Twee muzikale mannen die zich seksueel aangetrokken voelen tot minderjarige meisjes zijn vele jaren actief geweest bij twee kinderkoren die ze zelf runden. Dat komt aan het licht door onderzoek van het Noordhollands Dagblad naar kinderkoren in Schagen en Castricum. Een slachtoffer is inmiddels naar de politie gestapt en heeft een melding gedaan van seksueel misbruik, een tweede slachtoffer overweegt aangifte te doen.
![G4NGcw8.png]()
Een oproep in het Noordhollands Dagblad van dirigent Bart L. (69), die nieuwe leden zocht voor zijn kinderkoor Juniorpops in Schagen, leidde in november tot waarschuwingen van lezers. L. blijkt in 1996 in hoger beroep te zijn veroordeeld voor ontucht met een minderjarig meisje dat aan zijn zorg was toevertrouwd. Maurice van den B. (48), leidinggevende en geluidstechnicus bij kinderkoor Mucicstar in Castricum, werd in 2010 veroordeeld voor het bezit van kinderporno.
Verleden verzwegen
Toen L. zich begin deze eeuw aanbood als dirigent van het nieuwe kinderkoor Mucicstar, verzweeg hij zijn zedenverleden voor oprichtster Heidi van Weenen. Maurice van den B. werd door L. bij het nieuwe kinderkoor gehaald. Al snel kwamen er klachten over L., die tienermeisjes van het koor bij zich in huis probeerde te halen. L. was toen inmiddels met zijn vrouw en twee zoons verhuisd naar Schagen, waar hij een eigen kinderkoor had opgericht: Juniorpops. Hij bleef ook koorleider van Mucicstar, waar hij in 2015 vertrok.
Bij beide kinderkoren gingen meiden in op uitnodigingen van dirigent Bart om bij hem thuis een optreden voor te bereiden, een liedje in te zingen of om hem te assisteren als Zwarte Piet. L. wist het vaak zo te plooien dat het handiger was om te blijven slapen.
’Verkrachtertje spelen’
Hij ging daarbij te ver, vertellen slachtoffers. Zo gaf hij spontaan zelfverdediging, waarbij hij de verkrachter speelde die ze vastpakte en begon uit te kleden. Ook nam hij meisjes bij zich op schoot en streelde ze op intieme plekken tijdens het zingen of als ze samen televisie keken. Als het even kon, liet hij zijn logeetjes douchen en aarzelde dan niet ongevraagd binnen te komen.
Een van de slachtoffers is nu naar de politie gestapt en heeft een melding gedaan van seksueel misbruik door Bart L. „Op seksueel gebied is er veel kapot gemaakt bij mij. Alleen maar omdat Bart me op bepaalde plekken aanraakte”, vertelt ze. Een tweede slachtoffer overweegt aangifte te doen tegen L.
Mucicstar-oprichtster Heidi van Weenen gaat gebukt onder wroeging. Ze neemt het zichzelf kwalijk dat ze signalen van meisjes en moeders die bij haar aanklopten niet serieus heeft genomen en telkens de kant koos van haar dirigent. In 2012 vertrok ze bij het koor. Mailtjes van vrouwen die zeiden dat ze door Bart L. waren misbruikt en vooral diens ontwijkende reactie daarop waren voor haar de druppel.
Al met al bleef het te vaag om actie te ondernemen, vond ze toen. Dat nu eindelijk alles aan het licht komt, ook over de geluidsman, is voor Van Weenen een opluchting. Ze doet openhartig haar verhaal in de weekendbijlage van het Noordhollands Dagblad in de hoop dat er geen nieuwe slachtoffers worden gemaakt.
Publiciteit
Bart L. zocht altijd graag de publiciteit voor zijn kinderkoren. Via zijn advocaat doet hij nu het verzoek niet over hem te schrijven. „Hij heeft het idee en de angst dat hij en zijn gezin daardoor beschadigd zullen worden.” De beschuldigingen van strafbare feiten ’werpt hij verre van zich’. „Het kan niet anders dan dat mensen valse informatie over hem verspreiden.”
