quote:

Een notabel boecxken van cokeryen
Het oudste Nederlandstalige gedrukte kookboek waarvan nog een exemplaar overgeleverd is, verscheen rond 1514 in Antwerpen bij uitgever Thomas van der Noot. Het kookboek verscheen anoniem: noch op de titelpagina, noch elders in het boek maakt de auteur zich bekend. Gezien de dure ingrediënten die in de recepten in dit laatmiddeleeuwse kookboek gebruikt worden (specerijen, suiker, dure vis- en vleessoorten, wild) was het boekje duidelijk bedoeld voor een vermogend publiek. De uitgebreide verklarende titel van het boek geeft verder specifiek aan dat het vooral recepten betreft voor grote banketten en bruilofts- of andere feestmalen.

Een notabel boecxken van cokeryen bevat 175 recepten die grotendeels overgenomen zijn uit al bestaande receptenbundels, waarvan een rond 1490 in Parijs gedrukte editie van de Viandier een van de belangrijkste is. Er is geen logische indeling in de recepten aangebracht: groepjes aan andere kookboeken ontleende recepten werden lukraak achter elkaar geplaatst, met als gevolg dat bijvoorbeeld recepten voor sauzen op wel drie verschillende plaatsen in het kookboek voorkomen.

Naast een enorme hoeveelheid recepten voor sauzen zijn er in dit kookboek opvallend veel recepten te vinden voor allerhande soorten vis. Van de gevogeltesoorten is vooral kip populair, al worden er ook tal van andere vogelsoorten gebruikt: fazanten, eenden, patrijzen en kleine zangvogels, waarbij geheel naar middeleeuwse traditie de pauwen en zwanen natuurlijk niet ontbreken. Daarnaast zijn er ook talrijke recepten voor vlees- en wildsoorten, al dan niet verwerkt in pasteien en recepten voor zoete lekkernijen en kruidenwijnen. Vermeldenswaard is ook het grote aantal recepten waarin kaas en andere zuivelprodukten verwerkt zijn, levensmiddelen die ook toen al kenmerkend waren voor de culinaire traditie van onze contreien. Voor het overige zijn de recepten nauwelijks regionaal gekleurd: soortgelijke gerechten werden in gegoede kringen in geheel West-Europa gegeten in deze tijd. (KB).

quote:

Eenen nyeuwen coock boeck
In 1560 verscheen in Antwerpen een kookboek geschreven door de uit Zundert afkomstige arts Gerard Vorselman. Op de titelpagina van het kookboek staat vermeld dat het kookboek een compilatie betreft van recepten uit Franse, Italiaanse en Latijnse boeken. In het voorwoord wordt nog toegevoegd dat een deel van de recepten ook afkomstig is uit Nederlandstalige kookboeken. Inderdaad is een van de belangrijkste bronnen van dit kookboek het Notabel boecxken van cokeryen. Maar in tegenstelling tot dit laatste kookboek zijn de recepten van Vorselman geordend in een logische hoofdstukopbouw. In 1599 verscheen een heruitgave van dit boek in de noordelijke Nederlanden, Delft om precies te zijn, onder de gelijkluidende titel Eenen nieuwen koock-boeck. Op een aan het noordelijke Nederlands aangepaste spelling na komt dit kookboek in grote lijnen overeen met de oorspronkelijke editie.

Vorselman zegt in zijn voorwoord dat hij dit kookboek vooral geschreven heeft als arts, en uitdrukkelijk niet als kok, speciaal voor die mensen die door wat voor reden dan ook geen zin meer hebben om te eten, zoals zieke mensen of mensen die herstellen van een zware ziekte. Maar vooral ook om gezonde mensen gezond te houden. In dit licht is het heel bijzonder dat juist in dit kookboek opmerkingen betreffende gezondheid en huismiddeltjes tegen allerhande kwaaltjes veel minder voorkomen dan gebruikelijk was!

Recepten voor vlees en vis nemen een zeer belangrijke plaats in in dit kookboek, maar de meeste aandacht gaat toch uit naar sauzen: hoofdstuk 7 bestaat uit een achttal recepten om sauzen een bepaalde kleur te geven. Dit was in de zestiende eeuw nog net als in de middeleeuwen zeer populair: zwart, groen, geel, blauw, rood en paars, alles is mogelijk. In hoofdstuk 8 volgen aansluitend maar liefst 124 recepten voor zeer gevarieerde sauzen.

In vrijwel alle oudere kookboeken wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen gerechten die men in en gerechten die men buiten de vasten mocht eten. Het kookboek van Vorselman vormt hierop geen uitzondering. (KB).

quote:

Le cuisinier françois
In 1651 verscheen in Frankrijk de eerste uitgave van Le cuisinier françois van beroepskok François de La Varenne. Niet lang daarna, in 1654, werd dit kookboek in Den Haag uitgegeven, snel gevolgd door een verbeterde en vermeerderde herdruk in 1656.

De Nederlandse adel en gegoede burgerij kon hierdoor kennis maken met een kookboek dat een heel nieuw soort recepten bevatte: een kookboek dat een definitieve breuk inluidde met de culinaire tradities uit de Middeleeuwen. Le cuisinier françois wordt wel beschouwd als het eerste grote Franse kookboek. De recepten van La Varenne zijn lichter, gevarieerder en vooral subtieler en staan daarmee aan de wieg van de haute cuisine. Ook de manier van koken is vernieuwend: in dit kookboek is het begin waar te nemen van modulair koken oftewel koken met in de keuken voorradige basisingrediënten of -combinaties. Ondanks dat er in Le cuisinier françois natuurlijk ook veel traditionele recepten voorkomen, ademt het boek toch vooral een vernieuwd en fris inzicht in koken uit.

Vele recepten uit het kookboek van La Varenne zullen zonder meer ook nu nog in de smaak vallen: ragoût van patrijs, duiven in druivenbladeren, oestersoep, in citroen en lente-uitjes gemarineerde kip (waarbij de ingekookte marinade als saus erbij geserveerd wordt), gevulde paddestoelen, beignets van artisjokken, frisse citroengelei, pistachenotentaart, en ook het recept voor gevulde kalkoen. (KB).

SPOILER

Het oorspronkelijke recept
De originele tekst uit het Anonieme Andalusische kookboek (hoofdstuk 5) is geschreven in het Arabisch, en dat beheers ik niet. Ik heb de Engelse editie van Charles Perry gebruikt (zie bibliografie) en geef hieronder alleen mijn vertaling daarvan.

Een gerecht met gehaktballen.
Maak gehaktballen, zoals eerder verteld, en zet de pot op het vuur. Doe erin een lepel azijn en nog een met murrī, specerijen en ui, fijngestampt met korianderblad en zout, een beetje tijm, een knoflookteen en genoeg wijnruit en vers water als nodig is totdat het vrijwel klaar is. Doe de gehaktballen erin, bestrijk met eidooiers en bedek de inhoud van de pot met de eiwitten. Doe er hele pijnboompitten en amandelen bij. Schep het eruit en bestrooi met peper, kaneel en wijnruit.

Moderne bewerking van het recept
Uit het recept in hoofdstuk 5 van het Anonieme Andalusische Kookboek voor “Bereiding van gehaktballen van wat voor vlees je maar wilt” maak ik op dat alle eerstgenoemde ingrediënten door het gehakt worden gemengd, dan worden er ballen van gedraaid, die vervolgens naar keus kunnen worden gekookt of gebraden. Maar dan … Blijkbaar worden de gehaktballen geglazuurd met eidooier, en daarna gaat er nog eens eiwit overheen. Veel schotels werden afgemaakt door er eiwit of ei overheen te gieten, zoals het recept voor Jimliyya in hoofdstuk 5, en het recept voor een schotel van vlees met walnoten en mastiek, ook in hoofdstuk 5. Omdat de balletjes tijdens de boekpresentatie met de hand moesten worden gegeten heb ik die laatste stap in mijn bewerking weggelaten.
Voor 50 tot 75 kleine balletjes; voorbereiding 10 minuten; bereiding 20 minuten.

Voor de gehaktballetjes
500 gr lamsgehakt
1 ei
1 eetl in totaal van tijm, korianderzaad, komijn, saffraan (onderlinge verhouding 3:3:2:1)
peper, zout naar smaak
broodkruim van drie witte boterhammen zonder korst
½ ui, fijngesnipperd
1½ eetlepel fijngehakt korianderblad
½ eetlepel fijngehakt wijnruitblad
2 teentjes knoflook uit de knijper
1 tl murrī of taotjo
En verder
3 eetl sesamolie of olijfolie
1 tl murrī of taotjo
1 dl kippebouillon
2 eetl geroosterde pijnboompitten en geschaafde amandelen
takjes wijnruit


Voorbereiding
Meng alles voor de gehaktballen door elkaar. Maak er kleine éénhaps balletjes van.

Bereiding
Verhit in een ruime koekepan de olie. Doe de gehaktballetjes erbij en braad ze aan alle kanten bruin. Doe de kippebouillon en de murri in de pan erbij, breng aan de kook, en laat de balletjes daarna op laag vuur stoven totdat ze gaar zijn.

Serveren
Bestrooi de balletjes vlak voor het serveren met de geroosterde pijnboompitten en amandelen, versier met takjes wijnruit.
Men at deze balletjes oorspronkelijk met de hand, serveer ze dus niet loeiheet. Warm mag, maar op kamertemperatuur zijn ze ook erg lekker. Op de foto zijn de balletjes versierd met blaadjes en bloempjes van wijnruit.

quote:

Op maandag 13 november 2017 21:45 schreef Lunatiek het volgende:
omeinse recepten geprobeerd. De Middeleeuwse vond ik lastiger omdat de ingrediënten moeilijk zijn te vinden als je de weg niet kent. Bijvoorbeeld lamsvlees: het is er wel, hier en daar, maar dan al gekruid of gemarineerd en dat is niet de bedoeling.

quote:

Op maandag 13 november 2017 22:09 schreef Hamzoef het volgende:

[..]

Probeer het eens bij de islamitische slager.

quote:

Op maandag 13 november 2017 20:46 schreef Elvi het volgende:
Dit is echt 1 van m'n (niche) interesses
Ik heb nog nooit een recept geprobeerd moet ik toegeven ooit hoop ik nog een workshop te kunnen volgen bij EetVerleden: http://eetverleden.nl

quote:

Op maandag 13 november 2017 22:47 schreef Monopoly het volgende:
Ik wacht op de plaatjes van Iwanius voor ik het zelf probeer.

quote:

Op maandag 13 november 2017 22:28 schreef Lunatiek het volgende:
Dat was precies wat ik dacht! Onze plaatselijke (Marokkaans) islamitische slager had helaas helemaal geen lamsvlees Was ontgoocheld.

quote:

Op dinsdag 14 november 2017 18:15 schreef Hamzoef het volgende:

[..]

Turkse slager hier wel. Maar heb je niet gevraagd of hij het voor je kan leveren?

quote:

Op donderdag 30 november 2017 23:25 schreef Elvi het volgende:
Niet middeleeuws koken, maar Victoriaans. Ook leuk

Op dit kanaal staan leuke recepten Leuk voor de kerst

How to Make a Christmas Cake - The Victorian Way

quote:

Op woensdag 13 december 2017 08:52 schreef nogeenoudebekende het volgende:
Enig idee hoe duur Saffraan is?

quote:

Op woensdag 13 december 2017 08:43 schreef Cobra4 het volgende:
Klinkt niet slecht.

quote:

Op woensdag 13 december 2017 08:52 schreef nogeenoudebekende het volgende:
Enig idee hoe duur Saffraan is?

quote:

Op woensdag 27 december 2017 12:20 schreef steelhead het volgende:
[ afbeelding ]

[ afbeelding ]

Was erg goed gelukt. Smaakte geweldig .

quote:

Op woensdag 27 december 2017 12:20 schreef steelhead het volgende:
[ afbeelding ]

[ afbeelding ]

Was erg goed gelukt. Smaakte geweldig .

quote:

Op woensdag 27 december 2017 12:21 schreef Cobra4 het volgende:

[..]

Geweldig!!!

quote:

Op woensdag 27 december 2017 12:26 schreef steelhead het volgende:

[..]

Mijn vriendin vond het erg lekker. Dat was goed om te horen. Toch een aantal uur in de keuken bezig geweest. Volgende keer een ander recept .

quote:

Speurtocht naar recepten in antieke bronnen
Wat aten de Romeinen?

Onze kennis over eten en drinken in de oudheid hebben we uit schrijfsels, afbeeldingen en archeologische bronnen. Een speurtocht door deze bronnen levert een scala aan recepten en gerechten op die samen een aardig beeld geven van wat er 2000 jaar geleden op tafel stond. Waar recepten op schrift ontbreken, kunnen fresco, mozaïek en archeologische vondsten de hiaten soms vullen en andersom.

Het onderzoek in een grote variëteit aan bronnen levert smakelijke recepten op die op de hedendaagse tafel niet zouden misstaan. Manon Henzen van eet!verleden ontwikkelde uit diverse bronnen Romeinse gerechten met een eigentijdse twist en legde deze vast in het kookboek Garum & Duivelsdrek. De Romeinse keuken voor de tafel van nu. (Historiek).

SPOILER

Eén kookboek
Er is slechts één kookboek overgeleverd uit de Romeinse tijd, De re coquinaria oftewel Over de kookkunst, dat wordt toegeschreven aan Marcus Gavius Apicius (ca. 25 voor-37 na Chr.). Deze foodie uit begin 1e eeuw na Chr. verkeerde regelmatig aan het keizerlijk hof en stond bekend als extravagante lekkerbek. Het is echter onwaarschijnlijk dat hij het kookboekje met circa 460 recepten heeft samengesteld, omdat het een verzameling recepten bevat uit de eerste tot en met de vierde eeuw na Christus. Nou ja, recepten, laten we ze boodschappenlijstjes noemen. Lijstjes met soms onsamenhangende ingrediënten die het smaakgeheugen even flink doen opschudden en soms zelfs een kleine walging oproepen. Geen hoeveelheden, geen bereidingswijzen. De Romeinse kok groet u.

