Dag 5: Lazienki Park en de Nowy Swiat
Dit is de laatste dag van mijn trip naar Polen. Ik vlieg aan het eind van de middag weer terug naar Nederland vanaf vliegveld Warschau Frédéric Chopin (Lotnisko Chopina), dus heb nog wel even de tijd om de stad verder te verkennen. Mijn nacht in het hotel was prima, want het bed was goed en het was lekker stil. De keuze bij het ontbijtbuffet hier is ook erg ruim, waarbij je hier zelfs nog je eigen sap kunt persen en samenstellen en je eigen wafels kunt maken. Maar voor de wafelmaker staat de hele tijd een rij, dus heb ik daar geen gebruik van kunnen maken. De kwaliteit van het ontbijt is verder wel in orde, waardoor ik voldoende vol zit om de dag weer door te komen.
Vanuit mijn hotel ga ik weer met de bus op weg, de stad in. Daarbij gebruik ik de app Jakdojade: public transport. Een zeer handige app voor het busvervoer in de grote steden van Polen. Uiteraard kun je er vertrektijden mee zien en opzoeken welke bus je moet hebben, maar je zoekopdracht wordt ook steeds bijgewerkt, waardoor je steeds ziet wanneer de volgende bus of tram vertrekt. En zelfs terwijl je in de bus zit geeft de app nog aan hoeveel haltes je nog moet hebben en waar je op dat moment, door handig gebruik te maken van de GPS functie. Mede door deze app was het eenvoudig om het Lazienki Park (Łazienki Królewskie) te bereiken.
Dit stadspark is zeer sfeervol en is vrij groot. En doordat het niet helemaal vlak is, wordt de bewoonde wereld al snel aan het oog onttrokken. Aan het begin van het park staat het Chopin Monument (Pomnik Fryderyka Chopina). Deze componist maakte furore in de 19e eeuw en is nu nog steeds wereldberoemd, daarom ook niet vreemd dat hij op meerdere plekken wordt vereerd. En in Warschau is er een Chopin museum te vinden. In het park betreft het een standbeeld van de beste man. En vlakbij dit monument kun je ook nog de botanische tuinen vinden.
Chopin MonumentDe belangrijkste plek van het park ligt echter vrijwel in het midden. Lazienki is namelijk ook onderdeel van de Royal Route. Die je vanaf het oude centrum via dit park uiteindelijk naar het Wilanow Palace (Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie) voert. Een enorm paleis met grote tuinen eromheen die ook wel het Poolse Versailles wordt genoemd. Het schijnt een schitterend paleis te zijn, maar ligt zodanig ver uit de route (een slordige tien kilometer van het centrum), dat het voor mij niet haalbaar is om vandaag nog te bezoeken. Waarbij het die grote afstand tot het levendige deel van de stad er wel voor heeft gezorgd dat het paleis volledig ongeschonden uit de oorlog is gekomen.
In Lazienki Park staat ook een paleis. Het Palace on the Island (Pałac na Wyspie). Een paleis dat gebouwd is op een kunstmatig aangemaakt eiland midden in het park. Stanisław II August Poniatowski, de laatste koning van het Pools-Litouwse rijk had hier zijn intrek genomen eind 18e eeuw. Tegenwoordig is het gebouw open voor bezoekers en kun je er in de buurt ook nog een museum en een amfitheater vinden. En daarnaast nog diverse fraaie bijgebouwen en tuinen die bij het paleis horen. Het is een grote trekpleister in dit deel van de stad, want het is ook wat drukker dan elders. En veel mensen gaan ook binnen een kijkje nemen. Zelf trekt mij dat in dit geval niet zo, maar wel is het paleis mooi om van een afstand te bekijken. En dan met name aan de waterkant, waardoor het de naam (op het eiland) ook wat meer eer aandoet.
Palace on the IsleOndertussen heb ik de belangrijkste plekken in het park wel gezien (gezien de oppervlakte is het hele park zien een illusie), waarna ik het aan de zijkant verlaat om naar de hoek van het park te lopen. Daar aan gekomen ligt namelijk niet heel veel verder een interessante kerk die ik graag nog even zie. Inmiddels beginnen de temperaturen wel aardig op te lopen. Het zou niet veel later 29 graden worden, zonder een wolkje aan de lucht. En i.t.t. andere dagen staat er helaas geen zuchtje wind, waardoor er nauwelijks verkoeling is. Toch loop ik op dat moment nog vrolijk door naar de kerk.
Deze Church of the Holiest Saviour (Kościół Najświętszego Zbawiciela) staat aan een rotonde een paar honderd meter van Lazienki Park vandaan. Helaas is een van de twee torens van de kerk ingepakt, waardoor niet alles te zien is. Desondanks is de kerk het aanzien zeker meer dan waard. Heel oud is de kerk niet, want de bouw werd in 1901 gestart en pas in 1927 afgerond. Om vervolgens nog geen twintig jaar later al met de grond gelijk gemaakt te worden tijdens de oorlog. Maar gelukkig hebben ze ook deze kerk weer heropgebouwd. Dat ging nog best snel, want al in 1948 was de kerk weer klaar, maar dat was dan wel zonder de fraaie torens. Hiervoor werd pas in 1955 toestemming gegeven om ook die weer te reconstrueren. De communisten waren namelijk niet zo’n fan van deze uiting van religie. En zelfs toen de toestemming er kwam, was er nog de eis dat de torens niet zichtbaar mocht zijn in het panoramabeeld van de stad.
Church of the Holiest SaviourVanaf deze kerk besluit ik om weer wat richting het centrum te gaan, waarbij tegelijkertijd weer langs een aantal bijzondere plekken zou komen. Het scheelde dat de ene helft van de straat in de schaduw lag waardoor het wat beter uit te houden was. Mijn zonnebril hoefde ik dan ook niet steeds op te houden, maar toen ik deze af deed vloog een van de glazen eruit en stuiterde op de grond. Het resultaat, een flink stuk uit het glas en gezien het duurder is om het te laten maken, heb ik mijn zonnebril daarom in de dichtstbijzijnde prullenbak gedeponeerd. Ondertussen had ik alweer een paar paleisgebouwen gezien en sprongen de diverse ambassades links en rechts als paddenstoelen uit de grond. Deze kun je dan ook veelvuldig vinden als je de hele Royal Route afgelopen zou hebben. Mijn plan was dat zeker niet. Daarvoor was het toch wel te warm en benauwd.
Aan het einde van de lange laan waarover ik liep lag een verkeersplein met aan alle kanten wel fraaie gebouwen. Waarvan de St. Alexander's Church (Kościół Św. Aleksandra) het meest in het oog sprong. Deze kerk is qua stijl gebaseerd op het Pantheon in Rome en wordt heden ten dage vooral gebruikt om diensten te houden voor doofstommen. De belangrijkste priester in de begintijden de kerk onder zijn hoede nam, was namelijk de oprichter van het in de buurt gelegen instituut voor doofstommen en blinden. En tijdens WOII was het de ontmoetingsplek voor geallieerde spionnen. Uiteindelijk kon ook deze kerk de bombardementen niet doorstaan, waarna het wel al snel na de oorlog weer werd opgebouwd.
St. Alexander’s ChurchIn deze buurt heeft bijna elk gebouw wel zijn historie. Waardoor je op elke plek eigenlijk wel iets interessants kunt vinden. Zelf loop ik om bovenstaande kerk heen richting een rotonde die is vernoemd naar Charles de Gaulle. Die wordt namelijk nog steeds geëerd in de Poolse hoofdstad, want hij was mede verantwoordelijk voor het neerslaan van een aanval van de Bolsjewieken in de jaren twintig, kort na WOI. De Gaulle woonde die jaren zelf in Warschau. En kon zo de Polen dus een handje helpen, al voorkwam hij er ook mee dat de Russen niet zomaar verder konden oprukken naar Parijs. Aan de rotonde met zijn naam staat een standbeeld van hem. Pal voor het voormalige hoofdkwartier van de communisten.
De rotonde is sowieso wel een belangrijk punt in de stad. De weg waar ik hiervoor op liep was namelijk Nowy Swíat (nieuwe wereld), die modern Warschau verbind met de oude stad. Kort voorbij de rotonde loopt deze weg dan ook over in de laan waar ik gisteren was. En haaks op deze weg loopt de Aleje Jerozolimskie, een weg die al sinds 1772 de stad doormidden splijt. En midden op de rotonde staat het meest vreemde monument wat je zult tegenkomen in Polen (en waarschijnlijk ver daarbuiten). Het is The Palm, een metershoge palmboom waar je aandacht zeker wel door wordt getrokken. Eigenlijk is het helemaal geen palmboom. Nee het is een kunststof en metaal constructie (zodanig gemaakt dat deze wel heen en weer kan wuiven in de wind) die is gemaakt t.b.v. een project voor moderne kunst genaamd Greetings From Jerusalem.
The PalmDe kunstenares is een Poolse die op vakantie was in Israël en vond dat Warschau wel wat exotische uitstraling erbij kon krijgen. Uiteindelijk werd het kunstwerk in 2002 op de rotonde geplaatst. Dat zou in eerste instantie tijdelijk zijn, maar de inwoners van de stad vonden het zo’n grappig en gek ding dat ze besloten hebben om het toch maar te laten staan. Zelfs de mensen die het eerst niets vonden. Maar de lokale bewoners zijn het wel gewend om te moeten leven met een veranderende stad en aparte gebouwen. De meesten zijn immers ook al steeds beter gewend aan het immense PKiN waarvan het topje alweer boven de rest van de gebouwen uitsteekt. En na linksaf geslagen te zijn, richting het centraal station is niet veel later de toren weer in vol ornaat te zien, maar deze keer van een andere kant.
Palace of Culture and ScienceIk heb op dat moment nog wel redelijk wat tijd over voordat ik terug moet naar mijn hotelkamer. Maar de droge warmte maakt het niet heel erg prettig om rond te blijven lopen. Daar ik nog wat Zloty’s over heb besluit ik om een bus tour te nemen van een van de hop on hop off bussen die de stad rijk is. Zo zie ik de stad ook nog even op een andere manier en dan ook nog eens op het gemakje. De beginhalte bevindt zich tussen het centraal station en PKiN in. En ik ben niet de enige die het idee heeft opgevat om de tour te doen, want er staat een flinke rij. Wat uiteindelijk bij het instappen voor de nodige vertraging zorgt. Want zoals ik wel gewerd heb zijn Polen niet zo heel vlot als het om ticketverkoop gaat. Het helpt daarbij niet dat de verkoper/buschauffeur een hufter eerste klas is (het blijft toch typisch dat ze of heel vriendelijk of dat juist totaal niet zijn) die met meerdere mensen ruzie staat te voeren over contant betalen met grote briefjes. Zelf betaal ik gepast, dus heb ik er geen last van.
Na enkele minuten oponthoud kan de bus dan toch vertrekken en rijdt daarbij eerst langs het PKiN. Verder komt de bus nog langs het Warsaw Uprising Museum (wat helaas toch echt een andere keer ervan moet komen), de oude stad, de moderne stad om via Lazienki Park terug uit te komen bij het centraal station. In andere steden heb ik ook wel eens een keer zo’n hop on hop off bus genomen. Die vond ik toch wel wat meer de moeite waard. Het is dat ik nog wat geld over had en ik even geen zin had om rond te lopen, maar toch nog een stuk van de stad wilde zien, anders was het een behoorlijke teleurstelling geweest. Al had ik het dan ook niet gedaan.
Wel is het dan een mooie tijd om terug te gaan naar het hotel. Daar aangekomen heb ik nog een klein uur voordat ik de bus naar het vliegveld moet pakken. Het hotel heeft een eigen bus shuttle daar naartoe, maar de laatste gaat al om halfeen dus daar heb ik niet zoveel aan. Geen groot probleem, omdat de reguliere bus er ook binnen een minuut of zes is. Maar het is een beetje slordig dat ze dat niet vermelden bij de informatie over de shuttle service. Omdat ik toch nog best veel tijd over heb kan ik zelfs nog even gaan douchen, daarna nog uitgebreid uitdampen en op mijn gemak mijn laatste spullen in mijn koffer stoppen. Het is voor het eerst dat ik een late uitcheck heb bij een hotel en het is mij gelijk zeer goed bevallen. Je gaat zo toch een stuk frisser het vliegtuig in dan normaal. Bij het verlaten van het hotel werp ik nog één blik op de stad om vervolgens de bus naar het vliegveld op te zoeken. En zelfs hier, op een kilometer of vijf afstand kun je het PKiN nog zien liggen.
Zelfs vanuit mijn hotel is de toren te zien.Binnen enkele minuten vanaf het hotel zit ik met de bus op het vliegveld. Gelukkig zijn er, ondanks de problemen op Schiphol die nacht en ochtend, geen vertragingen of uitgevallen vluchten daarnaartoe. Mijn vlucht staat gewoon op tijd gepland. De hal waar je binnen komt om in te checken bij deze vluchthaven is een mix van overzichtelijk en totaal niet overzichtelijk. Zo is inchecken vrij eenvoudig, maar zoek je nog even naar de security scan. Die is op dat moment nogal druk, want er staat een flinke rij. Gelukkig ben ik ruim op tijd (gewoon twee uur van te voren), waardoor dat geen probleem hoort te zijn.
Dat is het ook niet, want de rij schiet (i.t.t. de gemiddelde rij voor kaartverkoop in Polen) steeds flink in gang. En dat terwijl de aanloop naar de diverse plekken om de controle te doorlopen. Iedereen komt namelijk binnen door een smalle doorgang en kan vervolgens uit acht balies/banden kiezen. Daarbij is er geen enkele aanwijzing of sturing wie welke kant op moet of mag. Iedereen kiest voor zich of haarzelf. Maar dat gaat hier bijzonder goed. Iedereen verdeeld zich vrij evenredig over de verschillende plekken (ondanks dat sommigen lastiger te bereiken zijn dan anderen), waardoor ook dat redelijk vlot gaat. En zelf kom ik ook zonder problemen erdoorheen.
Zodra je door dit deel heen ben kom je in de vertrek terminal aan. Hierbij kom je veel winkels en restaurants tegen. Ik kijk alvast welke gate ik moet hebben, zodat ik straks precies weet waar ik moet zijn. Om daarna even een kijkje te nemen in het aanbod van horecagelegenheden en restaurants. En dat is vrij divers. Waardoor je er best wel even kunt vermaken. En ook genoeg keuze hebt wat je wilt eten. Zelf eet ik ook even wat om daarna nog even wat voor mijn twee kleine nichtjes te kopen. Daarmee ben ik tenminste ook mijn laatste Zloty’s kwijt.
Kort daarna neem ik plaats in de buurt van mijn gate. En eigenlijk niet veel later mogen we het vliegtuig al in. Al duurt dat alsnog wel lang, omdat het vliegtuig vol zit en eerst alle sky priority vliegers nog voorrang krijgen. Uiteindelijk kan ik ook gaan boarden en kan zelfs mijn spullen nog in het luik boven mijn stoel kwijt. Normaal niet bijzonder, maar wel bij een vlucht als deze. Elke stoel is namelijk bezet en bijna iedereen heeft handbagage koffers bij zich. Daarvoor is nauwelijks plaats, waardoor de cabin crew er nog aan te pas moet komen om alles passend te krijgen. Het duurt zodanig lang dat het zelfs wat vertraging oplevert.
Maar dan kunnen we dan toch eindelijk vetrekken van Warschau Airport. Een vliegveld wat mij na een lichte aarzeling toch wel erg goed bevallen is zo voor deze keer. De vlucht terug is dat eigenlijk ook wel. Hoewel de stoel al weer wat minder zit dan op de heenvlucht (het is ook een ander model vliegtuig), maar echt schokkend is het ook weer niet. Dat is de lichte turbulentie ook niet die er is bij het dalen en landen op Schiphol. De overgang van het weer in Warschau en Nederland is dat dan weer wel. Waar het daar bijna dertig graden en windstil is, is het in Nederland amper tien graden met regen en flinke windstoten. Welkom terug!
Maar dat drukt de pret van de reis absoluut. Want ik heb heel veel plezier gehad aan mijn reis. Wat is Krakau een ontzettend mooie, leuke en sfeervolle stad. Warschau staat daar absoluut nog wel een stukje onder, maar ook die stad is ontzettend sfeervol en prachtig om te zien. Daar waar Krakau altijd al door mensen wordt aangeraden om te bezoeken, kan ik iedereen aanraden om toch vooral ook Warschau niet over te slaan. Al is het maar voor een dag.
Buren wordt doorgeschoven naar morgen.
Mensen vinden wel héél snel iets. Vaak met een minimum aan kennis en een maximum aan oordeel.