Investeerders kapen massaal starterswoningen weg#3

quote:

nvesteerders kopen massaal woningen in Amersfoortse binnenstad: ‘Starters geen schijn van kans’
Starters op de woningmarkt in Amersfoort hebben te maken met keiharde concurrentie van beleggers. In 2020 kochten zij 39 procent van alle woningen die te koop stonden in de binnenstad. Ook in de omringende wijken hebben jonge woningkopers vaak het nakijken.

Johan Hardeman 26-05-21, 07:00
Het zijn ideale startersappartementen op het Piet Mondriaanplein in Amersfoort. Tussen de 45 en 75 vierkante meter groot, dicht bij de binnenstad en het station én voor jonge stellen met een goede baan ook nog eens te betalen. Tóch komen starterswoningen die in deze straat te koop worden aangeboden lang niet allemaal in handen van deze doelgroep, die het al langer zwaar heeft op de woningmarkt.

Lees ook
Vier ton voor een rijtjeshuis, woningen die één week te koop staan: het lijkt inmiddels doodgewoon in Leusden
PREMIUM
Vier ton voor een rijtjeshuis, woningen die één week te koop staan: het lijkt inmiddels doodgewoon in Leusden
Woningmarkt in Leusden op code rood, gemeente verdubbelt het aantal te bouwen woningen
PREMIUM
Woningmarkt in Leusden op code rood, gemeente verdubbelt het aantal te bouwen woningen
Tussen 19 mei 2020 en 19 mei 2021 zijn er op het Piet Mondriaanplein volgens huizensite Funda negen appartementen verkocht. Daarvan zijn er ten minste vijf onttrokken van de Amersfoortse koopmarkt omdat ze zijn gekocht door een particuliere investeerder. Sindsdien worden de appartementen verhuurd voor 895 tot 1295 euro huur per maand. De belangrijkste doelgroep? Starters, die écht graag willen huren óf die nergens in Amersfoort een betaalbare koopwoning kunnen vinden.

Appartementen massaal opgekocht
Investeerders beheersen een fors deel van de lokale woningmarkt. Arne Hopstaken en Hugo Drost van Govaert makelaardij worden dagelijks benaderd door beleggers die Amersfoortse woningen willen kopen. ,,Particuliere investeerders kopen tegenwoordig steeds meer vastgoed omdat hun geld op de bank geen cent oplevert. Rondom de binnenstad van Amersfoort worden de laatste jaren veel startersappartementen opgekocht. In sommige wooncomplexen wordt meer verkocht aan beleggers dan aan starters.’’

Rondom de binnenstad van Amersfoort worden de laatste jaren veel startersap­par­te­men­ten opgekocht

Arne Hopstaken, mede-eigenaar Govaert makelaardij
De grote kooplust van beleggers blijkt ook uit de cijfers, die het AD heeft opgevraagd bij het kadaster. 10 procent van alle 2616 verkochte woningen in Amersfoort zijn in 2020 verkocht aan investeerders. In de binnenstad gaat het om 39 procent van alle verkochte woningen. In De Koppel (25 procent), het Vermeerkwartier (20 procent), het Soesterkwartier (19 procent) en het Bergkwartier (17 procent) zijn beleggers ook erg actief. De meeste investeerders zijn volgens Hopstaken Amersfoortse ondernemers die tussen de twee en vijftien woningen in bezit hebben. In sommige gevallen gaat het om grote bedrijven van buiten de stad.

Starters maken geen kans
Bij driekwart van de verkochte woningen aan investeerders gaat het om starterswoningen, blijkt uit gegevens van het Kadaster. ,,Investeerders zijn grofweg geïnteresseerd in woningen tot 325.000 euro omdat die het meeste rendement opleveren’’, zegt Hopstaken. Starters die ook op deze woningen bieden, hebben vaak het nakijken. Ze hebben minder kennis van de markt en kunnen niet altijd zwaar overbieden. Ze hebben vaak ook niet de luxe om te kopen zonder ontbindende voorwaarden, legt Hopstaken uit. ,,Investeerders kunnen dat wél, want die hebben het geld al in de tas zitten. In zo’n situatie maken starters geen schijn van kans.’’

Makelaar Arne Hopstaken heeft dagelijks contact met beleggers die interesse hebben in Amersfoorts vastgoed.
Makelaar Arne Hopstaken heeft dagelijks contact met beleggers die interesse hebben in Amersfoorts vastgoed. © Frans Kanters
Koopwoningen die worden gekocht door investeerders worden onttrokken aan de koopmarkt. De extra concurrentie door beleggers zorgt ervoor dat de huizenprijzen nóg verder door het dak gaan. ,,Voor steeds meer jongeren wordt het onmogelijk om een woning te kopen. Ik zie het aan mijn eigen dochter van 29. Ze heeft een goede baan, maar kan niet kopen. Zij wordt daardoor de particuliere huurmarkt opgedreven’’, zegt Robert van Oossanen, voorzitter van de regionale NVM-afdeling. Hij is bezorgd dat starters door de hoge huren nauwelijks kunnen sparen. Ook profiteren ze niet van de stijgende huizenprijzen. Kopen raakt zo steeds verder uit zicht.

‘Politiek moet ingrijpen’
Van Oossanen neemt het investeerders niet kwalijk dat zij vanwege de lage rente investeren in vastgoed, maar vindt het wel een taak van de politiek om te zorgen voor een betere regulering op de woningmarkt. ,,Dit probleem is in de eerste plaats veroorzaakt door het enorme tekort aan betaalbare woningen. Er moet veel meer worden gebouwd. Maar in de tussentijd moeten starters worden beschermd, want nu worden veel woningen gekocht door mensen die er zelf niet eens wonen. Wonen is een recht.’’

Het is voor hen erg frustre­rend om te zien dat investeer­ders veel geld verdienen op de woning­markt, terwijl zij er zelf niet tussenko­men

Menno Tigelaar, wethouder wonen
Wethouder Menno Tigelaar (wonen) erkent de problemen en zegt begaan te zijn met de starters. ,,De hoge percentages van aan investeerders verkochte woningen in de binnenstad en ook in een aantal andere wijken bevestigen hoe lastig de situatie voor veel woningzoekenden is. Het is voor hen erg frustrerend om te zien dat investeerders veel geld verdienen op de woningmarkt, terwijl zij er zelf niet tussenkomen.’’

Opkoopbescherming in de maak
Tigelaar wijst erop dat Amersfoort samen met corporaties en bouwers werkt aan nieuwe betaalbare woningen in verschillende segmenten en aan een snellere doorloop. Daarnaast werd een zelfbewoningsplicht ingevoerd – de koper moet de eerste tien jaar zelf in het huis wonen, waarmee het voor beleggers lastig wordt de woning op te kopen en duur door te verkopen. Ook geldt een doorverkoopverbod voor drie jaar.

Wethouder Menno Tigelaar (wonen) wil onderzoeken of de opkoopbescherming, waar de Tweede Kamer vóór heeft gestemd, straks ook in Amersfoort kan worden toegepast.
Wethouder Menno Tigelaar (wonen) wil onderzoeken of de opkoopbescherming, waar de Tweede Kamer vóór heeft gestemd, straks ook in Amersfoort kan worden toegepast. © Nico Brons
Verder kijkt Amersfoort met een schuin oog naar de landelijke politiek. De Tweede Kamer heeft dit voorjaar ingestemd met een maatregel om het opkopen van woningen aan banden te leggen. De gemeenteraad mag straks buurten aanwijzen waar koopwoningen voor een aantal jaar niet meer mogen worden verhuurd zonder vergunning van burgemeester en wethouders. ,,Als die regelgeving er komt, zullen we onderzoeken of dat voor woningzoekers in onze gemeente een oplossing biedt’’, zegt Tigelaar.

Zure situatie
Voor de korte termijn ziet het er niet naar uit dat starters beter worden beschermd tegen kooplustige investeerders. Dat Den Haag de overdrachtsbelasting voor investeerders per 1 januari 2021 heeft verhoogd naar 8 procent van de koopsom heeft niet veel investeerders afgeschrikt, zegt Drost van Govaert Makelaardij. ,,Zolang spaargeld op de bank geen cent oplevert, blijven huizen interessant. Zelfs al is het rendement maar 1 procent.’’

Hij vindt het niet terecht dat investeerders de schuld krijgen van de huidige malaise op de startersmarkt. ,,Je moet problemen aanpakken bij de bron en de bron is bouwen. Bovendien is er behalve aan koopwoningen ook een groot tekort aan huurwoningen in het middensegment. Investeerders voorzien dus óók in een behoefte. Maar voor starters die een woning willen kopen, is de huidige situatie zuur.’’