![Aasgaardreien_peter_nicolai_arbo.jpg]()
quote:
Sint-Nicolaas of Wodan?
Ieder jaar in de maanden november en december krijgen de Lage Landen bezoek van een rijzige katholieke bisschop met een lange witte baard, gekroond met een mijter en gezeten op een witte schimmel. In sommige streken heet hij Sint-Maarten, maar in de meeste contreien staat hij
bekend als Sint-Nicolaas. Sinterklaas, dus. De data waarop beide feesten worden gevierd, vallen grofweg in dezelfde periode. Het feest van Sint-Maarten op 11 november, dat van Sinterklaas op 6
december. Een gecommercialiseerde versie van Sinterklaas herkennen we in de uit Amerika overgewaaide kerstman of Santa Claus, die ook bij ons door de rol van de media en de vermaakindustrie de nodige aandacht krijgt. Deze verschijning laat zich uiteraard voornamelijk
opmerken in de weken rond het kerstfeest.
Het is geen toeval dat al deze figuren, die een vrij grote gelijkenis met elkaar vertonen, in de donkerste periode van het jaar hun opwachting maken. Toen het christendom zijn intrede deed in
het noorden van Europa, kon men het enkel aan de inheemse bevolking verkopen door het in belangrijke mate aan te passen aan de gebruiken die er al eeuwen schering en inslag waren. Op
die manier werden onze streken niet alleen gekerstend, maar werd het nieuwe geloof op zijn beurt
ook diepgaand beïnvloed door de heidense tradities van de Germanen en Kelten. Kerken en kapelletjes kwamen op de plaats van oude heiligdommen, kerkelijke feestdagen werden geprikt op het tijdstip van de traditionele jaarfeesten en de vele heiligen kwamen in de plaats van de vele goden die het Germaanse heidendom rijk was.
Eén van die goden, was de Germaanse Wodan. In Scandinavië wordt hij ook wel Odin genoemd.
Wodan of Odin was één van de belangrijkste goden van de Germanen. Het was een edele god, een krijgsgod, en tevens de god van de magie, van de wijsheid en van de dood. Hij vormde een opmerkelijke verschijning. Hij bezat slechts één oog en reisde de wereld rond
met de magische speer in de hand en de hoed op het hoofd. Wodan droeg ook een lange, grijze baard.
Onze voorouders geloofden dat er in de wereld een voortdurende strijd bezig woedde tussen de machten van de chaos (vertegenwoordigd door allerlei monsters en reuzen), en de machten
die instonden voor de orde in het heelal (vertegenwoordigd door de
goden). Op het einde der tijden, dat bij de Germanen Ragnarok werd genoemd, zouden goden en reuzen elkaar op het slagveld treffen en een bloedige strijd uitvechten. In die strijd zou bijna alles en iedereen ten onder gaan voordat de goden zouden triomferen. Als oppergod van de Germanen was Wodan constant bezig met de voorbereidingen van dat laatste gevecht.
Zijn dienstmaagden, de Walkuren, schuimden alle slagvelden af op zoek naar de beste krijgers
onder de gesneuvelden. Die voerden ze mee naar de burcht van Wodan, het Walhalla, waar ze
getraind werden om deel uit te maken van zijn einherjar, een leger van ondode krijgers dat op het einde der tijden zou uitrijden om de confrontatie met de reuzen en monsters aan te gaan.
In de winter maakte Wodan met zijn leger vaak een spectaculaire tocht langs
de nachtelijke hemel. Op zijn achtbenige hengst Sleipnir leidde de grimmige oorlogsgod zijn ondode leger door de wolken, vergezeld door wolven en andere wilde dieren. Deze verschijning werd het
Wilde Heir genoemd, en de tocht van dit leger de Wilde Jacht.
Toen de missionarissen onze voorouders bekeerden tot het christendom, werd het geloof in de oude goden verboden. Maar omdat de mensen hardnekkig bleven vasthouden aan hun oude
gebruiken, bedachten ze op den duur tussenoplossingen. Zo lieten ze onder meer de verschillende heiligen optreden in de plaats van de oude goden. En op die manier werden Wodan en diens Wilde
Heer vervangen door Nicolaas van Myra (Sint-Nicolaas) en Martinus van Tours (Sint-Maarten), twee heiligen uit de tijd van het vroege christendom. In de wintertijd reisden beide heiligen nu op hun schimmels (die weliswaar geen acht benen meer hadden) over de daken. De hoed van Wodan werd vervangen door de mijter en de bisschopsstaf kwam in de plaats van de magische speer.
Maar wat was er gebeurd met het Wilde Heir? In de plaats hiervan kwamen nu de knechten van de heilige bisschop. En in het geval van Sint-Nicolaas nam die knecht in de loop der tijden de vorm aan
van wat wij heden ten dage zijn gaan kennen als ... Zwarte Piet.
