ONZ Onzin voor je leven!
Vrolijkheid troef in dit lieve forum vol humor.
Ja die is echt nicequote:Op zaterdag 13 april 2019 15:45 schreef murp het volgende:
eNB IK HEB HEEL VEEL MOEITE IN DE OP GESTOPT
Zonder wrijving geen glans
quote:
daydrunk?quote:
eNB IK HEB HEEL VEEL MOEITE IN DE OP GESTOPT
Ik wacht op tetten 
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Teleurstellendquote:
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
In een spoiler?quote:Op zaterdag 13 april 2019 15:57 schreef haags_kwartiertje het volgende:
[..]
Weet ik, maar waar ik nu zit is dat ff nie geoorloofd zeg maar
Mietjequote:
[..]
Weet ik, maar waar ik nu zit is dat ff nie geoorloofd zeg maar
Ik hoor een jou-probleem en niet een mij-probleem.quote:
[..]
Weet ik, maar waar ik nu zit is dat ff nie geoorloofd zeg maar
quote:Op zaterdag 13 april 2019 16:00 schreef -mosrednA het volgende:
[..]
Nee ik kan ff geen tieten zien atm
quote:
Zonder wrijving geen glans
Ja nee kloptquote:
[..]
Ik hoor een jou-probleem en niet een mij-probleem.
Zonder wrijving geen glans
Op
Kan iemand mij informatie over kiwi's geven?
Deze user is best OK als je hem normaal aanspreekt via DM.
Met schil etenquote:
Kan iemand mij informatie over kiwi's geven?
Kappequote:
Kan iemand mij informatie over kiwi's geven?
Zonder wrijving geen glans
De kiwi of Chinese kruisbes (Actinidia chinensis) is de eetbare vrucht van een snel groeiende slingerende klimplant. De vruchten van de gewone kiwi zijn gewoonlijk langwerpig ovaal van vorm, hebben helder vruchtvlees met een witte kern en een ring van zwarte pitjes rondom deze kern. Schijfjes kiwi worden vaak als decoratieve garnering van gebak, salades en dergelijke gebruikt, maar de vrucht kan ook in zijn geheel worden gegeten (met of zonder schil).
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
quote:
De kiwi of Chinese kruisbes (Actinidia chinensis) is de eetbare vrucht van een snel groeiende slingerende klimplant. De vruchten van de gewone kiwi zijn gewoonlijk langwerpig ovaal van vorm, hebben helder vruchtvlees met een witte kern en een ring van zwarte pitjes rondom deze kern. Schijfjes kiwi worden vaak als decoratieve garnering van gebak, salades en dergelijke gebruikt, maar de vrucht kan ook in zijn geheel worden gegeten (met of zonder schil).
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
Zonder wrijving geen glans
Niet gelezenquote:
De kiwi of Chinese kruisbes (Actinidia chinensis) is de eetbare vrucht van een snel groeiende slingerende klimplant. De vruchten van de gewone kiwi zijn gewoonlijk langwerpig ovaal van vorm, hebben helder vruchtvlees met een witte kern en een ring van zwarte pitjes rondom deze kern. Schijfjes kiwi worden vaak als decoratieve garnering van gebak, salades en dergelijke gebruikt, maar de vrucht kan ook in zijn geheel worden gegeten (met of zonder schil).
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
nog niet misschienquote:
[..]
Heb jij het helema gelezen?
Goed verhaal. Lekker kort.quote:
De kiwi of Chinese kruisbes (Actinidia chinensis) is de eetbare vrucht van een snel groeiende slingerende klimplant. De vruchten van de gewone kiwi zijn gewoonlijk langwerpig ovaal van vorm, hebben helder vruchtvlees met een witte kern en een ring van zwarte pitjes rondom deze kern. Schijfjes kiwi worden vaak als decoratieve garnering van gebak, salades en dergelijke gebruikt, maar de vrucht kan ook in zijn geheel worden gegeten (met of zonder schil).
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
And so is the past
Op donderdag 15 juni 2017 16:53 schreef Cyan9 het volgende:
IJsbeer is inderdaad officieel cute. :D
Op donderdag 30 juli 2020 16:27 schreef Guanabana het volgende:Houdt @:ijs_beer een beetje van ouder? En dan niet 40 jaar ouder, maar laten we zeggen bijvoorbeeld, iets van 5 jaar ouder?
IJsbeer is inderdaad officieel cute. :D
Op donderdag 30 juli 2020 16:27 schreef Guanabana het volgende:Houdt @:ijs_beer een beetje van ouder? En dan niet 40 jaar ouder, maar laten we zeggen bijvoorbeeld, iets van 5 jaar ouder?
Dankjewel.quote:
De kiwi of Chinese kruisbes (Actinidia chinensis) is de eetbare vrucht van een snel groeiende slingerende klimplant. De vruchten van de gewone kiwi zijn gewoonlijk langwerpig ovaal van vorm, hebben helder vruchtvlees met een witte kern en een ring van zwarte pitjes rondom deze kern. Schijfjes kiwi worden vaak als decoratieve garnering van gebak, salades en dergelijke gebruikt, maar de vrucht kan ook in zijn geheel worden gegeten (met of zonder schil).
Kiwi
Kiwi (fruit)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade: Asteriden
Orde: Ericales
Familie: Actinidiaceae
Geslacht: Actinidia
Soort
Actinidia chinensis
Planch. (1847)
Tweeslachtige bloem
Voedingswaarde Bewerken
De kiwi is heel voedzaam. Hij bevat meer vitamine C (1 kiwi = 166% van de dagelijkse behoefte) dan veel andere fruitsoorten en is een goede kaliumbron. Kiwi's bevatten ook het cholesterolverlagende pectine, verder aminozuren, bètacaroteen, foliumzuur, magnesium, koper, zink, fosfor, mangaan, vitamine A en is het een vetarme bron van vitamine E. Verder bevatten ze koolhydraten, eiwitten en zeer weinig vet. De kiwi kan niet met melkproducten gegeten worden, omdat het enzym actinidine de eiwitten afbreekt en het geheel een bittere smaak geeft. Ditzelfde enzym breekt ook gelatine af. Het kan wel gebruikt worden in marinades, omdat het het vlees al enigszins verteert en malser maakt. Het enzym verdwijnt door de kiwi te blancheren.
Herkomst Bewerken
Oorspronkelijk komt de kiwi uit China, waar de vrucht al vele eeuwen bekend is. In 1906 werden wat zaden naar Nieuw-Zeeland gehaald. Uit de planten die uit deze zaden groeiden, selecteerden enkele Nieuw-Zeelandse tuinders de eerste rassen. De naam luidde toen nog Chinese kruisbes. Pas in 1959[1], toen de kiwi voor Nieuw-Zeeland een belangrijk exportproduct werd, werd hij in het kader van de internationale marketing hernoemd naar de bekende inlandse loopvogel: de kiwi. Hierbij speelde ook het bruine, harige en eivormige uiterlijk van de vrucht mee, dat aan de eveneens bruine en eivormige vogel doet denken.[2]
Gedurende de zomer komen 75% van alle kiwi's nog steeds uit Nieuw-Zeeland.[bron?] Ook in de Amerikaanse staat Californië wordt de fruitsoort op grote schaal verbouwd en ook Chili, Italië en Frankrijk exporteren de vruchten. Doordat de landen in verschillende perioden oogsten en door de goede bewaarmogelijkheden is de kiwi het hele jaar door verkrijgbaar.
Foto's (genomen in België) van kiwiplant, mannelijke bloem (kan ook wit zijn) en jonge vrucht
Handel en consumptie Bewerken
De kiwi is voor de handel een makkelijk product: hij kan maandenlang gekoeld bewaard worden zonder verlies van smaak en vitamines. Hoe rijper de kiwi, hoe gemakkelijker hij te eten is. Ze worden vaak onrijp aangeboden, maar dan is de smaak zurig en de nasmaak onprettig. Ook kunnen de pitjes een 'ijzersmaak' op de tanden achterlaten. Een kiwi kan men thuis verder laten rijpen op kamertemperatuur, niet in direct zonlicht en niet te dicht in de buurt van ander fruit. Een rijpe kiwi is licht indrukbaar. De kiwi kan worden geschild of worden gehalveerd en uitgelepeld voor consumptie.
Teelt Bewerken
De kiwi gedijt in een gematigd klimaat zoals onder meer Nieuw-Zeeland dat heeft. Bij de tweehuizige rassen kan één mannelijke plant maximaal acht vrouwelijke planten goed bestuiven. De bestuiving vindt voornamelijk plaats via insecten.
De meeste rassen zijn in het Nederlandse klimaat niet volledig winterhard. Met name voor jonge planten is bescherming tegen strenge vorst nodig. Daarna is de winterhardheid meestal toereikend, al kan in strenge winters wel schade optreden.
De kiwi is een slingerende klimplant en groeit uitermate krachtig. De planten worden op zeer ruime afstand (> 6 m) uit elkaar geplant en dienen te worden geleid tegen een muur, hekwerk of pergola. In de commerciële teelt worden hiervoor diverse constructies gebruikt die speciaal voor dit doel worden gemaakt. Snoeien is jaarlijks noodzakelijk om te voorkomen dat de planten te hard groeien en weinig vruchten vormen. Het duurt 3 tot 5 jaar na het aanplanten voordat er vruchten worden gevormd. Daarna kan er met de juiste verzorging elk jaar rijkelijk geoogst worden.
De vruchten hangen lang aan de plant voordat ze rijp zijn. Meestal worden ze onrijp geplukt voor een betere bewaarbaarheid en transporteerbaarheid. In Nederland is het, op een enkele uitzondering na, niet mogelijk om de vruchten aan de plant te laten rijpen. Om toch rijpe vruchten te krijgen worden de kiwi's zo laat mogelijk geplukt (zo vlak mogelijk voor het moment dat de nachtvorsten in oktober/november invallen) en vervolgens samen met bijvoorbeeld rijpe appels of bananen op een schaal gelegd en in een (plastic) zak verpakt. Deze zak wordt op een donkere plek met kamertemperatuur geplaatst. Hierbij duurt het ongeveer een week om de kiwi's af te rijpen, door de vorming van ethyleengas door de appels en de bananen. Een andere manier om rijpe vruchten in Nederland te krijgen is door de vruchten aan de plant te laten hangen tot hij, na de eerste vorst, zijn blad verloren heeft; op deze manier kunnen de rijpe kiwi's tot in januari geplukt worden.
Rassen Bewerken
Kiwibloesem in Iran
De kiwi wordt van oudsher tot de soort Actinidia chinensis gerekend. Sinds kort wordt er echter wetenschappelijk onderscheid gemaakt tussen de soorten Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis. Naast deze twee soorten zijn er nog meer Actinidia-soorten die eetbare vruchten leveren. Hiervan is de mini-kiwi (Actinidia arguta) het bekendst.
Tot de soort Actinidia deliciosa worden de variëteiten gerekend met helder groen vruchtvlees en een harige schil. Ook de takken en de bladeren van de planten zijn behaard. De meeste commercieel geteelde rassen behoren op dit moment tot deze soort. Zij zijn genetisch hexaploïd (2n = 6x = 174).
Tot de soort Actinidia chinensis worden de variëteiten gerekend met een vrijwel onbehaarde vruchtschil en vrijwel onbehaarde takken en bladeren. De kleur van het vruchtvlees varieert van geel tot lichtgroen en is bij sommige variëteiten rood gekleurd rondom de kern. Zij zijn genetisch diploïd of tetraploïd (2n = 2x = 58 of 2n = 4x = 116).
Vrijwel alle kiwirassen zijn tweehuizig. Mannelijke en vrouwelijke bloemen komen dus op verschillende planten voor. Hierdoor moet minimaal één mannelijke plant en één vrouwelijke plant worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen. In de bloemen van mannelijke planten zijn de meeldraden goed ontwikkeld en de stampers onderontwikkeld. Bij de vrouwelijke planten is het omgekeerde het geval: in de bloemen zijn de stampers goed ontwikkeld en de meeldraden onderontwikkeld. Er zijn ook enkele eenhuizige (tweeslachtige) rassen bekend. Hierbij zijn in de bloemen zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Bij een eenhuizig ras hoeft er dus maar één plant te worden aangeplant om vruchten te kunnen krijgen.
Vrouwelijke rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
De wereldproductie van groene kiwi's wordt vrijwel geheel beheerst door het ras Hayward, dat tot de soort Actinidia deliciosa wordt gerekend. Hayward werd aan het begin van de 20e eeuw geselecteerd uit het eerste materiaal dat in Nieuw-Zeeland werd geïntroduceerd. Nadat de Nieuw-Zeelandse inspanningen de wereldwijde doorbraak van de kiwi tot gevolg hadden, werd Hayward marktleider vanwege de goede eigenschappen van de vruchten, namelijk de goede vruchtgrootte, de goede bewaarbaarheid, de goede transporteerbaarheid en de goede smaak. Voor de teler heeft het ras echter een aantal nadelige eigenschappen ten opzichte van andere rassen, namelijk: het late rijpingstijdstip. Het duurt wat langer voordat de planten in productie komen en als de planten eenmaal in productie zijn blijft de totaalopbrengst wat lager dan bij andere rassen. Voor de buitenteelt in Nederland rijpt Hayward eigenlijk te laat.
In Japan is de Koryoku cultivar het meest populair. De Koryoku is een Japanse selectie afkomstig van een zaailing van Hayward. De vruchten zijn vroeger rijp dan de Hayward en hebben een hoog suikergehalte.
De rassen Allison, Abbott, Bruno en Monty, die ook in Nieuw-Zeeland uit het eerst geïntroduceerde materiaal werden geselecteerd, spelen door het succes van Hayward in de internationale handel geen rol meer. Voor teelt in particuliere tuinen kunnen deze rassen echter nog wel interessant zijn, omdat ze vroeger rijpen.
Uit Zwitserland komt het ras Starella dat een winterhardere variant van Abbott zou zijn.
Latere pogingen in Nieuw-Zeeland (waarbij opnieuw vers materiaal uit China werd geïntroduceerd), alsmede pogingen in andere landen (onder andere Italië, Japan en de USA) hebben er nog niet toe geleid dat Hayward zijn eerste positie heeft moeten prijsgeven.
In China zelf zijn eveneens nieuwe selecties gemaakt uit in het wild verzameld materiaal. De bekendste daarvan is het ras Qinmei dat is geselecteerd uit de Qinling Shan. Qinmei wordt naast Hayward momenteel veel aangeplant in China. Geen van de nieuwe Chinese rassen spelen echter internationaal een rol van betekenis.
In Italië ontstond een knopmutant van Hayward met gladde vrijwel haarloze vruchten. Deze is onder de naam Top Star geïntroduceerd. De planten groeien veel minder sterk dan het moederras Hayward en vragen daardoor minder snoeiwerkzaamheden in de zomer. Deze mutant is tot nu toe niet doorgebroken.
In Italië ontstond eveneens een andere mutant van Hayward die 30 tot 45 dagen eerder rijpt dan het moederras maar voor het overige dezelfde kenmerken heeft. Dit ras draagt officieel de naam Convi 97001, doch wordt onder de merknaam Green Light op de markt gebracht. Mogelijk dat van deze mutant de vruchten onder Nederlandse omstandigheden rijp kunnen worden aan de plant.
Tweeslachtige rassen (Actinidia deliciosa) Bewerken
Voor particuliere tuinen worden soms eenhuizige (tweeslachtige) rassen aangeboden, zoals Jenny (ook wel Boskoop genoemd) en Solo. Bij de bloemen van deze rassen zijn zowel de meeldraden als de stampers ontwikkeld. Hierdoor hoeft niet langer een vrouwelijke en een mannelijke plant te worden geplant om vruchten te verkrijgen. Al deze eenhuizige rassen geven kleinere vruchten. Als een eenhuizig ras wordt bestoven door een zuiver mannelijk ras, dan kan de vruchtgrootte toenemen. Het formaat blijft echter kleiner dan van de zuiver vrouwelijke rassen. Het is niet uitgesloten dat door veredeling in de toekomst eenhuizige rassen op de markt zullen komen die wel grote vruchten dragen. Op dit moment is het planten van een zuiver vrouwelijk ras met een gelijk bloeiend mannelijk ras meer aan te bevelen, mits de ruimte het natuurlijk toelaat.
Vrouwelijke rassen (Actinidia chinensis) Bewerken
Inmiddels heeft Nieuw-Zeeland het ras Hort-16A geïntroduceerd. Dit ras wordt onder de merknaam Zespri Gold op de markt gebracht (tegelijkertijd is het ras Hayward omgedoopt tot Zespri Green). Hort 16-A is een diploïd ras dat wordt gerekend tot de soort Actinidia chinensis en is daarmee het eerste commerciële ras dat tot deze soort wordt gerekend. Het ras heeft vrijwel gladde bruine vruchten met geelachtig vruchtvlees en een zoete smaak. Doordat de vruchten een beetje taps toelopen, hebben ze een bijzondere vorm en een hoge herkenningswaarde voor de consument. Hort-16A geniet wettelijke bescherming en mag alleen worden geteeld door telers die bij de marketingorganisatie Zespri zijn aangesloten. Hiermee wordt getracht te voorkomen dat andere landen het succes zullen kopiëren zoals destijds met Hayward gebeurde. Hoewel Hort-16A gevoeliger is gebleken voor beschadigingen door transport, is het ras toch doorgebroken door de goede smaak en de hoge herkenningswaarde. Bovendien heeft dit ras een hogere opbrengst dan Hayward. Veel Nieuw-Zeelandse Hayward-plantages zijn inmiddels door middel van omenten overgeschakeld naar Hort-16A.
Er zijn nog enkele andere vrouwelijke kiwirassen welke behoren tot de soort Actinidia chinensis, zoals: Lushanxiang (geel vruchtvlees), Sanuki Gold (geel vruchtvlees), Yellow Queen (geel vruchtvlees), Kuimi (groen vruchtvlees), Rainbow Red (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rondom de kern), Hongyang (lichtgroen vruchtvlees met rode ring rond de kern), Kosen (groen vruchtvlees met rode ring rondom de kern). Deze rassen zijn vaak bekend onder verschillende lokale benamingen, hetgeen veel verwarring kan geven. Geen van deze rassen heeft op dit moment serieuze commerciële betekenis gekregen.
Vrouwelijke rassen (soortkruisingen) Bewerken
In Japan wordt het vrouwelijke ras Sanryoku geteeld. Deze is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia deliciosa en Actinidia chinensis.
Het ras Shinzan is ontstaan uit een soortkruising tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa.
Van het ras Kosui wordt vaak beweerd dat het een soortkruising is tussen Actinidia arguta (mini-kiwi) en Actinidia deliciosa, doch aan de hand van wetenschappelijk onderzoek is aangetoond dat dit zeer waarschijnlijk niet correct is. Waarschijnlijk is Kosui een soortkruising tussen Actinidia rufa en Actinidia chinensis.
Voor zover bekend, is geen enkele van deze soortkruisingen op de Europese markt beschikbaar.
Mannelijke rassen Bewerken
Vrouwelijke kiwirassen moeten voor de vruchtzetting bestoven worden door mannelijke rassen. Aan een mannelijk ras worden enkele eisen gesteld. Zo moet een mannelijk ras uitbundig bloeien, moeten de bloemen veel stuifmeel leveren, moet het stuifmeel van goede kwaliteit zijn en moet de bloeiperiode bij voorkeur een zo lang mogelijke periode beslaan. Bij een lange bloeiperiode is de kans op overlap met het te bestuiven vrouwelijke ras immers het grootst. Voor de diverse vrouwelijke rassen en voor de diverse lokale omstandigheden zijn verschillende mannelijke rassen geselecteerd. Enkele mannelijke rassen zijn: Matua, Tomuri, Atlas en Autari.
Matua en Tomuri behoren tot de klassieke Nieuw-Zeelandse rassen welke werden geselecteerd uit het eerst geïntroduceerde materiaal. Matua was met zijn vroegere bloei bedoeld voor de vroeger bloeiende vrouwelijke rassen Bruno, Allison en Abbott. Tomuri bloeit later en was daarmee bedoeld voor de later bloeiende vrouwelijke rassen Hayward en Monty. Van Tomuri is bekend dat deze soms minder uitbundig kan bloeien. Autari is een Italiaans ras welke voor lokale omstandigheden werd geselecteerd voor de bestuiving van Hayward.
De bovengenoemde mannelijke rassen behoren allen tot Actinidia deliciosa, maar zijn ook geschikt voor de bestuiving van vrouwelijke rassen van de soorten Actinidia chinensis en Actinidia arguta (mini-kiwi). Voor de bestuiving van Hort-16A worden in Nieuw-Zeeland mannelijke rassen gebruikt van de soort Actinidia chinensis, omdat Hort 16A erg vroeg bloeit en de bloeiperiode van deze mannelijke rassen daarmee overlapt.
Van Actinidia arguta (mini-kiwi) bestaan ook mannelijke rassen waarvan het voordeel is dat ze zeer winterhard zijn, doch ze leveren minder stuifmeel dan de mannelijke Actinidia deliciosa-rassen.
Ook is het mogelijk om vrouwelijke rassen te bestuiven met een eenhuizig (tweeslachtig) ras. Dit heeft als voordeel dat de stuifmeel leverende plant ook (kleine) vruchten zal dragen. De meeste eenhuizige rassen leveren echter stuifmeel van slechtere kwaliteit, waardoor bestuiving via een speciaal daarvoor geselecteerd mannelijk ras veel betere resultaten zal opleveren.
