F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Heb je dat wel eens? "Er was hier laatst een geweldige video van een lezing gepost, maar waar was dat ook alweer?"
Precies daarvoor is dit topic!
1 spelregel: elke post in dit topic dient een video van een lezing, debat of documentaire te bevatten die tenminste 15 minuten duurt en die gaat over filosofie, levensbeschouwing of eventueel wetenschap.
Deel 1
Deel 2
En nu deel 3 alweer.
Game on!
Precies daarvoor is dit topic!
1 spelregel: elke post in dit topic dient een video van een lezing, debat of documentaire te bevatten die tenminste 15 minuten duurt en die gaat over filosofie, levensbeschouwing of eventueel wetenschap.
Deel 1
Deel 2
En nu deel 3 alweer.
Game on!
Niet meer aanwezig in dit forum.
Ik quote deze post even als voorbeeldje. Ik zie een aantal zeer mooie uitgebreide posts staan in het vorige topic. Niet dat het moet of dat het niet hier besproken mag worden maar zoiets als hierboven zou best een eigen topic kunnen hebben. Een topic met een video+linkje is natuurlijk niet uitnodigend maar dit overstijgt het videoplempen in alle opzichten.quote:Op woensdag 14 november 2018 15:43 schreef deelnemer het volgende:
De vraag (1:12 minuten) wat het bestuderen van het verleden kan bijdragen:
We kunnen alleen sturen met betrekking tot de toekomst, op basis van wat we geleerd hebben van het verleden. Maar het verleden is ook geen open boek. De eerste uitdaging is om iets te leren / ontdekken over het verleden, dat bijdraagt aan het verhaal van de zinnige verhalen vertellers (wetenschap is in de eerste plaats een ontdekkingsreis).
Het hoeft niet direct instrumenteel ergens aan bij te dragen. De wetenschap wordt teveel geindentificeerd met technologie. Er is in de natuurwetenschappen een rijkdom aan ideeen die bruikbaar zijn voor verhalen vertellers, die niet instrumenteel zijn, maar fundamenteel, en onder de technologie schuilgaan. Fundamenteel nieuwe ideeen zijn er niet vaak in de logica, er is dus veel meer continuiteit dan het oppervlakkig gezien lijkt. Technocratische hallelujah verhalen en trends zijn vaak ook een vorm van populisme (met alle gevaren die daarbij horen) en invloedrijk (strong and wrong). De ideeen achter nieuwe ideologieen zijn vaak niet nieuw.
-------------------------
Neem bijvoorbeeld de fundamentele rol van de kringloopgedachte in de ideeen geschiedenis.
Het idee van een kringloop is algemener dan alleen het specifieke geval van de kringloop van geld in een markteconomie.
Denk aan:
- de klassieke oudheid: de watercyclus (algemener: de kringloop van stoffen),
- het 17e eeuwse klassieke mechanica (de kringloop van beweging),
- het 19e eeuwse idee van een economische kringloop
- het 19e eeuwse feedback loop (zo leren neurale netwerken; ze zijn als het mensbeeld van de behaviorist B. F. Skinner),
- het 20e eeuwse vertegenwoordigende democratie (vertegenwoordigers kiezen maakt van de machtspiramide een lus),
- de 21e eeuwse kringloopeconomie (recycling).
En het idee van een kringloop is fundamenteler dan het idee van geld, want het idee van een kringloop bepaalt de logica van geld (als ruilmiddel en bewaarmiddel).
De micro versie van dezelfde kringloopgedachte is het idee van een balans:
een transformatie (interactie / transactie) met behoud van ... (massa / impuls / energie / geld / waarde / informatie).
Verandering wordt zo herleid tot een herdistributie van behouden grootheden (overdracht of verplaatsingen, zonder magische overgangen tussen iets en niets, dat is simpeler en begrijpelijker). De logica ervan ligt ten grondslag aan het bouwsteenmodel (waaronder het atoommodel van de klassieke atomisten en het individualistische samenlevingsmodel van het liberalisme) en procesmodel (waaronder de invloedrijke natuurkundige en economische modellen / theorieen). Het idee stamt dus uit de natuurfilosofie en speelt een belangrijke rol in de natuurwetenschap, maar wordt ook gebruikt in management (dat laatste is niet zonder risico: marktfundamentalisme, behaviorisme).
Wat drijft de kringloop aan?
- oorzaak en gevolg (klassieke mechanica)
- vraag en aanbod (marktwerking, bewuste rationele keuzes)
- emoties (biologie / psychologie)
Zijn de atomen (a = niet, tomen = delen) of individuen (indivisible) wel of niet ondeelbaar?
De fundamentele ideeen uit de natuurfilosofie, wis- en natuurkunde zijn van logische aard, en de menswetenschappen hebben daar een blinde vlek. Ze verdienen een grotere rol in de verhalen van de verhalen vertellers.
--------------------------------------
Het onderliggende probleem is het thema van:
- Loa Tse over de natuurlijke orde der dingen en de rol van de keizer (de wereld werkt volautomatisch, keizer en moraalleer zijn niet echt nodig).
- De Boeddha, die het bestaan van de ziel ontkent (de leer van an-atman)
- Het bijbelboek Prediker over de kringloopgedachte
- Augustinus en zijn predestinatieleer (determinisme, en de eeuwen latere reactie daarop: het dogma van de vrije wil)
- Decartes en het mechanische wereldbeeld
- Leibniz en zijn algoritmische benadering van de mechanica + symbolische taal
- Spinoza en zijn monistische aspecten leer in de ethica
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - hier begint de verlichting
- Kant, determinisme berust op de artefacten van het kenvermogen, komt vervolgens met zijn rationele ethiek
- Hegel over de zelfontplooiing van de wereldgeest
- Schopenhauwer, de wereld als wil en voorstelling
- Marx en de autonome ontwikkeling van economische technologie / productieverhoudingen
- Darwin en de evolutieleer
- Nietzsche, God is dood, alles is perspectief, leve de ubermensch
- Thomas Nagel over 'the view from nowhere'
- Chalmers over qualia, the hard problem of consciousness
Het thema is: de subject / object dichotomie (wie of wat bepaalt uiteindelijk wat er gebeurd; wie of wat drijft de kringloop aan?) Is het een kennisprobleem, een machtsprobleem of beide?
------------------------
Belangrijke fundamenteel nieuwe logische / mechanische ideeen uit de 20e eeuw:
- Russell's paradox en Godel en zijn onvolledigheidsstellingen (er is een grens aan het algoritmisch denken). Begint met de leugenaarsparadox uit de oudheid.
- Einstein: tijd en ruimte zijn niet onafhankelijk van elkaar, maar hangen samen volgens 1 meetkunde van de 4D tijdruimte (er is geen universeel idee van gelijktijdigheid). Begint met electromagnetisme (Lorentztransformatie, coordinatentransformatie, meetkundig / perspectivisch).
- Bohr, Schrodinger, Heisenberg, Von Neumann: positie en bewegingsvariabelen zijn niet onafhankelijk van elkaar, maar met een Fouriertransformatie in elkaar te vertalen, begrepen als een coordinatentransformatie in een Hilbertruimte (het golf-deeltje dualisme, coordinatentransformatie , meetkundig / perspectivisch). De kern van de fouriertransformatie is de eenheidscirkel van het complexe vlak: ei x. Begint met electromagnetisme (black body radiation, foto-electrisch effect, spectraallijnen).
--------------------------
Kortom, dit lang lopende verhaal is verre van af. Ja, ook de menswetenschappen zijn nodig. We staan aan dezelfde kant van de streep (wetenschappers versus technocraten / managers).
PS: Deze versie is beter (als het gaat over de subject - object dichotomie):
Ik denk dat Spinoza en Nietzsche gelijk hebben dat het kennisprobleem fundamenteel perspectivisch is, omdat het subject niet los van het object bestaat, en kennis over het object niet los van het subject (wederom een lus):
F&L / Hoe verenig je de volgende twee perspectieven?
(Perspectief is een basaal meetkundig begrip)
Keep on the good work
ijs_beer fan!
Super interessant hoorcollege van Jos de Mul die laat zien hoe o.a. Lamarckisme weer relevant aan het worden is in de evolutiebiologie.
A Robin Redbreast in a Cage Puts all Heaven in a Rage.
In the beginning
Dezelfde grapjes in de inleiding werken de tweede keer minder (dat is als je de eerste video hebt bekeken), maar daarna gaat deze video over iets anders: kosmologie.
Een speculatief vervolg met kwantummechanica (kwantumvelden theorie & string theorie): bouncing universe
[ Bericht 21% gewijzigd door deelnemer op 18-01-2019 23:59:48 ]
Dezelfde grapjes in de inleiding werken de tweede keer minder (dat is als je de eerste video hebt bekeken), maar daarna gaat deze video over iets anders: kosmologie.
Een speculatief vervolg met kwantummechanica (kwantumvelden theorie & string theorie): bouncing universe
[ Bericht 21% gewijzigd door deelnemer op 18-01-2019 23:59:48 ]
The view from nowhere.
Simone Weil
The Iliad or the Poem of Force
Blinde kracht en blind toeval
Wachten op God
George Herbert: Love
The Iliad or the Poem of Force
Blinde kracht en blind toeval
Wachten op God
George Herbert: Love
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.Vreemd aan Simone Weil's ideeen is dat 'blind force', bron van lijden, tevens de weg naar verlossing is (iets niet van deze wereld, aan de andere kant van de muur). Ook een gevaarlijke gedachte, lijkt mij.
(Het stukje van 45:20 tot 40:32 min. is Franstalig.)
[ Bericht 4% gewijzigd door deelnemer op 24-01-2019 21:02:24 ]The view from nowhere.
EcoCiv Podcast #17 – Matthew Segall: Whitehead, Marx, and Ecological Civilization
Het is dan wel geen video, maar een podcast, maar ik vind dat dat hier ook wel moet kunnen
Het is dan wel geen video, maar een podcast, maar ik vind dat dat hier ook wel moet kunnen
Lees je het allemaal van de wereld af, of leg je het er zelf in?
Rationalisten (Plato): je legt de ideeen er zelf in (opgedaan in de ideeenwereld, de wereld is een geheugensteuntje).
Empiristen (Aristoteles): je leest de ideeen van de wereld af.
Empiristen (Francis Bacon): alle kennis komt van buiten (omgeving bepaalt = globaal beschouwd)
Rationalisten (Leibniz): behalve het verstand zelf (individu bepaalt = lokaal beschouwd)
Rationalisten (Spinoza): alle waardebepaling komt van buiten (omgeving bepaalt = globaal beschouwd)
Romantici (Nietzsche): behalve de drijfveren zelf; de wil tot macht (individu bepaalt = lokaal beschouwd)
Newton's mechanica: het is een kringloop van impuls (globaal beschouwd)
Newton's mechanica: alles wordt aangedreven door krachten (lokaal beschouwd)
Wat is bepalend in een kringloop? De lokale krachten of de globale wet van behoud van impuls? Dat is hetzelfde, in het ene geval lokaal beschouwd en in het andere geval globaal. In de lokale beschrijving vervangen 'de gedefinieerde momentane externe lokale krachten' of 'interne drijfveren' gemakshalve de werking van de onbeschreven rest van de wereld (als interface). De splitsing tussen binnen en buiten betekent niet, dat beide alleen via dat interface gerelateerd zijn, want ze zijn in een kringloop bovendien fundamenteel soortgelijk (het moet tenminste een logica gemeen hebben).
Nietzsche's invulling van het waarheidsperspectief bestaat uit een beschrijving van het deelnemersperspectief, dat herleid wordt tot de wil tot macht. Zo wordt het waarheidsperspectief een geabstraheerd deelnemersperspectief. Binnen dat kader pleit Nietzsche voor een specifiek deelnemersperspectief (de herwaardering van alle waarden). Anders gezegd, bij Nietzsche staat de psychologische orde centraal, en is de objectieve samenhang der dingen, die het deelnemersperspectief overstijgt, zoals je verwacht van een waarheidsperspectief, een ondergeschoven kindje.
Nietzsche's waarheidsperspectief gebruikt de logica van het perspectief, maar het object ontbreekt. Zo wordt perspectief synoniem met subjectief, en is alle objectiviteit gezonken. Nietzsche neemt de deelnemer als uitgangspunt (wat in het een deelnemersperspectief zo is), maar ziet niet in dat de logica, die de samenhang der dingen zelf inbrengt, het uitgangspunt is in een waarheidsperspectief. Ieder idee van samenhang heeft een logica, zelfs randomness. Ieder objectief idee van samenhang verwerpend, zag Nietzsche in de bodemloze put van de grenzeloze vrijheid: alles is mogelijk (er is geen houvast, alleen zelfexpressie). Kant heeft de werking van de wereld en het object verdonkeremaand, om de rationele ethiek de ruimte te geven, en via Schopenhauer leidt het bij Nietzsche tot de wil tot macht.
De samenhang tussen iemands doelen, en zijn handelingen om daarop aan te sturen, conflicteert gemakkelijk met de doelen en handelingen van anderen. De samenhang der dingen i.h.a. gaat niet uit van specifieke individuen en hun wil tot macht, maar van de logica die de samenhang belichaamd. Deze is eenduidig, de basis van het idee van objectiviteit / waarheid. Dat hoeft het individu niet altijd goed uit te komen. Vandaar dat het individu concludeert dat ideeen over het goede niet objectief of waar zijn.
De objectieve werking van de wereld dient beide, goed en kwaad, zonder onderscheid. Het onderscheid tussen goed en kwaad is een verschijnsel daarbinnen, en vereist daarom deze objectiviteit als basis en context. Zonder die basis is het onderscheid tussen goed en kwaad ondefinieerbaar. Daarom is het wegpoetsen van de algemene samenhang der dingen geen begaanbare weg naar een zinnige ethiek. De keuzevrijheid wordt absoluut, maar heeft geen grond meer om tot een afweging te komen.
De consistentie argumenten die Kant aandraagt voor zijn rationele ethiek zijn daarvoor te beperkt. Ze veronderstellen dat we allemaal hetzelfde zijn, hetzelfde willen, en het ook krijgen als we ons egocentrisme weten te doorbreken. Het vervangt objectiviteit door rationaliteit (consistentie eist het doorbreken van egocentrisme). Deze stap is een keuze, die door niets geblokkeerd kan worden, als de keuzevrijheid absoluut zou zijn. Wat Kant, in zijn kritiek van de zuivere rede, aannemelijk probeert te maken. Maar vrijheid alleen mist iedere basis of context. Zo kan Kant's rationele ethiek verworden tot de wil tot macht van Nietzsche (het enige dat je nog kunt, is de drijfveren van binnenuit leven / ervaren).
In het deelnemersperspectief is het goede een voorwaarde voor het ware, want het is je doel om het goede waar te maken. In het waarheidsperspectief is het ware een voorwaarde voor het goede, want anders is het goede onbestaanbaar. Een lus, waar je eigen constitutie deel vanuit maakt, want je bent ontstaan en gevormd in de wereld, dus bestaat je eruit.
[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 29-03-2020 17:13:38 ]
The view from nowhere.
The Antikythera Mechanism
Michael Wright's reconstructie van het antikythera mechanisme
Michael Wright's reconstructie van het antikythera mechanisme
The view from nowhere.
Ik heb mijn bachelorthesis aan Levinas (tweede deel in conjunctie met Kant) gewijd.
Zijn familieleden werden uitgeroeid door de nazi's (vader en broers). Zijn kijk op ethiek en religie is daar erg door gevormd. Heel interessant wat deze man te vertellen heeft. Volgens Levinas was de Holocaust het einde van theodicee.
Heel interessant, met name zijn beschrijving van de "leftist". Vooral te bedenken dat dit wts ergens in de jaren 90 geschreven was.
[ Bericht 5% gewijzigd door Akathisia op 12-08-2022 00:58:41 ]
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
quote:Op vrijdag 12 augustus 2022 00:51 schreef Akathisia het volgende:
Heel interessant, met name zijn beschrijving van de "leftist". Vooral te bedenken dat dit wts ergens in de jaren 90 geschreven was.
Judge a man by his words, not his actions!
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
dat doe ikquote:
Judge a man by his words, not his actions!
Gen_15:16 En het vierde geslacht zal herwaarts wederkeren; want de ongerechtigheid der Amorieten is tot nog toe niet volkomen.
God was in Christ, reconciling the world unto himself, not imputing their trespasses unto them;
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
This is a video lecture explaining Russell's Paradox. At the very heart of logic and mathematics, there is a paradox that has yet to be resolved. It was discovered by the mathematician and philosopher, Bertrand Russell, in 1901. In this talk, Professor Jeffrey Kaplan teaches you the basics of set theory (a foundational branch of mathematics dating back to the 1870s) in 20 minutes. Then he explains Russell’s Paradox, which is quite a thrilling thing if you are learning it for the first time. Finally, Kaplan argues that the paradox goes even deeper than Russell himself realized.
Also, I should mention Georg Cantor, Gotlob Frege, Logicism, and Zermelo–Fraenkel set theory in this description for keyword search reasons.
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
[ Bericht 49% gewijzigd door Alarmonoff op 18-09-2022 14:21:26 ]
God was in Christ, reconciling the world unto himself, not imputing their trespasses unto them;
“My soul is impatient with itself, as with a bothersome child; its restlessness keeps growing and is forever the same. Everything interests me, but nothing holds me.” ― Fernando Pessoa
Spirituele strijd tussen het spiritisme van Deontay Wilder en het christendom van Tyson Fury. ''Het is jouw god tegen mijn god"
quote:Any given Word is a bundle of rays; and meaning sticks out of the Word in various directions, not aspiring toward any offiial point or interpretation. In pronouncing the word "Sun", we are, as it were, undertaking an enormous journey which we are so accostumed to that we travel it in our sleep.
What distinguishes poetry from automatic speech is that it rouses us and shakes us into the wakefulness in the middle of a Word, into the center of the Word. Then it turns out that the word is much longer than we thought, and we remember that to speak is to be forever on the path... Mandelstam understands the Word as a bundle of rays, not a sign.
![Rick Roderick on Kant and the Path to Enlightenment [full length]](https://i.ytimg.com/vi/m-JW4X6QpPk/0.jpg)
Ik vind het echt heerlijk hoe Zizek in iedere taal precies hetzelfde klinkt.quote:
SPOILEROm spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
quote:Im Walde, Friedrich Hölderlin
Aber in Hütten wohnet der Mensch, und hüllet
sich ein ins verschämte Gewand, denn inniger
ist achtsamer auch und daß er bewahre den Geist,
wie die Priesterin die himmlische Flamme,
dies ist sein Verstand.
Und darum ist die Willkür ihm und höhere Macht
zu fehlen und zu vollbringen dem Götterähnlichen,
der Güter gefährlichstes, die Sprache dem Menschen
gegeben, damit er schaffend, zerstörend, und
untergehend, und wiederkehrend zur ewiglebenden,
zur Meisterin und Mutter, damit er zeuge, was
er sei geerbet zu haben, gelernt von ihr, ihr
Göttlichstes, die allerhaltende Liebe.
[ Bericht 0% gewijzigd door CharlesKinbote op 14-02-2023 23:25:25 ]
Part 5, laatste deel, als je weinig tijd of zin heb.
This course traces the steps by which irrational philosophy ended the glorious era of physics that began with the achievement of Isaac Newton. The story takes place mainly in Germany, where, as a result of Kant's influence, physicists turned against Newton and embraced mysticism in the early 19th century. The bankruptcy of this approach led German physicists to positivism, the empiricist side of Kant's coin.Mr. Harriman discusses the Kantian attack on the conceptual foundations of physics that culminated in the subjectivism of relativity theory and in the rejection of causality in quantum theory. No specialized knowledge of physics is required.
I know not whence I came, nor whither I go, nor who I am. I don't like it, and I'm sorry I ever had anything to do with it. I belong to those theoreticians who know by direct observation what it means to make a measurement. Methinks it were better if there were more of them. -Schrödinger.
This course traces the steps by which irrational philosophy ended the glorious era of physics that began with the achievement of Isaac Newton. The story takes place mainly in Germany, where, as a result of Kant's influence, physicists turned against Newton and embraced mysticism in the early 19th century. The bankruptcy of this approach led German physicists to positivism, the empiricist side of Kant's coin.Mr. Harriman discusses the Kantian attack on the conceptual foundations of physics that culminated in the subjectivism of relativity theory and in the rejection of causality in quantum theory. No specialized knowledge of physics is required.
I know not whence I came, nor whither I go, nor who I am. I don't like it, and I'm sorry I ever had anything to do with it. I belong to those theoreticians who know by direct observation what it means to make a measurement. Methinks it were better if there were more of them. -Schrödinger.
God was in Christ, reconciling the world unto himself, not imputing their trespasses unto them;
quote:But the choice between the blue and the red pill is not really a choice between illusion and reality. Of course the Matrix is a machine for fictions, but these are fictions which already structure our reality. If you take away from our reality the symbolic fictions that regulate it, you lose reality itself.
quote:Narcissus realizes that he can only see himself, that it's only his own image he is seeing in the water. To see only oneself is a form of blindness, one sees nothing else. And it's because of this that Narcissus cries.
quote:I often ask myself the question, "Why? Why insist on deconstructing something which is so good?". And the only answer I have is something which contradicts in myself the desire for this good. [...] It has to do with Necessity itself. Something, someone, some "x", compels me to admit that my desire for good, for presence, my own metaphysics of presence, not only cannot be accomplished, needs its limit; but should not be accomplished. Because the accomplishment, or the fulfillment of this desire for presence would be death itself. The Good, the absolute Good would be identical with death. And Necessity, the one whom I call "Necessity" teaches me - and in a very violent way - to admit that my desire cannot be; that there is no presence, that presence is always divided, split, marked by difference, by spacing, etcetera.
|
|
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |