1 clubje van een voormalig wetenschappelijk bureau van GroenLinks en PvdA prominent. En natuurlijk is een vergelijk met buurlanden in Europa valide. Dat zet het in perspectief hoe verschillend het functioneert in landen met een goed gezondheidssysteem en vergelijkbare welvaart en demografie.quote:Op woensdag 26 juni 2024 08:38 schreef Bondsrepubliek het volgende:
[..]
Dat de zorg in Nederland niet functioneert blijkt uit onderzoek van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving. Ik heb daar een link van gepost, lees die dan ook. Hoe het met de zorg in andere Europese landen gaat is verder niet relevant. Alsof het voor Nederland uitmaakt dat de zorg in bijvoorbeeld Slowakije ook niet functioneert.
Deze redenering snap ik nietquote:Als Nederland minder betaalt voor medicijnen dan andere landen omdat het Nederlandse zorgstelsel onnodig duur is dan sta je bij de farmaceuten achteraan en dat werk tekorten natuurlijk in de hand.
Er wordt al sinds de oorlog voorbij is te weinig gebouwd.quote:De woningmarkt is verziekt door investeerders te lokken wat Blok heeft gedaan.
Nee, het te weinig bouwen doet ditquote:Dat heeft de prijzen opgejaagd.
Kunstmatige schaarste die de prijs opdrijft.quote:Daarnaast is het fout geweest om Bouwfonds volledig te privatiseren. Grond verkopen om er op te bouwen wordt nu bepaald door de prijs in plaats van door de nood aan woningen.
Dat zegt, monopolie en niet vrije marktquote:Er is nu grond voor nieuwe woningen nodig maar als de modellen inschatten dat bijvoorbeeld over twee jaar je voor die grond een veel betere prijs krijgt dan wordt er gewacht met verkoop en wordt er niet gebouwd.
Ah ja dat werkt bij de woningbouw ook zo goed.quote:Op woensdag 26 juni 2024 08:45 schreef Bondsrepubliek het volgende:
[..]
Aan de farmaceutische industrie kleven wel wat problemen. Zoals het weigeren inzicht te geven in de totstandkoming van de prijzen, het parasiteren op medische en natuurwetenschappelijke faculteiten en het tegen elkaar uitspelen van landen. Meer overheidssturing voor die sector is geen overbodige luxe.
Bron:quote:Winst & wonen
Dirk Bezemer
26 juni 2024 – verschenen in nr. 26
Guns and butter. Ik moest aan die uitdrukking denken bij het bericht dat de stad Barcelona Airbnb-vergunningen in gaat trekken om de woningnood (en de overlast) te bestrijden. De VS moesten in 1917 als oorlogspartij de voorraden nitraat uitbreiden met eigen productie ‘voor kunstmest in vredestijd en munitie in oorlogstijd’ – en dus niet allebei tegelijk. Generaties eerstejaarsstudenten economie hebben met een ‘guns and butter’-model geleerd dat overheidsuitgaven niet in alles kunnen voorzien.
Dat geldt natuurlijk voor alle productie. Je kunt elektrische of benzine-auto’s maken, tanks of windmolens. Niet alles kan, want tijd, arbeid, grondstoffen en talent kunnen niet overal tegelijk beschikbaar zijn.
Een domein waar dit nog niet goed doorgedrongen lijkt, is wonen – oftewel ‘de’ woningmarkt, alsof de woningschaarste iets algemeens is. Daar zit meteen het ‘guns and butter’-probleem in ons nationale gesprek over de wooncrisis. Die is eigenlijk een betaalbaarheidscrisis voor mensen met lage en middeninkomens. In de jaren sinds ongeveer 2015 dat de zogenoemde woningschaarste zich ontwikkelde, was er bijvoorbeeld geen schaarste aan woningen voor investeerders en bezitters van tweede huizen. Beide groepen kopers breidden hun woningbezit sterk uit.
Je kunt daarom moeilijk van algehele schaarste spreken. De bevolking nam toe van 16,9 miljoen in 2015 naar 17,8 miljoen Nederlanders in 2023, de woningvoorraad van 8,7 naar 9,3 miljoen woningen. Het aantal Nederlanders per woning was 1,9 in 2023, net als in 2015. Toch steeg het woningtekort naar zo’n 390.000 woningen, terwijl er tegelijk naar schatting 231.000 woningen niet beschikbaar zijn omdat ze, volgens de statistieken, ‘in gebruik zijn als tweede woning, of worden bewoond door een institutioneel huishouden zoals een begeleid wonen traject’ (een groep die eerder is afgenomen dan toegenomen).
Naast die ‘tweede woningen’ die niet beschikbaar zijn voor starters, zijn er ook veel woningen opgekocht door professionele investeerders, iets wat de prijzen verhoogd heeft en dus de betaalbaarheid verkleint.
De conclusie: net zoals boter en kogels verschillende dingen zijn, zo zijn er ook twee soorten woningbezit: om te kunnen wonen en om winst mee te maken. De woning als dak boven je hoofd of de woning als vastgoed, als beleggingsobject.
Zoals je munitie of boter kunt maken van nitraat maar niet allebei tegelijk, zo kunnen we onze woningvoorraad gebruiken voor winsten of wonen, maar niet voor allebei tegelijk. Natuurlijk, een deel van het woning-voor-winst-vastgoed komt als huurwoning op de markt, maar stuwt daar de prijzen op zodat de betaalbaarheid ‘aan de onderkant’ toch afneemt.
De toevoeging is overbodig, want ‘de bovenkant’ heeft per definitie geen betaalbaarheidsprobleem. Die kocht de woning-als-winst, waardoor er een woning-als-woning verdwijnt of minder betaalbaar wordt. Winst ging voor wonen, de cijfers tonen het aan. De vastgoedwinsten zijn exponentieel gestegen de laatste tien jaar, de betaalbaarheidsproblemen ook. Dan kun je wel gaan bouwen, maar als je niet oppast bouw je beleggingsobjecten die aan de betaalbaarheid niets verbeteren. Je bouwt voor de winsten, niet voor het wonen.
In Barcelona is de kogel door de kerk. Onttrek woningen aan het bezit-voor-de-winst, en ze vallen vrij voor bezit-als-woning. ‘Het is alsof je tienduizend woningen in de stad bouwt’, zegt burgemeester Collboni.
Airbnb is in Nederland, buiten de steden, het probleem niet. Maar de Barcelona-oplossing zet wel aan het denken. In wezen was de woningcorporatie gestoeld op hetzelfde idee: je houdt een deel van de woningvoorraad buiten de bezit-als-winst-logica.
Voor een deel is dat trouwens al spontaan aan het gebeuren. Vanwege de gestegen rente verkopen investeerders nu meer woningen aan eigenaar-bewoners dan ze opkopen om te verhuren. De jojo die woningmarkt heet gaat straks weer omlaag. Maar een duurzame betaalbaarheid van woningen vraagt het opnieuw opbouwen van de corporaties.
Wat ook helpt, is de waardetoename van woningen stevig te belasten. Daarmee zal vraag naar de woning-als-winst afnemen in tijden van stijgende prijzen, precies wanneer het nodig is. Dat is eenvoudiger dan demissionair minister De Jonge’s voorstel om hoge huren af te toppen.
Wie kogels wil, moet minder boter maken, en wie wonen als grondrecht onderschrijft, moet woningen aan de winstlogica onttrekken. Dat hebben ze in Barcelona goed begrepen.
En wat zou jij graag gedaan willen hebben aan het woning tekort, hoe zou jij dat aanpakken?quote:Op vrijdag 12 juli 2024 07:01 schreef Bondsrepubliek het volgende:
Woningtekort weer opgelopen, ruim 400.000 huishoudens zoeken eigen plek
Voor de oorzaak zie de post hierboven (#103).
Het hypocriete van het neo-liberalisme is dat ze net doen alsof het een vrije markt is. Hoe los jij dat probleem op?quote:Op vrijdag 12 juli 2024 08:27 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
En wat zou jij graag gedaan willen hebben aan het woning tekort, hoe zou jij dat aanpakken?
Woningmarkt is een monopolie van de overheid. De overheid bepaald hoeveel woningen, bedrijventerreinen etc bouwrijp worden verklaard. Dit is al vele decennia zo.
Je benoemd weer iets dat centraal door de overheid geregeld worden waar de overheid faalt.
Zorgen voor daadwerkelijk vrije markt, en een overheid die voor de burger is, niet de burger voor zich ziet als een soort priesterkaste. Maar vertel, beantwoord mijn vraag eens als je je toch reageert op een vraag die ik Bondsrepubliek stel.quote:Op vrijdag 12 juli 2024 17:32 schreef Papierversnipperaar het volgende:
[..]
Het hypocriete van het neo-liberalisme is dat ze net doen alsof het een vrije markt is. Hoe los jij dat probleem op?
Dat is onmogelijk. Met beperkte ruimte in NL, en een woning als een noodzakelijke ding, is een vrije markt onmogelijk.quote:Op vrijdag 12 juli 2024 19:01 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Zorgen voor daadwerkelijk vrije markt, en een overheid die voor de burger is, niet de burger voor zich ziet als een soort priesterkaste. Maar vertel, beantwoord mijn vraag eens als je je toch reageert op een vraag die ik Bondsrepubliek stel.
Je beantwoord, net als Bondsrepubliek, de vraag nietquote:Op vrijdag 12 juli 2024 19:38 schreef Papierversnipperaar het volgende:
[..]
Dat is onmogelijk. Met beperkte ruimte in NL, en een woning als een noodzakelijke ding, is een vrije markt onmogelijk.
De woningmarkt moet gereguleerd worden door een goed functionerende overheid, niet een overheid die door nep-liberalen word gesaboteerd.quote:Op vrijdag 12 juli 2024 19:41 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Je beantwoord, net als Bondsrepubliek, de vraag niet
Kijk, je hebt geen antwoord, net als Bondsrepubliek.quote:Op vrijdag 12 juli 2024 19:59 schreef Papierversnipperaar het volgende:
[..]
De woningmarkt moet gereguleerd worden door een goed functionerende overheid, niet een overheid die door nep-liberalen word gesaboteerd.
Hoi,quote:Op vrijdag 12 juli 2024 08:27 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
En wat zou jij graag gedaan willen hebben aan het woning tekort, hoe zou jij dat aanpakken?
Woningmarkt is een monopolie van de overheid. De overheid bepaald hoeveel woningen, bedrijventerreinen etc bouwrijp worden verklaard. Dit is al vele decennia zo.
Je benoemd weer iets dat centraal door de overheid geregeld worden waar de overheid faalt.
Ik heb niet jouw antwoord.quote:Op vrijdag 12 juli 2024 20:11 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Kijk, je hebt geen antwoord, net als Bondsrepubliek.
Klagen maar geen enkele constructieve bijdrage, net PVV stemmers eigenlijk, zelfde laken een pak
Dat heeft men hier in Duitsland gedaan, gevolg is dat er geen huurwoningen meer gebouwd wordenquote:Op vrijdag 12 juli 2024 23:46 schreef Albertooo het volgende:
[..]
Hoi,
Ik zou de huurtoeslagen en de verhuurdersheffingen afschaffen en een maximum huurprijs introduceren.
Reken dat rendement eens voor?quote:Ik zou de pensioenfondsen (hoeveel miljard ook alweer?) verplichten hun geld in NL te investeren en dan met name in volkshuisvesting. Gecoordineerd met de overheid bouwen, bouwen, bouwen. Betaalbare koophuizen (premie woningen) en betaalbare (sociale)huurhuizen. Vrijwel gegarandeerd zeker rendement elk jaar.
Pensioenfondsen hoeven geen turbo rendementen te behalen, maar moeten zekerheid krijgen.
De poen van hardwerkende NLs komt weer terug in onze economie. Nu verdwijnen halve maandsalarissen belastingvrij naar buitenlandse investeerders.
Prima, daar hebben we hier woningcorporaties voor. Geen huurhuizen in privaat eigendom is een hele goede optie. Maximum huurprijzen is echt wel de richting de we volledig op moeten gaan.quote:Op zaterdag 13 juli 2024 08:48 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Dat heeft men hier in Duitsland gedaan, gevolg is dat er geen huurwoningen meer gebouwd worden
[..]
Nee, dat is symptoom bestrijding, er moet meer, veel meer gebouwd worden. Als iemand een been breekt pomp je hem ook niet vol morfine tegen de pijn en stuur je hem weer weg.quote:Op zaterdag 13 juli 2024 08:52 schreef Hanca het volgende:
[..]
Prima, daar hebben we hier woningcorporaties voor. Geen huurhuizen in privaat eigendom is een hele goede optie. Maximum huurprijzen is echt wel de richting de we volledig op moeten gaan.
Klopt, dat ook. Maar daar is de overheid niet het probleem (zoals jij suggereert), maar gewoon een totaal gebrek aan personeel. Plekken waar gebouwd kan worden zijn er echt nog een heleboel, er zijn alleen geen mensen voor te krijgen.quote:Op zaterdag 13 juli 2024 08:54 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Nee, er moet meer, veel meer gebouwd worden.
Oh, dat komt je pas als een tweede gedachte?quote:
Wat? Als sinds de oorlog?quote:Maar daar is de overheid niet het probleem (zoals jij suggereert), maar gewoon een totaal gebrek aan personeel. Plekken waar gebouwd kan worden zijn er echt nog een heleboel, er zijn alleen geen mensen voor te krijgen.
Nee, maar het staat los van elkaar. Ook zonder huizentekort ben ik voor maximum huurprijzen.quote:Op zaterdag 13 juli 2024 08:58 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Oh, dat komt je pas als een tweede gedachte?
Nee, op dit moment. Jij wil misschien met een tijdmachine in de jaren 90 meer huizen bouwen, maar dat gaat niet. We moeten kijken naar wat nu nodig is.quote:[..]
Wat? Als sinds de oorlog?
Overal of alleen in de sociale sector?quote:Op zaterdag 13 juli 2024 09:03 schreef Hanca het volgende:
[..]
Nee, maar het staat los van elkaar. Ook zonder huizentekort ben ik voor maximum huurprijzen.
Leren van het verledenquote:Nee, op dit moment. Jij wil misschien met een tijdmachine in de jaren 90 meer huizen bouwen,
Leren van het verledenquote:maar dat gaat niet. We moeten kijken naar wat nu nodig is.
Nee, er is sinds de oorlog te weinig gebouwd, dat begon niet tijdens de credit crisis.quote:Het tekort is begonnen omdat de overheid te weinig ingreep tijdens de kredietcrisis. Ze dachten dat de markt het op zou lossen, domme fout. Was er tijdens de kredietcrisis met overheidsgeld gewoon in hetzelfde tempo doorgebouwd, dan hadden we nu allereerst geen huizentekort en daarnaast ook nog meer medewerkers in de bouw, aangezien er toen heel veel mensen vertrokken zijn.
Natuurlijk is dat op te lossen, veel bouwen, heel veel bouwen. Genoeg werklozen in bv Spanjequote:Maar helaas is dat niet meer op te lossen, de domme fout om het aan de markt over te laten is niet meer te herstellen.
Ik heb te weinig kennis en kunde om rendementen uit te rekenen. Ik weet wel dat we een gigantische pensioenpot hebben waar heel veel investeringsfondsen dolgraag mee aan de haal gaan. Dan denk ik: waarom gebruiken we dat geld (opgebracht door onze eigen premies) niet om woningen te bouwen voor onszelf? Daar moet toch voldoende rendement uit te halen zijn om de inflatie bij te houden en een beetje meer?quote:Op zaterdag 13 juli 2024 08:48 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Dat heeft men hier in Duitsland gedaan, gevolg is dat er geen huurwoningen meer gebouwd worden
[..]
Reken dat rendement eens voor?
Volgens mij ga je op deze manier mensen hun pensioenfonds afnemen en heel veel geld in de overheid steken. Prijsopdrijving zal je ook zien omdat er veel kapitaal op 1 bepaalde markt komt.
Overalquote:Op zaterdag 13 juli 2024 09:11 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Overal of alleen in de sociale sector?
We bouwden tot de kredietcrisis zo'n 85.000 huizen in een jaar, dat ging 5 jaar lang naar bijna 0. We hebben een tekort van 350.000 huizen. Jij mag de berekening afmaken.quote:Nee, er is sinds de oorlog te weinig gebouwd, dat begon niet tijdens de credit crisis.
Dan gaan die objecten van de huurmarkt en worden verkocht.quote:
rijksoverheid zegt dat er 900.000 woningen moeten worden gebouwd, en dan heb ik het nog niet over de woningen die eigenlijk afgebroken moeten worden omdat ze zo bagger zijn en vervangen moeten worden door iets moderns. Met name de huizen die eind 19 eeuw zijn gebouwd en de flats uit de jaren 50.quote:We bouwden tot de kredietcrisis zo'n 85.000 huizen in een jaar, dat ging 5 jaar lang naar bijna 0. We hebben een tekort van 350.000 huizen. Jij mag de berekening afmaken.
Prima, metlager huurcontract en dus lagere waarde. Kunnen woningcorporaties ze kopen.quote:Op zaterdag 13 juli 2024 20:19 schreef Jan_Onderwater het volgende:
[..]
Dan gaan die objecten van de huurmarkt en worden verkocht.
900.000 woningen voor 2030. Als we er nu zo'n 400.000 meer hadden gehad en de werknemers en bedrijven die in de kredietcrisis zijn verdwenen er nog waren geweest was er niet zo veel aan de hand.quote:[..]
rijksoverheid zegt dat er 900.000 woningen moeten worden gebouwd, en dan heb ik het nog niet over de woningen die eigenlijk afgebroken moeten worden omdat ze zo bagger zijn en vervangen moeten worden door iets moderns. Met name de huizen die eind 19 eeuw zijn gebouwd en de flats uit de jaren 50.
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |