quote:
Op dinsdag 16 juni 2009 09:41 schreef Xcalibur het volgende:Het is toch echt fout, het is maar 1 aantal, dus enkelvoud

Dat het aantal een groep betreft doet niet terzake...
Ik zal het even nazoeken in de Algemene Nederlandse Spraakkunst, als ik het me goed herinner staat het voorbeeld dat ik gaf er namelijk ook in.
[edit]
§20·2·3·1·ii·8Het onderwerp bevat een hoeveelheidaanduidend substantief (aantal, massa, enz.) of het substantief soortIn naamwoordelijke constituenten die twee substantieven bevatten is soms niet duidelijk uit te maken welk substantief de kern en welk substantief de bepaling is. Bij sommige constituenten die zowel een enkelvoudig als een meervoudig substantief bevatten heeft dit consequenties voor de congruentie tussen onderwerp en persoonsvorm (vergelijk de gevallen onder 7). Het gaat hier om constituenten met een meervoudig substantief dat voorafgegaan wordt door een enkelvoudig substantief, en wel:
een substantief op -tal dat een (benaderende) hoeveelheid aanduidt, bijv. drietal zestal twintigtal honderdtal;
een substantief dat een onbepaalde hoeveelheid aanduidt, met name de substantieven aantal, hand(je)vol, hoop, massa, reeks;
het substantief soort.
Staat bij een substantief uit een van de eerste twee categorieën een bepaalde determinator, dan is alleen dat enkelvoudige substantief op te vatten als de kern van de naamwoordelijke constituent. De persoonsvorm staat in dat geval in het enkelvoud. Vergelijk:
(57a) Het aantal leerlingen is in enkele jaren tijd verdubbeld.
(57b) Het aantal leerlingen zijn in enkele jaren tijd verdubbeld. <<uitgesloten>>
(58a) Het aantal deelnemers was verrassend groot.
(58b) Het aantal deelnemers waren verrassend groot. <<uitgesloten>>
Is zowel het enkelvoudige als het meervoudige substantief op te vatten als kern van de constituent, dan kan de persoonsvorm in het enkelvoud en in het meervoud staan. Deze mogelijkheid doet zich vrijwel alleen voor als het enkelvoudige substantief voorafgegaan wordt door het onbepaalde lidwoord een. In (59) kan van de naamwoordelijke constituent een massa mensen het woord massa als kern beschouwd worden, met mensen als nabepaling ('een massa bestaande uit mensen'), maar ook mensen als kern en een massa als hoeveelheidsaanduidende voorbepaling ('veel mensen'). Naast elkaar is hier dan ook mogelijk:
(59a) Er was een massa mensen op de been.
(59b) Er waren een massa mensen op de been.
Hoewel zinnen met een meervoudige persoonsvorm zoals (59b) en de volgende (b) -varianten in de praktijk vaak voorkomen en er ook geen bezwaar tegen gemaakt hoeft te worden, zijn ze voor sommige taalgebruikers (eerder voor ouderen dan voor jongeren en eerder in Nederland dan in België) niet aanvaardbaar .
Andere voorbeelden zijn (vergelijk (60) met (57) en (58)):
(60a) Een groot aantal spreeuwen was in de bomen neergestreken.
(60b) Een groot aantal spreeuwen waren in de bomen neergestreken.
(61a) Een drietal mogelijkheden is hier te onderscheiden.
(61b) Een drietal mogelijkheden zijn hier te onderscheiden.
(62a) Er was maar een hand(je)vol toeschouwers komen opdagen.
(62b) Er waren maar een hand(je)vol toeschouwers komen opdagen.
Over het algemeen gaat het gebruik van een meervoudige persoonsvorm wat gemakkelijker in een zin met presentatief er (zoals (59b) en (62b)) dan in andere zinnen.
Opmerking 2:
Er zijn ook gevallen waarin de betekenis van de zin juist een meervoudige persoonsvorm dwingend maakt, bijv.:
(ia) Een aantal kinderen kwam een voor een de kamer binnenlopen. <<uitgesloten>>
(ib) Een aantal kinderen kwamen een voor een de kamer binnenlopen.
(iia) In de loop van de avond druppelde een aantal plaatselijke jongeren het café binnen. <<uitgesloten>>
(iib) In de loop van de avond druppelden een aantal plaatselijke jongeren het café binnen.
In ( i) maakt de bepaling een voor een een interpretatie waarbij de kinderen als groep binnenkomt (aantal zou dan kern zijn) onmogelijk. In (ii) impliceert het werkwoord binnendruppelen dat de jongeren niet tegelijk binnenkomen. Vandaar dat in beide gevallen een persoonsvorm in het meervoud vereist is.
[ Bericht 36% gewijzigd door Iblis op 16-06-2009 09:57:56 ]
Daher iſt die Aufgabe nicht ſowohl, zu ſehn was noch Keiner geſehn hat, als, bei Dem, was Jeder ſieht, zu denken was noch Keiner gedacht hat.