Hier verder.
quote:
Aboutaleb Marokkaan-af: het kán
Komen Marokkaanse Nederlanders niet van hun dubbele nationaliteit af, al zouden ze willen? Niet waar. Nu kunnen we staatssecretaris Aboutaleb vragen het goede voorbeeld te geven.
De Code de la Nationalité Marocaine, de nationaliteitswet van Marokko, stamt uit 1958, van na de dekolonisatie. Voor de discussie over de dubbele nationaliteit van bewindslieden is vooral artikel 19 van belang.
We maken eerst een rondgang door de Code, met een vertaling van de relevante wetsartikelen. Ook heb ik een verzoekschrift opgesteld dat lezers van Hoeiboei desgewenst aan het departement van Sociale Zaken en Werkgelegenheid kunnen mailen ter attentie van de heer Aboutaleb.
Hoofdstuk 1 van de Code bevat algemene bepalingen. Heel leerzaam is artikel 3. Daarin zien we de juridische Apartheid binnen islamitische landen en de tweederangs status van de dhimmi weerspiegeld: ‘Met uitzondering van Marokkanen met het joodse geloof die onderworpen zijn aan het Hebreeuwse personenstatuut van Marokko, is het personen- en erfrecht dat op islamitische Marokkanen betrekking heeft van toepassing op alle nationaliteiten’.
Daarna enkele voorschriften voor niet-moslimse, niet-joodse Marokkanen: polygamie is hun verboden, de regelgeving over zogen geldt niet voor hen, echtscheiding moet juridisch worden uitgesproken na een vruchteloos gebleken verzoeningspoging en een onderzoek naar de motieven van de aanvrager, en ingeval van een geschil prevaleert de wet van de echtgenoot of de vader.
Hoofdstuk 2 gaat over degenen die bij de geboorte de Marokkaanse nationaliteit krijgen, hoofdstuk 3 over het verwerven daarvan. Niet dat het veel voorkomt, maar buitenlanders kunnen op twee manieren Marokkaan worden: door ‘welwillendheid van de wet’ en door naturalisatie. Dat laatste vergt een langdurige, gecompliceerde en zeer onzekere procedure, zeker vergeleken met de laagdrempelige manier waarop Nederland met paspoorten strooit.
Marokko is tamelijk liberaal vergeleken met sommige andere islamitische landen: je hoeft in het algemeen strikt genomen geen moslim te zijn om Marokkaan te worden. Maar ondanks die wettelijke scheiding van burgerschap en religie sluipt de koppeling van beide er in de praktijk toch in; voor moslimse buitenlanders is het vele malen gemakkelijker Marokkaan te worden.
Die liberale houding verdwijnt waar de nationaliteitswet het familierecht raakt. Marokko gaat uit van de jus sanguinis, Marokkaan ben je door afstamming, en wel langs de vaderlijke lijn. Vrouwen konden tot voor kort hun Marokkaanse nationaliteit niet overdragen op hun kinderen, tenzij de vader onbekend was of stateloos. Meestal zijn beide ouders Marokkaans, maar als de vrouw een buitenlandse man had, dan waren de kinderen voor het verwerven van het staatsburgerschap afhankelijk van de welwillendheid van de wet of de ingewikkelde naturalisatieprocedure. Met als gevolg dat veel kinderen in feite stateloos rondliepen. Kinderen konden dus ook niet in het paspoort van hun moeder worden bijgeschreven.
Marokkaanse vrouwenorganisaties hebben jarenlang gestreden tegen deze rechtsongelijkheid. Begin dit jaar kwam er eindelijk een wetswijziging waardoor Marokkaanse vrouwen die met een buitenlander zijn getrouwd nu hun nationaliteit op hun kinderen kunnen overdragen. Er zit één addertje onder het gras: de echtgenoot moet wel moslim zijn.
Sinds 1965 is aan slechts 1646 kinderen uit gemengde huwelijken het Marokkaans staatsburgerschap verstrekt. Naar verluidt zijn er in afwachting van de wetswijziging 500 nieuwe aanvragen ingediend.
