abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
  zaterdag 12 februari 2005 @ 16:30:09 #101
47122 ATuin-hek
theguyver's sidekick!
pi_25058142
Voor details over de algemene moet je bij haushofer zijn. Mijn kennis daarvan is nogal beperkt maar met wat ik er van weet gok ik dat de evenaar mensen achterlopen.
Egregious professor of Cruel and Unusual Geography
Onikaan ni ov dovah
  zaterdag 12 februari 2005 @ 16:32:42 #102
70076 Alicey
Miss Speedy
pi_25058165
Opruimslotje.
  zaterdag 12 februari 2005 @ 16:41:39 #103
70076 Alicey
Miss Speedy
pi_25058304
De bedoeling van deze topic is dat iedereen kan leren wat de relativiteitstheorie inhoudt, en hoe deze werkt. Alles wat niet over de relativiteitstheorie gaat is off-topic. Ook het bekritiseren van de relativiteitstheorie is in deze topic niet gewenst.

Verder is er onderscheid tussen de Speciale Relativiteitstheorie (SRT), die relatief ( ) eenvoudig te begrijpen is, en de Algemene Relativiteitstheorie (ART), die meer wiskundig inzicht vereist om volledig te kunnen begrijpen.

Zoals gezegd is het de bedoeling dat iedereen het begrijpt, en zal deze topic in eerste instantie beperkt zijn tot de SRT. Pas wanneer die volledig behandeld is, en degenen die deze topic meelezen aangeven dit te begrijpen, wil ik verder gaan met de ART.

Topic is weer open, zijn er tot dusver vragen?
pi_25058357
quote:
Ook het bekritiseren van de relativiteitstheorie is in deze topic niet gewenst.
Moet ik nog meer zeggen?

Toevoeging (Alicey) : In het Feedback-topic mag er gediscussierd worden over acties van Haushofer en mij waar je het niet mee eens bent.

[ Bericht 27% gewijzigd door Alicey op 12-02-2005 16:50:00 ]
pi_25058614
Ah, topic is weer open. Alicey, je mag mijn topic "de snelheid van licht" wel weer hierheen verplaatsen.
  zaterdag 12 februari 2005 @ 17:25:31 #106
70076 Alicey
Miss Speedy
pi_25058841
PeterM schreef het volgende:

Typ ik net een lange reply op De relativiteitstheorie voor dummies is het topic gesloten. Dan maar hier. Graag geen vervuiling met andere theorieën.
quote:
Op vrijdag 11 februari 2005 20:52 schreef rudeonline het volgende:
Kan iemand mij vertellen hoe licht aan zijn snelheid komt?
Het was Maxwell die de snelheid van elektromagnetische golven berekende. De uitleg doe ik in 3 stappen.

1. Elektrisch veld en magnetisch veld
Een elektrisch veld is een krachtenveld dat zich bevind om een stilstaande electrische lading. Denk hierbij aan statische elektriciteit; de opgewreven plastic staaf die papiertjes aantrekt, of de ballon die na opwrijven aan het plafond blijft plakken.

Een magnetisch veld is het krachtenveld dat zich bevind om een elektrische stroom. Alle elektromotoren werken op dit principe. Om een magnetisch veld op te wekken moet er dus een stroom lopen, ofwel de elektrische lading moet bewegen.

2. Elektromagnetische golven
Je kent wellicht het fenomeen inductie: wanneer je een magneet in een spoel beweegt gaat er een stroom lopen in de spoel. Andersom werkt het ook: wanneer je een stroom laat lopen door een spoel ontstaat er een magnetisch veld. Wat blijkt: een veranderend elektrisch veld wekt een magnetisch veld op, en een veranderend magnetisch veld wekt een elektrisch veld op.

Stel er ontstaat ergens in de ruimte plotseling een elektrisch veld. Het ontstaan van dit veld kun je zien als een 'veranderend veld'; er wordt een magnetisch veld opgewekt. Dit ontstane magnetische veld wekt weer een elektrisch veld op. Zo ontstaat er een oscillatie tussen de twee velden; de elektromagnetische golf.

3. Omzetten van elektrische naar magnetische kracht
Een elektrisch veld heeft een bepaalde kracht, afhankelijk van de kracht van de (stilstaande) elektrische lading. Om al die energie om te zetten naar een magnetisch veld moeten er een stroom zijn (zie 1). Ofwel; de elektrische lading moet bewegen. Hoe groter de stroom, hoe sterker het magnetische veld.

Nu blijkt dat bij lage stroomsnelheden het magnetische veld van een bepaalde lading vele malen zwakker is dan het elektrisch veld. Om een magnetisch veld op te wekken dat even krachtig is als het elektrisch veld van een lading moeten we het zeer snel laten bewegen. Die snelheid is uit te rekenen met bekende grootheden en is..... de lichtsnelheid!

Waarom is de lichtsnelheid constant?
Als de beweging van de elektrische lading langzamer was dan c zou er een magnetisch veld ontstaan dat zwakker was dan het elektrische veld van die lading. Bij elke omzetting verliest de golf energie en binnen de kortste keren zou de golf zijn uitgedooft!

Als de beweging van de elektrische lading sneller was dan c zou er een magnetisch veld ontstaan dat krachtiger was dan het elektrische veld. Dat kan niet omdat er dan energie uit het niets zou ontstaan.
pi_25059423
dank u voor deze aanvulling Meer meer meer!!!


maar nu snap ik nog steeds niet wat het nut is van die relativiteitstheorie
  zaterdag 12 februari 2005 @ 18:08:31 #108
70076 Alicey
Miss Speedy
pi_25059478
quote:
Op zaterdag 12 februari 2005 18:05 schreef mrkanarie het volgende:

maar nu snap ik nog steeds niet wat het nut is van die relativiteitstheorie
De relativiteitstheorie beschrijft onder anderen wat er gebeurt wanneer verschillende waarnemers met hoge snelheid van elkaar bewegen. De Newtoniaanse mechanica is niet meer accuraat bij hoge snelheden. De relativiteitstheorie is accuraat voor hoge snelheden, en bij lage snelheden zijn de uitkomsten gelijk aan die van de Newtoniaanse mechanica.
pi_25059571
Het nut van de relativiteitstheorie.......tja, maatschappelijk heeft het niet een grote impact gehad. Het principe wordt tot nu toe alleen in deeltjesversnellers, sattelieten, GPS-systemen ed toegepast. Dat zijn situaties waarin een hoge snelheid voorbijkomt, of waarin er een grote precisie van je wordt verwacht. Natuurlijk heeft de formule E=mc2 heel veel impact gehad op de ontwikkeling van kernwapens, maar dat is meer een uitzondering. Voor het wetenschappelijk inzicht is het enorm belangrijk: het laat oa zien dat ruimte en tijd gekoppeld zijn. En bovendien geeft de algemene relativiteitstheorie een verklaring voor wat nou precies zwaartekracht is. Dat is erg belangrijk voor oa astronomie, kosmologie en natuurlijk voor de natuurkunde zelf. Voor de rel.theorie was kosmologie iets wat alleen door ouwe, seniele wetenschappers wer bedreven met een flinke scheut Romantiek. Dat veranderde drastisch toen Einstein verschillende modellen kon opstellen over het universum. Want de dominante kracht op grote schaal is toch de zwaartekracht.

Om even buiten de rel.theorie te vallen: er zijn in ons universum 4 fundamentele krachten:

-het elektromagnetisme
-de zwakke kernkracht
-de sterke kernkracht
zwaartekracht

De eerste is vrij bekend, en wordt hierboven mij door peter toegelicht. De zwakke kernkracht zorgt voor radioactief verval; ze laat deeltjes uit elkaar vallen.
De sterke kernkracht houdt juist deeltjes bij elkaar, oa de protonen in de atoomkern, die elkaar via de elektrische kracht afstoten, maar via de sterke kernkracht binden. En de algemene relativiteitstheorie beschrijft dus de laatste kracht:de zwaartekracht.

Offtopic, maar misschien goed voor het perspectief

En dan nu weer verder met de speciale relativiteitstheorie.
  zaterdag 12 februari 2005 @ 18:16:12 #110
32768 DionysuZ
Respect my authority!
pi_25059575
misschien een wat toepasselijker nut: Kerncentrales. Ook op het gebied van kernmachten kun je zeggen dat de relativiteitstheorie 'nuttig' is geweest. En verder natuurlijk snappen we de baan van mercurius en de roodverschuiving van verschillende sterren beter door de relativiteitstheorie.

ed: en natuurlijk is haushofer weer sneller en heeft hij een mooiere uitleg
□ Reality is merely an illusion,albeit a very persistent one-A.Einstein
■ Of ik ben gek of de rest van de wereld.Ik denk zelf de rest van de wereld-Rudeonline
□ The war is not meant to be won.It is meant to be continuous-G.Orwell
pi_25061873
quote:
ed: en natuurlijk is haushofer weer sneller en heeft hij een mooiere uitleg
Ja sorry, ben een betweter. Ik beken

Ik hoop dat dat causaliteitsgedoe duidelijk is, want het is een belangrijk punt in de hele wetenschap.

Dan nu de verschillende soorten tijd in de rel.theorie.

Je hebt 3 verschillende soorten tijd. De coordinate-time, de proper-time , en het space-time interval. Ik hou de engelse jargon even aan, maar dat wordt dus zoiets als coordinaten-tijd, eigen-tijd en het ruimte-tijd interval. Het gaat hier telkens om events , dus gebeurtenissen, die door klokken worden gemeten. Dat kan op verschillende manieren.

coordinatetime
Dit is de tijd tussen 2 events, die door 2 klokken wordt gemeten die allebei bij een event aanwezig zijn. Als de events allebei op het zelfde punt in de ruimte zijn, kun je dus 1 klok gebruiken. De klokken zijn in rust, in een inertiaalframe. Deze tijd is frame-afhankelijk.

proper-time

Dit is de tijd tussen 2 events, die wordt gemeten met 1 klok die op beide events aanwezig is. De proper-time hangt dus af van de lijn die deze klok volgt in de ruimte-tijd, als ze van de ene naar de andere event reist.

space-time interval
Dit is de proper time, die wordt gemeten door een inertiaal klok, die op beide events aanwezig is. Deze tijd is uniek, en hangt niet af van de waarnemer

Je kunt een vergelijking trekken tussen landkaarten en ruimte-tijd, op de volgende manier:

landkaart - ruimtetijd
kaart - ruimtetijd
punten - events
lijnen - wereldlijnen
coordinatensysteem - referentiesysteem,
verschil tussen 2 punten - coordinate-time
lijnlengte van een lijn - proper-time langs een wereldlijn
absolute afstand tussen 2 punten - ruimte-tijd interval

Met een wereldlijn bedoel ik dus gewoon het pad wat een deeltje oid in de ruimte-tijd volgt. Bij een landkaart kun je verschillende assenstelsels kiezen om afstanden te meten, en dit zal verschillende coordinaten opleveren. Maar de afstand tussen 2 punten op de kaart hangt niet af van het gekozen assenstelsel! Dit kun je makkelijk zelf nagaan. Die vaste afstand is dan het ruimte-tijd interval tussen 2 events, en is voor iedereen hetzelfde. Dit komt overeen met een inertiaalklok die op beide events aanwezig is. De klok is inertiaal, zodat hij een vaste snelheid heeft, en niet van richting verandert.

Ik hoop dat dit te volgen is.....? Sorry voor de beroerde lay-out. Hieruit kun je belangrijke conclusies trekken, waarover later meer.
  zaterdag 12 februari 2005 @ 21:57:21 #112
28640 Sidekick
Ban the fucker
pi_25063095
Misschien niet helemaal ontopic, maar wat is er geworden van e=mc^2 klopt niet volgens wetenschappers ? Is dat al ontkracht oid?
Het zou een hele impact hebben op de relativiteitstheorie.
A single death is a tragedy, a million deaths is a statistic - Joseph Stalin
Political power grows out of the barrel of a gun - Mao Zedong
I will eat the headdoekjes rauw - Geert Wilders
  zaterdag 12 februari 2005 @ 22:01:58 #113
70076 Alicey
Miss Speedy
pi_25063171
quote:
Op zaterdag 12 februari 2005 21:57 schreef Sidekick het volgende:
Misschien niet helemaal ontopic, maar wat is er geworden van e=mc^2 klopt niet volgens wetenschappers ? Is dat al ontkracht oid?
Het zou een hele impact hebben op de relativiteitstheorie.
Waarom zou dat een impact moeten hebben op de relativiteitstheorie? (Het kan echter zijn dat ik nu iets over het hoofd zie hoor).
pi_25063868
Dat ging meer over de tijdsafhankelijk van de lichtsnelheid, dat c dus met de tijd zou veranderen. Interessant, maar voor locale gebeurtenissen niet echt interessant. Voor kosmologie ed natuurlijk wel, omdat dat met grote afstanden werkt.
  zaterdag 12 februari 2005 @ 22:56:07 #115
47122 ATuin-hek
theguyver's sidekick!
pi_25064169
Ik ook ff offtopic dan
Weet iemand hoe het zit met het niet helemaal constant zijn van de natuurconstanten? Heb daar vorig jaar wat over gelezen maar daarna niets meer gehoord over de uitkomst ervan.
Egregious professor of Cruel and Unusual Geography
Onikaan ni ov dovah
pi_25065250
Mja, daar was nogal wat onderzoek naar, heb er zelf ook iets van meegekregen. Maar nog niet echt sluitende resultaten gezien...misschien nog es voer voor een eigen topic
pi_25066087
De snelheid van licht: een andere visie

Volgens Maxwell is de snelheid van licht constant voor elke waarnemer. De lichtsnelheid is altijd de verhouding tussen elektromagnetische en elektrostatische eenheid van lading.

Maar sommige eigenschappen van licht kunnen alleen verklaard worden met het deeltjeskarakter. Heeft Maxwell wel gelijk? Is het niet zo dat de snelheid van licht af hangt van de snelheid van de bron, zoals de snelheid van een kogel afhangt van de snelheid van het pistool, zelfs in een vacuum? Immers een kogel die van een rijdende trein wordt afgevuurd gaat sneller dan een kogel afgevuurd door een stilstaand pistool.

Is de snelheid van een foton afhankelijk van de snelheid van de lichtbron?

De enige manier om deze vraag te beantwoorden is middels een experiment, een experiment dat in 1913 werd gedaan door de nederlander Willem de Sitter. Hij deed dat dmv dubbelsterren.

Dubbelsterren
Dubbelsterren zijn twee sterren die dicht bij elkaar staan. Dubbelsterren zijn al bekend sinds 1650. Sinds ongeveer 1830 zijn er ook dubbelsterren bekend die werkelijk een paar vormen; sterren die om elkaar heen draaien. Sommige van deze paren draaien in een omloopbaan die bijna raakt aan onze gezichtslijn, zodat we vanaf aarde de sterren heen en weer zien bewegen.

We zien dus twee sterren vlak bij elkaar waarbij de ene ster naar de aarde toe beweegt en de andere van de aarde af. Deze sterren wisselen steeds van positie.

De Sitters's argumentatie
Als de snelheid van licht zou afhangen van de beweging van zijn bron zou trager licht van een zich verwijderende ster later aankomen dan het versnelde licht van de tegemoetkomende ster. We zouden dan bij een dubbelster één en dezelfde ster tweemaal moeten kunnen zien. Of tenminste zouden we een uitgesmeerd beeld moeten zien van één ster van een dubbelpaar.

Dit is echter nooit het geval. We zien altijd dubbelsterren in keurige elliptische banen om elkaar heen bewegen. Van meervoudige of uitgesmeerde beelden is geen sprake.

De snelheid van licht is dus onafhankelijk van de snelheid van de bron.
  zondag 13 februari 2005 @ 01:17:39 #118
81237 releaze
best of both worlds
pi_25066870
ik vraag me af of ik echt zo verschrikkelijk dom ben, maar ik was de weg al kwijt bij de eerste paar posts.. waarschijnlijk moet je je al meer verdiept hebben in de relativiteitstheorie om de eerste paar posts te snappen, dus kan je het niet voor dummies noemen?
vorig jaar ergens was ik op een nederlandse website die ook de relativiteitstheorie uitlegde, heb daar toen een poos zitten lezen en puzzelen om het een beetje te snappen (ben bepaalde gedeeltes al wel kwijt nu maar goed) en die tweeling en spiegeltheorie kwam aan bod en een of andere bolling in de ruimte waardoor deeltjes weer anders gingen waardoor iets weer langzamer leek... kweeniemeer hoe het heette, maar goed, dat snapte ik dus! dit is erg onduidelijk. dan heb je de rest van de posts in dit forum waar zo 1 2 3 ook niet veel van te snappen is.... ik mis toch echt een heel duidelijk uitleg over de relativiteitstheorie. in simpel nederlands. geen jip en janneke taal natuurlijk maar gewoon, te begrijpen voor een mavo er bij wijze van spreken., gewoon ECHT duidelijk.
Of vraag ik nou weer voor het onmogelijke?

ik vind het toch weer een beetje teveel insidertopic worden... maar goed, misschien ben ik wel zo dom.. en moe, tis laat en mn hersens werken half...
pi_25069759
Ej releaze, dit is een vervolg op een vorig topic. Misschien dat je dat es moet doorlezen. Overigens is de theorie goed te begrijpen voor 99% procent van de mensen, en ook wiskundig vergt het niet veel kennis ! Als het nog niet duidelijk is, dan herhalen we hier gewoon de belangrijkste punten nog eens. En zal er in de FAQ nog even een artikeltje bij komen, waarin het iets minder wiskundig wordt uitgelegt.
  Moderator zondag 13 februari 2005 @ 11:24:22 #120
5428 crew  miss_sly
pi_25069806
releaze, ik ben absoluut een nono als het gaat om wis- en natuurkunde, maar ik heb wat er tot nu toe is uitgelegd (behalve de zijsprongen die door sommigen werden gemaakt) wel begrepen hoor. Wellicht is het handig het voorgaande topic nog even te lezen, hoewel ik de samenvatting van Alicey wel erg goed vond!

Nu ben ik bezig het verhaal van PeterM te begrijpen, dat gaat ook even duren.
Ow, en in gedachten nog bezig met die spiegels, klok en trein.
And the young, they can lose hope cause they can't see beyond today,. ..
The wisdom that the old can't give away
pi_25084305
Een korte samenvatting voor releaze, en voor de duidelijkheid. Dan kan er misschien weer een volgend onderwerp worden bekeken?

De speciale rel.theorie werd dus ontwikkeld vanuit 2 axioma's:

- in elk inertiaalstelsel gelden dezelfde natuurwetten
-de lichtsnelheid is constant

Een inertiaalstelsel is een stelsel wat eenparig beweegt; dus er werkt geen kracht op, en het heeft dus een constante snelheid, of staat stil. Een snelheid in de rel.theorie is altijd relatief; je bekijkt altijd de onderlinge snelheid tussen 2 waarnemers, en deze zal dus per waarnemer verschillen. Als voorbeeld: jij fietst met 5 km/u op aarde, de aarde gaat met 30km/s rond de zon, de zon gaat 400 km/s in het melkwegstelsel etc etc. Dus een snelheid is niet absoluut; het hangt van je stelsel af.

Dat alle natuurwetten in inertiaalstelsels hetzelfde zijn, is intuitief ook logisch: in een trein met constante beweging kun je prima pingpongen, maar als deze versneld, wordt het al moeilijker Als er dus experimenten worden gedaan in verschillende inertiaalstelsels, dan moeten daar dezelfde natuurkundewetten uit voort komen.

Dat de lichtsnelheid constant is, volgt uit waarnemingen, en wordt hierboven beschreven. Het heeft als gevolg dat ruimte en tijd niet meer los van elkaar staan, maar gekoppeld zijn. Het heeft als gevolg, dat concepten als
-lengte
-massa
-tijdservaring

waarnemers afhankelijk zijn. De desbetreffende formules kun je met een beetje wiskunde afleiden, bijvoorbeeld met een klok die je maakt met 2 spiegels en een foton. Als jij dus iemand met een snelheid v op je af ziet stormen dan

-meet je zijn lengte in de bewegingsrichting korter, dan dat hij zelf zou meten
-meet je zijn massa zwaarder dan hij zelf zou doen
-meet je zijn tijd trager dan dat hij zelf zou meten. Dus wat de hij 1 seconde noemt, kun jij best 30 seconden noemen. Deze getallen hangen af van de onderlinge snelheid.

Deze effecten zijn dus ook volledig symmetrisch; vanuit de andere waarnemer bekeken, is jouw massa zwaarder, jouw lengte korter etc.

Daarom heet de theorie dus ook relativiteitstheorie; bepaalde grootheden worden waarnemersafhankelijk.
  Moderator maandag 14 februari 2005 @ 12:00:05 #122
5428 crew  miss_sly
pi_25084340
Wat is precies een axioma?
And the young, they can lose hope cause they can't see beyond today,. ..
The wisdom that the old can't give away
pi_25084619
Axioma's zijn in principe de bouwstenen van je theorie. Van daaruit redeneer je verder. Deze kun je niet bewijzen. Dat de lichtsnelheid constant is, is een axioma; je kunt het niet bewijzen. Het volgt uit metingen, en uit die Maxwellvergelijkingen, maar die hebben ook weer andere axioma's

Dus de speciale rel.theorie heeft die 2 eerder genoemde bouwstenen, en er zijn dus hele goede redenen om aan te nemen dat die gelden. Vandaar uit trek je de conclusies over ruimte en tijd, en die kun je nameten.

Een wiskundig axioma is bijvoorbeeld, dat 2 evenwijdige lijnen elkaar nooit zullen snijden in een vlakke ruimte.

Zo een beetje duidelijk?
pi_25094308
quote:
Op dinsdag 15 februari 2005 00:46 schreef rudeonline in een ander topic het volgende:
En als hij dan ook een lichtsnelheid meet van 300.000km/sec dan gaat licht dus schijnbaar ook langzamer, zijn seconde duurt namelijk voor ons langer.
Nee, licht gaat voor hem altijd 300.000km/s (ten opzichte van hemzelf), en voor ons (ten opzichte van onszelf) ook.

En met km en sec bedoelt ieder zijn eigen kilometers en seconden (iemands opvatting over zijn eigen km en sec verandert nooit).
Birthdays are good for you: the more you have, the longer you live.
  Moderator dinsdag 15 februari 2005 @ 08:38:04 #125
5428 crew  miss_sly
pi_25096027
Axioma's zijn dus de vaste gegevens die bij je theorie horen, standaard.
OK, ik snap het!
And the young, they can lose hope cause they can't see beyond today,. ..
The wisdom that the old can't give away
pi_25097077
Eigenlijk is zo, formules ed daargelaten, al heel veel van de speciale rel.theorie behandeld. Misschien is het nog mooi om even het muonenexperiment te noemen.

Muonen zijn deeltjes die de atmosfeer binnen komen, en na een bepaalde tijd kunnen vervallen. ( zo zal bijvoorbeeld binnen enkele milliseconden de helft van alle muonen zijn vervallen) Als je weet wat die halveringstijd is, kun je uitrekenen hoeveel muonen je hier op Aarde kunt verwachten; een deel zal zijn vervallen, en een deel zal gewoon aankomen. Dat is dus gemeten, maar wat bleek nou: er kwamen veel meer muonen aan, dan dat er werd uitgerekend ! Hoe kan dit?

De speciale relativiteitstheorie geeft antwoord: de muonen gaan ontzettend snel, ongeveer met 99,8% van de lichtsnelheid. En dus zal, ten opzichte van ons, hun innerlijke klokken veel trager lopen dan die van ons. Als er voor ons 29 secondes voorbij is gegaan, dan is er voor het muon nog maar 1 seconde voorbij ! Dit is natuurlijk gemeten vanuit ons stelsel op Aarde. Die halfwaarde-tijd slaat natuurlijk op de klok van de muonen, en die loopt voor ons gezien veel trager dan onze eigen klok. En dus zullen er veel minder muonen vervallen als dat je klassiek verwacht, want als de muonenklokjes trager lopen, krijgen ze ook minder kans om te vervallen. Dit is nagerekend, en de formules blijken inderdaad te kloppen. Mooi toch

Er zijn nog veel meer experimenten gedaan, o.a met 2 vliegtuigen, die elk een kant opgaan en daardoor een tijdsverschil tussen elkaar meten. Dit is wat subtieler, omdat de aarde draait, en omdat het zwaartekrachtsveld van de Aarde ook invloed heeft op de tijd. Dat is iets wat de algemene relativiteit voorspelt. Misschien dat strax dan maar?
pi_25100809
quote:
Op dinsdag 15 februari 2005 14:15 schreef rudeonline het volgende:
Volgens de huidige theorie zou de ruimte krom kunnen zijn en worden lengtes korter. Dan is mijn vraag, passen we de wiskunde dan aan aan de werkelijkheid,
De wiskunde op zich wordt natuurlijk niet aangepast. We maken wiskundige modellen die de realiteit zo goed mogelijk beschrijven. En als we iets anders waarnemen dan wat het model voorspelt is hij kennelijk niet correct, en passen we hem aan of verzinnen we iets anders.

De relativiteitstheorie blijkt al meer dan een eeuw overeen te komen met wat we waarnemen.
quote:
of zit de werkelijkheid misschien iets anders in elkaar? Want ik heb een lengte nooit spontaan korter zien worden.
Dat komt omdat je alleen kijkt naar dingen die bijna geen snelheidsverschil t.o.v. jou hebben.

Als je kijkt naar een object van 1 meter lang, en julle hebben na een versnelling (van jou of van dat object) een onderling groot snelheidsverschil, dan zie je dat het object korter is geworden.

(NB: vanuit het perspectief van dat object ben jij zelf juist korter geworden)
Birthdays are good for you: the more you have, the longer you live.
pi_25108937
quote:
Op vrijdag 11 februari 2005 17:54 schreef Rasing het volgende:

Omdat het licht vanuit beide waarnemers met 300.000 km/s reist, loopt de klok voor de stilstaande waarnemer langzamer dan voor de reizende. Het licht legt immers een langere weg af als je stilstaat.
Even een vraagje:
Stel er is een klok die op 3 miljoen kilometer van de aarde op een planeet stil staat. Er is een persoon die boven op die klok zit en er is een persoon op aarde. Het licht, dus de informatie over hoe laat het op de klok is, doet er 10 seconde over om de aarde te bereiken. Nu gaat de klok instantaan ineens met de helft van de lichtsnelheid richting de aarde bewegen. De totale afstand van 3 miljoen kilimeter wordt dan voor de waarnemer op de klok in 20 seconde afgelegd. Als de klok nu een wijzer zou hebben die 1x rond gaat per seconde, dan zou de wijzer dus 20 keer zijn rondgegaan. Wat zie ik hier op de aarde dan? Nou volgens mij zie ik een klok op mij afkomen, alleen krijg ik de informatie van vertrek pas 10 seconde na het daadwerkelijke vertrek van de klok door, dus ik zie dat de klok op 0 staat en 10 seconde later zie ik dat de klok naast mij op de aarde staat en dat de wijzer 20 keer is rondgegaan (10 seconde vertraging van info van de planeet, maar 0s vertraging van info hier). Het lijkt dus voor mij als waarnemer op de aarde dat de tijd van die klok sneller is gegaan, want in 10 seconde gaat de klok 20 keer rond. Hoe moet ik dit rijmen met de quote dat de klok voor de stilstaande waarnemer langzamer lijkt te lopen dan voor de reizende. Ik het voorbeeld hier is het toch juist andersom?

En nog even een verhaal:
Als wat hierboven staat geen onzin is, dan zou het volgende dus ook kunnen gebeuren?:
Ik weet niet precies hoe ver we nu in het helal kunnen kijken, maar stel 4 miljard lichtjaar. Dan lijkt het dus voor ons dat het helal nu zo groot is. Als echter 4 miljard jaar geleden de bol die wij helal noemen (uitgaande van oerknal) ineens is gaan ineenvallen met een snelheid van bijna de lichtsnelheid, dan zou het dus kunnen gebeuren dat wij nu nog informatie zien van 4 miljard jaar geleden en dat het dus nog lijkt dat het helal groot is, terwijl het zou kunnen dat over een seconde het hele helal ineens is ineengevallen. In hoeverre is het dan nog mogelijk om ooit iets te voorspellen over wat er gaat gebeuren in het helal als er instantaan voor ons als waarnemer op de aarde zulke grote veranderingen kunnen plaatsvinden die in werkelijkheid 4 miljard jaar lang hebben geduurd?

Graag zou ik willen weten of dit onzin is / of ik ergens een denkfout maak.

Gr..
pi_25110664
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 09:16 schreef Fisherman_Fish het volgende:
Even een vraagje:
[...] Hoe moet ik dit rijmen met de quote dat de klok voor de stilstaande waarnemer langzamer lijkt te lopen dan voor de reizende. Ik het voorbeeld hier is het toch juist andersom?
Nee, in jouw voorbeeld is het precies zo. Ook daar loopt de klok die met de halve lichtsnelheid reist, sneller dan een klok die zich ten opzichte van jou in rust bevindt (je horloge of zo).
quote:
En nog even een verhaal:
Dus wat je zegt is: stel 4 miljard jaar geleden had het zichtbare heelal een straal van 4 miljard lichtjaar, en sindsdien neemt die straal af met bijna de lichtsnelheid.
Ten eerste vraag ik me af of die implosiesnelheid wel zo hoog is. Maar als dat zo is, zou je op het eerste gezicht zeggen dat je het zou zien aankomen. Want het is niet zo dat de 'randen' van het heelal alleen instorten: de hele ruimte stort in. Het effect zou dus ook dichterbij gewoon zichtbaar moeten zijn. Dit zou uiteraard geen verschil maken als die instortsnelheid bijna c is, maar daar twijfel ik dus aan.
The vastness of the heavens stretches my imagination — stuck on this carousel my little eye can catch one-million-year-old light. A vast pattern — of which I am a part...
pi_25111191
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 11:34 schreef Maethor het volgende:

Dus wat je zegt is: stel 4 miljard jaar geleden had het zichtbare heelal een straal van 4 miljard lichtjaar, en sindsdien neemt die straal af met bijna de lichtsnelheid.
Ten eerste vraag ik me af of die implosiesnelheid wel zo hoog is. Maar als dat zo is, zou je op het eerste gezicht zeggen dat je het zou zien aankomen. Want het is niet zo dat de 'randen' van het heelal alleen instorten: de hele ruimte stort in. Het effect zou dus ook dichterbij gewoon zichtbaar moeten zijn. Dit zou uiteraard geen verschil maken als die instortsnelheid bijna c is, maar daar twijfel ik dus aan.
Ik bedoelde meer dat niet het geheel begint in te storten met de lichtsnelheid, maar dat het vanaf buitenaf begint. Dus bijvoorbeeld massa die op 2 miljard lichtjaar van hier staat is pas 2 miljard jaar nadat de buitenste rand is begonnen met de beweging naar het centrum met bijne de lichtsnelheid naar hier gaan bewegen. Het is alsware ""meegenomen" door de massa van buitenaf die naar binnen aan het trekken is. Of het daadwerkelijk zo zal gaan in de werkelijkheid daar hebben we volgens mij bijna geen idee van omdat we nog te weinig weten van wat er daadwerkelijk op die plek in het helal speelt, want we weten alleen wat er 4 miljard jaar geleden daar is gebeurd .
pi_25111288
Maar dat is niet wat we waarnemen. De expansie van het heelal vindt overal plaats. Vergelijk het met een rijzende oneindig grote krentencake in de oven: iedere krent verwijdert zich van elke andere krent, er is geen middelpunt van expansie aan te wijzen. Dit is ook wat we in het heelal zien: hoe verder weg we kijken, hoe sneller sterrenstelsels van ons af bewegen. Ik neem aan dat als het heelal weer ineen zal storten, dit op dezelfde manier zal gaan.

Maar goed, als gedachtenexperiment is er natuurlijk niks mis met jou voorbeeld . Maar als de buitenste rand slechts instort, en de rest pas daarna 'meeneemt', zie je het niet aankomen, nee.
The vastness of the heavens stretches my imagination — stuck on this carousel my little eye can catch one-million-year-old light. A vast pattern — of which I am a part...
pi_25112282
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 12:13 schreef Maethor het volgende:
Maar dat is niet wat we waarnemen. De expansie van het heelal vindt overal plaats. Vergelijk het met een rijzende oneindig grote krentencake in de oven: iedere krent verwijdert zich van elke andere krent, er is geen middelpunt van expansie aan te wijzen. Dit is ook wat we in het heelal zien: hoe verder weg we kijken, hoe sneller sterrenstelsels van ons af bewegen. Ik neem aan dat als het heelal weer ineen zal storten, dit op dezelfde manier zal gaan.

Maar goed, als gedachtenexperiment is er natuurlijk niks mis met jou voorbeeld . Maar als de buitenste rand slechts instort, en de rest pas daarna 'meeneemt', zie je het niet aankomen, nee.
Ok, laten we dan maar hopen dat jou aanname van de ineenstorting ok is, anders kan het in een split second afgelopen zijn met ons...
  woensdag 16 februari 2005 @ 13:28:47 #133
27698 Doffy
Eigenlijk allang vertrokken
pi_25112487
En hoe erg zou dat zijn?
'Nuff said
pi_25114433
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 13:12 schreef Fisherman_Fish het volgende:
Ok, laten we dan maar hopen dat jou aanname van de ineenstorting ok is
Van die uniforme ineenstorting ben ik vrij zeker. Dit gebeurt onder invloed van de onderlinge aantrekkingskrachten van alle massa in het heelal, en het zou wel heel vreemd zijn als alleen 'aan de rand' alles zou beginnen in te storten. Bovendien, dan zou de aarde het middelpunt van de ineenstorting zijn, en dat gaat er bij mij niet in . (Het geo- en heliocentrisme hebben we allang achter ons gelaten.)

Zie ook Wikipedia.
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 13:28 schreef Doffy het volgende:
En hoe erg zou dat zijn?
Kun je je afvragen inderdaad . Er zou in ieder geval niemand meer zijn om het erg te vinden.
The vastness of the heavens stretches my imagination — stuck on this carousel my little eye can catch one-million-year-old light. A vast pattern — of which I am a part...
pi_25114612
Even een andere vraag, als een massa de lichtsnelheid zou halen, dan zou deze massa toch oneindig groot worden? Zo erg zelfs dat het hele heelal in elkaar zou storten. Dat zou betekenen dat als een massa de lichtsnelheid zou halen dat dan vervolgens het hele heelal de lichtsnelheid haalt? mm, vreemd..
pi_25114714
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 17:30 schreef rudeonline het volgende:
Even een andere vraag, als een massa de lichtsnelheid zou halen, dan zou deze massa toch oneindig groot worden? Zo erg zelfs dat het hele heelal in elkaar zou storten. Dat zou betekenen dat als een massa de lichtsnelheid zou halen dat dan vervolgens het hele heelal de lichtsnelheid haalt? mm, vreemd..
Een massa kan de lichtsnelheid niet halen. En het is niet de massa die oneindig groot wordt. Zo wordt het wel verwoord in de popi-literatuur, maar fysisch gesproken wil je de massa als een scalar behandelen: als een constante. Het is de impuls die oneindig wordt.

Het is in mijn ogen zinloos om te speculeren wat er gebeurt als er iets gebeurt wat onmogelijk wordt geacht. Zo kun je -tig scenarios bedenken. Maar als je mijn ingeving wilt horen: misschien wordt zo'n massa dan wel een singulariteit, en schermt het een stukje ruimte-tijd af van de rest van de ruimte-tijd. Maar zoals ik al eerder zei: ik vind het niet echt zinnig om hier uitspraken over te doen.
pi_25114798
Dat is een lekker ontwijkend antwoord...
Eerst deeltjes versnellen en dan zeggen dat het niet kan..
pi_25114892
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 17:45 schreef rudeonline het volgende:
Dat is een lekker ontwijkend antwoord...
Eerst deeltjes versnellen en dan zeggen dat het niet kan..
Waar heb je het over?
pi_25114969
Eerst wordt verkondigt dat massa's steeds zwaarder worden als deze worden versnelt, waarbij een massa oneidig zwaar zou worden bij de lichtsnelheid, en dan dat afdoen met een simpel, het kan niet, dus ik hoef het me ook niet voor te stellen. Waarom kan het dan niet?
pi_25115144
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 18:32 schreef rudeonline het volgende:
Eerst wordt verkondigt dat massa's steeds zwaarder worden als deze worden versnelt, waarbij een massa oneidig zwaar zou worden bij de lichtsnelheid, en dan dat afdoen met een simpel, het kan niet, dus ik hoef het me ook niet voor te stellen. Waarom kan het dan niet?
Dat massa's zwaarder worden als ze met een bepaalde snelheid gaan, dat is een interpretatie. Als fysici zeg je dat niet zo gauw, omdat dat het model wat moeilijker maakt, en omdat het conceptueel niet zo duidelijk is wat dat nou precies inhoudt. Daarom wordt gekozen om te zeggen dat de impuls groter wordt. De impuls is m*v, dus in feite is er niets aan de hand.

Dat een massa niet de lichtsnelheid kan bereiken volgt uit je formules: de energietoevoer voor zo'n proces is niet lineair, en daardoor krijg je dat de limiet niet bestaat: je hebt oneindig veel energie nodig voor zo'n proces. En wederom, die formules zijn allemaal al decennia lang gebruikt, dus ik denk wel dat die aardig kloppen. Ik heb trouwens nergens vermeld dat een massa met de lichtsnelheid kan.
  woensdag 16 februari 2005 @ 18:52:28 #141
32768 DionysuZ
Respect my authority!
pi_25115203
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 17:30 schreef rudeonline het volgende:
Even een andere vraag, als een massa de lichtsnelheid zou halen, dan zou deze massa toch oneindig groot worden? Zo erg zelfs dat het hele heelal in elkaar zou storten. Dat zou betekenen dat als een massa de lichtsnelheid zou halen dat dan vervolgens het hele heelal de lichtsnelheid haalt? mm, vreemd..
wat een conclusies trek jij joh . Kijk eens naar een zwart gat. Valt het hele universum naar dat zwarte gat? En als je je in de buurt van het zwarte gat bevindt, en je valt ernaartoe, dan val je er niet naartoe met de lichtsnelheid, zoals jij oppert.. je VERSNELT namelijk. En zelfs al zou je met de lichtsnelheid versnellen, dan bereik je nog nooit de lichtsnelheid t.o.v. een andere waarnemer
□ Reality is merely an illusion,albeit a very persistent one-A.Einstein
■ Of ik ben gek of de rest van de wereld.Ik denk zelf de rest van de wereld-Rudeonline
□ The war is not meant to be won.It is meant to be continuous-G.Orwell
  woensdag 16 februari 2005 @ 18:53:27 #142
32768 DionysuZ
Respect my authority!
pi_25115223
wanneer beginnen we trouwens aan de algemene relativiteit ^_^ heb er zin inn!!
□ Reality is merely an illusion,albeit a very persistent one-A.Einstein
■ Of ik ben gek of de rest van de wereld.Ik denk zelf de rest van de wereld-Rudeonline
□ The war is not meant to be won.It is meant to be continuous-G.Orwell
pi_25115412
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 16:32 schreef Maethor het volgende:

Van die uniforme ineenstorting ben ik vrij zeker. Dit gebeurt onder invloed van de onderlinge aantrekkingskrachten van alle massa in het heelal, en het zou wel heel vreemd zijn als alleen 'aan de rand' alles zou beginnen in te storten. Bovendien, dan zou de aarde het middelpunt van de ineenstorting zijn, en dat gaat er bij mij niet in . (Het geo- en heliocentrisme hebben we allang achter ons gelaten.)
Het aarde hoeft niet het middelpunt te zijn, want we zouden ook door de aanstormende "massa" meegenomen kunnen worden naar het punt waar alle massa samen komt. We zouden dan natuurlijk inslaan op deze massa. Deze inslag zou dan aan de ene kant van de aarde gebeuren. Als wij mensen dan zouden blijven leven (lekker waarschijnlijk /lees dus even een gedachtenexperiment) dan zou het kunnen zijn dat wij aan de ene kant van de aarde niets zouden zien, want daar is niet meer en aan de andere kant van de aarde zouden we gewoon het helal kunnen blijven zien wat nog niet is opgeslokt door de overgebleven massa. Maar gaan jullie maar gewoon verder met de relativiteitstheorie, want dit gedachtenexperimentje is een beetje offtopic.
  woensdag 16 februari 2005 @ 19:17:16 #144
52164 pfaf
pfief, pfaf, pfoef!
pi_25115494
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 17:45 schreef rudeonline het volgende:
Dat is een lekker ontwijkend antwoord...
Eerst deeltjes versnellen en dan zeggen dat het niet kan..
Tsjonge jonge Rude, waar ben je toch mee bezig...
pi_25115652
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 18:53 schreef DionysuZ het volgende:
wanneer beginnen we trouwens aan de algemene relativiteit ^_^ heb er zin inn!!
Tja, ik was in ieder geval wel wat van plan, maar zit me nog te bedenken wat voor ideeen over de SRT we hier nog kunnen behandelen en toelichten. Dus als iemand nog een idee heeft?

En het vak ART heb ik iig gehaald, dus zo'n stukje moet wel lukken
  woensdag 16 februari 2005 @ 23:21:55 #146
64019 crew  foton
__--*--__
pi_25118431
[Semi off-topic]
Is er ook een goed boek dat zo ongeveer op het niveau van dit topic de relativiteitstheorie uitlegt? Lijkt me wel interessant.
[/Semi off-topic]
  woensdag 16 februari 2005 @ 23:41:05 #147
32768 DionysuZ
Respect my authority!
pi_25118790
ik heb dat boekje van albert einstein, weet nie meer hoe het heet (relativiteit ofzo? ) gelezen en vond het erg verhelderend, met goede voorbeelden.. hier en daar n beetje veel wiskunde dat wel, maar niet erg
□ Reality is merely an illusion,albeit a very persistent one-A.Einstein
■ Of ik ben gek of de rest van de wereld.Ik denk zelf de rest van de wereld-Rudeonline
□ The war is not meant to be won.It is meant to be continuous-G.Orwell
pi_25118959
quote:
Op woensdag 16 februari 2005 23:21 schreef foton het volgende:
[Semi off-topic]
Is er ook een goed boek dat zo ongeveer op het niveau van dit topic de relativiteitstheorie uitlegt? Lijkt me wel interessant.
[/Semi off-topic]
Einstein heeft idd een eigen boekje geschreven, genaamd "mijn theorie". Het is een grijs boekje, van ca 130 bladzijden, en heb het zelf toendertijd voor een tientje gekocht. Erg mooi uitgelegt. De meester zelf!
pi_25119358
Hoe zit het eigenlijk met zijn theorie over dat materie licht doet afbuigen? Bijvoorbeeld in het heelal, waarbij ruimtematerie zoals een planeet licht afbuigt van bijvoorbeeld een ster, waardoor de ster vanaf de aarde gezien op een andere plaats lijkt te staan, dan dat deze in werkelijkheid staat?
pi_25119447
quote:
Op donderdag 17 februari 2005 00:09 schreef FuifDuif het volgende:
Hoe zit het eigenlijk met zijn theorie over dat materie licht doet afbuigen? Bijvoorbeeld in het heelal, waarbij ruimtematerie zoals een planeet licht afbuigt van bijvoorbeeld een ster, waardoor de ster vanaf de aarde gezien op een andere plaats lijkt te staan, dan dat deze in werkelijkheid staat?
Dat is de algemene relativiteitstheorie, waarover binnenkort meer
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')