Behoorlijke bagger.
De eerste twee punten van kritiek betreft beperkingen van de studies, die ook aangegeven zijn in de studie, of waaraan ze zich houden in de conclusies.
quote:
Het is dan ook van uitermate groot belang om in dit onderzoek te kijken naar de mensen die niet mochten deelnemen aan het onderzoek. De belangrijkste exclusiecriteria voor dit onderzoek waren een 'voorgeschiedenis met een doorgemaakte COVID-19', een 'behandeling met immuunsuppressiva', of een 'voorgeschiedenis met een immuuncompromitterende aandoening'.
Let wel! Dit zijn waarschijnlijk de mensen die het meest te vrezen hebben van een infectie met het SARS-CoV-2 virus.
Maar je kunt die groepen ook beschermen door iedereen rond hen te vaccineren, de groepsimmuniteit.
quote:
Dan de onderzoekers die het onderzoek uitvoerden, analyseerden en publiceerden: wie heeft de studie ontworpen, wie heeft de studie uitgevoerd, wie heeft de studie geanalyseerd en wie is verantwoordelijk voor de publicatie van de resultaten. Het antwoord is simpel: de fabrikant zelf. Het is een onderzoek opgezet, uitgevoerd, geanalyseerd, gepubliceerd en betaald door Pfizer / BioNTech zelf.
Nee, dit onderzoek is gepubliceerd in een peer-review wetenschappelijk tijdschrift, het is NIET door Pfzizer/BioNTech gepubliceerd, plus ook nog
quote:
an independent data and safety monitoring board reviewed efficacy and unblinded safety data
quote:
Ik hoef hier niet uit de doeken te doen hoe een dergelijke constructie kan leiden tot vertekende uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek, omdat daar is in de afgelopen twintig jaar uitvoerig over werd gepubliceerd.
Dat kan ja, maar heb je ook aanwijzingen dat dat is gebeurd? Hij citeert een artikel wat de zwakke punten aanduidt. Maar dat lijkt er voorbij aan te gaan dat de autoriteiten, in de vorm van de FDA, EMA etc ook alle data zelf analyseren voor goedkeuring plaatsvindt.
Over het vaststellen van besmettingen verwijst hij naar zijn PCR blog, maar hij spreekt zichzelf tegen. In het PCR blog zegt hij dat als iemand een bepaalt aantal symptomen heeft hij tot een diagnose komt, ondanks (herhaaldelijke) negatieve testen. En nu zegt hij dat zelfs mensen met symptomen EN een positieve testuitslag, toch niet als zodanig gediagnosticeerd moeten worden.
Verschillende ziekteverwekkers kunnen nu eenmaal tot dezelfde symptomen lijken, zoals bijvoorbeeld rhinovirussen en andere (dan SARS, MERS, SARS-CoV-2) coronavirussen leiden allemaal tot wat wij verkoudheid noemen. Ook Covid kenmerkt zich door verschillende symptomen die op verkoudheid lijken, als je daar dan ook een positieve testuitslag bij hebt, wat wil je dan nog meer? Ook als er nog andere virussen aangetroffen zouden worden, dan verandert dat een corona test niet in een negatieve uitslag.
quote:
Waar het de definitie van COVID-19 in de studie betreft, het behoeft geen betoog dat het zonder uitzondering gaat om klachten en symptomen waarvoor de huisarts het advies zou geven om een paracetamol in te nemen en onder de wol te kruipen.
Tsja, zo beginnen de meeste symptomen, ook bleek er erg veel statisch bewijs dat er minder van dit soort besmettingen in de gevaccineerde groep waren. Wat dus een effect van het vaccin was, en als je geen symptomen krijgt, dan ben je dus beschermd, toch? En als je geen symptomen ontwikkeld, kun je ook niet in het ziekenhuis komen te liggen, toch?
Vervolgens heeft hij het erover dat de mensen die wel bij de studie betrokken waren in de leeftijdsgroep zaten waar de IFR heel laag was. Dat klopt, en daarom is het ook goed om te kijken naar de symptomen en niet zozeer naar de ziekenhuisopnames.
Ook heeft hij het over comorbiditeiten, en dat er erg weinig mensen met comorbiditeiten bij de studie betrokken waren. Studies naar effecten van medicijnen worden gedaan op gezonde mensen, immers, die wil je beter maken, dan wel zorgen dat ze beter blijven. En ondanks dat veel mensen niet gezond zijn, zijn de meeste mensen wel gezond.
quote:
bijwerkingen kunnen worden onderverdeeld in lokale en systemische bijwerkingen. Vooral de lokale bijwerking pijn kwam in de groep die gevaccineerd werd veel vaker voor, zo'n 8x vaker in vergelijking met de groep die de placebo kreeg. De systemische bijwerkingen hoofdpijn en vermoeidheid kwamen 2x vaker voor bij de groep die gevaccineerd werd.
Hoewel het gaat om relatief milde en voorbijgaande bijwerkingen, brengen deze verschillen in de mate van bijwerkingen wel de blindering van het onderzoek in gevaar. Het is voorstelbaar, en zelfs aannemelijk, dat mensen die veel bijwerkingen van de injectie ervoeren er van uitgaan dat ze het vaccin kregen, en daarom minder snel geneigd waren eventuele aspecifieke klachten zoals hoofdpijn, spierpijn en hoesten toe te schrijven aan COVID-19 en deze dan ook niet rapporteerden. Dit wringt des te meer omdat niet beschreven wordt werd welke klachten in beide groepen precies leidden tot de verdenking COVID-19 en hoe frequent en ernstig deze klachten waren.
Op zich is dat wel een punt, daarom gaf men in de Oxford studie geen placebo maar een controle vaccin, waar kortdurende, lokale en systemische bijwerkingen ook redelijk vaak bij voorkomen (MenACWY, een meningitis vaccin).
Maar zouden mensen dan minder vaak symptomen melden? Het is een studie, je wilt ook niet dat mensen een niet-werkend spul ingespoten gaan krijgen, toch? En als je ziek genoeg bent om opgenomen te worden kun je het niet meer faken lijkt me, en er werd niemand uit de gevaccineerde groep opgenomen.
quote:
Als blijkt dat de mensen die COVID-19 kregen en het vaccin hadden ontvangen, gemiddeld veel meer en ernstiger klachten rapporteerden dan de mensen die uit de placebogroep die de diagnose COVID-19 kregen, zou dat een aanwijzing zijn dat de gevaccineerde groep de mildere klachten niet als uiting van COVID-19 opvatten en niet gemeld hebben. Bovendien waren de onderzoekers weliswaar geblindeerd voor wie het vaccin kreeg en wie niet, maar niet voor de registratie van de bijwerkingen, en dit kan van invloed geweest zijn op het besluit om iemand wel of niet te testen.
Dat kun je analyseren, alleen is het aantal mensen uit de gevaccineerde groep wat symptomen meldde wel heel klein.
En onderzoekers zijn wel geblindeerd voor de registratie van bijwerkingen. Ik zit in zo'n trial, zelfs als ik me laat testen en positief test blijf ik geblindeerd voor de studie. Je wordt pas bij de uiteindelijke analyse unblinded. Als ik nu een vaccin aangeboden krijg en ik accepteer dat, dan word ik unblinded. Als dan blijkt dat ik een controle vaccin heb gekregen dan word ik uit de studie genomen, immers ben ik dan niet meer valide als 'control'.
quote:
Wat de bijwerkingen zelf betreft, het is volledig verdedigbaar dat mensen dergelijke milde klachten hebben van een vaccin, als het tenminste gaat om het voorkómen van een ernstige en potentieel dodelijke infectie. En dat kan men zich afvragen of dit het geval is. De sterfte onder de 21.728 mensen die de placebo kregen is precies... nul!
Hier gaat hij de fout in. Bij het BMR vaccin kan 1 op de 5000 of 7000 gevaccineerde kinderen volgens mij een koortsstuip krijgen. Erg beangtigend, maar op zich niet erg.
Je moet niet de sterfte vergelijken met 21.728 maar onder de mensen die Covid hadden gekregen. Maar zoals hij zelf al zei is dat de IFR onder de leeftijdsgroep in de studie sowieso laag is (overigens is er in de Oxford en in de Moderna studie wel iemand in de controle groep en placebo groep overleden aan covid). Hij gaat eraan voorbij dat er na de eerste vaccinatie in totaal 10 gevallen van ernstige Covid waren, waarvan er 9 in de placebo groep.
quote:
Dit zijn de uitkomsten van het effect van het van het vaccin tegen het SARS-CoV-2 virus op de primaire uitkomstmaat zoals boven staat beschreven. Inderdaad is de kans op de milde en aspecifieke klachten in de gevaccineerde groep met 95% lager. Echter, mijns inziens gaat het hier om een niet-relevante uitkomstmaat, van nul en generlei waarde. In hoeverre een vaccin in staat is om relatief milde klachten - zoals ook worden gezien bij een milde griep, verkoudheid of gastro-enteritis - te voorkomen heeft mijns inziens geen waarde, terwijl het vaccin juist wel op basis van deze gegevens wordt goedgekeurd en toegelaten. Bovendien gaat het per saldo om 169 mensen met deze klachten in de placebogroep en 9 mensen in de gevaccineerde groep.
Generlei waarde? Really? Als je niet een klein beetje ziek wordt, kun je ook niet heel erg ziek worden, toch? Dus veel minder mensen met symptomen = veel minder mensen ziek en dus ook veel minder mensen ook ernstig ziek.
quote:
Natuurlijk wil ik graag weten in hoeverre het vaccin in staat is om 'ernstig COVID-19' te voorkòmen. Dat staat helaas niet in het artikel en moet ik terugzoeken in het supplement bij het artikel. Als men kijkt vanaf 7 dagen vanaf de 2e dosis van het vaccin, blijkt dat er in de placebogroep vier gevallen van een ernstig COVID-19 zijn geweest, en in de gevaccineerde groep één.
Tsja, na het eerste vaccin was het 9/1. Het zijn lage nummers of echt harde uitspraken over te doen, maar zoals gezegd, als je niet een beetje ziek wordt, wordt je ook niet erg ziek.
quote:
Nu is er in een getal dat het 'Number Needed to Vaccinate' heet, en hoewel men daar in de literatuur verschillende concepten onder verstaat, is het illustratief om hier te laten zien hoeveel mensen men moet vaccineren om één geval van 'ernstig COVID-19' te voorkòmen. Dat is 19.965/(4-1) = 6555 mensen. Natuurlijk zal dit Number Needed to Vaccinate dalen als er meer mensen ziek worden, en bovendien zijn deze getallen niet meer dan statistische ruis.
In de UK zijn inmiddels 500.000 mensen gevaccineerd, dat zijn 76 gevallen van ernstige Covid, lijkt me toch al mooi!
quote:
Een belangrijk punt is echter dat we niet weten hoeveel mensen in de placebogroep in werkelijkheid een infectie met het SARS-CoV-2 virus hebben doorgemaakt. Wat men gemakkelijk als parallel onderzoek had kunnen uitvoeren is het in kaart brengen hoeveel mensen in de placebogroep antistoffen ontwikkelden om zo een schatting te kunnen doen hoeveel mensen in de periode van het onderzoek nu werkelijk een infectie met het SARS-CoV-2 virus doormaakten, om zo te bepalen welk deel van de mensen nog 'at risk' was om de infectie door te maken. Dat heeft men echter niet gedaan, en naar mijn mening is dit een grote tekortkoming van deze studie.
Dat speelt in beide groepen, dus het maakt geen verschil in hoe je de bescherming van het vaccin berekent, je kijkt immers hoeveel minder mensen symptomen ontwikkelen (en positief testen). Niet hoeveel in beide groepen besmet zijn geraakt in totaal en hoeveel daarvan symptomen ontwikkelden. De mensen in de gevaccineerden groep hebben immers allemaal antistoffen, maar daar kun je niet onderscheiden of dat door het vaccin komt of door het virus zelf (dit is vaak de reden om geen vaccins te gebruiken bij landbouwhuisdieren).
quote:
erder vind ik het uitermate opvallend dat de auteurs op basis van deze cijfers durven te stellen dat de 'theoretische' kans op 'vaccine-mediated disease enhancement' verwaarloosbaar is. Bij een dermate lage frequentie van de ziekte is dat een erg voorbarige conclusie, aangezien het om een weinig frequent fenomeen gaat.
Dat is hoe wetenschappers schrijven, en die 'conclusie' is ook gebaseerd op pre-clinical trial in dieren en phase I en II trials, niet alleen deze studie.
quote:
Wat ik bijzonder verontrustend vind, en ik begrijp niet waarom de editors van de NEJM dit goedgekeurd hebben, is dat de auteurs van het artikel stellen dat het (ethisch) niet verantwoord zou zijn om de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin te beoordelen in het kader van het continueren van het dubbelblinde onderzoek. Dit impliceert dat men voornemens is om ook de placebogroep te vaccineren. Als men dit doet, is daarmee definitief de kans verkeken om eventuele ernstige bijwerkingen definitief toe te schrijven aan het vaccin. Dit dient rechtstreeks het belang van de producent van het vaccin, in het kader van eventuele aansprakelijkheid, ook al heeft men deze aansprakelijkheid neergelegd bij de nationale overheden.
De editors EN de reviewers vonden dit OK.
Dit schrijven ze:
quote:
Although the study was designed to follow participants for safety and efficacy for 2 years after the second dose, given the high vaccine efficacy, ethical and practical barriers prevent following placebo recipients for 2 years without offering active immunization, once the vaccine is approved by regulators and recommended by public health authorities. Assessment of long-term safety and efficacy for this vaccine will occur, but it cannot be in the context of maintaining a placebo group for the planned follow-up period of 2 years after the second dose.
Dat is toch wel iets anders. De auteurs schrijven dat als het vaccin goedgekeurd wordt voor gebruik, dat het niet ethisch zou zijn om de komende 2 jaar mensen in de placebo groep het vaccin niet aan te bieden. Dan kun je de effecten in de gevaccineerde groep niet meer vergelijken met de placebo groep, maar dat doen ze toch al niet met zeldzame bijwerkingen, daarvoor is immers de placebo groep te klein. Voor dat soort onderzoeken wordt het voorkomen van bijwerkingen onder gevaccineerden vergeleken met hoe vaak een dergelijke aandoening voorkomt bij mensen die niet gevaccineerd zijn of hoe vaak een dergelijke aandoening voorkwam voordat het vaccin gebruikt werd.
quote:
Bovendien vraag ik me af waarom men de blindering moet verbreken, en waarom het niet ethisch zou zijn om het onderzoek in de oorspronkelijke opzet te continueren, aangezien de Infection Fatality Rate voor de deelnemers aan het onderzoek erg laag is, en het nog maar de vraag is of het vaccin deze gunstig zal beïnvloeden. Dat is nu juist de vraagstelling van het onderzoek op de langere termijn.
Wat is ethischer? Een onderzoek continueren om het onderzoek, of mensen laten doen wat ze willen en hun een vaccin laten accepteren als hen dat aangeboden wordt en ze dat willen? Zoals gezegd de placebo groep is toch te klein (enkele tienduizenden mensen) om vergelijkingen te maken met bijwerkingen die voorkomen minder dan 1 op 10.000.
quote:
Wat ik me bovenal afvraag is waarom Pfizer/BioNTech het blijkbaar wel ethisch vindt om kinderen jonger dan 12 jaar in onderzoeksverband te vaccineren tegen het SARS-CoV-2 virus, een infectie waar kinderen niet of nauwelijks ziek van worden, en waarvan de kans dat ze er aan overlijden nagenoeg nihil is.
Daar doet Pfizer helemaal geen uitspraak over, en die gaan daar ook niet over.
quote:
Wat is de eindconclusie:
Ik stel hier de relevante vragen die een goede studie naar de werkzaamheid en veiligheid van een vaccin zou moeten beantwoorden:
1) Wat is het effect van het vaccin van Pfizer/BioNTech op het aantal ziekenhuisopnames, het aantal opnames op de intensive care en op de sterfte?
2) Wat is de werkzaamheid van het vaccin op de langere termijn, in dit geval een termijn langer dan twee maanden?
3) Wat is de veiligheid van het vaccin op de langere termijn, in dit geval een termijn langer dan twee maanden?
4) Wat weten we over zeldzamere maar wellicht potentieel ernstige bijwerkingen, zoals bijvoorbeeld auto-immuunaandoeningen, die ook op de langere termijn nog kunnen optreden en waarvoor dit onderzoek niet de vereiste duur en niet de vereiste power had?
5) Is het vaccin in staat om de keten van transmissie te doorbreken, dat wil zeggen de transmissie van het virus van de ene op de andere persoon te voorkomen?
1) Groot, en het begin van dat effect zal over 3-5 weken duidelijk beginnen te worden onder het aantal ziekenhuisopnames van ouderen (die nu gevaccineerd worden).
2) Het vaccin is langer dan 2 maanden werkzaam, maar hoe lang, dat is afwachten, en meer kun je ook niet doen. Verschillende experts hebben aangegeven vertrouwen te hebben dat het wel langer dan een jaar zal zijn.
3) Bijwerkingen die zich op de langere duur openbaren zijn altijd zeldzaam geweest (single digits per 100.000 of minder), en er is geen reden om aan te nemen dat dat nu ineens heel anders is.
4) Om een studie met de vereiste power te doen om dat aan te tonen moet je miljoenen mensen vaccineren, vandaar dat ook nu emergency toestemming wordt gegeven, en niet volledige toestemming (behalve dan in Zwitserland).
5) Er zijn verschillende studies die aantonen dat asymptomatische mensen minder besmettelijk zijn. Zie bijv:
https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)32651-9/fulltextquote:
Our findings suggest that people with asymptomatic COVID-19 are infectious but might be less infectious than symptomatic cases.
Zo, en nu een biertje!