LIT Literatuur, Taal en Kunst
Boekbesprekingen, vragen over schrijvers, je favoriete theaterstuk, de mooiste schilderijen of de beste musea. Een must voor alle liefhebbers van kunst, boeken, theater en taal.
Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:34 schreef Dastan het volgende:
[..]
Het geschreven boek ligt op tafel.
De zin is in tegenwoordige tijd. Met een deelwoord dat
volgens jou alleen in de verleden tijd voor zou komen.
Je gebruikt trouwens geen mooi voorbeeld. Je had beter een zwak werkwoord kunnen kiezen in plaats van een sterk werkwoord. Nu gaat sowieso die hele kofschip-regel niet op.
TVP
"Fifty years ago the Leningrad street taught me a rule - if a fight is inevitable, you have to throw the first punch."
Vladimir Putin
Vladimir Putin
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:37 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?
Je gebruikt trouwens geen mooi voorbeeld. Je had beter een zwak werkwoord kunnen kiezen in plaats van een sterk werkwoord. Nu gaat sowieso die hele kofschip-regel niet op.
Daar muggenziftte ik over, opgepast dus met wat je zegt.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Het verfomfaaide boek ligt op tafel.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:37 schreef Saekerhett het volgende:
[..]
Hoe kom je daar nou bij? Waar heb ik dat gezegd?
Je gebruikt trouwens geen mooi voorbeeld. Je had beter een zwak werkwoord kunnen kiezen in plaats van een sterk werkwoord. Nu gaat sowieso die hele kofschip-regel niet op.
Hier gebruik je een deelwoord (met de kofschipregel) in een tegenwoordigetijdszin. Dat gaat tegen jouw eerdere uitleg in.
Zo beter?
Dat is toch ook zo? Ik snap echt niet wat je nou steeds probeert te zeggenquote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:40 schreef Iblis het volgende:
[..]
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.
Daar muggenziftte ik over, opgepast dus met wat je zegt.
Noem eens een voorbeeld waar het kofschip in de tegenwoordige tijd gebruikt wordt? Die zijn er niet.
Ja dan moet je ook gewoon de OP posten en pas daarna doorgaan met je discussie..in een nieuwe post..quote:
[..]
Ik had al de fipo, jij hebt de sepo
*Think outside the box*
Ok ok, ik had het anders moeten zeggen. Het wordt gebruikt bij verleden tijd EN tegenwoordige deelwoorden
Ik gaf je zojusit als laatste zin een imperatief gevormd met een voltooid deelwoord, en daar voor heb ik je een toekomende voltooide tijd gegeven: ‘Het zal morgen gebeurd zijn’. Ook bij sommige voltooide deelwoorden die als bijvoeglijk naamwoord worden gebruikt heb je het kofschip nodig: ‘gerookte zalm’ of ‘voltooid verleden tijd’; ‘bepakt en bezakt gaan ze op reis’ (zin in de tegenwoordige tijd).quote:
[..]
Dat is toch ook zo? Ik snap echt niet wat je nou steeds probeert te zeggen
Noem eens een voorbeeld waar het kofschip in de tegenwoordige tijd gebruikt wordt? Die zijn er niet.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Tegenwoordige deelwoorden hebben de vorm uitgaande op -d(e) zoals ‘lopend’ of ‘schrijvend’.quote:
Ok ok, ik had het anders moeten zeggen. Het wordt gebruikt bij verleden tijd EN tegenwoordige deelwoorden
[edit]
-nd bestaat natuurlijk eigenlijk niet, net zomin als -dt.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Nou ja goed, het zal ook allemaal wel.
Ik weet in ieder geval altijd wanneer er een D of een T moet staan
Ik weet in ieder geval altijd wanneer er een D of een T moet staan
Ja.quote:
Zitten hier de tal taalnazi's? (zonder spatie)
*Think outside the box*
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.quote:Op zaterdag 30 januari 2010 17:40 schreef Iblis het volgende:
[..]
Jij schreef in kapitalen dat het gebruik van de kofschip-regel alleen bij de verleden tijd voorkwam.
Daar muggenziftte ik over, opgepast dus met wat je zegt.
Wat ik bedoel: de zin "Het bekladde boek ligt op tafel" staat inderdaad in de tegenwoordige tijd, maar het woord "bekladde" is een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een in voltooid verleden tijd staand werkwoord.
(Tevens TVP)
Geluk is een richting,
geen punt
---Loesje---
geen punt
---Loesje---
Je mag ook zeggen: een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord.quote:Op zondag 31 januari 2010 14:03 schreef Pandora73 het volgende:
[..]
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.
Wat ik bedoel: de zin "Het bekladde boek ligt op tafel" staat inderdaad in de tegenwoordige tijd, maar het woord "bekladde" is een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een in voltooid verleden tijd staand werkwoord.
(Tevens TVP)
Maar de grap is juist dat een deelwoord een deelwoord heet omdat het zowel voorkomt in zulke adjectivische constructies als in de vorming van (in het Nederlands perifrastisch (d.w.z. met hulpwerkwoord) gevormde) werkwoordtijden.quote:
[..]
Het lijkt erop dat er een verschil in interpretatie speelt: de ene poster bedoelt dat de zin in een bepaalde tijd staat, de andere dat het woord waar het over gaat in een bepaalde tijd staat.
Wat ik bedoel: de zin "Het bekladde boek ligt op tafel" staat inderdaad in de tegenwoordige tijd, maar het woord "bekladde" is een bijvoeglijk naamwoord dat is afgeleid van een in voltooid verleden tijd staand werkwoord.
(Tevens TVP)
De verleden tijd heeft helemaal een eigen werkwoordsvorm zogezegd, de voltooid tegenwoordige tijd wordt met behulp van een hulpwerkwoord (zijn of hebben) en een voltooid deelwoord gevormd. Dus:
Ik heb gezegd (voltooid tegenwoordige tijd)
Ik had gezegd (voltooid verleden tijd)
Ik zal hebben gezegd (voltooid (tegenwoordige) toekomende tijd).
Het voltooid deelwoord geeft hier dus een voltooidheid aan, maar niet per se een verledenheid. Sterker nog, in een passieve zin wordt dit nog duidelijker:
Hij wordt nu helemaal kapot geschopt.
Ook geschopt is hier een deelwoord, eventueel als passief deelwoord te duiden, maar de zin is natuurlijk tegenwoordige tijd. De voltooidheid is hier meer een verwachting van het resultaat dat aanwezig zal zijn nadat de handeling voltrokken is.
Je kunt m.i. simpelweg niet zeggen dat ‘gezegd’ of een ander deelwoord inherent een tijd heeft. Alleen bij de verleden tijd en sommige tegenwoordigetijdsvormen is het Nederlands zo eenduidig.
Daarentegen kan ‘zeggen’ zowel infinitief als eerste, tweede of derde persoon meervoud in de tegenwoordige tijd zijn, ‘zeg’ kan zowel eerste persoon enkelvoud in de tegenwoordige tijd als gebiedende wijs zijn. Alleen bij ‘zei’ kun je volgens mij zeggen dat dit een verledentijdsvorm is. (En eventueel kan men de aanvoegende wijs herkennen, doch men raadplege daarvoor een klassieke grammatica).
Andere talen hebben meer specifieke vormen voor elke tijd, maar het Nederland maakt graag gebruik van omschrijving.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
uitschuifpik, je vergeet de t.quote:
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Goede vraag. Het WNT vermeldt expliciet:quote:
Waarom is het dat haal je de koekoek en niet dat hale je de koekoek?
Dat (hale u) haal je de duivel, de weerlicht, de koekkoek! enz. Uitdrukkingen voor: dat zal, waarachtig, wel waar zijn!
Ik heb geen idee waarom… misschien door ‘je’ achter het werkwoord, dat men het als een gebiedende wijs is op gaan vatten?
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Die bedoelde ik ook, sorry. Maar je snapte gelukkig wat ik bedoeldequote:Op zondag 31 januari 2010 14:34 schreef ACJazzz het volgende:
[..]
Je mag ook zeggen: een bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord.
Geluk is een richting,
geen punt
---Loesje---
geen punt
---Loesje---
Dank voor je uitleg. Ik bedoelde inderdaad eigenlijk de term voltooid deelwoordquote:Op zondag 31 januari 2010 14:35 schreef Iblis het volgende:
[..]
Maar de grap is juist dat een deelwoord een deelwoord heet omdat het zowel voorkomt in zulke adjectivische constructies als in de vorming van (in het Nederlands perifrastisch (d.w.z. met hulpwerkwoord) gevormde) werkwoordtijden.
De verleden tijd heeft helemaal een eigen werkwoordsvorm zogezegd, de voltooid tegenwoordige tijd wordt met behulp van een hulpwerkwoord (zijn of hebben) en een voltooid deelwoord gevormd. Dus:
Ik heb gezegd (voltooid tegenwoordige tijd)
Ik had gezegd (voltooid verleden tijd)
Ik zal hebben gezegd (voltooid (tegenwoordige) toekomende tijd).
Het voltooid deelwoord geeft hier dus een voltooidheid aan, maar niet per se een verledenheid. Sterker nog, in een passieve zin wordt dit nog duidelijker:
Hij wordt nu helemaal kapot geschopt.
Ook geschopt is hier een deelwoord, eventueel als passief deelwoord te duiden, maar de zin is natuurlijk tegenwoordige tijd. De voltooidheid is hier meer een verwachting van het resultaat dat aanwezig zal zijn nadat de handeling voltrokken is.
Je kunt m.i. simpelweg niet zeggen dat ‘gezegd’ of een ander deelwoord inherent een tijd heeft. Alleen bij de verleden tijd en sommige tegenwoordigetijdsvormen is het Nederlands zo eenduidig.
Daarentegen kan ‘zeggen’ zowel infinitief als eerste, tweede of derde persoon meervoud in de tegenwoordige tijd zijn, ‘zeg’ kan zowel eerste persoon enkelvoud in de tegenwoordige tijd als gebiedende wijs zijn. Alleen bij ‘zei’ kun je volgens mij zeggen dat dit een verledentijdsvorm is. (En eventueel kan men de aanvoegende wijs herkennen, doch men raadplege daarvoor een klassieke grammatica).
Andere talen hebben meer specifieke vormen voor elke tijd, maar het Nederland maakt graag gebruik van omschrijving.
. En omdat het dus voltooid deelwoord heet, is het dus verleden tijd zeg maar (wat je hebt voltooid/afgemaakt, ligt achter je, dus in het verleden), waarmee ik wilde aangeven dat een zin enerzijds, en een woord in die zin anderszijds, een andere "tijd" kunnen hebben.
Geluk is een richting,
geen punt
---Loesje---
geen punt
---Loesje---
Maar dat lijkt me de benaming (een calque uit het Latijn) net iets te ver doorvoeren aangezien het meer een toestand is die beschreven wordt dan een tijd. Dat moet nog afgerond worden heeft weinig met het verleden van doen, maar met de toestand. En afhankelijk van de andere werkwoorden maak je op of het in het verleden was of in de toekomst zal zijn.quote:
Dank voor je uitleg. Ik bedoelde inderdaad eigenlijk de term voltooid deelwoord
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Volgens mij hadden de oude Romeinen geen woorden die eindigden op "-que", tenzij de "-e" als aparte lettergreep moet worden uitgesproken, maar goed
Ik wilde slechts een ezelsbruggetje duidelijk maken. Voltooid deelwoorden volgen qua achtervoeging dezelfde regels van 't ex-kofschip als woorden in de verleden tijd. En dat kun je dus onthouden door te bedenken, zodra je weet dat zoiets een voltooid deelwoord heet, iets wat voltooid is ligt in het verleden, dus dezelfde regels als verleden tijd.
Toen ik bijles gaf, werkte dat namelijk wel, dat ezelsbruggetje.
Ik wilde slechts een ezelsbruggetje duidelijk maken. Voltooid deelwoorden volgen qua achtervoeging dezelfde regels van 't ex-kofschip als woorden in de verleden tijd. En dat kun je dus onthouden door te bedenken, zodra je weet dat zoiets een voltooid deelwoord heet, iets wat voltooid is ligt in het verleden, dus dezelfde regels als verleden tijd.
Toen ik bijles gaf, werkte dat namelijk wel, dat ezelsbruggetje.
Geluk is een richting,
geen punt
---Loesje---
geen punt
---Loesje---
De Romeinen hadden atque natuurlijk, en enclitisch -que, maar wat ik bedoelde, voltooid deelwoord is een leenvertaling (dat woord zocht ik eigenlijk), van het Latijnse perfectus: voltooid, zo zijn de meeste Nederlandse termen zo als bijvoeglijk (← adiectivum, ‘ernaast gegooid’) of zelfstandig (← substantivum ‘stevig staand’) in feite naar het Latijnse woord gevormd.
In het Duits heb ik wel eens de term Mittelwort gelezen voor deelwoord, omdat een deelwoord ergens tussen een werkwoord en bijvoeglijk naamwoord inhangt qua functie.
In het Duits heb ik wel eens de term Mittelwort gelezen voor deelwoord, omdat een deelwoord ergens tussen een werkwoord en bijvoeglijk naamwoord inhangt qua functie.
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.
Hm, apart dat het WNT het zo heeft vermeld. Jouw verklaring klinkt logisch. Het zal in de loop van de tijd wel gebiedende wijs zijn geworden.quote:Op zondag 31 januari 2010 15:34 schreef Iblis het volgende:
[..]
Goede vraag. Het WNT vermeldt expliciet:
Dat (hale u) haal je de duivel, de weerlicht, de koekkoek! enz. Uitdrukkingen voor: dat zal, waarachtig, wel waar zijn!
Ik heb geen idee waarom… misschien door ‘je’ achter het werkwoord, dat men het als een gebiedende wijs is op gaan vatten?
Bedankt voor het opzoeken in ieder geval!
Ik maak nog steeds d en t foutjes ik moet weer opnieuw beginnen jongens help me 
Winnaar FOK-Eredivisie-Toto 2025
Geef eens wat voorbeelden van dingen die je niet snapt of niet goed doet dan?quote:Op zaterdag 6 november 2010 19:06 schreef Paul het volgende:
Ik maak nog steeds d en t foutjes ik moet weer opnieuw beginnen jongens help me
Geluk is een richting,
geen punt
---Loesje---
geen punt
---Loesje---
Gewoon al bij hij wordt of hij word twijfel ikquote:
[..]
Geef eens wat voorbeelden van dingen die je niet snapt of niet goed doet dan?
Winnaar FOK-Eredivisie-Toto 2025
Je zegt toch ook niet 'hij loop'? (Tenzij je in Den Haag woont...)quote:
[..]
Gewoon al bij hij wordt of hij word twijfel ik
Dus dan is het: hij wordtquote:
[..]
Je zegt toch ook niet 'hij loop'? (Tenzij je in Den Haag woont...)
Winnaar FOK-Eredivisie-Toto 2025
Zelfde verhaal pik, er staat weer 'hij wordt'...quote:
Ik denk dat hij brandweer wordt of word
Nog eentje voor Paul:
Wie (bepalen) of hij dat (goedkeuren) en wat is er (betekenen) voor deze mensen?
Ok, beetje vage zin, maar daar gaat het niet om
Wie (bepalen) of hij dat (goedkeuren) en wat is er (betekenen) voor deze mensen?
Ok, beetje vage zin, maar daar gaat het niet om
Wie bepaalt of hij dat goedkeurt en wat is er betekend voor deze mensenquote:
Nog eentje voor Paul:
Wie (bepalen) of hij dat (goedkeuren) en wat is er (betekenen) voor deze mensen?
Ok, beetje vage zin, maar daar gaat het niet om
Winnaar FOK-Eredivisie-Toto 2025
quote:
[..]
Wie bepaalt of hij dat goedkeurt en wat is er betekend voor deze mensen
Zie je, zo moeilijk is het niet.
Zorg dat je op tijd aanwezig bent, dan word je gevraagd mee te doenquote:Op zaterdag 6 november 2010 20:50 schreef Dastan het volgende:
Nog een:
(Zorgen) dat je op tijd aanwezig bent, dan (worden) je gevraagd mee te doen.
Winnaar FOK-Eredivisie-Toto 2025
Wordt.quote:Op zaterdag 6 november 2010 20:55 schreef Paul het volgende:
[..]
Zorg dat je op tijd aanwezig bent, dan word je gevraagd mee te doen
|
|