Precies wat ik wilde weten
Deze user is best OK als je hem normaal aanspreekt via DM.
Jij weet ook niet hoe je bagger juist erger maakt he?quote:
Deze user is best OK als je hem normaal aanspreekt via DM.
Nee, ik ga voor kwaliteit.quote:
[..]
Jij weet ook niet hoe je bagger juist erger maakt he?
Zonder wrijving geen glans
NEEquote:
[..]
Dit werkt niet helemaal lekker.
Zullen we hem helpen?quote:
haha murp is helemaal van het padje af
Zonder wrijving geen glans
Aldus de man met 600k posts in menquote:
[..]
Nee, ik ga voor kwaliteit.
Deze user is best OK als je hem normaal aanspreekt via DM.
240kquote:
[..]
Aldus de man met 600k posts in men
Ga maar weer opnieuw tellen
Zonder wrijving geen glans
Teregte klagtquote:
[..]
Ik sta altijd klaar voor murp
maar niet voor koala's
Zonder wrijving geen glans
Ik heb er weinig ervaring mee.quote:
[..]
Koala's zijn fucking vreselijke dieren.
Zonder wrijving geen glans
Koalas are fucking horrible animals. They have one of the smallest brain to body ratios of any mammal, additionally - their brains are smooth. A brain is folded to increase the surface area for neurons. If you present a koala with leaves plucked from a branch, laid on a flat surface, the koala will not recognise it as food. They are too thick to adapt their feeding behaviour to cope with change. In a room full of potential food, they can literally starve to death. This is not the token of an animal that is winning at life. Speaking of stupidity and food, one of the likely reasons for their primitive brains is the fact that additionally to being poisonous, eucalyptus leaves (the only thing they eat) have almost no nutritional value. They can't afford the extra energy to think, they sleep more than 80% of their fucking lives. When they are awake all they do is eat, shit and occasionally scream like fucking satan. Because eucalyptus leaves hold such little nutritional value, koalas have to ferment the leaves in their guts for days on end. Unlike their brains, they have the largest hind gut to body ratio of any mammal. Many herbivorous mammals have adaptations to cope with harsh plant life taking its toll on their teeth, rodents for instance have teeth that never stop growing, some animals only have teeth on their lower jaw, grinding plant matter on bony plates in the tops of their mouths, others have enlarged molars that distribute the wear and break down plant matter more efficiently... Koalas are no exception, when their teeth erode down to nothing, they resolve the situation by starving to death, because they're fucking terrible animals. Being mammals, koalas raise their joeys on milk (admittedly, one of the lowest milk yields to body ratio... There's a trend here). When the young joey needs to transition from rich, nourishing substances like milk, to eucalyptus (a plant that seems to be making it abundantly clear that it doesn't want to be eaten), it finds it does not have the necessary gut flora to digest the leaves. To remedy this, the young joey begins nuzzling its mother's anus until she leaks a little diarrhoea (actually fecal pap, slightly less digested), which he then proceeds to slurp on. This partially digested plant matter gives him just what he needs to start developing his digestive system. Of course, he may not even have needed to bother nuzzling his mother. She may have been suffering from incontinence. Why? Because koalas are riddled with chlamydia. In some areas the infection rate is 80% or higher. This statistic isn't helped by the fact that one of the few other activities koalas will spend their precious energy on is rape. Despite being seasonal breeders, males seem to either not know or care, and will simply overpower a female regardless of whether she is ovulating. If she fights back, he may drag them both out of the tree, which brings us full circle back to the brain: Koalas have a higher than average quantity of cerebrospinal fluid in their brains. This is to protect their brains from injury... should they fall from a tree. An animal so thick it has its own little built in special ed helmet. I fucking hate them.quote:
[..]
Ik heb er weinig ervaring mee.
Bedanktquote:
[..]
Koalas are fucking horrible animals. They have one of the smallest brain to body ratios of any mammal, additionally - their brains are smooth. A brain is folded to increase the surface area for neurons. If you present a koala with leaves plucked from a branch, laid on a flat surface, the koala will not recognise it as food. They are too thick to adapt their feeding behaviour to cope with change. In a room full of potential food, they can literally starve to death. This is not the token of an animal that is winning at life. Speaking of stupidity and food, one of the likely reasons for their primitive brains is the fact that additionally to being poisonous, eucalyptus leaves (the only thing they eat) have almost no nutritional value. They can't afford the extra energy to think, they sleep more than 80% of their fucking lives. When they are awake all they do is eat, shit and occasionally scream like fucking satan. Because eucalyptus leaves hold such little nutritional value, koalas have to ferment the leaves in their guts for days on end. Unlike their brains, they have the largest hind gut to body ratio of any mammal. Many herbivorous mammals have adaptations to cope with harsh plant life taking its toll on their teeth, rodents for instance have teeth that never stop growing, some animals only have teeth on their lower jaw, grinding plant matter on bony plates in the tops of their mouths, others have enlarged molars that distribute the wear and break down plant matter more efficiently... Koalas are no exception, when their teeth erode down to nothing, they resolve the situation by starving to death, because they're fucking terrible animals. Being mammals, koalas raise their joeys on milk (admittedly, one of the lowest milk yields to body ratio... There's a trend here). When the young joey needs to transition from rich, nourishing substances like milk, to eucalyptus (a plant that seems to be making it abundantly clear that it doesn't want to be eaten), it finds it does not have the necessary gut flora to digest the leaves. To remedy this, the young joey begins nuzzling its mother's anus until she leaks a little diarrhoea (actually fecal pap, slightly less digested), which he then proceeds to slurp on. This partially digested plant matter gives him just what he needs to start developing his digestive system. Of course, he may not even have needed to bother nuzzling his mother. She may have been suffering from incontinence. Why? Because koalas are riddled with chlamydia. In some areas the infection rate is 80% or higher. This statistic isn't helped by the fact that one of the few other activities koalas will spend their precious energy on is rape. Despite being seasonal breeders, males seem to either not know or care, and will simply overpower a female regardless of whether she is ovulating. If she fights back, he may drag them both out of the tree, which brings us full circle back to the brain: Koalas have a higher than average quantity of cerebrospinal fluid in their brains. This is to protect their brains from injury... should they fall from a tree. An animal so thick it has its own little built in special ed helmet. I fucking hate them.
Zonder wrijving geen glans
quote:Kan ik een adapter met een hoger ampèrage aansluiten?
Ja, u kunt te allen tijde een adapter met een hoger ampèrage dan uw laptop gebruiken. Deze adapter heeft meer vermogen dan de laptop vraagt en zal dus in geen enkel geval overbelast raken of in de beveiliging slaan. Ook wordt de adapter minder belast dan een adapter die op maximaal vermogen moet werken. We raden daarom in veel gevallen aan om een zwaardere adapter aan te schaffen dan de adapter die u origineel bij uw laptop kreeg.
had m nog onder de ctrl+c/ctrl+v vanuit de KLB SC want daar hadden ze het over seks met stoma'squote:
sorry he
HET IS HIER GEEN KLBquote:
[..]
had m nog onder de ctrl+c/ctrl+v vanuit de KLB SC want daar hadden ze het over seks met stoma's
sorry he
Tuurlijk 
Yvonne riep ergens: Static is gewoon Static, je leeft met hem of niet.
Geen verborgen agenda's, trouw, grote muil, lief hartje, bang voor bloed, scheld FA's graag uit voor lul.
Op dinsdag 26 oktober 2021 16:46 schreef Elan het volgende:
Hier sta ik dan weer niet van te kijken Zelfs het virus is bang voor jou.
Geen verborgen agenda's, trouw, grote muil, lief hartje, bang voor bloed, scheld FA's graag uit voor lul.
Op dinsdag 26 oktober 2021 16:46 schreef Elan het volgende:
Hier sta ik dan weer niet van te kijken Zelfs het virus is bang voor jou.
Ga jij nou maar F1 moddenquote:
Yvonne riep ergens: Static is gewoon Static, je leeft met hem of niet.
Geen verborgen agenda's, trouw, grote muil, lief hartje, bang voor bloed, scheld FA's graag uit voor lul.
Op dinsdag 26 oktober 2021 16:46 schreef Elan het volgende:
Hier sta ik dan weer niet van te kijken Zelfs het virus is bang voor jou.
Geen verborgen agenda's, trouw, grote muil, lief hartje, bang voor bloed, scheld FA's graag uit voor lul.
Op dinsdag 26 oktober 2021 16:46 schreef Elan het volgende:
Hier sta ik dan weer niet van te kijken Zelfs het virus is bang voor jou.
Op 
quote:
Ah, eigenlijk was het de bedoeling om elke dag een nieuw deeltje te openen, maarja
faal
Zonder wrijving geen glans
Doe gvd ffe normaalquote:
[..]
Nee anders was het wel drukker hier idd.
Wat een succes
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Lekker!quote:
Ik ga wel even pannenkoeken bakken voor ontbijt. Dan kun je rustig aan de gang murp
Op
Super
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Gezellig
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Wacht ik mee 
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Pizzzaaaa?
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Jaaalalalalaaa Jaaalalalalaaaquote:
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Op
JA, LUID EN DUIDELIJK!quote:
HALLO HALLO HIER SPREEKT DE POLITIE HAHAHAH HIER DE BRANDWEER KUNT U MIJ HOREN
Proost!quote:
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Zondagmiddag zuipen
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Guilty pleasurequote:
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
🙊🙈quote:
Ik mag zelf naakte borsten hier posten als ik zou willen
Ik ben een beetje als Danearys stormborn, mijn macht was me afgepakt en nu ben ik terug met meer macht dan ooit tevoren
[ Bericht 46% gewijzigd door #ANONIEM op 14-04-2019 15:39:36 ]
Dany heeft niet van die lekker tetters die je kan motorboaten....quote:
[ afbeelding ]
Ik ben een beetje als Danearys stormborn, mijn macht was me afgepakt en nu ben ik terug met meer macht dan ooit tevoren
And so is the past
quote:
[ afbeelding ]
Ik ben een beetje als Danearys stormborn, mijn macht was me afgepakt en nu ben ik terug met meer macht dan ooit tevoren
[ Bericht 7% gewijzigd door ToT op 14-04-2019 16:01:41 ]
quote:
[..]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
[ afbeelding ]
quote:master/pass/disgust-incest-daenerys.jpg
https://www.vanityfair.co(...)-daenerys-sex-incestquote:
Over dat tante Daenerys met d'r neefje de koffer in dook afgelopen seizoen!
ah okquote:
[..]
https://www.vanityfair.co(...)-daenerys-sex-incest
Over dat tante Daenerys met d'r neefje de koffer in dook afgelopen seizoen!
Dat heb je wel mooi uitgebeeldquote:
[..]
Maar het was meer voor d'r "Yuck!"-bakkes vanwege die kwarktassen bedoeld in dit geval!
.
Op
Dan ruil ik haar in.quote:
[..]
Wacht maar tot bij jou alles verlept is
And so is the past
Ja je moet idd geen theezakjes hebben.quote:
En sommige users hier houden meer van een stevige worst!
ik ookquote:
[..]
Dat is eng.
Ben wel hyped voor de nieuwe afleveringen
Same here!quote:
[..]
Dat is eng.
Ben wel hyped voor de nieuwe afleveringen
En wij hebben hier ook een probleem:
Heb je gehoord over de website waar je kan voorspellen wie er blijft leven, gaat sterven en wie er een white walker worden?quote:
Gewoon de babyfoon uitzetten tochquote:
[..]
Same here!
En wij hebben hier ook een probleem:
[ afbeelding ]
ja!quote:
[..]
Heb je gehoord over de website waar je kan voorspellen wie er blijft leven, gaat sterven en wie er een white walker worden?
[..]
Gewoon de babyfoon uitzetten toch
Alleen had ik via facebook ingelogd, dus kan ik het niet delen hier
Owjah!quote:
[..]
Heb je gehoord over de website waar je kan voorspellen wie er blijft leven, gaat sterven en wie er een white walker worden?
[..]
Gewoon de babyfoon uitzetten toch
Goed idee!
GoT
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Ben zelf al een draak.quote:Op zondag 14 april 2019 16:44 schreef nogeenoudebekende het volgende:
[..]
Ketter. Draken en tetten!
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oh shitquote:
[..]
ja!
Alleen had ik via facebook ingelogd, dus kan ik het niet delen hier
dat is al jammer, kun je dan niet je naam wijzigen. Heb ik volgens mij wel gedaan Maar alle risico's zijn voor jezelf hoorquote:
En bijdehandte oude dametjes!quote:
[..]
Ketter. Draken en tetten!
Oh ja, niet meer....
We flikkeren er wel een fles melk en een pak luiers naast neer!quote:
[..]
Oh shit
[..]
Maar alle risico's zijn voor jezelf hoor
Carice... soort van.quote:
[..]
En bijdehandte oude dametjes!
And so is the past
Owjah!quote:
Op 
Dat zijn dingen die je niet op je netvlies wil hebben! Of die scène van die knul die Joffrey in dat theaterstuk speelt, die ineens klaagt over wratten op z'n lul!
Dat kwam ÉCHT zo vanuit het niets zo in je bakkes!
Mag het zichzelf voeden en verschonen, beter vroeg onafhankelijk makenquote:
[..]
We flikkeren er wel een fles melk en een pak luiers naast neer!
Ja nou in een ander topic werd me een tijdje geleden dat we hem juist zo snel mogelijk zelfstandig moesten maken!quote:
[..]
Mag het zichzelf voeden en verschonen, beter vroeg onafhankelijk maken
Vond ik niet zo'n heel geslaagd idee; hij kan nog niet eens kruipen!
Sow, tranen met tuiten zeg!
Iedereen weet het altijd beter volgens mij. Gewoon doen wat je zelf belangrijk vindt.quote:
[..]
Ja nou in een ander topic werd me een tijdje geleden dat we hem juist zo snel mogelijk zelfstandig moesten maken!
als ze 9 zijn dan kunnen ze ook nog niets zelf hoorquote:
[..]
Ja nou in een ander topic werd me een tijdje geleden dat we hem juist zo snel mogelijk zelfstandig moesten maken!
Helemaal mee eens!quote:
[..]
Iedereen weet het altijd beter volgens mij. Gewoon doen wat je zelf belangrijk vindt.
Precies, maar ik heb meerdere aanvaringen gehad met mensen hier die het wel ff beter dachten te wisten hoe we hem moesten opvoeden.quote:
[..]
als ze 9 zijn dan kunnen ze ook nog niets zelf hoor
De belhamel in kwestie.
En dat roze speentje is niet omdat we hem voorbereiden gay te gaan worden; we hebben er een paar online besteld en dan krijg je willekeurige kleuren toegestuurd!
Leuke foto!quote:
[ afbeelding ]
De belhamel in kwestie.
En dat roze speentje is niet omdat we hem voorbereiden gay te gaan worden; we hebben er een paar online besteld en dan krijg je willekeurige kleuren toegestuurd!
Haha thx!quote:
Ja elke dag maak je zo veel momenten mee dat je het echt ff wil vastleggen.
Volgens mij hebben we een nieuwe harde schijf van een paar terabyte nodig voor z'n 1e verjaardag!
Leuke fotoquote:
[ afbeelding ]
De belhamel in kwestie.
En dat roze speentje is niet omdat we hem voorbereiden gay te gaan worden; we hebben er een paar online besteld en dan krijg je willekeurige kleuren toegestuurd!
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
wat een schatje!quote:
[ afbeelding ]
De belhamel in kwestie.
En dat roze speentje is niet omdat we hem voorbereiden gay te gaan worden; we hebben er een paar online besteld en dan krijg je willekeurige kleuren toegestuurd!
je moest eens weten, ik heb er 1 van 7 en 9 nu en die kunnen ook foto's en filmpjes maken met hun tablet.quote:
[..]
Haha thx!
Ja elke dag maak je zo veel momenten mee dat je het echt ff wil vastleggen.
Volgens mij hebben we een nieuwe harde schijf van een paar terabyte nodig voor z'n 1e verjaardag!
Net hadden ze de hond aangekleed met roze tutu en jasje en gefilmd
Zo lieffffffquote:
[ afbeelding ]
De belhamel in kwestie.
En dat roze speentje is niet omdat we hem voorbereiden gay te gaan worden; we hebben er een paar online besteld en dan krijg je willekeurige kleuren toegestuurd!
En niks mis met roze
quote:
[..]
je moest eens weten, ik heb er 1 van 7 en 9 nu en die kunnen ook foto's en filmpjes maken met hun tablet.
Net hadden ze de hond aangekleed met roze tutu en jasje en gefilmd
Arme hond
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
en trouwens die het al willen zien:
Veel plezier!
Veel plezier!
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
quote:
en trouwens die het al willen zien:
Veel plezier!WejoooooSPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.Zonder wrijving geen glans
quote:
en trouwens die het al willen zien:
Veel plezier!SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
quote:
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Liverpool-Chelsea nu.quote:
[..]
Ik ben ook teleurgesteld dat ik er in trapte
Zonder wrijving geen glans
begint nu pas natuurlijk goede wedstrijd tis liverpoolquote:
[..]
Hmm ik lig buiten in de zon beetje te dutten
Vind goede wedstrijd en Liverpool nou niet per se een vanzelfsprekende combinatiequote:
[..]
begint nu pas natuurlijk goede wedstrijd tis liverpool
Ja dit.. En had me er zo op verheugdquote:
[..]
Ik ben ook teleurgesteld dat ik er in trapte
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Ik kan niet meer met jou omgaan. Fijn leven nog verder.quote:
[..]
Vind goede wedstrijd en Liverpool nou niet per se een vanzelfsprekende combinatie
quote:
[..]
Ja dit.. En had me er zo op verheugd
nu toch nog eventjes wachten 
Kwam er van de week achter dat er in m'n werkjas een label zit met "you'll never work alone"quote:
[..]
begint nu pas natuurlijk goede wedstrijd tis liverpool
En zingen wij....of juichen wij.....of stel je ons teleur
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Oranje is...oranje blijft.....de allermooiste kleur!
Ja.quote:
[..]
Hmm ik lig buiten in de zon beetje te dutten
Zonder wrijving geen glans
SOOOOOW koekoek. Dan ga ik wel weer buiten in de zon liggenquote:
[..]
Ik kan niet meer met jou omgaan. Fijn leven nog verder.
Pics?!quote:
[..]
SOOOOOW koekoek. Dan ga ik wel weer buiten in de zon liggen
Zonder wrijving geen glans
😎quote:
[..]
Zo spannend is het niet, maar wacht even
Zonder wrijving geen glans
Niet hard zo zonder kussens?quote:
[..]
[ afbeelding ]
Selfie lukt niet want ik kijk in de zon en dan knijp ik met mijn ogen
Mooi blond Amsterdam serviesquote:
[..]
[ afbeelding ]
Selfie lukt niet want ik kijk in de zon en dan knijp ik met mijn ogen
Zonder wrijving geen glans
Jawel maar te lui om te pakken. Was ook niet de bedoeling dat ik buiten bleef maar wilde in de zon koffie drinken. Maar als ik zo naar binnen ga, dan blijf ik daar ook denk ikquote:
Ik vond het wel fris vandaag.quote:
[..]
Jawel maar te lui om te pakken. Was ook niet de bedoeling dat ik buiten bleef maar wilde in de zon koffie drinken. Maar als ik zo naar binnen ga, dan blijf ik daar ook denk ik
Zonder wrijving geen glans
Alleen mijn koffie kopjes.quote:
[..]
Mooi blond Amsterdam servies
+1 Dat je het herkent
Ik zit precies uit de wind met zon op mijn bakkes en heb ook dekentje dus valt wel meequote:
[..]
Ik vond het wel fris vandaag.
Uit duizenden, mijn vriendin is er helemaal weg vanquote:
[..]
Alleen mijn koffie kopjes.
+1 Dat je het herkent
Zonder wrijving geen glans
Ah nice.quote:
[..]
Ik zit precies uit de wind met zon op mijn bakkes en heb ook dekentje dus valt wel mee
Zonder wrijving geen glans
Die zooi hebben wij hier ook staan. Gepersonaliseerd zelfs.quote:
[..]
Alleen mijn koffie kopjes.
+1 Dat je het herkent
De oude oude layout was veel beter!!
vosss is de naam,
met dubbel s welteverstaan.
vosss is de naam,
met dubbel s welteverstaan.
Zo ver ga ik dan weer niet.quote:Op zondag 14 april 2019 17:39 schreef vosss het volgende:
[..]
Die zooi hebben wij hier ook staan. Gepersonaliseerd zelfs.
Zonder wrijving geen glans
Oh echtquote:
[..]
Uit duizenden, mijn vriendin is er helemaal weg van
vind het ook wel wat hebben, maar zou geen compleet servies hoeven denk ik Ook nog eensquote:
[..]
Die zooi hebben wij hier ook staan. Gepersonaliseerd zelfs.
Hey ik niet he, brennie. Mij zal het jeuken waar mn koffie in zit zolang ie maar warm en donkerbruin isquote:
[..]
Oh echt
[..]
Ook nog eens
De oude oude layout was veel beter!!
vosss is de naam,
met dubbel s welteverstaan.
vosss is de naam,
met dubbel s welteverstaan.
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |