Eerste uitslagen Oekraïne bevestigen winst Janoekovitsj
AP
KIEV - De eerste uitslagen van de parlementsverkiezingen in Oekraïne bevestigen de voorspelde winst van de pro-Russische partij van Viktor Janoekovitsj. Op basis van ruim dertig procent van de uitgebrachte stemmen stond de Partij van de Regio's van Janoekovitsj op 26,4 procent, die van oud-premier Joelia Timosjenko op 23,8 procent en het blok van president Viktor Joesjtsjenko, Onze Oekraïne, op 16,6 procent.
Behalve de drie genoemde partijen hebben waarschijnlijk nog drie partijen de kiesdrempel van 3 procent gehaald. De Socialisten, die nu deel uitmaken van de coalitie van Joesjtsjenko, stonden op ruim 8 procent, de Communisten op ruim 3 procent en de partij van parlementsvoorzitter Volodymyr Lytvyn eveneens op ruim 3 procent.
De Centrale Kiescommissie zei dat de eerste voltallige uitslagen niet voor dinsdag worden verwacht, omdat het tellen van de stemmen door de deelname van maar liefst 45 partijen een tijdrovende zaak is. Ongeveer 25 miljoen kiezers hebben gestemd, een opkomst van ongeveer 67 procent.
Janoekovitsj, wiens frauduleuze pogingen de presidentsverkiezingen van 2004 te winnen de stoot gaven tot de Oranjerevolutie, zei bereid te zijn tot regeringsverantwoordelijkheid. Zijn partij wil het Russisch officieel tot de tweede landstaal te maken, de banden met Moskou te herstellen en de plannen voor lidmaatschap van de NAVO voorgoed schrappen. De partij boekte vooral winst in de Russisch sprekende gebieden in het oosten en het zuiden van Oekraïne.
Timosjenko's blok, dat haar naam draagt, had de leiding in het westen en het midden van het land, waar Oekraïens wordt gesproken. Onze Oekraïne lag in maar twee van de 25 regio's op kop.
De uitslag kan Joesjtsjenko en Timosjenko, voormalige bondgenoten die sinds de dagen van de revolutie publiekelijk gebrouilleerd raakten, dwingen tot een ongemakkelijke coalitie. Er zijn in Oekraïne staatsrechtelijke hervormingen doorgevoerd, die het parlement het recht geven de premier en een groot deel van het kabinet te benoemen. Aangezien geen enkele partij de absolute meerderheid van ten minste 226 van de 450 zetels lijkt te kunnen halen, zijn de partijen die het regeringspluche willen veroveren aangewezen op coalitievorming.
De twee politici die de hoogste ogen naar het premierschap gooien, lijken Janoekovitsj en Timosjenko te zijn. Timosjenko, Joesjtsjenko's bondgenote in de dagen van de revolutie, moest evenwel in september na een bitter geschil met de president haar premierschap opgeven. Zij leek maandag Joesjtsjenko onder druk te willen zetten door te stellen dat zij onmiddellijk bereid is tot een coalitie met Onze Oekraïne, mits zij het premierschap krijgt.
Timosjenko zei voor de televisiecamera's dat er geen andere weg dan coalitievorming is. Verscheidene van Joesjtsjenko's medewerkers spraken hun bereidheid uit tot het ondertekenen van een verklaring ten gunste van een Oranjecoalitie, maar Joesjtsjenko's adjunct-stafchef Ivan Vasjoenik zei dat de president geen noodzaak zag voor zo'n document.
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) zei dat de verkiezingen vrij en eerlijk zijn verlopen. De OVSE stuurde meer dan negenhonderd waarnemers uit 45 landen naar Oekraïne.