Zwart als de dood
De traditie leert ons, Vlamingen en Nederlanders, dat Zwarte Piet zijn donkere huidskleur te danken heeft aan de hachelijke tocht die hij op ijskoude winternachten maakt door de schoorstenen, om de
geschenkjes voor de brave kinderen af te leveren. Tegenwoordig gaan er echter steeds meer kritische stemmen op, die deze overlevering betwisten. Volgens deze stemmen zou Zwarte
Piet een negentiende-eeuws verzinsel zijn, dat racistische en kolonialistische denkbeelden uitdraagt. Met andere woorden: geen schoorsteenroet, maar Zwarte Piet als Afrikaanse slaaf.
Wat is er nu waar en wat niet?
Wel: eigenlijk negeren béide verklaringen de bredere historische context van het Sinterklaasfeest en de knecht van de goedheilig man.
Als we onze blik richten op heel Europa, en zelfs op de contreien daarbuiten, dan zien we overal waar Sint-Nicolaas zich vertoont vreemde snuiters opduiken met een zwartgemaakt gelaat. En die zien er heus niet altijd uit als Zwarte Piet. Nee, zoals we straks nog zullen zien, gaat hun
besmeurde snoet dikwijls ook nog eens schuil achter een monsterlijk masker. In de landen die geen Sinterklaasfeest kennen, van de Britse eilanden tot Oekraïne of Portugal, gaan deze schepsels zelfs alleen op pad. Dit alles gaat terug op een oeroud, voorchristelijk (Indo-) Europees wintergebruik, dat ook in zwang was bij onze Germaanse en Keltische voorouders.
Tijdens de winter, als de natuur sterft, stonden de poorten tussen de werelden volgens het oude geloof wagenwijd open. Hierdoor konden de geesten van de overledenen over het land zwerven, waarbij ze hun levende verwanten bezochten. Ze deden dat niet alleen om hen met voorspoed te zegenen, maar ook om de orde en zeden van de clan te bewaken. Om op rituele wijze de doden te vertegenwoordigen, maar ook om onherkenbaar te blijven, maakten de jongelingen van de gemeenschap hun gelaat zwart met roet of aarde en gingen de huizen en hun bewoners op stelten
zetten. Daarbij droegen ze vaak ook fakkels of lichtjes in uitgeholde bieten. Sint-Maarten of het commercieel ferm uitgebuite Halloween, iemand?
Om kort te gaan: zwarte gezichten door schoorsteentochten of slavenafkomst?
Wij dachten het niet.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Wilde_Jachthttp://en.wikipedia.org/wiki/Krampushttp://nl.wikipedia.org/wiki/Sleipnirhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Wodanhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Huginn_en_MuninnEn dan zijn er nog meer overeenkomsten: schimmels waren heel erg speciaal voor de Germanen en werden zelfs vereerd, Wodan/Odin was alwetend terwijl Sinterklaas alles van iedereen in zijn grote boek heeft staan, Wodan's raven (Huginn en Muninn waar de woorden 'geheugen' en 'gedachte' van zijn afgeleid) vlogen de gehele wereld rond om iedere avond weer alles wat ze gehoord en gezien hadden bij Wodan in te fluisteren wat in het geval van Sinterklaas door de Zwarte Pieten gedaan wordt. Ook had de Germaanse Oppergod de mensheid het runenschrift geschonken en wat schenkt die goede, oude Sint ieder jaar weer? De chocoladeletters. Tevens was het ook de beschermheer van de schoenmakers

De Alpenversie van 'Zwarte Piet':
quote:
Krampus is a beast-like creature from the folklore of Alpine countries thought to punish children during the Christmas season who had misbehaved, in contrast with Saint Nicholas, who rewards well-behaved ones with gifts. Krampus is said to capture particularly naughty children in his sack and carry them away to his lair.
Krampus is represented as a beast-like creature, generally demonic in appearance. The creature has roots in Germanic folklore; however, its influence has spread far beyond German borders. Traditionally young men dress up as the Krampus in Austria, southern Bavaria, South Tyrol, northern Friuli, Czech Republic, Slovakia, Hungary, Slovenia and Croatia during the first week of December, particularly on the evening of 5 December (the eve of Saint Nicholas Day on many church calendars), and roam the streets frightening children with rusty chains and bells. Krampus is featured on holiday greeting cards called Krampuskarten. There are many names for Krampus, as well as many regional variations in portrayal and celebration.
![Nikolaus_krampus.jpg]()
![Gruss_vom_Krampus.jpg]()
De nacht van 5 december in Tarvisio, Italië:
En waarom zijn die Zwarte Pieten die getoond werden trouwens bruin? Zwarte Pieten horen inktzwart te zijn, als raven of als de dood.
[ Bericht 0% gewijzigd door SuicideErrorist op 11-06-2014 03:07:10 ]