https://nos.nl/artikel/25(...)-miljoen-smartphonesquote:Krachtigste supercomputer van Europa onthuld: 'Zo snel als miljoen smartphones'
NOS Nieuws • vandaag, 06:30
In Duitsland wordt vandaag de krachtigste supercomputer van Europa gepresenteerd: Jupiter. De computer kan vele honderden biljarden (vijftien nullen) berekeningen per seconde uitvoeren. Dat is vergelijkbaar met bijna een miljoen moderne smartphones, volgens het onderzoekscentrum waar Jupiter staat.
Jupiter is de op drie na krachtigste supercomputer ter wereld. In de Verenigde Staten staan drie computers die volgens een internationale standaard in staat zijn om meer dan een 1000 biljard berekeningen per seconde uit te voeren. Jupiter moet die snelheid later ook kunnen halen.
Kunstmatige intelligentie en onderzoek
Het Belgische bedrijf Textgain heeft de afgelopen maanden al gebruikgemaakt van Jupiter, vertelt directeur Guy De Pauw aan de NOS. "Om te testen of alles werkt, mogen we proefdraaien met 300.000 uur rekenkracht. Daarvan hebben we nu ongeveer de helft gebruikt."
Textgain ontwikkelt computerprogramma's om in alle officiële Europese talen scheldwoorden, dreigementen en andere haatdragende berichten op het internet te herkennen. "Een AI-programma kan dat niet vanzelf: dat moet je hem leren aan de hand van voorbeelden en instructies." Dat proces heet het trainen van AI.
"De basis maken we op Lumi, een supercomputer in Finland. De uren rekenkracht die we voor Jupiter hebben gekregen, gebruiken we om ons AI-programma bij te trainen. Daarmee maken we kleinere variaties. Bijvoorbeeld gericht op één specifieke taak, zoals het herkennen van doodsbedreigingen."
Dit soort supercomputers is vooral interessant voor wetenschappelijke berekeningen en de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, zegt Jannis Teunissen, onderzoeker bij het Centrum Wiskunde & Informatica (CWI) in Amsterdam.
"Veel onderzoekers in Nederland hebben baat bij meer rekenkracht", zegt Teunissen. "Met meer rekenkracht kun je bijvoorbeeld een grotere simulatie uitvoeren of meer details meenemen in je berekening, bijvoorbeeld als je het weer op lokaal niveau goed wil voorspellen."
"Meestal is het niet zo dat je met meer rekenkracht 'opeens' een nieuw probleem kunt oplossen. Maar een stap groter of nauwkeuriger kan wel maken dat de uitkomst nuttig is. Stel dat je wil berekenen hoe de luchtstroom langs een Formule 1-auto beweegt. Met meer details wordt zo'n simulatie nauwkeuriger en betrouwbaarder, wat kan helpen om de auto zo te ontwerpen dat hij sneller gaat."
'Laten zien dat we dit in Europa kunnen'
Voor Textgain is er naast de rekenkracht nog een voordeel. "Het onderzoekscentrum van Jupiter kent de computer van binnen en buiten. Zij kunnen dus ook meekijken naar onze code en de instellingen, waardoor we uiteindelijk minder uren rekenkracht nodig hebben. Ons AI-programma is daardoor uiteindelijk sneller 'klaar'. Al zal het nooit helemaal af zijn, we zullen het moeten blijven bijtrainen."
Waarom maakt Textgain geen gebruik van supercomputers in de VS, die nog krachtiger zijn? "Dat is ook een beetje principe", zegt De Pauw. "Ik vind het belangrijk dat we ook in Europa plekken hebben om dit soort AI-programma's te ontwikkelen. Dat we laten zien dat we dit ook in Europa kunnen bouwen en niet afhankelijk zijn van de Amerikanen."
Nederland heeft ook een supercomputer: Snellius. Die is alleen bedoeld voor niet-commercieel gebruik, zoals onderzoek. Snellius heeft volgens de laatste TOP500-meting een kracht van bijna 25 petaFLOPS, maar kan in theorie bijna 38 petaFLOPs halen.
Mwa, gewoon meer rekenkracht. Eigenlijk heel saai.quote:
In die tijd waren de supercomputers tenminste nog wel lekker funky, nu zijn het oersaaie serverkastenquote:Op vrijdag 5 september 2025 16:14 schreef Horzula het volgende:
De jaren Zeventig belde; ze willen hun flutfilm terug.
Van die Cray heb ik nog onderdelen liggen hier.quote:Op vrijdag 5 september 2025 17:53 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
In die tijd waren de supercomputers tenminste nog wel lekker funky, nu zijn het oersaaie serverkasten
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
Bankje erbij dit dat
Gaaf, en dat is een board van 1kb ofzo?quote:Op vrijdag 5 september 2025 19:30 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Van die Cray heb ik nog onderdelen liggen hier.
Onder andere deze 2 (rechts en onder):
[ afbeelding ]
Die printplaten zaten weer in dit soort stacks / kolommen, wat ook direct de vorm van de Cray verklaart.
[ afbeelding ]
Op zich een slim ontwerp, printplaten kon je van buitenaf benaderen en in het centrum zat alle bedrading die toch dicht bij elkaar moest zijn.
Voeding zat in de bodem dus mooi een verwarmd bankje
[ afbeelding ]
In Duitsland letterlijk nadat ze alle kerncentrales gesloten hebben:quote:Op vrijdag 5 september 2025 16:08 schreef SymbolicFrank het volgende:
we gaan hier ook bergen elektriciteit verbranden
Hele Cray-1 had 8,4MB geheugen (homecomputers vaak maar 1-64KB) dus zal iets meer zijn.quote:Op vrijdag 5 september 2025 20:03 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
Gaaf, en dat is een board van 1kb ofzo?
iig een tof stukje memorabilia, de Cray-1 is toch wel een stukje computer historiequote:Op vrijdag 5 september 2025 20:27 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Hele Cray-1 had 8,4MB geheugen (homecomputers vaak maar 1-64KB) dus zal iets meer zijn.
Zou de chips eens moeten identificeren en het aantal tellen.
Zeker, ga er een apart “wandje” voor inrichten na de verhuizing.quote:Op vrijdag 5 september 2025 20:32 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
iig een tof stukje memorabilia, de Cray-1 is toch wel een stukje computer historie
Dat zegt vooral wat over de rekenkracht van moderne smartphones. De smartphone van nu is de supercomputer van 25 jaar geleden (jaar 2000). Alleen dan een stukje kleiner en zuinigerquote:Op vrijdag 5 september 2025 18:38 schreef silverhill het volgende:
Ik vind de rekenkracht van 1 miljoen smartphones helemaal niet indrukwekkend klinken eigenlijk.
Ze kunnen in Japan beter eens wat meer gaan neuken.quote:Op vrijdag 5 september 2025 15:53 schreef gwn_een_user het volgende:
intussen is japan bezig met FugakuNEXT, die in 2030 operationeel moet zijn en die de allerkrachtigste supercomputer ooit moet worden, de eerste zettaschaal AI supercomputer. FugakuNEXT wordt dus niet zomaar de volgende nummer 1, maar een computer die met een factor 10 tot 100 krachtiger is dan de huidige generatie supercomputers. 600 EFLOP/s in FP8 precisie en 30 EFLOP/s in FP64 (FP64 is wat ze in TOP500 gebruiken)
het lijstje wordt dan:
Japan: 31.002,1 FLOP/s
VS: 9.982,5 FLOP/s
EU: 2.809,7 FLOP/s
China: 249,7 FLOP/s
japan zal in één klap meer dan 3x zoveel rekenkracht bezitten als de VS. hiermee kunnen ze echt waanzinnig gave dingen mee: ze kunnen een veel gedetailleerdere digitale tweeling van hun land creëren en daar simulaties op draaien, hyperrealistische weers- en rampenvoorspellingen doen, extreem sneller medicijnen en gepersonaliseerde geneeskunde ontwikkelen, ze kunnen hun eigen, geavanceerde AI modellen ontwikkelen en trainen zodat ze hun afhankelijkheid van amerikaanse techgiganten kunnen verminderen, de snelheid van wetenschappelijke en innovatieve onderzoek en ontwikkeling gaat exploderen, enz enz
Ziet er best imponerend uit. Maar wat hadden wij daar precies aan?quote:Op vrijdag 5 september 2025 17:53 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
In die tijd waren de supercomputers tenminste nog wel lekker funky, nu zijn het oersaaie serverkasten
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
Bankje erbij dit dat
Lmao, ja hoor. De immer technofobe Eurokneusjes gaan wel even een inhaalslagje maken. Tuurlijk jongequote:'Laten zien dat we dit in Europa kunnen'
Waarom zou je dit willen?quote:Textgain ontwikkelt computerprogramma's om in alle officiële Europese talen scheldwoorden, dreigementen en andere haatdragende berichten op het internet te herkennen. "Een AI-programma kan dat niet vanzelf: dat moet je hem leren aan de hand van voorbeelden en instructies." Dat proces heet het trainen van AI.
Ik heb nog Assembly op de Commodore 64 geschreven, had je maar 48KB tot je beschikking, dat is zeg maar de hoeveelheid info van 4 FOK UI plaatjesquote:Op vrijdag 5 september 2025 20:47 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
Dat zegt vooral wat over de rekenkracht van moderne smartphones. De smartphone van nu is de supercomputer van 25 jaar geleden (jaar 2000). Alleen dan een stukje kleiner en zuiniger
De Cray-1 draaide in 1975 op een frequentie van 80MHz, had 8,4MB geheugen en 303MB opslagruimte.quote:Op zaterdag 6 september 2025 00:55 schreef phpmystyle het volgende:
[..]
Ziet er best imponerend uit. Maar wat hadden wij daar precies aan?
Concreet: wat dezen ze? Wat leverde het op? Of was dit alleen voor de mooie foto's en prestige?
Check. Dacht even dat het vooral prestige was. Maar ze hadden dus wel een maatschappelijk nut.quote:Op zaterdag 6 september 2025 09:22 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
De Cray-1 draaide in 1975 op een frequentie van 80MHz, had 8,4MB geheugen en 303MB opslagruimte.
De IBM PC die 6 jaar later op de markt kwam, draaide op 4,75MHz, had 16 tot 256KB (!) geheugen en had 180 / 360KB floppy's als opslag.
Je kon op zo'n CRAY dus dingen draaien die op een normale computer nog niet mogelijk was.
Denk aan een stap vooruit in het berekenen van weermodellen, vliegtuigontwerpen, kraken van cryptografie, ontwikkeling nucleaire wapens, etc.
Het duurde nog zo'n 19 jaar (~1994) voor een thuiscomputer die specificaties had.
Ze kunnen nooit snel genoeg zijnquote:Op zaterdag 6 september 2025 10:27 schreef phpmystyle het volgende:
[..]
Check. Dacht even dat het vooral prestige was. Maar ze hadden dus wel een maatschappelijk nut.
Ja, giechel giechel, snurk snurk, sukkelsssh.quote:Op vrijdag 5 september 2025 20:37 schreef damsco het volgende:
1 miljoen smartphones zodat het zeker meer lijkt dan het iswaarom niet in ti-84, lijkt het nog meer.
Ik denk dat het niet zozeer om schelden gaat, maar vooral om te kunnen controleren wat mensen allemaal zeggen en denkenquote:Op zaterdag 6 september 2025 11:45 schreef Mortaxx het volgende:
En dan gebruik je het om scheldwoorden te filterenEuropa is echt af. Uit dat licht
in de rest vd wereld gebruiken ze supercomputers voor innovatie en ecomomisch gewinquote:Op zaterdag 6 september 2025 12:32 schreef LXIV het volgende:
[..]
Ik denk dat het niet zozeer om schelden gaat, maar vooral om te kunnen controleren wat mensen allemaal zeggen en denken
Mijn telefoon heeft meer FLOPS dan al die dingen samen. Als ik dat zo zie is het allemaal maar een kleine flop.quote:Op vrijdag 5 september 2025 15:53 schreef gwn_een_user het volgende:
totale rekenkracht per regio (TOP500 juni 2025):
VS: 9.982,5 FLOP/s
EU: 2.809,7 FLOP/s
Japan: 1.002,1 FLOP/s
China: 249,7 FLOP/s
hoi, dankjewel voor de correctie, was niet helemaal wakker toen ik dit schreef, het is natuurlijk petaflopsquote:Op zaterdag 6 september 2025 12:44 schreef SymbolicFrank het volgende:
[..]
Mijn telefoon heeft meer FLOPS dan al die dingen samen. Als ik dat zo zie is het allemaal maar een kleine flop.
Vroeger hadden we MIPS (de originele IBM PC had er 1), toen kwamen de FLOPS en nu zitten we aan de TOPS. De "M" in MIPS staat voor "mega", de "T" in TOPS voor "tera", maar de "F" in FLOPS staat voor "floating". Het is er dus maar 1.
De ronde vorm maakte de interne verbindingen korter, het was niet voor de grap. De bankjes wel.quote:Op vrijdag 5 september 2025 17:53 schreef tjoptjop het volgende:
[..]
In die tijd waren de supercomputers tenminste nog wel lekker funky, nu zijn het oersaaie serverkasten
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
Bankje erbij dit dat
De Pentium II Overdrive processor was een Pentium II Xeon-versie op 300 MHz, die een pinout had om in het socket van een PentiumPro te passen. De PPro was maximaal 200 MHz, dus daarmee kreeg je meer dan 1,5 maal de CPU-power. Ik heb nog een dual-PPro-systeem met Windows NT staan (tig jaar niet opgestart), en 2 van deze Overdrive-processoren, maar het is er nooit van gekomen om die te installeren.quote:Op vrijdag 5 september 2025 19:30 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Van die Cray heb ik nog onderdelen liggen hier.
Onder andere deze 2 (rechts en onder):
[ afbeelding ]
Ja, leuk spul. Heb hier tientallen CPU's uit de 90's en begin 00's in doos (en vaak folie)quote:Op zaterdag 6 september 2025 14:10 schreef mvdejong het volgende:
[..]
De Pentium II Overdrive processor was een Pentium II Xeon-versie op 300 MHz, die een pinout had om in het socket van een PentiumPro te passen. De PPro was maximaal 200 MHz, dus daarmee kreeg je meer dan 1,5 maal de CPU-power. Ik heb nog een dual-PPro-systeem met Windows NT staan (tig jaar niet opgestart), en 2 van deze Overdrive-processoren, maar het is er nooit van gekomen om die te installeren.
Jammer dat de HCC dagen niet meer bestaan, kon je veel van dat soort spul op de kop tikken, heb er zelf ooit nog een heel mooi mechanisch dell server toetsenbord weten te scoren, helaas was er een toets stuk en kon ik het niet reparerenquote:Op zaterdag 6 september 2025 15:03 schreef TheFreshPrince het volgende:
[..]
Ja, leuk spul. Heb hier tientallen CPU's uit de 90's en begin 00's in doos (en vaak folie)Beetje hobby van me
Dat is w.s. een IBM cloon. Pestherrie. Maar wel superieur typen, dat zeker.quote:Op zaterdag 6 september 2025 15:18 schreef raptorix het volgende:
[..]
Jammer dat de HCC dagen niet meer bestaan, kon je veel van dat soort spul op de kop tikken, heb er zelf ooit nog een heel mooi mechanisch dell server toetsenbord weten te scoren, helaas was er een toets stuk en kon ik het niet repareren
Denk dat het zoiets was: Bekijk deze YouTube-video
Ik had mijn schaakprogramma in assembly op de C64. Later met een 4,x MHz versnellerkaart. Toen op de Apple II met een 12 MHz Deutsche bitslice kaart, een 6502 hardware emulator, kosten 2.400 gulden of zo toen. En daarna maar gewoon op de PC want die haalde alles in met de 80386. Om over de rest maar te zwijgen. Ik heb toen de 6502 assembly omgeschreven naar 8086 assembly. Heb er nog trauma's van. Dat was andere koek dan C wat naar alles compileerde. In retrospectief had ik de assembler taal veel eerder moeten droppen. Maar het had ook wel iets wegens de voorsprong in snelheid tot tijdperk x waarna de C compilers rondjes draaiden om handgemaakte assembly.quote:Op zaterdag 6 september 2025 03:25 schreef raptorix het volgende:
[..]
Ik heb nog Assembly op de Commodore 64 geschreven, had je maar 48KB tot je beschikking, dat is zeg maar de hoeveelheid info van 4 FOK UI plaatjes
In assembly programmerenquote:Op zaterdag 6 september 2025 15:43 schreef Bart2002 het volgende:
[..]
Ik had mijn schaakprogramma in assembly op de C64. Later met een 4,x MHz versnellerkaart. Toen op de Apple II met een 12 MHz Deutsche bitslice kaart, een 6502 hardware emulator, kosten 2.400 gulden of zo toen. En daarna maar gewoon op de PC want die haalde alles in met de 80386. Om over de rest maar te zwijgen. Ik heb toen de 6502 assembly omgeschreven naar 8086 assembly. Heb er nog trauma's van. Dat was andere koek dan C wat naar alles compileerde. In retrospectief had ik de assembler taal veel eerder moeten droppen. Maar het had ook wel iets wegens de voorsprong in snelheid tot tijdperk x waarna de C compilers rondjes draaiden om handgemaakte assembly.
Nostalgie ouwe.![]()
quote:Textgain ontwikkelt computerprogramma's om in alle officiële Europese talen scheldwoorden, dreigementen en andere haatdragende berichten op het internet te herkennen.
Ach ja, hoernalistenquote:Op vrijdag 5 september 2025 18:38 schreef silverhill het volgende:
Ik vind de rekenkracht van 1 miljoen smartphones helemaal niet indrukwekkend klinken eigenlijk.
Dit dus.quote:Op zaterdag 6 september 2025 16:28 schreef ACT-F het volgende:
[..]
In assembly programmeren![]()
Je kunt nog zo'n snelle computer hebben, efficiënt programmeren maakt het verschil.
quote:Op zondag 7 september 2025 04:58 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Ach ja, hoernalisten
Zo groot al twee voetbalvelden, gebruikt 2567 badkuipen aan koelwater en weegt zoveel als 27 auto’s. Verbruikt zoveel stroom als 24 AHXL’s.
Onze reporter staat in Baarn en vraagt het winkelend publiek én Ko van de Klussenbus om hun mening.
|
Forum Opties | |
---|---|
Forumhop: | |
Hop naar: |