Moeder plotseling overleden

Begin april was mijn moeder plotseling overleden. Tenminste, voor buitenstaanders leek het heel plotseling en onverwacht.

Ik heb mijn moeder vooral psychisch zien aftakelen. Ruim 30 jaar geleden besloot mijn vader van haar te scheiden. Dat ging gepaard met een stiekeme affaire vooraf en met leugens en bedrog, dus wat er gebeurde, verdiende niet bepaald een schoonheidsprijs. Maar ja ... zo kan het gaan in het leven. Er zullen hier vast mensen zijn die ook hebben ervaren hoe pijnlijk het is om bedrogen te worden door jouw partner waarmee je misschien wel vele jaren getrouwd was; dan is het niet raar dat je daar jarenlang kapot van bent. Maar uiteindelijk probeer je jezelf bij elkaar te rapen en jouw leven weer vorm te geven. Wellicht zit je in een patroon dat je elke keer de verkeerde partner kiest en bij elke relatie hetzelfde gelazer meemaakt, maar dan heb je ondanks dat gedragspatroon wel ergens door dat je iets moet veranderen om het te kunnen doorbreken.

Mijn moeder kon dat niet. Ze was de eerste jaren na de scheiding wel heel ondernemend om haar leven op te pakken. Ze ging met het vliegtuig reizen, dat kon ze niet toen ze nog getrouwd was met mijn vader die vliegangst had. Maar ze kon hem niet loslaten, ze bleef valse hoop koesteren dat hij bij haar terugkwam. Eigenlijk voelde ze zich eenzaam en zich er overal alleen voor staan, want toen mijn vader wegging, hield dat in dat ze alles zelf moest regelen. Tenminste, ik kan mij voorstellen dat het zo voelt voor een vrouw die eerst getrouwd was en daarna gescheiden. Ondanks dat had ze familie en vrienden die zich over haar bekommerden en bij wie ze kon aankloppen als ze hulp nodig had. Maar dat deed ze nooit. Als mensen aan haar vroegen wat er was, klapte ze dicht, laat staan dat ze vanuit zichzelf om hulp vroeg.

Zo'n kleine 10 jaar geleden begon ik autisme bij haar te vermoeden. Ik wist dat je met zulke vermoedens heel voorzichtig moet zijn en dat bijvoorbeeld "Hij houdt van wiskunde en voert zijn taken volgens vertrouwde volgorde uit" veel te kort door de bocht is. Ik was heel kritisch en meldde mij aan bij praatgroepen voor mensen met ouders met ASS, om voor mezelf aanwijzingen te krijgen of ik met mijn vermoedens op het goede spoor zat of juist niet. Ik kreeg steeds meer aanwijzingen die mijn vermoedens bevestigden en eigenlijk niet iets concreets wat daar juist tegenin ging. Mijn moeder had zich nooit op ASS laten testen, dus hoewel het zeer waarschijnlijk was, weet ik het niet zeker en het doet er verder ook niet toe wat mee betreft. Ik denk dat zo'n diagnose alleen relevant is als het ten eerste de persoon zelf inzicht, helderheid en rust biedt met betrekking tot wie hij/zij als persoon is en hoe hij/zij in het leven wilt staan. Ten tweede zou zo'n diagnose moeten leiden naar de juiste begeleiding en ondersteuning, echter in de praktijk kan dat behoorlijk tegenvallen of zelfs averechts werken.

Ik vond het moeilijk om met haar om te gaan. Ze was enerzijds een heel lieve loyale moeder voor mij, maar anderzijds had ik altijd communicatieproblemen met haar, ik liep op eieren omdat ik bij vrijwel alles wat ik aan haar voorstelde of een negatieve / ontwijkende reactie kreeg of ze reageerde helemaal niet. Non-verbale communicatie ontbrak vrijwel, dus ik moest alles verbaal uitleggen en dan snapte ze het nog niet, dus ik vond het vermoeiend en vooral heel frusterend.

Maar ik vind het nu vooral voor haar verdrietig dat ze zich altijd zo eenzaam voelde. Hoe ouder ze werd, hoe kwetsbaarder. Ik merk bij mensen met ASS vaak dat ze moeite kunnen hebben om hun emoties en behoeftes te verwoorden. Als het heel slecht ging met mijn moeder, leek ze wel een demente 90-jarige vrouw (ze is bij haar overlijden begin 70 jaar geworden). Echter dat had allemaal met gevoelens van eenzaamheid en ze voelde zich minderwaardig. Tijdens haar laatste jaar kwam haar broer wekelijks op bezoek en ze knapte daar mentaal aanzienlijk van op. Ze at alleen niet goed: heel weinig en hetgeen wat ze at, was niet altijd gezond. Ik had haar boeken gegeven over gezond eten, dingen voor haar uitgeprint en dat nam ze wel aan, maar ze las het niet. Ik weet niet precies waaraan ze was overleden. Waarschijnlijk een hartaanval. Ik was die ochtend bij haar thuis. Vanuit een andere kamer leek het voor mij alsof ze boven de wasbak aan het overgeven was, dus ik ging 5 minuten later kijken of alles goed was en trof haar bewusteloos aan in bed. Ik had met de buren nog geprobeerd te reanimeren en via 112 was de ambulance heel snel ter plaatse. Bij nader inzien denk ik dat ze al dood was toen ik haar in bed zag liggen, toen de buren er later bij waren hooguit 5 minuten later, zag ze al paarsig. Hiermee is haar een hoop lijden bij het ouder worden bespaard gebleven.

~~~~~

Ik heb weer nogal van mij afgeschreven.

Ik post dit eigenlijk met de vraag hoe het voor anderen is geweest om hun ouder te verliezen. Mensen vragen aan mij of ik niet heel getraumatiseerde ben om mijn moeder opeens dood in bed aan te treffen, maar ik heb jaren ervoor mij er al bij neergelegd dat mijn moeder er eigenlijk niet meer was. Ik ging 2 weken ervoor met haar naar het ziekenhuis en gek genoeg is dat juist een herinnering die ik koester. Ik moest met haar mee in de taxi en we gingen daarna met de bus terug naar huis. Ze was bij nader inzien toen ontzettend zenuwachtig, echter het viel mij op dat ze bij crisis-situaties zichzelf behoorlijk goed kon herpakken en dan opeens wel goed voor zichzelf kon zorgen en zich hield aan wat de artsen haar vertelden. Toen kwam de moeder een beetje terug zoals ze vroeger was. De moeder die mijn jeugdvrienden allemaal zo'n aardige vrouw vonden.

quote:

Op zaterdag 26 april 2025 16:07 schreef Seeburg54 het volgende:
Mijn moeder heb ik begin maart overleden in haar bed gevonden. Ik zie in je verhaal dat jouw moeder ongezond at, dat deed mijn moeder ook. Ze wilde er niks van weten, want volgens haar at ze gezond. Maar als je op een onbewaakt moment vroeg in de ochtend langskomt en je ziet moeders een pizzapunt verorberen om half 9 in de ochtend..tja.
Je zegt het ook al in je verhaal, veel ellende van het ouder worden blijft bespaard. Maar het valt niet mee hoor, het is een heel gemis. Het is ook nog maar net gebeurd, dus het verdriet blijft nog wel een tijdje.
Aan de andere kant wil ik er ook niet in blijven hangen, je moet toch verder.
Veel sterkte gewenst.

Wat heftig zeg om jouw moeder zo te vinden in bed! Tja, zo vond ik die van mij ook weliswaar, echter 5 minuten eerder zag ik haar nog rustig in bed een puzzeltje maken. Toen ik haar vastpakte, was ze nog warm. Ik heb het idee dat het voor jou nog een stuk moeilijker is.

De situatie is nou eenmaal zoals die is. Je zegt "Ik moet verder". Ik hoop dat je snel kan zeggen "Ik wil verder". Haar leven is weliswaar voorbij, maar dat van jou niet

quote:

Op dinsdag 29 april 2025 20:20 schreef herverwijderd het volgende:
Mijn moeder leeft nog, mijn vader is een jaar of 12 geleden overleden aan kanker. Hij was een hele gesloten man die moeilijk over gevoelens enzo praatte, en het was echt heel kut om hem te zien wegteren en niet met hem te kunnen praten over of hij nog wel verder wilde zo, wat hij eventueel wilde voor zijn uitvaart enzovoorts. Het was ook extreem zwaar voor mijn moeder. Omdat mijn vader altijd alles maar een beetje wegwuifde hadden veel mensen niet door hoe ziek hij werkelijk was, en had ze relatief weinig steun van anderen behalve dan haar kinderen (die verspreid wonen door Europa en er ook niet altijd waren). Toen hij eindelijk stierf was dat een opluchting omdat het lijden voorbij was, maar natuurlijk ook verdrietig. Hij was thuis opgebaard, en ik herinner me nog dat we handdoeken onder zijn trui stopte zodat hij wat meer zichzelf leek. Hij was altijd een kleine dikke man, maar aan het eind van zijn leven was er bijna niets meer van hem over. Ik vind het nog steeds erg dat ik hem niet op de een of andere manier troost heb kunnen bieden. Het laatste dat hij ooit tegen ne zei was "Doe geen dingen die ik ook niet zou doen', de keer daarna dat ik hem zag lag hij in het ziekenhuis aan een morphinepomp en was hij al niet meer bij bewustzijn. Ik heb me in de periode daarna vooral veel zorgen gemaakt om mijn moeder, ze waren toch 45 jaar getrouwd geweest dus dat is nogal wat als je dan ineens alleen bent.
Gelukkig gaat het goed met haar, dat is een grote steun geweest.

Heel veel sterkte, ts en iedereen die rouwt om een ouder.

Dat is heel herkenbaar.

Hoe is jouw moeder ermee omgegaan?

quote:

Op dinsdag 29 april 2025 20:07 schreef Mutsaers__78 het volgende:
maar één van je eigen ouders zo vinden gun ik helemaal niemand.

Dat kan ik mij goed voorstellen. Ik heb het geluk gehad dat ik in huis was en het wel hoorde dat ze doodging, alleen ik dacht dat ze aan het overgeven was in de wasbak. Normaal gesproken zou ik dan direct naar iemand toegaan om te vragen of alles in orde is. Echter door de geschiedenis die ik met mijn moeder heb - dat ze zelf niet goed door leek te hebben hoe ze op anderen overkwam + dat ze defensief reageerde als ik haar wilde helpen, had ik zoiets van "Jezus Chr... daar gaan we weer!" Mijn eigen emoties moet ik op dat soort momenten ook maar wegduwen, want als ik er uiting aan geef, wordt er toch negatief op gereageerd of helemaal niet op gereageerd.

Toen ik 5 minuten later ging kijken en haar tot mijn verbazing nog steeds in bed zag liggen, voelde ik in wezen ook niks. Ik dacht dat ze stikte in haar eigen braaksel. Ik heb zelf afgelopen jaren een paar keer gehad dat ik door maagzuur-oprispingen 's nachts wakker werd en bijna stikte omdat er wat in mijn luchtwegen terechtkwam. Dat gebeurde een keer toen ik bij mijn moeder sliep en ik was achteraf heel boos op haar, want ze liet zich moeilijk wakker maken en snapte ook niet wat er aan de hand was toen ik haar 's nachts in paniek met ademnood wakker probeerde te maken. Anyway, ik dacht dat hetzelfde met haar was gebeurd en dat ze daarom buiten bewustzijn was geraakt. Ik rolde haar op haar zij en klopte op haar rug, probeerde iets van een Heimlich-greep bij haar uit te voeren. Dat werkte allemaal niet, dus ik rende snel naar de buurvrouw. Eerst probeerde ik wel een broek te vinden voordat ik de straat oprende, ik dacht wel "Als dat een paar minuten gaat duren, moet ik in mijn boxer de straat op rennen."

Een paar minuten later was ik weer met de buurvrouw terug en ik belde 112. Haar lichaam was nog warm, maar ze zag al een beetje paars. Uiteindelijk hoorde ik mijn moeder zuchten, waardoor ik mij gerustgesteld voelde, want het leek erop dat ze nog leefde. Achteraf weet ik dat dit juist gebeurt nadat iemand is overleden: dan ontspannen de 'openingen' zich. Ik ben geen arts, maar so far lijkt het meest waarschijnlijke een hartaanval. Ik denk dat het voor mensen een van de beste manieren is hoe je dood kan gaan.

Nu ze dood is, vind ik het vooral heel zielig voor haar dat ze zich zo eenzaam voelde. Ik weet dat ik echt mijn best heb gedaan om haar te helpen. Ik had wel graag gewild dat ik meer geduld kon opbrengen voor haar. Ik heb echter te dealen met mijn eigen psychische issues. Ik heb zo vaak aangeklopt voor hulp daarvoor, ook voor haar omdat het met haar eigenlijk nog slechter ging dan met mij.

Dit is wat mij het meest beangstigt. Ik heb verder mensen gekend met ernstige psychische problemen echter wel genoeg in hun mars om er met hulp uit te komen. Maar ook bij hen was het in de praktijk altijd gelazer: dan kwam er zo'n hotemetoot van de thuiszorg langs om te kijken of alles goed ging ... het ging niet goed, maar ze deden daar verder niks mee + er werd dan altijd zo'n draai aan gegeven dat zij zelf correct handelen volgens het protocol, dus het was de client die niet voldoende meewerkte. Die mensen leven nu dus ook niet meer: als ze zichzelf verwaarloosden en drugs gebruikten, dan gaat hun fysieke gezondheid daar behoorlijk op achteruit.

Ik vind het moeilijk te bevatten in wat voor wereld wij leven. Er wordt vaak gezegd "In een beschaafd land zoals Nederland zou dit niet mogen gebeuren". Maar het gebeurt dus wel. In andere landen is het niet beter. En het is denk ik eigenlijk nooit beter geweest. Het heeft niet zoveel zin om mij daarover kwaad te blijven maken.

quote:

Op woensdag 7 mei 2025 07:01 schreef Seeburg54 het volgende:

[..]
Hoe gaat het nu met je? Ik hoop dat je je weg een beetje kunt vinden.
Ik voel aan mezelf dat dit een vreemde periode is in mijn leven. Ik heb niet veel mensen om me heen, maar degenen om me heen zeggen dat ik de tijd moet nemen om te rouwen. Maar hoe dan?

Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Of je nu rouwt of niet: je moet hoe dan ook het beste van jouw leven maken en je kan dat alleen doen met de omstandigheden zoals ze zijn.

Als mensen zeggen "Je moet de tijd nemen om te rouwen" slaat dat denk ik op dat je in de maatschappij vaak geacht wordt om niet te zeuren en weer aan het werk te gaan. Stel dat iemand zou zeggen "Mijn moeder is vorige week overleden en ik heb op de begrafenis een traantje gelaten. Nu begint het normale leven weer begonnen. Het heeft toch geen zin om erover te blijven janken dus hop aan het werk!" Dan houdt die persoon zichzelf (in de meeste gevallen) voor de gek. Rouwen houdt in dat je aan een nieuwe situatie moet wennen en dat kan heel moeilijk zijn als iemand die een belangrijke rol speelde in jouw leven, er niet meer is.

Met mij gaat het naar omstandigheden in wezen beter dan toen mijn moeder nog leefde. Maar dat had te maken met dat ik haar jarenlang of eigenlijk tientallen jarenlang vooral had zien aftakelen. Ik maakte mij altijd zorgen om haar, ik deed mijn best om haar te helpen en ikzelf zag zeker mogelijkheden om haar situatie te verbeteren. Ze bleef altijd treuren om mijn vader die haar verliet voor de vrouw waarmee hij jarenlang een stiekeme affaire had. Ik vond het jammer dat ze daarin bleef hangen, want zo'n scheiding gaf haar wel de vrijheid terug om haar aandacht te richten op mensen die haar beter behandelden. Echter zij kon dat niet op die manier zien. Ik had daardoor uiteindelijk ook moeten leren dat zij hele andere behoeftes had om zich gelukkig te kunnen voelen dan ik en haar daarin moest respecteren + dat ik er zelf aan kapot zou gaan als ik mijn energie blijf steken in iemand die continu mijn hulp afwees maar tegelijkertijd wel de verantwoordelijkheid bij mij legde. Ik offerde mezelf teveel op voor haar en andersom offerde zij zich teveel op voor mij. Dat werkt niet. Dat begreep ik wel maar zij niet.

Wat ik al beschreef: Ik heb zelf psychische issues en ik stortte een paar maanden geleden mentaal in. Het was voor de GGZ waarvoor ik nog op de wachtlijst sta, niet genoeg om mij acuut op te nemen, terwijl dat eigenlijk wel nodig was. Godzijdank hadden een paar mensen inclusief mijn moeder mij wel goed opgevangen en de laatste maanden verbleef ik vooral in haar huis, omdat ik niet alleen durfde te zijn. Door deze situatie was ze tijdens de laatste maanden van haar leven niet alleen.

Terug naar jou. Rouwen doe je hoe dan ook. Het beste wat je kan doen, is goed voor jezelf zorgen, dat je gezond eet en een beetje aan lichaamsbeweging doet en dat jouw basis in ieder geval in orde is: een huis wat voldoende schoon en opgeruimd is, administratie op orde en dat je in gevallen van nood bij iemand kan aankloppen. Verder, hoe wil jij graag in het leven staan en in hoeverre is dat realiseerbaar? Als je daar voor jezelf niet uitkomt, kan je op de website van Stichting Mind inspiratie vinden.