Eind vorig jaar deed L. aangifte van onder andere belediging, smaad en laster. Volgens hem is er iemand die kwaadspreekt over hem en hij wil dat dit stopt. Zijn advocaat: „Cliënt weet wie die persoon is en heeft die naam ook aan de politie kenbaar gemaakt.”
Geluidsman met kinderporno-afbeeldingen
Geluidsman Maurice van den B. had bijna 10.000 kinderporno-afbeeldingen. Hij verzweeg zijn veroordeling en kon op die manier actief blijven bij Mucicstar. Ook bij hem logeerden regelmatig koorleden. Van den B. ontkent met klem dat hij zich aan meisjes heeft vergrepen.
Mucicstar werd vlak voor kerst opgeheven, formeel wegens een gebrek aan leden en financiën. Het onderzoek van het Noordhollands Dagblad liep toen al enige tijd. Kinderkoor Juniorpops in Schagen bestaat nog.
De politie kan niet inhoudelijk reageren, meldt een woordvoerder. „Wij verstrekken geen informatie die herleidbaar is op de persoon.”
’Elke vorm van kwetsbaarheid in de kinderkoorsector aanpakken’
Koornetwerk Nederland noemt de gebeurtenissen bij beide kinderkoren vreselijk. „Dit keuren we in de grootst mogelijke bewoordingen af”, aldus bestuurslid Ruben Timmer.
Sociale veiligheid heeft volop de aandacht van het netwerk. Timmer: „Elke vorm van kwetsbaarheid in de kinderkoorsector moet worden aangepakt. Dat zou kunnen met voorlichting en heldere richtlijnen, zodat ouders weten wat ze kunnen verwachten of kunnen vragen wanneer ze hun kind aanmelden bij een kinderkoor.”
Hoeveel kinderkoren er zijn en hoeveel er zijn ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK) is bij het Koornetwerk niet bekend.
Adviseur en trainer sociale veiligheid Magda van der Wees van de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV) wijst erop dat vrijwilligersorganisaties gratis Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) kunnen aanvragen voor hun vrijwilligers bij de overheid. Voorwaarde is dat de organisaties een KvK-nummer heeft, dus bijvoorbeeld een vereniging of stichting is.
Steeds meer vrijwilligersorganisaties vragen vrijwillige medewerkers om een VOG. Zo’n verklaring is niet verplicht, maar volgens Van der Wees wel sterk aan te raden. „Mensen die iets op hun kerfstok hebben, konden in het verleden van de ene naar de andere organisatie hoppen. Om dat te voorkomen, is een VOG een goed middel.”
VOG-aanvraag
Bij een VOG-aanvraag voor vrijwilligers die werken met kwetsbaren zoals kinderen, hoort een gedegen preventie- en integriteitsbeleid. „Onderdeel daarvan is een gedragscode. Met bijvoorbeeld richtlijnen over de grens tussen organisatie en privé. Dus over het uitnodigen van kinderen in je eigen thuissituatie of bij kinderen thuis komen”, zegt Van der Wees.
Behalve een VOG zijn een aannamebeleid voor nieuwe vrijwilligers en het aanstellen van vertrouwenscontactpersonen effectieve maatregelen. „We trainen vertrouwenscontactpersonen hoe ze met een melder mee kunnen denken over eventuele verdere stappen”, vertelt Van der Wees. „Maar net zo belangrijk als preventiebeleid is het om met elkaar te praten in de organisatie: hoe gaan we met elkaar om, wat kan wel, wat kan niet, wat is een grijs gebied en wat vindt iedereen daarvan? Pas in een open cultuur voelt iedereen zich veilig en kun je elkaar aanspreken.”
Ook mét VOG is er geen honderd procent garantie, legt Van der Wees uit. „Een VOG is onbeperkt geldig, maar wij adviseren elke drie jaar opnieuw een VOG aan te vragen. Er kan tussentijds iets gebeurd zijn. Krijgt iemand geen VOG, dan moet dat echt een no go zijn.”