Derksen en zijn dochter openhartig over hun relatie, vroeger en het trapongeluk
We blikken dagelijks terug of kijken vooruit met twintig verhalen. Deze keer: Johan Derksen. Zijn controversiële televisieoptredens en akelige val van de trap maakten hem tot één van de meest besproken personen van het jaar. Dochter Marieke dacht even dat ze op deze manier weer een ouder verloor. Een dubbelinterview.
Het ongemak druipt ervan af als de fotograaf, daar aan de Utrechtse gracht, aan Johan Derksen en dochter Marieke vraagt of ze ‘even wat dichter tegen elkaar aan willen kruipen’. Senior blijft stoïcijns vooruit kijken, dochter moet erg lachen. ,,Dit is zo ongemakkelijk”, zegt ze.
Later, als ze samen staan te roken -de een zijn onafscheidelijke sigaar, de ander een sigaret-, stelt Johan: ,,In dat televisiewereldje heerst ook zo’n kus-sfeertje. Nou, daar doe ik ook nooit aan mee.” Marieke: ,,We zijn gewoon niet zo knuffelig. Johan en ik geven elkaar bij verjaardagen ook alleen een hand. Dat is altijd zo geweest. We zijn niet zo aanrakerig.” Johan: ,,Ik heb nu van die Amerikanen in die theatershow. Die moet je drie keer in de week gaan huggen. Zo zit ik niet in elkaar. Wij zijn niet van de familieknuffel.”
Misstap
Ongemak en knuffel of niet, de band tussen vader en dochter Derksen is stevig gezien de soepele een-tweetjes tijdens het gesprek en het vele gelach. Dus niets voor niets sloeg de schrik Marieke Derksen om het hart toen zij vorig jaar op de vroege ochtend van 3 april werd gebeld door Isabelle, de vrouw van Johan Derksen. ‘Johan is van de trap gevallen’. Marieke: ,,Ik dacht: die man is dood, waarom bel je anders zo vroeg?”
De bekendste analyticus van Nederland heeft ’s nachts na het toiletbezoek een misstap gemaakt. Met breuken in zijn gezicht, in de arm en een zware hersenschudding moet hij in het ziekenhuis blijven en geopereerd worden. ,,Isabelle zei aan de telefoon: dit gebroken, dat gebroken. En daarna: wat reageer je koeltjes? Nou, zei ik, de vorige keer dat ik te horen kreeg dat er iemand van de trap gevallen was, dacht ik aan een gebroken arm, maar was mijn moeder dood. Dus ik vind dit wel meevallen.”
Luchtigheid
Het is het eerste én, benadrukken ze, ook het laatste interview dat Johan (70) en Marieke Derksen (40) samen geven. Senior is al jaren een publiek figuur, eerst als hoofdredacteur van Voetbal International, de laatste 20 jaar als voetbalanalyticus op televisie met collega’s René van der Gijp en Wilfred Genee. Marieke Derksen is sportboekenuitgever, de laatste jaren bij uitgeverij Overamstel, samen met Michel van Egmond, die bestsellers als Gijp, Kieft en Topshow op zijn naam heeft staan. ,,Het is mij aangeraden mij meer te profileren. Ik heb jarenlang tegen alles ‘nee’ gezegd. Maar ja, als je al die mensen in hun boekjes hun hart laat blootleggen, is het niet helemaal eerlijk als mevrouw alleen maar achter haar bureautje zit. Maar ik probeer het wel met een beetje spot en luchtigheid te doen, hoor.”
Maar met z’n tweeën een interview, dat doen we één keer. Het moet niet te klef worden
Johan: ,,Dat is in ieder geval één goede karaktereigenschap die wij delen, zelfspot. We vinden niet dat we het allemaal uitgevonden hebben.”
Marieke: ,,Maar met z’n tweeën een interview, dat doen we één keer. Het moet niet te klef worden.”
Klef, het past totaal niet bij de voetbalanalyticus Derksen die al jaren geen blad voor de mond neemt in welk programma dan ook. Vorig jaar stroomden de bedreigingen binnen toen hij zich uitsprak over Feyenoord-speler Orkun Kökcü die als international voor Turkije koos.
Johan: ,,In Nederland geboren, hier zijn opleiding gehad en geprofiteerd van de sociale omstandigheden. Dan tóch kiezen voor Turkije. Ik vond dat gek. De volgende dag ben ik al gebeld door iemand van Talpa dat er bedreigingen binnenkwamen. Sindsdien heb ik bewaking. Word ik keurig opgewacht en na elke uitzending naar de snelweg gebracht. Dat is lief van Talpa, maar in Grolloo laat ik gewoon elke dag de hond uit. Dus als die Turken willen, kunnen ze me liquideren wanneer ze willen.”
Marieke, maak jij je geen zorgen?
,,Als journalist was het erger. Toen hebben we ook weleens politiebescherming thuis gehad. Hij deed daar zelf nuchter over, dan voel je die dreiging als kind ook niet echt.”
De voetbalanalyticus kennen we al jaren. Hoe was Johan als vader?
Marieke: ,,Vrienden en vriendinnen kwamen graag bij ons. Veel vaders waren van die saaie mannen die de hele dag de krant zaten te lezen. Jij maakte altijd lol met ons. De clown, de entertainer. Alles kon, alles mocht.”
Johan: ,,We hadden een verkleedkist.”
Marieke: ,,En een hele voorraad Theo en Thea-tandjes in de keukenla.
Wij hebben jarenlang tot treurens toe met Theo en Thea-tandjes tegen elkaar zitten praten.”
Johan: ,,Omdat zij enig kind was, vonden wij het wel belangrijk dat iedereen welkom was. Het was bij ons de zoete inval.”
Had dat met je eigen opvoeding te maken?
Johan: ,,Jazeker. Ik werd vroeger zelf zo kort gehouden. Mijn vader bepaalde alles voor mij. Ik mocht geen drummer worden, geen lang haar. Ik moest naar de kerk. Het was oorlog thuis. Toen ik op mijn zestiende naar dat jeugdinternaat van Go Ahead Eagles kon, was ik weg. En ik nam me voor: als ik zelf ooit vader word, geef ik mijn kinderen alle vrijheid. Op een gegeven moment wilde zij theater-, film- en televisiewetenschappen gaan studeren. Bij studies of economie lagen de banen voor het oprapen, maar zij wilde dat. Dan mag dat.”
,,Toen ik in militaire dienst ging, was het weer raak. Dat een jongen van je eigen leeftijd tegen je zegt: ga eens in de houding staan als je tegen me praat. Op basis van een streep op zijn mouw. Ik dacht: als ik hieruit ben, pik ik nooit meer autoritair gezag, van niemand. Ik ben allergisch voor dat verkeerde toontje.”
Marieke: ,,Ik ben door jou heel antiautoritair geworden. Ik kan heel slecht tegen mensen die op hun functie staan. Dan word ik heel zenuwachtig. Tegendraads, ook.”
Johan: ,,Zij heeft haar moeder en mij van kinds af aan bij onze voornaam genoemd. Heel normaal, want ik heet Johan en haar moeder heette Linda. Vonden mensen gek.”
Marieke: ,,Vinden nog steeds veel mensen. Ik kan nog steeds niet tegen de woorden mama en papa. Om te kotsen. Het is ook meer een functie, vind ik.”
Wat voor jeugd beleefde je?
Marieke: ,,Een heel normale. Nu hoor je vaak dat vaders niet thuis zijn. Dat dat een trauma is. Nou, Johan was sportjournalist en die was altijd aan het werk. Als dat jouw kader is, dan is er helemaal niets aan de hand. We gingen heus op vakantie, maar niet heel veel. En af en toe naar een pretpark.”
Pretpark?
Marieke: ,,De Efteling, Duinrell…”
Johan: ,,Bobbejaanland, in zo’n boomstam door het water.”
Marieke: ,,Nou jij durfde nergens in hè. Ik had mijn moeder nodig om in een attractie te gaan.”
Johan: ,,In Drievliet, meen ik, was zo’n waterglijbaan. Was ik zo zwaar, bleef ik in vastzitten. Was het tik, tik, tik, al die kinderen achter mij. Kwamen klem te zitten. Moest ik mezelf naar voren trekken.”
Marieke: ,,Traumaaaatisch voor mij. Nee hoor, lachen.”
Johan: ,,Of in de Ardennen. Kwamen we ook vast te zitten in een kajak die de grond raakte.”
Marieke; ,,Nu lijkt het alsof we heel avontuurlijk zijn. Zo’n uitstapje was twee, drie keer per jaar, hoor. Jij moest in het weekend werken en zat ’s zomers sowieso om het jaar op een WK of EK.”
Wat kreeg je mee van zijn werk in de sport en interesse in muziek?
Marieke: ,,Nooit ging ik mee naar sportwedstrijden. Vitesse-RBC, nooit geweest.”
Johan: ,,Dat is werk, dat doe je niet.”
Marieke: ,,Als kind rommelde ik graag in zijn platenkast. Bob Dylan, Otis Redding en The Band, dat waren favoriete bands. Ik was bij elke show in Nederland waar een jaren 60-artiest optrad. Toen ik van de lagere school kwam, had ik al twintig keer Van Morrisson live gezien. Brown eyed girl, ik kan ’t niet meer horen. En later, toen we met z’n tweeën waren, bleven we gaan naar optredens. Stonden we om 19.00 uur in een boerenschuur om The Animals te zien die dan pas om 00.30 uur kwamen. Was ik dertien, veertien.”
Twaalf jaar was Marieke Derksen toen Linda, haar moeder, overleed na een val van een trap bij het tillen van verhuisdozen. Johan Derksen vond zijn vrouw bij thuiskomst van zijn werk. Er brak een moeizame tijd aan. ,,Het was een enorme klap. En ik zat ook met de verantwoordelijkheid. Hoe kon ik werken en van huis zijn, als zij uit school kwam? We zijn toen verhuisd. Terug naar Gouda om dichtbij het werk te zitten, de redactie van Voetbal International, maar ik kan een kind van twaalf niet thuis achterlaten.”
Ik las dat je ging wassen, strijken en koken..
Johan: ,,Op een gegeven moment toen ik alleen was, moest dat wel.”
Marieke: ,,Chicken Tonight met schnitzels erdoorheen. Leuk geprobeerd. Het was aandoenlijk. Kijk die man dat nou eens proberen.”
Johan: ,,Er schuilt geen grote kok in mij. We konden dan wel gebruikmaken van alle bezorgdiensten. Maar ik zat met een ander probleem. Na Amnesty International en Greenpeace kwam nu de vegetarische periode van haar.”
Marieke: ,,Ik heb nog nooit zoveel champignons gevroten in mijn leven.”
Johan ,,Op een gegeven moment deed ik iets wat totaal verkeerd uitpakte. Ik haalde een vrouw in huis om de situatie enigszins te herstellen. Een kennis van vroeger.
Ik heb nog nooit zoveel champignons gevroten in mijn leven
Een gezinshulp?
Marieke: ,,Nee, geen gezinshulp, nee. Deed ze maar iets. Hij ging met haar trouwen.”
Johan: ,,Nou, ze zou mij in principe eerst helpen, maar ik kreeg iets met haar. Dat liep heel snel fout. Marieke had daar begrijpelijkerwijs grote moeite mee.”
Marieke: ,,Ik was twaalf hè. Mijn moeder was zo plotseling overleden. Ik was nog helemaal in shock. Je weet niet wat je overkomt. Maar ik snap als man van die leeftijd uit die generatie, dat je denkt, snel de situatie herstellen zoals het is, was, want dan is het weer goed. Volgens mij hebben heel veel mannen dat, ook die gaan scheiden. Snel weer een gezin, dan maar een tweede leg.”
Johan: ,, Alle karakters botsten. Het was een hel. Daar moest een eind aan komen. Ik zat wel met een schuldgevoel. Ik had het allemaal zelf bedacht. Na een half jaar ging ik dus echtscheiding aanvragen. Bleek ze ook nog zwanger te zijn. Daar is mijn andere dochter uit voortgekomen. We hebben goed contact. Anoeska woont in Londen. Werkt in de bankenwereld. Ik zoek haar regelmatig op.”
Dreigde jij niet te ontsporen. Je was een puber…
Marieke: ,,Ik had net Broodje Gezond gelezen van Bart Chabot over Herman Brood. Interessant. Ik zocht ook de grenzen op. Ik weet nog goed dat ik naar Johan stapte. ‘Ik moet je iets ergs vertellen’. Johan dacht aan een tienerzwangerschap’. Het was een tatoeage. Nou, dat vond’ie wel rock ’n roll’. Op mijn zestiende verjaardag.”
Johan: ,,Ik heb één keer ingegrepen. Drie weken later. Kwam je thuis met zo’n spijker door je tong.”
Marieke: ,,Piercings waren nog niet zo in de mode.”
Johan: ,,Dat kostte honderd gulden. Heb ik haar opnieuw honderd gulden gegeven als ze hem eruit liet halen.”
Ik heb één keer ingegrepen. Kwam je thuis met zo’n spijker door je tong
Niet lang daarna vertrok jij naar Amerika.
Marieke: ,,Ik ging de highschool doen in Oklahoma. Achteraf is dat goed geweest want er was een avondklok en je niet mag drinken voor je 21e. Ik had echt kunnen ontsporen. Dat zat in mijn karakter. Ik weet nog goed dat jij na een tijdje belde. Je had een jonge vriendin (Isabelle, zijn huidige vrouw). Ze stonden in Amerika ineens voor mijn neus, nota bene op school. Ik dacht: wie is er nou dan dood? Maar ik heb toch helemaal geen verdere familie?”
Johan: ,,We waren een dag eerder in Memphis getrouwd.”
Marieke: ,,Hadden ze mij niet verteld.”
Ruim 23 jaar later belt Isabelle met Marieke dat Johan van de trap gevallen is en bont en blauw in het ziekenhuis ligt.
Johan: ,,Natuurlijk gingen mijn gedachten ook naar mijn eerste vrouw. Ik had ook dood kunnen zijn, maar voor Isabelle was het een vreselijke ervaring. Zij vond mij onderaan de trap. Een bloedbad. Mijn linkeroog er half uit. Hond in paniek. Een ambulance die niet bleek te starten. Moest ze weer gaan bellen. Ik kreeg daar weinig van mee. Kwam pas bij in het ziekenhuis.”
Marieke: ,,Toen Wilfred Genee het meldde ’s middags in zijn radioprogramma werd het een soort nationaal circus. ’s Avonds had ik drieduizend berichten op mijn telefoon. Zwaar overdreven natuurlijk.”
Johan, ironisch: ,,Nou, nee, hoor, dat vond ik niet.”
Marieke: ,,We zijn nog bezig geweest met een stille tocht.”
Johan: ,,Maar konden geen mensen vinden die mee wilden lopen.”
Marieke: ,,Nou, aan aandacht kwam je niet tekort. Het leek bij jullie thuis wel een crematorium, zoveel bloemen en fruitmanden. Mensen die zelf kaartjes maakten kwamen naar dat dorp om ze door de brievenbus deden. Je had dozen vol. Echt hartverwarmend.”
Johan: ,,Ik wist niet dat ik zoveel vrienden had.”
https://www.ad.nl/show/de(...)rapongeluk~a58e9db3/Leuk