Jongensdroom komt uit met overstap van Madurodam naar FeyenoordJoris van Dijk moet na Madurodam aan de bak bij Feyenoord als commercieel directeur.
![HPEKRNzTic_VOmpIA5BKTte6ysg.jpg?auto=format&q=45&cs=tinysrgb&w=1280]()
Cv
1974 geboren te Leidschendam
2000 Nederlands recht Universiteit Utrecht
2005 Manager en directeur marketing Staatsloterij
2010 directeur Madurodam2016 Nyenrode New Board Program
2020 per 1 juli commercieel directeur Feyenoord
Bestuurders van eredivisieclubs moeten een olifantenhuid hebben. De kritiek van voetbalfans kan vlijmscherp en hard zijn, hun oordeel maakt of breekt de top van een club.
Dit weerhoudt Joris van Dijk er niet van het directeurschap van het Haagse icoon Madurodam te verruilen voor de Rotterdamse trots Feyenoord, de topclub waar hij vanaf 1 juli aan de slag gaat als commercieel directeur. Van een wereld waarin kinderlijke verbazing en verwondering centraal staan, komt de 46-jarige Van Dijk terecht in de meedogenloze en grillige emoties van het betaalde voetbal, waarin elke week presteren bittere noodzaak is.
'Die wereld is op zakelijk vlak volkomen nieuw voor mijn broer. Maar uitdagingen is Joris nooit uit de weg gaan', zegt zijn zus Willemijn van Dijk, schrijver van historische romans als De Opvolger. 'Hij wil altijd voorwaarts.' En werken bij Feyenoord is volgens haar het uitkomen van een jongensdroom. 'Deze droombaan kon hij niet weigeren.'
Feyenoord-sjaaltjesWant in huize Van Dijk speelt de club 'op Zuid' van oudsher een grote rol. Willemijn van Dijk: 'We gingen als kinderen al mee met onze vader naar wedstrijden in de Kuip. We sliepen onder Feyenoord-dekbedden, de Feyenoord-sjaaltjes hingen aan de kapstok.' Bovendien is vader Van Dijk verwant aan de Rotterdamse familie Barzilay, die in de beginjaren van Feyenoord een belangrijke rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van de club.
Prestatiedruk is voor Joris van Dijk, die rechten studeerde in Utrecht, een levensvoorwaarde. 'Ik presteer dus ik ben' - een variant op de stelling 'Ik denk, dus ik besta' van filosoof René Descartes - vormde niet voor niets zijn motto.
In de afgelopen jaren is die overtuiging naar eigen zeggen geëvolueerd tot een opvatting waarin 'prestatievreugde' en 'de spanning van het creatieve denken' de boventoon voeren. 'Ik wil zaken in beweging zetten', aldus Van Dijk in een overdenking voor THNK, een denktank voor creatief management.
De 10 in de maandIn de managementfuncties die Van Dijk, een verwoed lezer en hardloper, tot nu toe vervulde, is commercieel denken en presteren de rode draad. Dat bleek al in zijn jaren als commercieel directeur van de Nederlandse Staatsloterij.
'Hij is de bedenker van de vaste trekkingsdag, op elke tiende van de maand', herinnert Annemarie Joosen zich. Zij werkte een aantal jaren samen met Van Dijk bij de Staatsloterij. Het bleek een briljant idee, want de naamsbekendheid van de loterij is er volgens Joosen enorm door gestegen. Veertien jaar na de invoering van deze campagne is de tiende van de maand nog altijd een heilige dag voor de loterijdeelnemers.
Joosen: 'Van Dijk was in zijn drang naar verandering niet bang om heilige huisjes omver te gooien. Zo maakte hij een einde aan de populaire Staatsloterijshow op televisie.' Volgens haar vecht Van Dijk hard voor zijn commerciële ideeën, met goede analyses en data als basis. 'Hij is creatief, heeft veel energie.'
Andere invalshoekMacha van Till, directeur van pretpark Walibi, noemt hem 'een echte veranderaar.' Zij typeert Van Dijk als 'heel gedreven'. Van Till, tevens voorzitter van de branchevereniging Club van Elf: 'Sterk punt van hem is dat hij zaken vaak vanuit een andere invalshoek kan benaderen. Dan denk je ''waarom ben ik daar zelf niet opgekomen?''.'
Vechten voor zijn ideeën moest Van Dijk in de afgelopen jaren intensief bij Madurodam, de Haagse miniatuurstad waarvan hij in 2010 directeur werd. Zonder vernieuwing zouden in zijn overtuiging de dalende bezoekersaantallen voor de in 1952 geopende attractie, genoemd naar de in Dachau overleden oorlogsheld George Maduro, niet kunnen worden gekeerd.
Uitbreiding van het park met nieuwe en digitale attracties was in zijn visie daarom onvermijdelijk. Maar toen in 2017 bleek dat Van Dijk een 4500 ha groot bos bij de attractie wilde trekken, stuitte de vernieuwer pur sang op felle tegenstand van de omgeving.
Een wachtend bosEen van zijn tegenstanders was Aletta de Ruiter, ecoloog en secretaris van de Haagse natuurbeschermingsorganisatie AVN. 'Joris ging er eerst nogal naïef in. Dat bos ''lag op Madurodam te wachten'' zei hij. Er kwamen volgens hem toch weinig mensen.'
'De grote weerstand tegen zijn plannen had hij zeker niet verwacht', aldus De Ruiter. In de strijd die er op volgde toonde Van Dijk zich in haar ogen echter als een tegenstander die soms blufte maar ook bereid bleek tot het compromis. 'Hij bleef constructief, openhartig en eerlijk. Maar tegelijk kon hij een sluw strateeg zijn.'
De Ruiter herinnert zich nog goed dat van Dijk bij de behandeling van de uitbreidingsplannen in de Haagse gemeenteraad de publieke tribune volledig liet innemen door medewerkers van Madurodam. 'Zo kon er geen tegenstander meer bij.'
SlangenkuilDe drang naar vernieuwing, de vechtlust en het strategisch inzicht zal de nieuwe commercieel directeur van Feyenoord nodig hebben. De club staat niet alleen onder druk door de coronacrisis, maar moet ook een besluit nemen of ze in een nog te bouwen stadion gaan spelen. De harde kern van supporters is fel tegen een vertrek uit de Kuip.
Bewondering voor de club en zijn geschiedenis is geen garantie voor succes bij Feyenoord. Daar kan Jan de Jong over meepraten, die medio 2019 na twee jaar het veld moest ruimen als directeur wegens een meningsverschil met de raad van commissarissen. Het bestuur van de Rotterdamse club wordt nogal eens vergeleken met een slangenkuil.
Maar Van Dijk ontwijkt volgens Joosen niet de confrontatie. 'Hij zegt op een directe manier waar het op staat, hij houdt niet van bullshit.' Zij bestempelt hem tegelijk als iemand met gevoel voor humor. 'Hij kan op een grappige manier de spanning wegnemen.' Zus Willemijn heeft er vertrouwen in: 'Joris is niet binnen twee jaar vertrokken bij Feyenoord.'