En op grond van welke regel zou dat kunnen? Fractieleiders bestaan constitutioneel niet. De Koningin ook niet. De koning kan niks want wordt geacht onder ministeriele verantwoordelijkheid te vallen en kan dus geen kabinet ontslaan zonder eigen verzoek en reeds geregelde opvolging. Etc.quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:24 schreef Argento het volgende:
[..]
Ik weet niet of het al ter sprake is gekomen (en zo ja, mijn excuus) maar zou het (in theorie) dan niet zo kunnen zijn dat indien sprake is van een motie van wantrouwen tegen kabinet of individuele bewindspersoon en die motie een (al dan niet ruime) meerderheid krijgt, terwijl het kabinet of bewindspersoon 'gewoon' blijft zitten, de betrokken fractieleiders de Koningin verzoeken het kabinet c.q. de bewindspersoon van haar bevoegdheden te ontheffen? Hetgeen zou neerkomen op het uitspreken van een ontslag dat direct en juridisch gevolg heeft, namelijk dat de betrokken ambtsdragers niet langer de bevoegdheid hebben hun functie uit te oefenen. Alle ambtshandelingen blijven dan de facto zonder gevolg. Zij zijn immers onbevoegd gedaan. Het lijkt me toch voor de hand te liggen dat zoiets op een of andere manier moet kunnen worden afgedwongen zodra blijkt dat een Kamermeerderheid het vertrouwen keihard opzegt. De democratische legitimatie van het optreden van kabinet c.q. bewindspersoon is daarmee in het geding. En dan wordt het wel heel rechtstatelijk.
bron: parlement.comquote:Motie van afkeuring of wantrouwen
Er zijn twee soorten moties waarmee de Tweede Kamer ernstige kritiek op een bewindspersoon kan verwoorden: de motie van afkeuring en de motie van wantrouwen. Het onderscheid tussen beide soorten is in de praktijk overigens niet altijd even duidelijk.
Een motie van afkeuring veroordeelt beleid van een bewindspersoon (of van het kabinet). De ernst van de verwoorde kritiek kan reden zijn voor ontslagaanvrage.
Met een motie van wantrouwen spreekt de Kamer uit niet langer vertrouwen te hebben in een bewindspersoon of in het kabinet. Zij kunnen niet anders doen dan daaraan consequenties te verbinden en op te stappen. Hierbij geldt de regel dat een bewindspersoon of kabinet het vertrouwen i heeft tot het tegendeel is gebleken. Een motie van vertrouwen kennen we in het Nederlandse staatsbestel niet.
Een motie van afkeuring wordt soms opgevat als een motie van wantrouwen. Dat is afhankelijk van de lading die een bewindspersoon, het kabinet of de Kamer er zelf aan geven. Een bewindspersoon of kabinet kan de vertrouwenskwestie i aan de orde stellen.
In 1966 diende Schmelzer i, de fractievoorzitter van de KVP, de grootste regeringspartij, een motie in waarin om betere dekking van de uitgaven werd gevraagd. Hij verklaarde dat zijn motie niet als motie van wantrouwen moest worden uitgelegd. Het kabinet dacht daar echter anders over en diende, na aanneming van de motie, zijn ontslag in.
In 1980 nam de Tweede Kamer een motie aan waarin het kabinet werd opgeroepen een olieboycot tegen het Zuid-Afrikaanse apartheidsregime in te stellen. Toen minister-president Van Agt later diezelfde vergadering meedeelde dat het kabinet de motie niet zou uitvoeren, diende oppositieleider Den Uyl hierover een motie van afkeuring in. Deze werd verworpen. Staatsrechtelijk had de motie van afkeuring nog zonder gevolgen kunnen blijven. Het kabinet had echter door de motie onaanvaardbaar te verklaren de motie tevens tot motie van wantrouwen gemaakt.
In 1981 kwam de PvdA met een motie waarin het huurbeleid van staatssecretaris Brokx i in stadsvernieuwingsgebieden werd afgewezen. Na aanneming verklaarde zowel de staatssecretaris als de Kamermeerderheid vervolgens dat de motie niet als motie van wantrouwen mocht worden uitgelegd. De staatssecretaris bleef gewoon zitten.
Overigens kan alleen al het feit dat een regeringsfractie met een motie van afkeuring of wantrouwen komt voor het kabinet reden zijn om op te stappen. In 1989 diende Voorhoeve (voorzitter van regeringsfractie VVD) een motie in tegen de afschaffing van het reiskostenforfait. Deze motie kwam zelfs niet in stemming, maar het kabinet zag er toch reden in om zijn ontslag in te dienen.
Soms neemt de Kamer een motie van treurnis aan. Dat is een mildere vorm van afkeuring en heeft bij aanneming dan ook geen consequenties.
Ok. Maar er zit logica achter, wta ik maar even wilde aantonen.quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:26 schreef Airelle het volgende:
[..]
Nee, ik herhaal alleen wat er in het boek staat.
Natuurlijk, zie ook mijn vorige posts daarover. Pijler van de parlementaire democratie e.dquote:Op vrijdag 15 december 2006 23:37 schreef Diederik_Duck het volgende:
[..]
Ok. Maar er zit logica achter, wta ik maar even wilde aantonen.
Over deze m.i. foute uitleg heb ik het in het vorige topic al gefulmineerd. Het staatsrecht kent dit onderscheid tussen de verschillende moties niet. Iedere afwijzing / veroordeling van beleid op hoofdpunten is de facto een motie van wantrouwen en wordt al bijna honderd jaar ook zo opgevat. De laatste expliciete motie van wantrouwen is van ver voor WO I. Ondanks dat zijn er al heel veel ministers en staatssecretarissen opgestapt omdat ze vonden dat ze onvoldoende ' vertrouwen genoten'.quote:
Dat is de manco van het staatsrecht, maar ook staatsrechtelijk zie ik er geen probleem in, indien het Parlement met een beroep op de koning een 'muitende' regering van haar bevoegdheden kan ontheffen. De schending van de vertrouwensregel (want daar hebben we het over) lijkt me in zoverre in ieder geval van voldoende ernst. Bovendien ligt het in praktisch opzicht voor de hand: waarom zou de instantie die beslist over een door de regering ingediend ontslag niet ook diezelfde regering het ontslag kunnen aanzeggen op grond van het schenden van het meest elementaire beginsel in het staatsrecht, te weten de vertrouwensregel? Daar hoeft verder geen rechter bij aan te pas te komen.quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:35 schreef multatuli het volgende:
Daar wijs ik juist op, dat 'afgedwongen' niet bestaat in de verhouding tussen kamer en regering. De basis is niet juridisch, maar politiek. Het respecteren van de verhoudingen is cruciaal voor de bestuurbaarheid van het land en het basisprincipe is dat niemand een revolutie wil. Want DAT is de sanctie op het gebrek aan legitimatie; niet de rechter.
maar niet iedere afwijzing of veroordeling beoogt ook het opstappen van de minister te bewerkstelligen. En dat onderscheid bestaat wel degelijk. In de parlementaire praktijk zijn vervolgens labeltjes gehangen aan het onderscheid van het beoogde gevolg. De motie van afgelopen woensdag wordt algemeen geaccepteerd als een motie van afkeuring en zo heeft zowel Kamer als kabinet het ook opgevat.quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:39 schreef multatuli het volgende:
[..]
Over deze m.i. foute uitleg heb ik het in het vorige topic al gefulmineerd. Het staatsrecht kent dit onderscheid tussen de verschillende moties niet. Iedere afwijzing / veroordeling van beleid op hoofdpunten is de facto een motie van wantrouwen
Laat ik hier vriendelijk op zeggen dat ons bestel dit niet toelaat. Sterker nog geschreven is om dit te verhinderen. Aanrader: Thorbecke!quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:44 schreef Argento het volgende:
[..]
Dat is de manco van het staatsrecht, maar ook staatsrechtelijk zie ik er geen probleem in, indien het Parlement met een beroep op de koning een 'muitende' regering van haar bevoegdheden kan ontheffen. De schending van de vertrouwensregel (want daar hebben we het over) lijkt me in zoverre in ieder geval van voldoende ernst. Bovendien ligt het in praktisch opzicht voor de hand: waarom zou de instantie die beslist over een door de regering ingediend ontslag niet ook diezelfde regering het ontslag kunnen aanzeggen op grond van het schenden van het meest elementaire beginsel in het staatsrecht, te weten de vertrouwensregel?Daar hoeft verder geen rechter bij aan te pas te komen.
met als ratio?quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:48 schreef multatuli het volgende:
[..]
Laat ik hier vriendelijk op zeggen dat ons bestel dit niet toelaat. Sterker nog geschreven is om dit te verhinderen. Aanrader: Thorbecke!
Lees jij nou niet wat er staat? Het gaat er niet om dat de groep moeilijk te omschrijven is, maar dat ze te divers is voor de discretionaire bevoegdheid. Nogmaals: als het zo makkelijk is, dan maken we een groep "iedereen die asiel aan heeft gevraagd". Duidelijk omschreven groep. Maar je frustreert dan wel de wetgeving. En dat is natuurlijk niet de bedoeling. In bepaalde gevallen MAG de Minister geen verblijfsvergunning verstrekken.quote:Op vrijdag 15 december 2006 20:20 schreef multatuli het volgende:
Ik vind die groep helemaal niet zo moeilijk te omschrijven
Schrijnende gevallen vallen onder de inherente afwijkingsbevoegdheid en daarvoor geldt dat deze op basis van de wetsgeschiedenis maar een paar keer per jaar mag worden toegepast (wederom uiteraard in het licht van het verbod om in bepaalde gevallen een verblijfsvergunning te verstrekken). Overigens heeft Minister Verdonk (met instemming van Kabinet en Kamer overigens) veel vaker van de inherente afwijkingsbevoegdheid gebruik gemaakt, te weten bijna 850 keer.quote:en ergo via een richtlijn onder het begrip 'schrijnend' te brengen.
De ABRvS vond slechts dat willekeur op de loer ligt in deze. Maar verbindt er natuurlijk geen gevolgen aan (want de IND krijgt (vrijwel) altijd gelijk van de ABRvS, net zoals ieder bestuursorgaan met 10-0 voorstaat voordat de wedstrijd aldaar begint).quote:Dat Verdonk altijd krampachtig trachtte het op haar inherente afwijkingsbevoegdheid te gooien en dus noodzakelijk heel mistig was over de criteria voor schrijnendheid was haar probleem. De RvS had er ook al wat problemen mee.
Ik heb de eenmalige regeling hier al eens gepost (de relevante stukken dan). Je kan stellen dat de Minister daar te ver is gegaan, hoewel het daar al een veel beter afgebakende groep is en men ook echt bepaalde voorwaarden verbindt (b.v. ruim 5 jaar wachten op een definitieve beslissing).quote:Ken je trouwens de Eenmalige Regeling van Verdonk. Als je die tekst een beetje herschrijft heb je morgen het volgende pardon zonder dat de Eerste Kamer mee kan praten.
Terzijde over de juridische kant. Ik stel juist een richtlijn voor mbt schrijnende gevallen. Dan vervalt per direct op dat punt de inherente afwijkingsbevoegdheid waar jij zo mee zit en waar Verdonk zo omheen draait. Dan is het gewoon per definitie onder de discretionaire bevoegdheid gebracht. Je moet wel zorgvuldig blijven lezen als je juridische scherpslijperijen wenst.quote:
Nee. Nogmaals: nee.quote:Op zaterdag 16 december 2006 23:46 schreef multatuli het volgende:
Terzijde over de juridische kant. Ik stel juist een richtlijn voor mbt schrijnende gevallen. Dan vervalt per direct op dat punt de inherente afwijkingsbevoegdheid waar jij zo mee zit en waar Verdonk zo omheen draait.
Ik zie niet in hoe jij de groep waar het nu over gaat in beleidsregels wil vangen. Het is een zeer diverse groep. Tuurlijk kun je ze vangen met de norm "vóór 1 april 2001 asielverzoek ingediend", maar ik acht dat te ruim voor de discretionaire bevoegdheid.quote:Dan is het gewoon per definitie onder de discretionaire bevoegdheid gebracht. Je moet wel zorgvuldig blijven lezen als je juridische scherpslijperijen wenst.
Kennelijk heb je niet opgelet. Ik ben juist WEL voor een restrictief pardon. En dan in de gevallen waar de overheid werkelijk heeft zitten slapen. Dus niet het meer algemene: iedereen in de 14-1 groep die er nu nog is.quote:Verder ben jij al lange tijd aan het betogen waarom je tegen een restrictief pardon bent.
Staat er niet. Er staat dat er onzekerheid is ter zake.quote:Vervolgens dat je niet gelooft dat een wet het zal halen omdat je nu al weet wat de eerste kamer zal stemmen.
Nee, ik zie niet gebeuren dat het zonder wet(-swijziging) gaat lukken. Overigens, Wouter Bos sprak ook over een initiatiefwet ter zake.quote:Voer ik, wat mij betreft terzijde, aan dat het ook zonder wet oplosbaar is, heb jij daar juridische bezwaren tegen, omdat je een tegenstander van het pardon bent.
Maar dat is niet interessant voor de vraag of je moet opschorten met uitzetten. Daarvoor is relevant of er concreet zicht is op een regeling/wet. En ik zie nog veel te veel onzekerheden ter zake.quote:Ik ga uit van de politieke realiteit dat men (de meerderheid van de kamer) een restrictief pardon wenst en zoek binnen de politieke en wettelijke ruimte naar oplossingen. Die zijn er zeker, zo betoog ik, en zo zal ook de verantwoordelijke minister van de nieuwe regering redeneren. Die wil dit oplossen en zal daarin zo creatief mogelijk zijn.
Nogmaals: ik ben niet tegen die regeling. Ik ben wel tegen het stopzetten op wankele basis. En dat er straks een oplossing komt kan best. Misschien wel tegen alle juridische normen in. Daar heeft de politiek wel eens vaker een handje van, denk aan verbod radardetectie: zou het niet halen als wet, dan maar voertuigreglement, ook al is dat niet de plaats... en de rechters houden de overheid de hand boven het hoofd. Kan jij kennelijk heel goed mee leven, ik vind het te gek voor woorden.quote:Verdere discussie heeft geen zin, omdat jij gewoon die regeling niet wenst en ik slechts aanvoer welke oplossingen er zijn voor de ontstane politieke realiteit. Het juridificeren van het politiek proces heeft an sich geen nut. Waar de wil er is, zal er een juridisch aanvaardbare oplossing gevonden worden. Het primaat ligt in de rechtsstaat nog steeds bij de politiek. Dat mag jij niet acceptabel achten, maar dat is de realiteit.
Wat een eigenaardige afsluiting. Er is volgens mij geen enkel alternatief denkbaar waarbij er wél een rechter aan te pas zou kunnen komen. Vervalt daarmee niet de hele voorgaande alinea?quote:Op vrijdag 15 december 2006 23:44 schreef Argento het volgende:
[..]
Dat is de manco van het staatsrecht, maar ook staatsrechtelijk zie ik er geen probleem in, indien het Parlement met een beroep op de koning een 'muitende' regering van haar bevoegdheden kan ontheffen. De schending van de vertrouwensregel (want daar hebben we het over) lijkt me in zoverre in ieder geval van voldoende ernst. Bovendien ligt het in praktisch opzicht voor de hand: waarom zou de instantie die beslist over een door de regering ingediend ontslag niet ook diezelfde regering het ontslag kunnen aanzeggen op grond van het schenden van het meest elementaire beginsel in het staatsrecht, te weten de vertrouwensregel? Daar hoeft verder geen rechter bij aan te pas te komen.
hoe bedoel je? Je zou in theorie toch kunnen zeggen dat de Kamer en de regering bij onderling conflict de beslechting van dat conflict (de facto de vraag of de regering uit haar ambt moet worden ontheven dan wel de Kamer moet worden ontbonden) overlaten aan een rechter? Zij het de Raad van State of een of ander constitutioneel hof? Dat is dan toch een alternatief waar wel een rechter bij aan te pas komt?quote:Op zondag 17 december 2006 09:49 schreef sigme het volgende:
Er is volgens mij geen enkel alternatief denkbaar waarbij er wél een rechter aan te pas zou kunnen komen.
De bevoegdheid van de rechter vloeit voort uit de formele wet en de formele wet wordt gemaakt door regering en parlement gezamenlijk. Op zichzelf lijkt het me niet heel vergezocht dat regering en parlement gezamenlijk bepalen wanneer de rechter bevoegd is om een geschil tussen regering en parlement te beslechten.quote:Op zondag 17 december 2006 12:14 schreef sigme het volgende:
Argento, ik weet er niks van en ga altijd maar af op wat mij logisch lijkt. Ik kan me niets voorstellen bij een situatie waarin Raad van State of een constitutioneel hof zich bevoegd zal achten zoiets te beslechten. Alleen als het parlement die bevoegdheid -voor een specifieke kwestie- daaraan verleend heeft, maar dan moet het parlement dus accoord gaan met de mogelijkheid dat hun opdracht niet uitgevoerd wordt, wat me weer strijdig lijkt met de ernst van zo'n conflict.
Misschien kan multatuli er iets zinnigs over zeggen.
wel denkbaar, maar niet wenselijk. Daarom voerde ik het punt 'en daar komt geen rechter bij aan te pas' ook aan bij het door mij geformuleerde alternatief. Als pluspunt dus.quote:Op zondag 17 december 2006 18:22 schreef sigme het volgende:
Dan ben je toch uitgekomen waar ik begon: het alternatief waarbij er een rechter aan te pas komt is eigenlijk niet denkbaar.
Daarnaast lijkt het me een lastig werkbare optie; bij een (inhoudelijk!) geschil tussen regering en parlement houdt de reikwijdte van het recht op, en begint het politieke terrein. Dat houdt feitelijk in dat je oftewel de verhoudingen tussen parlement en regering geheel moet codificeren, zodat er een zuiver juridisch oordeel valt te vellen, maar daarmee beperk je de mogelijkheden van beide instituties sterk en juridiseer je de politiek nog sterker, waardoor het nog minder over tastbare inhoud zal gaan, en nog meer over formele procedures. De andere optie is dat je de rechterlijke macht welbewust in het politieke spel betrekt; ook die optie lijkt me weinig reeel, en des te meer omdat een politiek gemotiveerd orgaan bezwaarlijk nog tot de rechterlijke macht kan worden gerekend. In beide gevallen gooi je het huis van Thorbecke - in mijn ogen in ongunstige zin - behoorlijk overhoop, en creeer je een onhelder mengsel tussen politiek en recht; dat lijkt me lastig werkbaar.quote:Op zondag 17 december 2006 18:24 schreef Argento het volgende:
[..]
wel denkbaar, maar niet wenselijk. Daarom voerde ik het punt 'en daar komt geen rechter bij aan te pas' ook aan bij het door mij geformuleerde alternatief. Als pluspunt dus.
yupquote:Op maandag 18 december 2006 09:48 schreef Reya het volgende:
[..]
Daarnaast lijkt het me een lastig werkbare optie; bij een (inhoudelijk!) geschil tussen regering en parlement houdt de reikwijdte van het recht op, en begint het politieke terrein. Dat houdt feitelijk in dat je oftewel de verhoudingen tussen parlement en regering geheel moet codificeren, zodat er een zuiver juridisch oordeel valt te vellen, maar daarmee beperk je de mogelijkheden van beide instituties sterk en juridiseer je de politiek nog sterker, waardoor het nog minder over tastbare inhoud zal gaan, en nog meer over formele procedures. De andere optie is dat je de rechterlijke macht welbewust in het politieke spel betrekt; ook die optie lijkt me weinig reeel, en des te meer omdat een politiek gemotiveerd orgaan bezwaarlijk nog tot de rechterlijke macht kan worden gerekend. In beide gevallen gooi je het huis van Thorbecke - in mijn ogen in ongunstige zin - behoorlijk overhoop, en creeer je een onhelder mengsel tussen politiek en recht; dat lijkt me lastig werkbaar.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |