned.tv/nieu(...)barcelonaspeler.html
Bij Taaladvies (wel autoriteit geloof ik) staat het alleen in de volgorde onderwerp-persoonsvorm.quote:Op zaterdag 11 december 2010 11:03 schreef Dastan het volgende:
[..]
Ik vraag me dan wel af waar ze dat vandaan hebben. Ik heb in het Groene Boekje, de Van Dale, de Technische Handleiding en de Schrijfwijzer gezocht, maar ik kan hier nergens iets over vinden. Aangezien Onze Taal geen autoriteit heeft, zegt hun advies niet zoveel.
Het is niet mijn bedoeling om jouw bewering onderuit te halen, want ik heb evenzogoed geen bron voor mijn bewering.
Dit is dan ook een grammaticale kwestie en geen spellingkwestie, dus daar doen het GB en de Technische Handleiding geen uitspraak over. En in de Van Dale (de digitale die ik heb toch tenminste) geeft toch echt ook 'u wilt'. Daarbij heb je ook nog je eigen taalgevoel: bij inversie valt de t gewoon niet weg. Je zegt niet 'wil u', maar 'wilt u' (als je gewoon standaardnederlands spreekt tenminste).quote:Op zaterdag 11 december 2010 11:03 schreef Dastan het volgende:
[..]
Ik vraag me dan wel af waar ze dat vandaan hebben. Ik heb in het Groene Boekje, de Van Dale, de Technische Handleiding en de Schrijfwijzer gezocht, maar ik kan hier nergens iets over vinden. Aangezien Onze Taal geen autoriteit heeft, zegt hun advies niet zoveel.
Het is niet mijn bedoeling om jouw bewering onderuit te halen, want ik heb evenzogoed geen bron voor mijn bewering.
Maar bij inversie bij de tweede persoon enkelvoud weer wel toch?quote:Op zaterdag 11 december 2010 13:54 schreef Bleie het volgende:
[..]
Dit is dan ook een grammaticale kwestie en geen spellingkwestie, dus daar doen het GB en de Technische Handleiding geen uitspraak over. En in de Van Dale (de digitale die ik heb toch tenminste) geeft toch echt ook 'u wilt'. Daarbij heb je ook nog je eigen taalgevoel: bij inversie valt de t gewoon niet weg. Je zegt niet 'wil u', maar 'wilt u' (als je gewoon standaardnederlands spreekt tenminste).
Dat 'u wil' mag, had ik al onderbouwd. Ik twijfel ook niet aan 'wilt u' (dat mag natuurlijk sowieso), maar aan nog een mogelijkheid, namelijk 'wil u'. Als 'u wil' correct is, lijkt me het laatste daaruit volgen.quote:Op zaterdag 11 december 2010 13:54 schreef Bleie het volgende:
[..]
Dit is dan ook een grammaticale kwestie en geen spellingkwestie, dus daar doen het GB en de Technische Handleiding geen uitspraak over. En in de Van Dale (de digitale die ik heb toch tenminste) geeft toch echt ook 'u wilt'. Daarbij heb je ook nog je eigen taalgevoel: bij inversie valt de t gewoon niet weg. Je zegt niet 'wil u', maar 'wilt u' (als je gewoon standaardnederlands spreekt tenminste).
Thx ik snap hemquote:Op zaterdag 19 november 2011 08:03 schreef Bleie het volgende:
Kort gezegd: 'gebeurt' is de persoonsvorm van de tegenwoordige tijd (dus 'het gebeurt'), en 'gebeurd' is het voltooid deelwoord ('het is gebeurd'). Meer uitleg staat ook hier.
Je hebt het over een 'derde persoon'. Ik word, jij wordt, hij wordt. Dus dan is het met dt idd. "Het word" kan per definitie niet, want 'het' als onderwerp in de zin kan nooit eerste persoon zijn.quote:Op zaterdag 19 november 2011 21:48 schreef Dagoduck het volgende:
Als het 'iets is/een ding' dan is het toch ook met dt?
bijv.: Zoals het wordt.
Nog bedankt.quote:Op zaterdag 19 november 2011 23:23 schreef Thomas B. het volgende:
[..]
Je hebt het over een 'derde persoon'. Ik word, jij wordt, hij wordt. Dus dan is het met dt idd. "Het word" kan per definitie niet, want 'het' als onderwerp in de zin kan nooit eerste persoon zijn.
Ik weet het tegenwoordig wel hoor.quote:Op vrijdag 27 februari 2015 01:09 schreef Chillerd het volgende:
[..]
Gewoon ipv "word" het werkwoord "lopen" gebruiken. Dan hoor je direct of het d of dt is!
Mehquote:Op vrijdag 27 februari 2015 20:04 schreef Dagoduck het volgende:
[..]
Ik weet het tegenwoordig wel hoor.
Bij 'een aantal' mag je kiezen, bij 'het aantal' moet het enkelvoud zijn.quote:Op zaterdag 11 februari 2017 23:37 schreef PleadingTheFifth het volgende:
"In de Waalse plaats Waver, iets onder Brussel, is een aantal mensen zwaargewond geraakt door koolmonoxidevergiftiging."
Ik persoonlijk had 'zijn' gebruikt, maar ik neem aan dat 'zijn' in dit geval incorrect zou wezen?
Bedankt voor de verheldering!quote:Op zondag 12 februari 2017 00:00 schreef hugecooll het volgende:
[..]
Bij 'een aantal' mag je kiezen, bij 'het aantal' moet het enkelvoud zijn.
In dit geval zou je dus kunnen zeggen:
1) Een aantal mensen is zwaargewond geraakt door koolmonoxidevergiftiging.
2) Een aantal mensen zijn zwaargewond geraakt door koolmonoxidevergiftiging.
Als er één incident was waarbij mensen koolmonoxidevergiftiging opliepen, dan is het voor mij logischer om 1 te gebruiken. Als er in Waver meerdere incidenten waren waarbij mensen koolmonoxidevergiftiging opliepen, dan zou ik eerder 2 gebruiken.
Kan je nog mijn vraag beantwoordenquote:Op zondag 12 februari 2017 00:00 schreef hugecooll het volgende:
[..]
Bij 'een aantal' mag je kiezen, bij 'het aantal' moet het enkelvoud zijn.
In dit geval zou je dus kunnen zeggen:
1) Een aantal mensen is zwaargewond geraakt door koolmonoxidevergiftiging.
2) Een aantal mensen zijn zwaargewond geraakt door koolmonoxidevergiftiging.
Als er één incident was waarbij mensen koolmonoxidevergiftiging opliepen, dan is het voor mij logischer om 1 te gebruiken. Als er in Waver meerdere incidenten waren waarbij mensen koolmonoxidevergiftiging opliepen, dan zou ik eerder 2 gebruiken.
Wat gebeurt er nu?quote:Op zaterdag 19 november 2011 02:03 schreef Paul het volgende:
Wanneer zeg je nou gebeurt en wanneer gebeurd?
Hier staat het wel goed uitgelegd: https://www.taaluilen.nl/(...)verbindingsstreepje/quote:Op woensdag 25 januari 2017 06:55 schreef Paul het volgende:
Ik begrijp nog steeds niet goed wanneer je een - kan gebruiken bij woorden. PVV-aanhanger of PVV aanhanger bijv.
Of Asowet Aso wet Aso-wet
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |