Het Officiële PSV-topic #61 - Aan 't blauwdoek meer sterren!

quote:

01/04/05 Sportweek
ALEX
'Ik kijk niet lelijk, ik ben mooi'

Alex Rodrigo Dias da Costa kwam als grote onbekende naar Nederland. Vier maanden later 'heeft' hij een spandoek met een tank erop en scandeert Eindhoven zijn naam. Een kleine dip vlak voor de winterstop daargelaten, is de Braziliaan een merkwaardige sensatie. PSV is niet meer bang, Alex is erbij.
Door Remco Regterschot


Stan Valckx, vroeger verdediger van onder andere PSV en Sporting Lissabon, is tegenwoordig manager voetbalzaken bij PSV. Hij zegt: "Je wilt wat weten over Alex de Verschrikkelijke? Imposante verschijning, dat was het eerste dat ik dacht toen ik hem zag. Een beetje gesloten jongen, vond ik, maar nu hij wat Nederlandse woordjes spreekt en ik zie hoe hij zich in de groep beweegt, moet ik zeggen dat die indruk niet terecht was. Hij heeft toch wel een open karakter en als je hem aanspreekt, komt die smile tevoorschijn. Hij heeft de Braziliaanse toegankelijkheid in zich, maar is wel een beetje op zichzelf. Anders dan Romário destijds, maar zoals hij was er natuurlijk geen een. "Ik praat geregeld met hem, ik spreek Portugees. Hij heeft wat moeite gehad met het meevoetballende gedeelte. Dat werd van hem in Brazilië nooit verwacht. De laatste tijd laat hij zien dat hij ook een uitstekende pass in zijn benen heeft. Hij is op dit moment een pure mandekker, die bezig is zich te ontwikkelen tot een complete verdediger. Dat mandekken doet hij uitstekend. Hij is hard, meedogenloos, maar niet gemeen. Hij schrikt aanvallers af. Die worden echt moedeloos van hem. In de eerste helft zie je ze nog wild gebaren om de bal, na de rust is dat afgelopen. Hij is mentaal vaak sterker dan de aanvaller, hij gunt ze geen bal en wil alles winnen. Ik was lang niet zover als hij op mijn 22ste. Ik vind dat je hem eerder met Jaap Stam kunt vergelijken. Die gebruikte zijn lichaam wat meer, maar ook Stam was op zijn 22ste nog niet zover als Alex."

Een beetje macho waggelde een grote, kale man op flitsende voetbalschoenen het veld op. Zware, donkere wenkbrauwen. Hij leek wat op een Mexicaanse bendeleider, maar hier liep toch echt de nieuwe aanwinst van PSV, Alex. "Een echte verdediger, een Braziliaanse slager," grinnikte trainer Guus Hiddink. Het aanwezige journaille had na de eerste training van PSV in het seizoen 2004/2005, duidelijk moeite deze man te plaatsen. Was hij echt nog maar 22? En was-ie niet een kilootje of wat te zwaar? Hiddink lachte. "Er moet nog wel wat af, ja." Vier maanden later is er niet véél af bij Alex, maar hij heeft snel naam gemaakt. Het begon met een vrije trap tijdens de Vodafone Cup in de voorbereiding. Alex knalde de bal tegen Manchester United van grote afstand vreselijk hard op de lat. Vervolgens schakelde hij spits na spits uit op een eigenzinnige, onorthodoxe manier en roeide hij regelmatig de bal hard en hoog over de tribunes, zo de parkeerplaats op. Nederlandse school? Niet aan hem besteed.

Fred Rutten, assistent van trainer Guus Hiddink: "Er kwam iemand binnen. Hij
had de houding en het uiterlijk van een echte kerel. En hij is een echte kerel, dat hebben we hier wel gemerkt. Zijn grote kracht is dat hij weet wat hij kan, en dat hij daarnaar handelt. In voetbaltermen: hij speelt in zijn kracht. Bovendien doet hij wat er van hem wordt verwacht. Zijn timing is uitstekend. Hij speelt op reserve, houdt altijd wat over om op beslissende momenten die reserve aan te spreken. Hij weet wanneer er een tandje moet worden bij geschakeld en wanneer niet. Hij heeft het verschil tussen de Braziliaanse- en de Nederlandse competitie in no time overbrugd. Het is toch anders hier, omdat je met ruimte in je rug speelt. Daar is hij snel aan gewend geraakt. Komt omdat hij overal voor openstaat. De ervaren jongens bij PSV praten veel met hem en hij pakt dingen razendsnel op. Typerend vind ik dat hij heel snel volledig door zijn collega's is geaccepteerd. Alex is echt een natuurtalent."

De eerste seizoenshelft zit er bijna op, PSV is onverwacht, samen met het sensationele AZ van Co Adriaanse, koploper in de eredivisie en Alex is onderdeel van een verdediging die een recordaantal minuten ongeslagen is geweest. Bovendien is daar voor het eerst in de geschiedenis van PSV: de tweede ronde van de Champions League. En handenvol moedeloze spitsen later, is Alex de cultstatus bijna ontgroeid. De stoïcijnse mastodont op voetbalschoenen met die kale kop die nooit lacht, is uitgegroeid van twijfelgeval tot erkend topverdediger, daar doet de rode kaart tegen Roda JC, zo vlak voor de winterstop, niets aan af. Hij geeft de Eindhovense aanhang bravoure ('Wij zijn niet bang, want Alex is erbij') en heeft een eigen spandoek (een tank in een gevarendriehoek waaronder staat: Alex). Het mooiste is dat de held in kwestie nergens van schrikt. Of de spits nu Henry of Van Beukering heet, Alex eet ze op. Of hij nu in het doel van de tegenstander schiet of in zijn eigen doel, de wenkbrauwen blijven in dezelfde stand, de mond minzaam, in machohouding, naar beneden. Het respect voor hem stijgt en stijgt en Alex is langzamerhand zelfs een voorbeeld voor de Nederlandse verdediger. Zo'n fout als Michael Lamey maakte tegen Panathinaikos, mooi willen uitverdedigen ter hoogte van de eigen zestienmeter, da's iets wat je Alex nooit zult zien doen.

Wilfred Bouma, medespeler: "De eerste keer dat ik hem hier op de Herdgang zag, dacht ik even dat Mike Tyson voetbalschoenen had aangetrokken. Hij is een imposante verschijning, ziet er echt uit als een rots in de branding. Alex heeft een uitstraling die niet veel verdedigers in Nederland meer hebben. In het begin was er de nodige twijfel; hij heeft ook niet echt zijn loopje mee, hè? Maar schijn bedriegt, niemand heeft hem er tot nu toe kunnen uitlopen. "Wat ik de laatste tijd van hem heb gezien, vind ik erg goed. Hij is een fantastische verdediger en ik heb het idee dat hij misschien wel een van de beste mandekkers van Europa is. En hij is nog heel jong. Als hij zich zo doorontwikkelt, gaat hij een grote toekomst tegemoet. En ik denk dat het hem zal lukken, kijk alleen maar naar hoe goed hij zich de laatste weken ontwikkelt. "Hij heeft zich moeten aanpassen aan de Nederlandse stijl. Hij was niet gewend betrokken te worden in de opbouwen ik kon zien dat-ie het niet prettig vond om degene te zijn die moest opbouwen als ze een mannetje op mij hadden gezet. Maar dat is in korte tijd al een stuk beter geworden."
"Wat hem tot een goede verdediger maakt, is dat hij weinig overtredingen nodig heeft. Hij kan zonder een sliding te maken een spits de hoek indrijven en hij heeft de kwaliteit om een tegenstander te ontmoedigen. Ik geloof dat de spits van Vitesse het snel voor gezien hield tegen hem. Ik heb tijdens een training wel eens tegen hem gespeeld; nou, je loopt tegen een muur. "Hij weet bovendien goed wanneer hij wat moet doen. Als hij denkt: ik kan de bal nu pakken, pakt hij hem ook en als hij denkt: ik moet de spits nog anderhalve meter laten gaan, pakt-ie de bal anderhalve meter later. Omdat ik eigenlijk pas drie jaar op die positie sta, leer ik telkens bij. In Oranje bijvoorbeeld, van medespelers. Ook van Alex leer ik dus. Hij weet heel goed hoe en waar je moet staan. En hij schiet zonder een spier te vertrekken de bal de tribune in, dat is iets dat bij mij nog te weinig in het systeem zit. Gewoon, bij twijfel de bal wegroeien. "In het veld kan er geen lachje af bij Alex, maar dat heb ik ook. Net als bij meerdere jongens gaat de knop om als je het veld opkomt. Hij wil ten koste van alles winnen, ten koste van alles de spits uitschakelen. Ik kon het mooi zien op een foto van de wedstrijd tegen Feyenoord in de krant. Daarop zag je André Ooijer met Dirk Kuyt duelleren en daartussendoor kwam Alex. Met een gezichtstsuitdrukking die zei dat-ie dwars door beiden heen wilde gaan. Daarbuiten is hij een heel rustige jongen, een fijne jongen in de omgang. Hij heeft het op dit moment alleen zo koud, hè? Haha, da's wel sneu voor die Braziliaanse jongens, hoor, ze hebben het echt heel erg koud. Ik kwam een keer in de zomer bij Leandro thuis, die had gewoon, terwijl het buiten dertig graden was, de verwarming aanstaan. Geweldig vond ik dan ook die foto met die zonnebank."

Brazilianen hebben het niet gemakkelijk in de Nederlandse winter. Gomes heeft de knop van de autoverwarming stijf naar rechts gedraaid en zit in een heel dikke jas achter het stuur. Het maakt niets uit, hij bibbert nog. Koud! Het is een van de eerste Nederlandse woorden die hij en Alex hebben geleerd. Hoe gaat het? 'Kou-houd...' Vandaar de prachtige advertentie op de achterkant van het clubblad PSV Inside. Een advertentie voor Philipszonnebanken. Leandro, Alex en Gomes zitten naast elkaar op zo'n zonnebank. Dik ingepakt, met handschoenen aan en een PSV-muts op. Alex doet of-ie het koud heeft, maar kan niet serieus kijken; de lach in zijn ogen bestaat. Blijkt ook tijdens het interview. Het is even wennen, een lachende Alex, maar lachen doet de Braziliaan wel degelijk. Bijvoorbeeld als hem wordt gevraagd of hem nog iets is opgevallen in dit land. Alex: "Ja, ik dacht dat ik aanvoerder werd. Maar toen zag ik Jefferson (Farfán) ook met zo'n band om lopen. Ik dacht: dit kan niet. Heb ik geïnformeerd bij vrienden en bij Pedro (Salazar, de perschef). Toen hoorde ik dat het rouwbanden waren voor jullie overleden prinze Behnaar. Sindsdien noem ik Jefferson Capitan Augustien (Farfáns tweede voornaam). Verder verbaas ik me over het feit dat er geen portier in het appartementencomplex is waar ik woon en dat de vrouwen hier hun haren rood, groen en paars verven. Dat vind ik eigenlijk wel mooi. Het eten wordt iets anders bereid, maar de ingrediënten zijn hetzelfde. En dat de gordijnen hier om acht uur dichtgaan, vind ik in tegenstelling tot Romário niet zo erg. Ik ben meer een huiselijk type."

Trainer Guus Hiddink: "Het leek misschien of Alex in de wedstrijd tegen Panathinaikos nonchalant speelde, maar dat was schijn. Hij houdt bewust wat marge over om goed in te kunnen grijpen. Het gevaar kwam meer vanaf de rechterkant.
"Alex is verder iemand op wie wat commentaar was, wat betreft zijn meevoetballende vermogen. In Nederland willen we dat kennelijk erg graag, maar laten we alsjeblieft eerst eens heel goed kijken wat je moet doen als verdediger. Ik kan persoonlijk erg genieten van goed, mooi, clean en hard verdedigen. Je zou Alex kunnen vergelijken met Ivan Nielsen. Ook iemand die veel oploste zonder daarbij naar de grond te gaan. Ik vind alleen dat Alex nog wat kop sterker is. En als hij tegen je aanloopt, ga je van de bal af, simpel."

Ongemakkelijk tandpastalachje dat snel weer terugvalt in de pitbull-plooi. Zwaar gemompel als Alex moet uitleggen waarom PSV het in de laatste Champions League-wedstrijd tegen Panathinaikos zo slecht deed. "We waren niet geconcentreerd genoeg, we hebben gefaald als team. Dat we al waren gekwalificeerd voor de tweede ronde mag geen excuus zijn, maar daardoor was er even niet de scherpte die er normaal gesproken wel is."
Ben je hier al een beetje gewend?
"Het gaat steeds beter. Iedereen helpt me hier om te acclimatiseren, de club besteedt daar veel aandacht aan en het gaat aardig. Mijn vrouw en kind maken het hier goed, ik heb al wat vrienden gemaakt en af en toe loop ik door de stad. Ik heb hier niets aan heimwee, dus moet ik niet vaak aan thuis denken."
Ben je je bewust van je status in Nederland? Van de spandoeken, van de supportersleus 'Wij zijn niet bang, want Alex is erbij?'
"Ik hoor wel eens iets. Ik hoor wat er in de kranten staat. Het is positief allemaal, maar dat spreekt vanzelf als je goed presteert. Toch had ik niet verwacht dat ik zo snel gewaardeerd zou worden, dat ik al een eigen liedje zou krijgen. Het geeft me een enorme kick. Fantastisch dat de supporters dat in zo'n korte tijd voor me verzonnen hebben. Ik ga dan ook nog harder mijn best doen voor ze."
Gebruik je je boze blik bewust tegen spitsen van de tegenpartij?
"Man, waar heb je het over, ik kan helemaal niet lelijk kijken, ik ben hartstikke mooi!"
Na een korte lach: "Ik ben daar echt niet bewust mee bezig, ik ben wie ik ben, ik kan er ook niets aan doen dat ik er zo uitzie."
Hoe kan het dat een Braziliaan zo goed kan verdedigen?
"Nou, we hebben prachtige aanvallers gehad, waar terecht de aandacht naar uitging, maar Brazilië heeft toch ook mooie verdedigers voortgebracht, hoor. Aldair was mijn grote voorbeeld. Ik wilde spelen zoals hij. Verder heb ik er nooit zo over nagedacht om op het middenveld of in de voorhoede te voetballen. Verdedigen is wat ik doe, het is wat ik het beste kan. En als je dat goed doet, komt de waardering vanzelf. Ik merk ook wel dat ik in Brazilië wat meer gevolgd word nu ik voor PSV speel. Ze kenden me al van het olympisch elftal en nu PSV het goed doet, sta ik daar ook wat meer in de picture. Alles wat PSV; de oude club van Romário en Ronaldo, doet, wordt breed uitgemeten. Omdat die twee hier hebben gespeeld, heb ik meteen 'ja' gezegd tegen PSV. Romário had me ook verteld: 'Dit is een mooie kans om naar Europa te gaan, een mooie club waar je aan spelen toekomt.' De aandacht van het thuisfront neemt nu toe, de Braziliaanse journalisten weten me steeds vaker te vinden."
Wat is de kunst van het verdedigen?
"Je moet oog hebben voor de bal en de positie en aanvoelen waar de aanvaller naartoe gaat. En op dit niveau moet je toch ook een zeker natuurtalent voor verdedigen hebben."
Wat als Chelsea je wil hebben?
"Iedere speler wil naar de absolute top, ik ook. Maar ik heb voor vier jaar bij PSV getekend. Dat is wat ik weet. Een andere constructie ken ik niet. Het kan zijn dat de clubs wat hebben afgesproken, maar ik weet alleen dat ik een contract bij PSV heb."
Zijn telefoon gaat. Het is zijn grote vriend, met wie hij meerijdt. Cirkels om zijn slaap draaiend: "Gomes. Mucho loco."
En weg waggelt Alex.

Gerald Sibon, medespeler: "Ik speel in trainingen wel eens tegen hem. Da's geen pretje, Alex is namelijk nogal goed. Ik ben hem in die vijf maanden dat hij mijn collega is, niet één keer voorbij gekomen, geloof ik. Da's ook niet mijn specialiteit, maar Alex is bijna onklopbaar in de één tegen-één duels; ik heb alleen Salomon Kalou hem voorbij zien gaan. En dat was, volgens mij, echt de eerste in vijf maanden tijd.
"Alex staat altijd goed, oogt wat traag, maar is veel sneller dan je denkt. Verder zie je hem geen stap te veel doen, hij timet erg goed. En hij is sterk. Als je hem wilt vasthouden omdat hij naar links wil, tja, dan gaat hij tóch echt gewoon naar links. Gespierd? Mwoah, hier en daar heeft-ie toch ook nog wel een rolletje.
"Of we hem wel eens dollen? We hebben een keer een krantenartikel verkeerd vertaald. Vertelden we hem dat hij had gezegd dat-ie zichzelf veruit de beste speler van PSV vond. Was-ie niet zo blij mee. Maar verder heeft dollen geen zin bij hem. Je hebt niet het idee dat zijn gemoedstoestand er anders van wordt en dan is het al gauw niet leuk meer, natuurlijk.
"Of-ie geniet van een gewonnen duel met een spits weet ik niet, ik zie hem in het veld vaak geen spier vertrekken. Daarbuiten wel, hoor, hij en Gomes zijn echt twee prachtkerels. Maar goed, het is geen pretje om tegen hem te spelen. Alleen als je je laat afzakken naar het middenveld, maak je als spits een heel klein kansje. Ik speel wat dat betreft liever tegen Sol Campbell of Kolo Touré van Arsenal. Wat die twee samen hebben, heeft Alex in zijn eentje. Hij zou, denk ik, ook niet misstaan bij een Engelse topclub. En nu is het leuk geweest, Alex heeft nou wel genoeg veren in zijn kont gehad."


Source: Sportweek Nr.2 4 januari 2005