Gelukkig kunnen we voor informatie over eetgewoonten, ingrediënten en gerechten ook putten uit andere tekstbronnen. Handboeken over landbouw, zoals De agri cultura van Cato (234-149 v.Chr.), Res rustica van Varro (116-27 v.Chr.) en De re rustica van Columella (4-70 na Chr.) geven niet alleen uitgebreid informatie over hoe je een landgoed moet bestieren, maar je vindt er soms ook – vrij gedetailleerde – recepten. Zo trakteert Cato op een smeuïge olijvenpasta en Columella op een geurige kruidenkaas.

Ook medische traktaten zijn een bron van inspiratie over eten. Een mooi voorbeeld is Collectiones medicae van de arts Oribasius uit de vierde eeuw, waarin een heerlijk recept voor een koolsalade te vinden is. Heerlijk grasduinen is het daarnaast in satiren en toneelstukken. Zo vond ik in Poenulus van de komedieschrijver Plautus (2e eeuw voor Chr.) een verwijzing naar laterculi: deegflapjes met honing en noten. Er gaat een wereld voor je open als je antieke teksten leest met een culinaire bril.

Eten van een plaatje
Omdat eten en drinken zo’n belangrijk onderdeel was van de antieke samenleving is het een veel uitgebeeld thema. Dankzij de realistische Romeinse fresco- en mozaïekkunst kunnen we vandaag de dag nog steeds zien hoe 2000 jaar geleden ingrediënten en gerechten eruit zagen. Dat is af en toe ook wel nodig. Het mooiste voorbeeld vind ik brood. Er zijn geen Romeinse recepten overgeleverd voor brood. Waarom zou je het ook opschrijven, als iedereen weet hoe je brood maakt? Gelukkig is brood veelvuldig afgebeeld op fresco’s, zodat we weten hoe brood er in de Romeinse tijd uit moet hebben gezien. Dat er laurier onder broden werd meegebakken weten we dan weer uit archeologische vondsten: verkoolde broden uit de getroffen Italiaanse steden na de uitbarsting van de Vesuvius.

Ook mag de prachtige frescotaart uit de Villa di Poppea in Torre Annunziata genoemd worden. Ook hiervan is geen recept bekend, sterker nog, er zijn helemaal geen recepten van taarten bekend. Door diverse bronnen naast elkaar te leggen (en veel te experimenteren met Romeinse ingrediënten) kan zelfs hiervan een recept gereconstrueerd worden.

Gerechten uit de beerput
In Nederland zijn we voor informatie over de Romeinse keuken volledig aangewezen op archeologische bronnen. Daar is toch geen maaltijd van te bakken zou je zeggen. Toch zijn er met wat moeite recepten denkbaar. De vele botresten, visgraten, zaden en pitten die gevonden zijn laten ons zien wat er specifiek op welke plek gegeten werd. Zo hebben er in Nijmegen op het Kops Plateau wellicht ingelegde makreel uit Zuid-Spanje en lijsters uit de Ardennen op het menu gestaan.

Hoewel de potten met de makreelgraten en lijsterbotjes in Museum Het Valkhof er waarschijnlijk op wijzen dat deze nu juist bedorven waren, en dus weggegooid zijn. Dat vondsten van etensresten uit een beerput heerlijke maaltijden op kan leveren laat de Foodarcheoloog zien. Ik deed zelf eens een poging op basis van de makreelvondst in Nijmegen.

Het is dus zeker niet alleen de Apiciustekst die ons recepten uit de Romeinse oudheid brengt. Een speurtocht door een breed scala aan antieke bronnen laat een rijke eetcultuur met veel smaak en bijzondere recepten en gerechten zien.

quote:

Op zondag 18 maart 2018 12:23 schreef Kaneelstokje het volgende:
https://www.youtube.com/user/jastownsendandson/featured

Een kanaal over historisch koken, weet niet of jullie deze al kenden.

SPOILER

The Good Huswifes Jewell - Pancakes and Puddings

And take a frying pan and a dish of sweet Butter in it, when it is molten put handsomely in your pan halfe a spoonful of your stuffe, and so bestows the rest after, frye them on a soft fire, and turn them when time is, lay thé in a platter, and cast sugar on them.



To make Pancakes

Take new thicke Creame a pine, foure or five yolks of egs, a good handful of flower and two or three spoonefuls of ale, strain them together into a faire platter, and season it with a good handfull of sugar, a spooneful of synamon, and a little Ginger: then take a friing pan, and put in a litle peece of Butter, as big as your thumbe, and when it is molten brown, cast it out of your pan, and with a ladle put to the further side of your pan some of your stuffe, and hold your pan ..., so that your stuffe may run abroad over all the pan as thin as may be: then set it to the fire, and let the fyre be verie soft, and when the one side is baked, then turn the other, and bake them as dry as ye can without burning.



To make good white puddings

See that your livers bee not too much parboyled. Then take of the livers and lights, ty, let them be picked and chopped with knives and champ them in a morter, and straine them through a collender, and put some milk to it, to help to get it threugh, then put foure or five egs and but five whites, and put in crums of bread, Cloves, Mace, Saffron Salt, and some Pepper, and sweet suet small minced, and let there be enough of it, and so still fill them up, and to black puddings, otemeale, milk and salt.



To make Puddings

Take grated bread, the yolks of five egs, a litle Synamon and Salt, Corrans, one minced Date, and the suet of mutton minced smal, knead all these together, and make them up in litle balles, boyle them on a chafing dish with a little Butter and Vinigar, cast Synamon and sugar thereon, and so serve them in.

To make Ising puddings

Take a platter full of otemeale grotes clean picked, and put thereto of the best Creame sodden that ye can get, blood warme, as much as shall cover the grotes, and so let them lye and soake three houres, or some what more, till they have drunke up the cream, and the grotes swollen and soft withall. Then take five egges whites and yolkes, and straine them faire into your grotes: then take on platterful and a half of beef suet, the skin cleane pulled from it, and as small minced as is possible So the when yee have minced it, you must largelie have

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 11:43 schreef Cobra4 het volgende:
Pancankes and Pudding uit The Good Huswifes Jewell (1585)

[ afbeelding ]

Transcriptie onder de spoiler

SPOILER

The Good Huswifes Jewell - Pancakes and Puddings

And take a frying pan and a dish of sweet Butter in it, when it is molten put handsomely in your pan halfe a spoonful of your stuffe, and so bestows the rest after, frye them on a soft fire, and turn them when time is, lay thé in a platter, and cast sugar on them.



To make Pancakes

Take new thicke Creame a pine, foure or five yolks of egs, a good handful of flower and two or three spoonefuls of ale, strain them together into a faire platter, and season it with a good handfull of sugar, a spooneful of synamon, and a little Ginger: then take a friing pan, and put in a litle peece of Butter, as big as your thumbe, and when it is molten brown, cast it out of your pan, and with a ladle put to the further side of your pan some of your stuffe, and hold your pan ..., so that your stuffe may run abroad over all the pan as thin as may be: then set it to the fire, and let the fyre be verie soft, and when the one side is baked, then turn the other, and bake them as dry as ye can without burning.



To make good white puddings

See that your livers bee not too much parboyled. Then take of the livers and lights, ty, let them be picked and chopped with knives and champ them in a morter, and straine them through a collender, and put some milk to it, to help to get it threugh, then put foure or five egs and but five whites, and put in crums of bread, Cloves, Mace, Saffron Salt, and some Pepper, and sweet suet small minced, and let there be enough of it, and so still fill them up, and to black puddings, otemeale, milk and salt.



To make Puddings

Take grated bread, the yolks of five egs, a litle Synamon and Salt, Corrans, one minced Date, and the suet of mutton minced smal, knead all these together, and make them up in litle balles, boyle them on a chafing dish with a little Butter and Vinigar, cast Synamon and sugar thereon, and so serve them in.

To make Ising puddings

Take a platter full of otemeale grotes clean picked, and put thereto of the best Creame sodden that ye can get, blood warme, as much as shall cover the grotes, and so let them lye and soake three houres, or some what more, till they have drunke up the cream, and the grotes swollen and soft withall. Then take five egges whites and yolkes, and straine them faire into your grotes: then take on platterful and a half of beef suet, the skin cleane pulled from it, and as small minced as is possible So the when yee have minced it, you must largelie have

British Library

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 13:10 schreef capricia het volgende:

[..]

“synamon”.
Dat moet heel duur geweest zijn in die tijd. Soort saffraan zullen we maar zeggen.

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 13:13 schreef Resistor het volgende:

[..]

Nee hoor, het is gewoon kaneel

quote:

Early modern period

During the 1500s, Ferdinand Magellan was searching for spices on behalf of Spain, and in the Philippines found Cinnamomum mindanaense, which was closely related to C. zeylanicum, the cinnamon found in Sri Lanka. This cinnamon eventually competed with Sri Lankan cinnamon, which was controlled by the Portuguese.[22]

In 1638, Dutch traders established a trading post in Sri Lanka, took control of the manufactories by 1640, and expelled the remaining Portuguese by 1658. "The shores of the island are full of it," a Dutch captain reported, "and it is the best in all the Orient. When one is downwind of the island, one can still smell cinnamon eight leagues out to sea."[23]:15 The Dutch East India Company continued to overhaul the methods of harvesting in the wild and eventually began to cultivate its own trees.

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 13:41 schreef Resistor het volgende:
Niet helemaal blijkbaar

[..]

De overdaad aan kaneel kwam een paar decennia (boek uit 1585, de Nederlanders kwamen pas in 1638) later

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 13:43 schreef Cobra4 het volgende:

How to make 2,000-year-old-bread

quote:

Op dinsdag 27 maart 2018 11:04 schreef Resistor het volgende:
Laat ik dit Youtube kanaal ook maar hier dumpen:

https://www.youtube.com/channel/UCxr2d4As312LulcajAkKJYw met heel veel 18e eeuws eten.

quote:

Op zondag 18 maart 2018 12:23 schreef Kaneelstokje het volgende:
https://www.youtube.com/user/jastownsendandson/featured

Een kanaal over historisch koken, weet niet of jullie deze al kenden.

quote:

Op zaterdag 24 maart 2018 12:44 schreef Resistor het volgende:

Hoe veel mensen zullen nog wel eens een hooikist gebruiken?

quote:

Geschiedenis- en kookliefhebbers opgelet! RomeinenNU en eet!verleden starten Nederland kookt Romeins, een kookwedstrijd voor avontuurlijke koks en kookgrage geschiedenisliefhebbers die een uitdaging niet uit de weg gaan. Wek een gerecht van 2000 jaar oud op creatieve wijze tot leven en wordt de grote winnaar in deze kookwedstrijd!

quote:

Middeleeuwse maaltijden
25 mei 2018 | 27 mei 2018
Kas van Stadslandbouw Van Ruytenburch, Hofsingel 82-84

In de sfeervolle kas van Stadslandbouw Van Ruytenburch staat een lange tafel gedekt. Hier bieden vrijwillige hobbykoks van Maaltijden Op Maandag (MOM) tweewekelijks een driegangendiner aan. Het begon in 2015 met plezier in stadslandbouw en een passie voor koken. Daar kwam de wens bij om mensen te verbinden. Dat samen leidde tot dit pop-uprestaurant met plaats voor maximaal 22 gasten. Greetje Heikes: “En de tafel zit altijd vol! Het is vaak een bont gezelschap. Wie zin heeft om een keer mee te eten, hoeft zich alleen maar aan te melden.” Voor de maaltijd vraagt MOM een bijdrage van 6 euro. “We maken geen winst. Er staat wel een pot waar mensen een donatie in kunnen doen. Van dat geld betalen we zogenaamde ‘uitgestelde maaltijden’, voor mensen die het minder breed hebben.”

Vlees aan het spit
Bij een feest hoort een traktatie. Voor de herdenking van de Slag bij Vlaardingen serveren MOM en andere Stadslandbouwvrijwilligers een weekend lang drie avonden op rij gratis een historische maaltijd. Greetje: “We zijn druk bezig met het samenstellen van het menu. Omdat het eind mei is, zullen in ieder geval meiraapjes op de spijskaart staan. Die komen dan van het land af en passen als ouderwetse ‘vergeten’ groente prima in een middeleeuws maal. Verder willen we in een buitenketel soep klaarmaken en denken we na over vlees aan het spit.”

Middeleeuwse tafelmanieren
De vrijwilligers zullen hun gasten als middeleeuwse waarden en waardinnen ontvangen. Ze hopen natuurlijk dat ook de bezoekers een historische outfit aantrekken. De stadskas zal voor de gelegenheid anders aangekleed zijn: een vuurtje buiten, robuuste kaarsen op tafel en stro of zand op de grond. Het moet voelen alsof je een middeleeuwse herberg binnenstapt. Greetje: “Dat zal ook voor de tafelmanieren gelden. Mensen aten nog vaak met hun handen, maar of we dat ook doen? Waarschijnlijk wordt het een eenvoudige houten lepel, en dan brood erbij dat gasten wel zelf moeten afbreken.” (Vlaardingen1018).

quote:

Op maandag 27 augustus 2018 17:06 schreef Elvi het volgende:
Op 8 en 9 september is er in het Pre-historisch dorp in Eindhoven een historisch food festival.

https://www.prehistorisch(...)-proef-de-tijdperken

quote:

Op maandag 27 augustus 2018 17:13 schreef Sigaartje het volgende:

[..]

Is voor kinderen!

quote:

Op maandag 27 augustus 2018 17:06 schreef Elvi het volgende:
Op 8 en 9 september is er in het Pre-historisch dorp in Eindhoven een historisch food festival.

https://www.prehistorisch(...)-proef-de-tijdperken

quote:

Op maandag 27 augustus 2018 17:06 schreef Elvi het volgende:
Op 8 en 9 september is er in het Pre-historisch dorp in Eindhoven een historisch food festival.

https://www.prehistorisch(...)-proef-de-tijdperken

quote:

Op vrijdag 7 september 2018 21:51 schreef Elvi het volgende:
Aankomende zondag in Nijmegen: https://eetverleden.nl/proeverij-open-monumentendag/

quote:

Op zondag 9 september 2018 18:17 schreef Elvi het volgende:

[..]

Ik ben dus hier geweest en ben thuisgekomen met een hoop etenswaar (oa verjus, broodmix, dukkah) en 4 kookboeken

- Kookboek van de Gouden Eeuw
- Garum en Duivelsdrek (Romeins kookboek)
- Hanze Kookboek
- Puntneuzen en Kersenpitten; de keuken van Jeroen Bosch

quote:

Op zondag 9 september 2018 18:17 schreef Elvi het volgende:

[..]

Ik ben dus hier geweest en ben thuisgekomen met een hoop etenswaar (oa verjus, broodmix, dukkah) en 4 kookboeken

- Kookboek van de Gouden Eeuw
- Garum en Duivelsdrek (Romeins kookboek)
- Hanze Kookboek
- Puntneuzen en Kersenpitten; de keuken van Jeroen Bosch

Ook een aantal dingen geproefd en het was echt bijzonder (en lekker ) Ik ben van plan om een keer een workshop daar te volgen, misschien leuk om met meerdere mensen te doen ze is ook bezig met een kookboek over de middeleeuwen en die ga ik ook zeker aanschaffen

quote:

Op zondag 9 september 2018 18:23 schreef Kaneelstokje het volgende:

[..]

Zo, dat is een hoop.
Vragen de recepten om veel ingrediënten die niet bij de supermarkt te halen zijn?

quote:

Op zondag 9 september 2018 18:19 schreef Nibb-it het volgende:

[..]

Tof! Wat moet ik me voorstellen bij die laatste titel?

quote:

Op zondag 9 september 2018 18:28 schreef Elvi het volgende:

[..]

Verhalen uit de 15de en 16de eeuw, foto's van de schilderijen, en daar dan een recept bij. Bijvoorbeeld op een schilderij staat een vis, dan volgt er een recept met snoek.

quote:

Op donderdag 20 september 2018 21:00 schreef Elvi het volgende:
Gratis te downloaden: The Forme of Cury . Een verzameling recepten uit de middeleeuwen.

Hier voor de E-book versie Soms vergeet ik dat het Gutenberg project bestaat

quote:

Op dinsdag 23 oktober 2018 12:55 schreef Elvi het volgende:
Ik heb net een Romeinse cake gemaakt hij ruikt super lekker en staat nu af te koelen en de honing (onder het maanzaad) trekt in.

[ afbeelding ]


Ik laat weten hoe het smaakt, ik hoop net zo lekker als het ruikt

quote:

Op dinsdag 23 oktober 2018 13:07 schreef Kaneelstokje het volgende:

[..]

Ziet er leuk uit.
Wat zit er nog meer in?

quote:

Op dinsdag 23 oktober 2018 14:24 schreef Elvi het volgende:
Ok ik heb geproeft en hij smaakt zoals ik m eerder heb gegeten Het is geen zoete cake, dus ik zou er wel honing bij serveren. Qua textuur is het zo'n gebakken cheesecake uit Duitsland.

Het recept:

500 gram ricotta
1 ei
50 gram honing
100 gram volkoren/spelt meel (ik heb tarwe gebruikt)
honing + maanzaad om er later overheen te strooien.

Eerst de natte ingrediënten mixen en als laatste de meel erdoorheen roeren. In een ovenschaal/ bakvorm van ongeveer 20 cm. Geen springvorm want ik denk dat het er dan uitloopt.
Afdekken met aluminium folie en dan een uur op 175 graden in de oven.

Als je m uit de oven haalt dan nog honing en maanzaad eroverheen strooien en weer met de folie erop af laten koelen. Hij zal dan ietsje krimpen. Je kunt m niet echt uitstorten zoals een normale cake dus eenmaal afgekoeld (of lauw) uit de ovenschaal stukken snijden en mijn tip is serveren met extra honing.

Het schijnt dat deze cake bij Romeinse bruiloften geserveerd werd.

quote:

Op dinsdag 27 november 2018 20:08 schreef Cobra4 het volgende:

Part 13: Food: What Did Peasants Eat in Medieval Times?

quote:

Op maandag 14 januari 2019 13:31 schreef Kaneelstokje het volgende:

[..]

He, deze kwam ik ook laatst tegen.
Ze aten toch wel een stuk beter dan ik had verwacht.

Vind het altijd wel grappig om te zien dat eten dat nu duur is (kreeft, zalm) vroeger weer gegeten door de paupers.

quote:

Op maandag 22 april 2019 15:03 schreef Elvi het volgende:
Voor Pasen heb ik weer die Romeinse cake gemaakt ik maak m nu regelmatig want hij is echt lekker.

En ik heb ook voor het eerst Mon-Amy gemaakt. Dit werd gegeten aan het hof van Karel de Grote. Logisch ook wel als je ziet wat erin gaat

- 250 ml slagroom
- 500 gram volle kwark uitgelekt tot hangop
- 50 gram boter
- 6 eetlepels suiker
- saffraan
- 20 (.....) eierdooiers

Het staat nu nog in de koelkast op te stijven, dus ik hoop dat het wat is ik heb het een keer elders geproefd alleen konden zij er ook geen plakjes van snijden, wat wel hoort. Maar als het gewoon pudding/vla textuur is ben ik ook tevreden. Ik ben benieuwd!

quote:

Op maandag 22 april 2019 15:03 schreef Elvi het volgende:
Voor Pasen heb ik weer die Romeinse cake gemaakt ik maak m nu regelmatig want hij is echt lekker.

En ik heb ook voor het eerst Mon-Amy gemaakt. Dit werd gegeten aan het hof van Karel de Grote. Logisch ook wel als je ziet wat erin gaat

- 250 ml slagroom
- 500 gram volle kwark uitgelekt tot hangop
- 50 gram boter
- 6 eetlepels suiker
- saffraan
- 20 (.....) eierdooiers

Het staat nu nog in de koelkast op te stijven, dus ik hoop dat het wat is ik heb het een keer elders geproefd alleen konden zij er ook geen plakjes van snijden, wat wel hoort. Maar als het gewoon pudding/vla textuur is ben ik ook tevreden. Ik ben benieuwd!

quote:

Op dinsdag 23 april 2019 11:48 schreef Iblardi het volgende:

[..]

In Europa werd normaal honing gebruikt om gerechten zoet te maken. Waar zou Karel destijds zijn suiker vandaan gehaald hebben? Islamitisch Spanje?

quote:

Op dinsdag 23 april 2019 10:25 schreef Kaneelstokje het volgende:

[..]

Klinkt erg euhm, vet.

quote:

Op dinsdag 23 april 2019 14:26 schreef Elvi het volgende:

[..]

Tijdens het koken had ik het idee dat het vet in m'n poriën ging zitten maar als je het proeft dan valt het erg mee.
Ik kreeg het tot custard-dikte overigens dus helaas kan ik er geen plakjes van snijden
De structuur is wat korrelig dus ergens is het wel misgegaan vrees is

De smaak is vooral een soort romige zurige kwark met saffraan.

quote:

Op dinsdag 23 april 2019 14:23 schreef Elvi het volgende:

[..]

Ja ik vroeg me dat dus ook af. Ik heb het recept in 2 boeken staan en in 1 staat rietsuiker vermeld. Ik weet niet hoe historisch correct dat is of dat het een interpretatie is.

Het andere boek is Van soeter cockene en ik zal kijken of ik daar kan vinden wat ze gebruikt. Al zal dat ook wel iets aangepast zijn.

Maar op zich denk ik dat suiker voor zijn sociale klasse niet gek is (mocht dat inderdaad al aanwezig zijn).

quote:

Op dinsdag 23 april 2019 15:30 schreef Iblardi het volgende:

[..]

Ja, ik heb hier Van Soeter Cokene liggen en daarin staat ook rietsuiker. Maar Van Winter noemt Mon-Amy "een recept uit de Engelse hofkeuken van de 14de eeuw". Er staat wel een 15e-eeuwse illustratie van een maaltijd aan het hof van Karel de Grote bij afgedrukt.

Op p. 13 schrijft ze dat West-Europa pas tijdens de kruistochten met rietsuiker bekend raakte. Waarschijnlijk gaat het dus inderdaad om een later recept.

Nou ja, middeleeuws is het in elk geval wel.

quote:

Romeinse meloensalade, vis in papyrusblad of de niet te versmaden Romeinse deegbakjes. Het komt je misschien niet meteen bekend voor, maar 2000 jaar geleden kon je er de gemiddelde Romein voor wakker maken. Het zijn klassiekers uit de oudheid. Nieuwsgierig? Je kunt nu zelf ook ‘Koken met de Romeinen’ dankzij het kookboek van Elise en Joanieke van het Markland College Oudenbosch.
“We zijn geen keukenprinsessen hoor. Het is allemaal een beetje uit de hand gelopen”, klinkt het uit de mond van Joanieke. De twee leerlingen van de tweede klas gymnasium Elise (13) en Joanieke (14) moesten voor Latijn een werkstuk maken. “We mochten kiezen uit wagen rennen of eten en drinken. Ik was ziek thuis en zag een kookboek liggen en zo kwamen we op het idee voor het Romeinse kookboek”, vertelt Elise Bons.
“Ik heb af en toe meegekeken en ze tips gegeven maar het meeste hebben ze echt zelf gedaan. Gerechten hebben allemaal een Latijnse naam gekregen en de kookprocessen en de sauzen zijn vertaald. Heel bijzonder”, aldus leraar klassieke talen Polle Dujardin. “Normaal gesproken behandel je teksten of mythen en die staan toch vrij ver van de dagelijkse realiteit. Nu wordt de oudheid tastbaar, zelfs eetbaar.”

quote:

Op donderdag 26 december 2019 12:03 schreef Kaneelstokje het volgende:
Ziet er leuk uit, Elvi. Geloof dat je je wel hebt vermaakt.
Viel de mince pie in de smaak?

quote:

Op donderdag 26 december 2019 12:58 schreef Elvi het volgende:
Ik heb ook weer nieuwe kookboeken ook 1 met recepten voor drank, limonade, en siropen.

Ik wil zelf hypocras maken misschien voor oudejaarsavond wel lekker. Mag ik dit weekend wel gaan beginnen.