Nog even over dat familierecht, de moedawana: in 2004 heeft de Marokkaanse koning Mohammed VI een aantal moderniseringen doorgevoerd om mannen en vrouwen gelijkere rechten te geven in het huwelijk. De huwbare leeftijd voor meisjes is verhoogd tot 18 jaar, polygamie is aan meer regels onderhevig, zowel mannen als vrouwen kunnen nu echtscheiding aanvragen en de ouder die voor de kinderen zorgt, krijgt ook het huis. De media meldden destijds dat de fundamentalisten erg boos waren, immers, de nieuwe moedawana is in strijd met soera 4 van de koran: mannen zijn verantwoordelijk voor vrouwen en vrouwen moeten hun man eren. Zijn ze opstandig, dan kan hij in een ander bed gaan slapen en als dat niet helpt, mag hij ze slaan.
Terug naar de Code de la Nationalité Marocaine. Artikel 9 van sectie 1 (de Marokkaanse nationaliteit verwerven dankzij welwillendheid) van dit hoofdstuk zegt iets over de Arabische dominantie in dit voor 99 procent islamitische land met een Berberse meerderheid: ‘Behoudens verzet aangetekend door het ministerie van justitie, conform de artikelen 26 en 27, verwerft eenieder, indien hij verklaart hiervoor in aanmerking te willen komen, de Marokkaanse nationaliteit die in Marokko is geboren uit een buitenlandse vader die zelf in Marokko is geboren, indien de laatste zich opnieuw verbindt aan een land waarvan de meerderheid van de bevolking bestaat uit een gemeenschap die de Arabische taal spreekt en de islam als religie heeft en voorzover hij tot die gemeenschap behoort’.
Nederland zou er een tikkeltje anders uitzien als wij ook een wetsregel hadden als vermeld in artikel 11 van sectie 2 (naturalisatie).
In lid 5 van dit artikel, over de voorwaarden voor naturalisatie, staat dat de buitenlander die hiervoor in aanmerking wil komen ‘van goede zeden’ moet zijn en geen strafblad mag hebben, noch een zedendelict mag hebben gepleegd, en dit wordt niet uitgewist als de buitenlander in eer is hersteld. Bovendien moet de aanvrager voldoende Arabisch spreken en over voldoende middelen van bestaan beschikken.
Opmerkelijk is ook dat de genaturaliseerde zijn voor- en achternaam officieel mag veranderen tijdens de accordering (zouden wij ook moeten doen, scheelt wellicht veel geklaag over discriminatie door werkzoekende Mohammeds en Fatima’s). Vermeldenswaard is verder dat de naturalisatie kan worden ingetrokken als de buitenlander een valse, leugenachtige of frauduleuze verklaring aflegt.
Vooruitlopend op artikel 19, over afstand doen van de Marokkaanse nationaliteit: betrokkenen hoeven niet bang te zijn dat dit definitief is, want artikel 15 stelt dat men op verzoek opnieuw de Marokkaanse nationaliteit kan aanvragen, en per decreet kan ontvangen, als men ‘reïntegreert’, dat wil zeggen weer in het vaderland gaat wonen.
Sectie 4 behandelt de rechtsgevolgen van de naturalisatie tot Marokkaan. Er zijn individuele en collectieve gevolgen. De eerste vijf jaar geniet de genaturaliseerde buitenlander nog niet alle rechten: zo kan hij geen openbaar ambt bekleden of gekozen worden in een politieke functie en hij mag ook niet stemmen. Van deze onbekwaamheden kan hij echter per decreet worden ontheven.
Artikel 18 gaat over de collectieve rechtsgevolgen voor minderjarige kinderen. Verderop in dit artikel komt voor het eerst het opzeggen van de Marokkaanse nationaliteit ter sprake: ‘Minderjarige kinderen die ten minste 16 jaar zijn op het moment dat ze worden genaturaliseerd, kunnen afstand doen van de Marokkaanse nationaliteit tussen hun 18de en 21ste jaar.’
We weten inmiddels dat jongeren er vanaf kunnen, maar hoe zit het met volwassenen als staatssecretaris Ahmed Aboutaleb? We raadplegen hoofdstuk 4, dat verlies en vervallen van de Marokkaanse nationaliteit behandelt.
Artikel 19 behandelt verlies van de Marokkaanse nationaliteit. Dat gaat per decreet. Het eerste lid stelt dat meerderjarige Marokkanen die vrijwillig een buitenlandse nationaliteit hebben verworven, via een decreet toestemming kunnen krijgen voor het opgeven van hun Marokkaanse nationaliteit.
Tiens! Daar hebben we het. Zoals Lucas Hartong al schreef in zijn laatste column, het kan dus wél. De vraag is nu: hoe zit het met die toestemming, krijg je die?
Ik ben geen jurist, maar na lezing van het 5de lid van artikel 19 begreep ik dat Aboutaleb die toestemming helemaal niet nodig heeft. Want Marokkanen die in het buitenland in publieke dienst treden, of in buitenlandse legerdienst zijn, krijgen van de Marokkaanse staat zes maanden om ontslag te nemen. Negeren ze dit bevel, dan wordt hun Marokkaanse nationaliteit automatisch ingetrokken.
Ahmed Aboutaleb is dus in feite al geen Marokkaan meer sinds hij in Amsterdam wethouder werd. Of zou hoofd voorlichting van de SER of communicatiemanager bij het CBS ook vallen onder een publiek ambt? Vreemd genoeg heeft de Marokkaanse overheid al die tijd zitten slapen, maar nu hij in de regering zit, zal er vast snel een missive komen die hem zes maanden de tijd geeft om weer gewoon een gesubsidieerde baan à la Forumdirecteur te zoeken. Een uitdagend dilemma voor de staatssecretaris!
Probleem opgelost, lijkt me.
Of zou Aboutaleb zich op artikel 20 hebben beroepen zonder dat wij het weten? Daarin staat dat het decreet tot intrekken van de Marokkaanse nationaliteit kan worden herroepen als binnen die zes maanden blijkt dat de betrokkene onmogelijk kan aftreden. Misschien kan een wakkere Haagse journalist eens aan de heer Aboutaleb vragen hoe het zit?
In het vijfde hoofdstuk van de Code de la Nationalité Marocaine worden de administratieve formaliteiten uit de doeken gedaan bij verwerven, verlies of afstand doen van de Marokkaanse nationaliteit of ingeval van herintreding. In artikel 25 staat dat men bij het ministerie van justitie, of bij het consulaat als men in het buitenland woont, een aanvraag moet indienen voorzien van de juiste documenten. De aanvraag wordt beoordeeld vanuit het nationale belang.
Voldoet de aanvrager niet aan de formele vereisten, dan wordt hij niet-ontvankelijk verklaard. Is dat wel het geval, dan kan het ministerie van justitie de aanvraag niettemin verwerpen of er bezwaar tegen maken, maar de artikelen 26 en 27 richten zich zo te zien vooral op mensen die Marokkaan willen worden en niet op mensen die daar juist van af willen (artikel 28 gaat over de beroepsmogelijkheid, artikel 29 over publicatie van het decreet in het staatsblad).
Kortom, Marokkaan wórden is honds moeilijk als je een geboren buitenlander bent, maar het is een fluitje van een cent voor de lui met een dubbel paspoort alhier om van hun Marokkaanse nationaliteit af te komen.
Ook het probleem dat hier geboren kinderen van een vader met Marokkaans paspoort automatisch Marokkaan moeten worden, waar Nederlandse ambtenaren zoals bekend altijd ijverig aan meewerken, is in één klap opgelost als de ouders afstand doen van hun Marokkaanse nationaliteit. Heer Aboutaleb, geeft u het goede voorbeeld?
En mocht het Grote Afstand Doen niet optreden, wat waarschijnlijk is omdat mensen hun kleine belangen koesteren zo lang ze de kans krijgen, dan zou een wet die de dubbele nationaliteit verbiedt (behalve als het tweede paspoort door een westers land is afgegeven, tegen de dubbele loyaliteit van Drs. P bestaat geen bezwaar) een zegen zijn voor Nederland. Het zou immigranten dwingen om te kiezen en aldus de bokken van de schapen scheiden. Ook voor allochtonen die enthousiast integreren, heeft dit alleen maar voordelen. Maar ja, dat ggrrristelijk-soosjalistiese kabinet.
Bernadette de Wit
Pats! Boem! We worden dus glashard voorgelogen door de Nedermarokkanen. Het kan dus wel. Ik stel voor dat we de ambassade gaan bombarderen met mails, zodat Abou, confrom de wet, gedenaturaliseerd wordt.