De Trouw kan het goed verwoorden:
![]()
quote:
Manhaftig Groningen zet AZ voet dwars
Een dag nadat de vorige AZ-trainer, Adriaanse, als Portugees kampioen met FC Porto zijn zoetste triomf vierde, herhaalde zich de geschiedenis in Alkmaar. AZ betaalde weer eens de tol voor zijn mentale tekortkomingen.
Een 2-1 zege was niet toereikend na de 3-1 nederlaag in Groningen, waar AZ niet voor het eerst in een gewichtig duel een gebrek aan geestdrift, daadkracht en standvastigheid had getoond. FC Groningen had recht op een vervolg in de play-offs, óók omdat het zich gisteren manhaftig verweerde toen AZ de schade met weinig vernuft trachtte te repareren.
In de laatste officiële wedstrijd in De Hout –een symbolische in het stadionnetje waar in enkele tot de verbeelding sprekende episoden uiteindelijk weinig prijzen werden gewonnen– had de noordelijke ploeg zijn zaakjes opnieuw goed op orde.
In Alkmaar werd onderstreept dat trainer Jans van FC Groningen een alleszins verdienstelijk team heeft gemaakt, met een lonende combinatie van vaardigheden en strijdlust.
Dat laatste bleek doorslaggevend in de eerste ronde van de barrage, waarin de Groningse verdedigers zich tot tweemaal toe schrap zetten en vooral aanvoerder Matthijs en de energieke Buijs op het middenveld van geen wijken wilden weten. Model voor AZ stonden daarentegen de verbleekte international Landzaat en Perez, van wie ook gisteren geen impulsen uitgingen.
Het gekende euvel, weekhartigheid in duels die ertoe doen, herinnerde aan het vorige seizoen, toen een memorabele opmars aan de hand van Adriaanse wrang smoorde. Adriaanse concludeerde dat er in elk geval voor hem geen progressie meer te boeken was, waarna hij in de herfst van zijn carrière in Portugal een sprookjesachtige stap voorwaarts zette.
Zijn opvolger Van Gaal wijst er graag op dat AZ meer punten behaalde (74 om 64) en, als tweede, een plaats hoger eindigde dan onder Adriaanse. Toch is die vooruitgang betrekkelijk. AZ verspeelde een jaar geleden veel punten in de slotfase. Dat kon niet los worden gezien van de inspanningen in Europa, waar de halve finale van het Uefa Cup-toernooi werd bereikt. Die krachttoer gaf, met het ongebreidelde aanvalsspel, een ongekende glans aan het seizoen.
Dit seizoen speelde AZ minder frivool, op last van Van Gaal die tactische verbeteringen nastreefde. Zijn strategie klopte op papier, maar als het erop aankwam konden zijn onvolgroeide spelers zelden aan zijn wensen voldoen. Gisteren werd dat nog eens treffend uitgebeeld. Met de beperkte reservespits Koevermans aan het front en slechts drie verdedigers had Van Gaal een alternatief aanvallend plan uitgedacht, maar de geestkracht voor een ultiem offensief ontbrak. FC Groningen bleef lang vrij moeiteloos op de been.
Pas in de slotminuten van de eerste helft veerde AZ op, door een fortuinlijke wending. Perez kon plotseling uitbreken, waarna hij Koevermans vrijwel op de doellijn bediende (1-0). Even was FC Groningen van slag en ook nog voor rust schoot Steinsson de bal op de buitenkant van de paal. In het eerste kwartier van de tweede helft toonde Arveladze zich attent (2-0), maar tekenend genoeg liet AZ zich die gunstige stand luttele minuten later ontnemen. Het was niet toevallig de niet versagende Buijs die de bal na een trap van de stoere verdediger Sankoh krachtig inkopte (2-1).
In het vervolg, een halfuur toch nog, dwong AZ geen enkele kans meer af. Desondanks wilde trainer Van Gaal doen geloven dat zijn ploeg hartstochtelijk en dominant te werk was gegaan. Ook dat is een repeterend patroon in Alkmaar. De coach benoemt de mentale gebreken wel degelijk, zoals vorige week ook weer na de dure ondergang in Groningen, om zijn spelers na een hol herstel (als dat van gisteren) toch maar weer krampachtig in bescherming te nemen.
Ook omdat zich in het aankoopbeleid voorlopig geen kentering naar mentale kracht aftekent valt een wezenlijke verandering nog niet te verwachten. Het mag zuur worden genoemd dat AZ met een voorsprong van veertien punten op Ajax (en achttien op FC Groningen) niet kan toetreden tot de voorronde van de Champions League.
Maar óók mag de vraag worden gesteld in hoeverre Nederland op het hoogste podium zou zijn gediend met een vertegenwoordiger die telkens in oude fouten vervalt, zonder zicht op verbetering te kunnen bieden.