Conservatisme, what's the deal eigenlijk? #2

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:20 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Ja, omdat ik nogal druk ben geweest afgelopen week, en week daarvoor, heb ik niet alles gelezen. Vandaag halve dag vrij, kan ik weer wat bij lezen. Iemand moet de boel draaiende houden hè.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:30 schreef JerryWesterby het volgende:

[..]

Maakt niet uit. Die Bluesdude trok zich er ook niks van aan.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:24 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Ja, en dat zeg ik dus ook al. Je kunt het niet 1 op 1 met elkaar vergelijken, zo goed als Sylvana c.s. de NLse situatie mbt racisme niet 1 op 1 verbindend kunnen verklaren met die uit de VS, kun je ook verschillende politieke stromingen niet goed met elkaar vergelijken.

Alleen het onderscheid paleo- en neo-conservatisme voor een vorm van conservatisme gebaseerd op enerzijds fundamenten van christendom en anderzijds op seculiere fundamenten is dan wel weer zinnig, ofschoon ook hier weer geldt dat de ontstaansgeschiedenis van deze divisie wel weer verschillend is.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:15 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Als ik het had gelezen wel, maar dat heb ik niet gelezen, ik heb ook nergens gezegd dat het niet zo was btw. Ik las dit artikeltje net pas. Hieruit blijkt dus dat de beoordeling van de historische persoon Johan Maurits niet langs een zwart-wit maatstaf kan worden gelegd iig. En was eigenlijk bedoeld als reactie op Blues.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:32 schreef JerryWesterby het volgende:

[..]

Ja, maar met dien verstande dat wat jij secularisme noemt gewoon gebaseerd is op christelijke waarden, en daarmee een voortzetting is van het denken in de Europese traditie en niet een soort alien intrusion van Mars o.i.d. Die post heb je toch wel gelezen?

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:26 schreef Guus_Geluk7 het volgende:

[..]

Het NL'se conservatisme wordt het radicaalst vertegenwoordigd door de SGP. Een partij die door een rechter gedwongen moest worden vrouwen op haar kieslijst toe te laten[1], nadat dat dit decennium nog stelselmatig geweigerd werd en waar de lijsttrekker in Amsterdam stelt dat de vrouw niet gelijk is aan de man[2]. Daarnaast is de SGP tegen het homohuwelijk[3].

De notie dat 'Nederlands conservatisme' inherent opkomt voor homo- en vrouwenrechten kunnen we derhalve dus wel verwerpen.

Bronnen:
1. http://m.binnenlandsbestu(...)ieslijst.34990.lynkx
2. https://eenvandaag.avrotr(...)en-de-vrouw-gesteld/
3. https://www.sgp.nl/standpunten/h/homohuwelijk

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:34 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Humanistische waarden zijn dan christelijke waarden zonder god?

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:36 schreef JerryWesterby het volgende:

[..]

Natuurlijk.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:34 schreef Bluesdude het volgende:

[..]

Elke maatstaf is zwart/wit =goed/kwaad.
Men kan wijzen op positieve daden van Johan Maurits, maar in dit geval gaat het om de overwegingen van het mauritshuis dat borstbeeld uit 1986 niet meer zo prominent in de foyer te zetten. Kennelijk vinden PVV en VVD dat Johan Maurits vereerd moet worden bij de ingang . Zo boos zijn ze dat ze overheidsdwang organiseren om hun zin te krijgen ? Zo lijkt het wel.
En dat is het mijn boosheid waarom ik benadruk dat de man een slavendrijver was, ook slavenhandelaar, dan wel die bevorderde.
Ik ben dus boos op de PVV en VVD en ik vertel duidelijk waarom.

Ook heeft het mauritshuis sinds kort twee wanden van een zaal vrijgemaakt om meer te vertellen over Johan Maurits. Dat was vroeger niet en de PVV en VVD hadden daar geen belangstelling voor, dus het argument dat het mauritshuis de geschiedenis uitwist is schijnheilig
In dat zaaltje staat ook een beeld van Johan Maurits en in het hele museum hangen 7 afbeeldingen van hem.

Back on topic: Het conservatisme van PVV en VVD is hier het vasthouden aan de mythe van de glorieuze gouden eeuw, waar een klein land groot kan zijn, .... het positieve nationale zelfbeeld willen conserveren.
In weze is dat ook de drijfveer van Rutte III kinderen verplichten naar het rijksmuseum te gaan.
( ps prachtig museum verder, ik moet echt nog eens gaan )

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 14:28 schreef Bluesdude het volgende:
seculier humanisme en religieus humanisme hebben een inspiratiebron gemeenschappelijk : menselijke gevoelens.
Zonder religie gaat de mensheid ook de menselijke waarden formuleren. Logisch toch ?
Zelf ben ik in een katholiek miljieu opgegroeid waar de kerk de nadruk legde op vergeving van de vijanden. Gezond voor de samenleving, maar ook gezond voor je zelf. Blijf niet steken in wrok.
Een pragmatisch menselijke norm die atheisten ook aanhangen, maar minder zo benadrukken.
Wat niet wil zeggen dat religieuzen dat altijd wel benadrukken en dit voldoende waarmaken.
Genoeg wrok , genoeg vijandsdenken ook onder religieuzen... en wat ik meemaakte onder christenen.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 14:26 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

De reden waarom het borstbeeld is verwijderd volgens VK-artikel https://www.volkskrant.nl(...)e-doorslag~a4557363/ is 'de groeiende maatschappelijke discussie over hoe we in Nederland (en in musea) omgaan met het slavernijverleden'.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:13 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Ja, wat dus de stelling onderschrijft dat het conservatisme in NL een seculier conservatisme is. Geheel anders dan in de VS. In de VS wordt het traditionele conservatisme paleo-conservatisme genoemd en de meer seculiere vormen het neo-conservatisme. Het neo-conservatisme kreeg in de VS een duw doordat een aantal in de New Deal politiek van Roosevelt teleurgestelde progressieven zich aaneensloten. Ook de heren van PNAC, project for a new American century, die onder Bush jr. aan invloed wonnen, met name op buitenlandse zaken, bestonden voor een groot deel uit deze neo-conservatieven.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 15:41 schreef rockstah het volgende:

[..]

Seculier-conservatisme is volgens mij ook in Amerika in opkomst in de vorm van de alt-right en de "sceptische gemeenschap", onder de bevolking tenminste.

quote:

De Neo-cons zijn volgens mij eerder de instituties binnengeslopen zonder dat de bevolking er veel over te zeggen heeft gehad. Bush jr. voerde campagne met wat hij "passionate conservatism" noemde, ik weet niet hoe jij dat zou typeren maar ik denk eerder aan religeus/humanitair conservatisme. Het daadwerkelijke beleid kwam echter veelal van een Cheney die veel duidelijker de neo-conservatieve lijn koos in navolging van zijn adviseurs.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 14:50 schreef Bluesdude het volgende:

[..]

Ik lees geen duidelijke verklaring in dit artikel van iemand van het mauritshuis over die reden.

quote:

[..]verlaat blijk van afkeuring van het veronderstelde aandeel van Johan Maurits in de slavenhandel.

quote:

Maar om bezoekers niet af te schrikken of op een negatief spoor te zetten over het hele bezoek, is het een mogelijke reden om dat beeld daar weg te halen. Zou ik wel doen.
Misschien wilden ze niet meer zonder achtergrondinformatie dat beeld wegzetten en ze hadden al een beeld in het aparte zaaltje.
Musea hebben vaak meer dan 90% van de werken in het magazijn staan. Dus logisch dat men die ook af en toe wilt laten zien en reeds getoonde werken opbergen.
Dat borstbeeld uit 1986 heeft nauwelijks cultuurhistorische waarde.
Kennelijk heeft het wel waarde voor het opkrikken van de nationale ego. Maar dat nationalisme staat bekend om de geschiedschrijving en geschiedexpositie, aan de eigen politieke agenda aan te passen.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 16:47 schreef Ryan3 het volgende:

Dit toch?:

quote:

De verwijdering van het borstbeeld heeft waarde in de narratief die men vanuit de andere kant voert: reactie op de weg met ons-mentaliteit die men ziet.

quote:

Op woensdag 17 januari 2018 09:53 schreef Bluesdude het volgende:
Leg toch maar uit...
Het verleden moet je beoordelen naar je eigen maatstaven,
Maar ik had het met name over het beoordelen van 'verering' en herdenking in het heden.
En dat moet men ook doen naar eigen maatstaven en zich niet verschuilen achter de tijdgeest van toen of die van de daders (wbt de slavernij bijv)

quote:

Het is de museumdirectie die moet oordelen hoe een persoon te herdenken dwz te vertellen over hem/haar. Bijv Mauritshuis....

quote:

Dat is jouw vooroordeel.
Het Mauritshuis maakt zich kennelijk wel druk over 'hoe Maurits te herdenken' .
En die school in Amsterdam wil JP Coen niet meer vereren/herdenken door zijn naam te gebruiken.
Is dat een wrok tegen Nederland ?

quote:

Op woensdag 17 januari 2018 08:12 schreef JerryWesterby het volgende:
Zo'n Johan Maurits was zijn tijd vooruit, dus verdient juist waardering. Je gaat ook het standbeeld van Newton niet verwijderen omdat hij de relativiteitstheorie niet kende. Of een standbeeld van Julius Caesar omdat hij een dictator was. Je zou het merendeel van de collecties van alle musea ter wereld in de kelder moeten zetten. Dat is natuurlijk allemaal onzin. Lieden die zich hier druk om maken koesteren een wrok tegen de Nederlandse samenleving en zoeken een aanleiding om verongelijkt te doen en ruzie te maken. Het helpt dus ook niets om zo'n standbeeld te verwijderen, want dan is die aanleiding weg. Daar zijn ze helemaal niet blij mee. Dan gaan ze gewoon op zoek naar het volgende standbeeld. Het probleem is helemaal niet die standbeelden. Het probleem zit tussen hun eigen oren. Het probleem is die wrok.

quote:

Op donderdag 18 januari 2018 18:43 schreef Bluesdude het volgende:
Antisemitisme was een eeuwenoud verschijnsel in Europa en diep geworteld in de christelijke cultuur. Daar zit de link met het conservatisme: joden zien als bedreiging voor de status quo van de cultuur. Pogroms , joden wegjagen en verbannen was er ook al eeuwenlang... de holocaust is een grotesk exces van die excessen.
Mijn idee is dat het zo gigantisch uit de klauwen liep door Hitler. Die man was op dit punt sociopathisch geschift .... en zijn volgelingen marcheerden mee, want ... 'der Führer hat immer Recht ' was het dogma.

quote:

Op donderdag 18 januari 2018 19:30 schreef Bluesdude het volgende:
En wat zie je olv de conservatieve pers , bijv de Telegraaf? Grote ophef over 'aanvallen' op dat glorieus verleden.. De school, een beeld in het Mauritshuis.

quote:

Dat lokt uit en legitimeert buitenlanderhaat.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:26 schreef Guus_Geluk7 het volgende:
De notie dat 'Nederlands conservatisme' inherent opkomt voor homo- en vrouwenrechten kunnen we derhalve dus wel verwerpen

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:34 schreef Bluesdude het volgende:
En dat is het mijn boosheid waarom ik benadruk dat de man een slavendrijver was, ook slavenhandelaar, dan wel die bevorderde.
Ik ben dus boos op de PVV en VVD en ik vertel duidelijk waarom.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 14:26 schreef Ryan3 het volgende:
De reden waarom het borstbeeld is verwijderd volgens VK-artikel https://www.volkskrant.nl(...)e-doorslag~a4557363/ is 'de groeiende maatschappelijke discussie over hoe we in Nederland (en in musea) omgaan met het slavernijverleden'.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 14:50 schreef Bluesdude het volgende:
Maar dat nationalisme staat bekend om de geschiedschrijving en geschiedexpositie, aan de eigen politieke agenda aan te passen.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 13:34 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Ja, dat humanistische waarden voortkomen uit christelijke waarden en dat er dus eigenlijk geen divisie bestaat tussen paleo- en neo-conservatisme? Humanistische waarden zijn dan christelijke waarden zonder god?

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 20:53 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Het is juist andersom. Menselijke waarden zijn door religie's geïncorporeerd en worden geclaimd als hun uitvinding.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 21:59 schreef Ryan3 het volgende:

[..]

Mwaoh, kip, ei dit. Religieuze gevoelens zijn volgens mij wel te detecteren ergens in de frontale kwab, maar dat is er dus in terecht gekomen door evolutie. En religie of iets dat erop lijkt was wrs een evolutionair voordeel dan, want het verbond een individu aan zijn gemeenschap. mensen die er buiten vielen kwamen in het xenofobie gevoel terecht wrs, en dat bestaat ook nog steeds. Is wel eens uitgezocht dat een mens "doorsnedelijk" gezien maximaal 300 vrienden/kennissen heeft. Ook weer terug te voeren op evolutie.
Religie combineert dit dan weer met het opvoedkundige oog van het voorgeslacht oid.
Enfin allemaal speculatief natuurlijk.

quote:

Op vrijdag 19 januari 2018 22:05 schreef Papierversnipperaar het volgende:

[..]

Dat genetische Godsbesef staat los van de menselijke waarden. Die menselijke waarden zijn intellectueler van aard. Het verschil tussen lekker gassen en je veilig voelen bij het volgen van de verkeersregels.

quote:

Zwartepieten met links en rechts

Dat links nu de rekening gepresenteerd krijgt, komt vooral doordat links op belangrijke punten zijn eigen ideologie verloochende. Zegt Herman Vuijsje, die door Merijn Oudenampsen in zijn boek over Nieuw Rechts als een ‘conservatieve figuur’ wordt neergezet.

Nederland stond van oudsher bekend als een soort praathuis waar beleidsaanpassingen geleidelijk en weloverwogen tot stand kwamen. Kwamen, want in de jaren zestig kwam een abrupt einde aan dat beeld van beheerste verandering in kalm beraad. Binnen tien jaar maakten we de reuzenzwaai van een van de meest behoudende landen van West-Europa naar vrijgevochten sociaal laboratorium. En begin deze eeuw, met als culminatiepunt Pim Fortuyns verkiezingsoverwinning in 2002, gebeurde het omgekeerde: de slinger sloeg abrupt terug.

Over de achtergrond van de heftige omslag van de jaren zestig is iedereen het wel eens: Nederland had zichzelf overleefd als regenteske en benepen zuilen- en standenmaatschappij. Maar waar kwam die recente terugslag precies vandaan? Daarover bestaat minder overeenstemming.

In zijn proefschrift The Conservative Embrace of Progressive Values keert politicoloog en socioloog Merijn Oudenampsen zich tegen de veel gehoorde opvatting dat we de verklaring bij het opkomende ‘populisme’ moeten zoeken. Onbevredigend en simplistisch: alsof het domme volk zich op sleeptouw laat nemen door een primitieve en irrationele rancuneleer die met uitgekiende stijl en retoriek onderbuikgevoelens mobiliseert.

Oudenampsen vraagt aandacht voor een andere drijfveer: de kracht van ideeën, volgens hem in Nederland met zijn consensustraditie altijd een ondergeschoven kind. Voor links betekenden de jaren negentig misschien het einde van de ideologie, stelt hij, maar rechts was toen juist bezig met een ideologische herbronning die spoedig vruchten zou afwerpen. De kiezersrevolte die zichtbaar werd in 2002 sproot niet voort uit ‘de onderbuik’ maar uit ‘de bovenkamer’.

De aanstichters van deze ideologische omslag vormen volgens Oudenampsen een ‘eclectische coalitie van politici, journalisten en intellectuelen’ die in de jaren negentig kritiek begonnen te leveren op de ‘progressieve consensus’ die wortel had geschoten in de jaren zeventig. Zij slaagden erin maatschappelijke kwesties op een nieuwe, succesvolle manier te framen.

Oudenampsen schetst deze coalitie als een ‘brede conservatieve stroming’, die nieuw-rechtse ideeën importeerde uit de Angelsaksische wereld, in het kielzog van Ronald Reagan en Margaret Thatcher. Het nieuwe zat ’m vooral in de combinatie van vrijemarktpolitiek met cultureel conservatisme. Zonder extreem te worden vroegen wij van Nieuw Rechts aandacht voor de culturele kloof tussen nieuwkomers en gevestigde Nederlanders.

‘Wij’? Ja, want samen met onder anderen Frits Bolkestein, Pim Fortuyn en H.J. Schoo behoorde schrijver dezes volgens Oudenampsen tot de gangmakers van deze stroming. En mijn rechtsigheid neemt in de loop van zijn boek hand over hand toe. Was ik eerst nog een ‘conservatieve sociaal-democraat’, al gauw word ik ten tonele gevoerd als ‘conservatieve figuur’ die evenals Fortuyn de ‘progressieve consensus’ te lijf gaat, vervolgens als vertegenwoordiger van Nieuw Rechts, om als klap op de vuurpijl in één adem te worden genoemd met pvv-voorman Martin Bosma.

Nu is het voor de lezer niet zo interessant te vernemen dat ik mij in deze kwalificaties ‘niet herken’, ware het niet dat hiermee een fundamentele vooringenomenheid van de schrijver aan het licht treedt. Een vooringenomenheid die vaker naar voren komt in het debat over het einde van de politieke correctheid die tijdens de laatste decennia van de vorige eeuw toonaangevend was in Nederland.

Waarom zijn de versteende standpunten op gebieden als immigratie, integratie, criminaliteitsbestrijding en gedoogdenken sinds de jaren negentig geredresseerd? Oudenampsens antwoord: door toedoen van een ‘rechtse’ of in ieder geval ‘conservatieve’ backlash. Hij kenschetst de vertolkers van de politiek correcte standpunten die hun oorsprong vonden in de jaren zestig en zeventig consequent als progressief. Degenen die dit ‘progressieve erfgoed’ aanvielen, zijn conservatief.

Waarom zie ik hierin een uiting van vooringenomenheid? Laat ik dat onderbouwen aan de hand van een reeks voorbeelden uit mijn in 1997 verschenen boek Correct, waarin ik volgens Oudenampsen een ‘conservatieve correctie’ op de jaren-zestigideeën bepleitte.

Conservatief? In Correct beschreef ik onderdrukte islamitische vrouwen. Allochtone spijbelaars en schoolverlaters die niets in de weg werd gelegd terwijl zij hun maatschappelijke kansen verspeelden. Arme mensen op de wachtlijst voor een sociale huurwoning die door krakers werd weggekaapt zonder dat iemand daar iets aan deed. Slachtoffers van Hells Angels-geweld. Minderjarige seropositieve heroïneprostituées in de ‘gedoogzone’. Slachtoffertjes van kinderporno. Schizofreniepatiënten die aan hun lot werden overgelaten vanuit een overtrokken vertrouwen in de ‘onderhandelingshuishouding’. Slachtoffers van verkrachting en andere gevallen van geweldscriminaliteit die onopgelost bleven doordat dna-afname strijdig werd geacht met het privacytaboe.

Bij zijn pleidooi om de betekenis van ideeën op de kaart te zetten, lijkt Oudenampsen te vergeten waar het bij deze ideeënstrijd uiteindelijk om gaat: mensen en hun bejegening door de overheid. Bovenstaande opsomming is maar een greep, met als overeenkomst dat steeds het lot van de maatschappelijk minst weerbaren in het geding was. In de steek gelaten door een overheid die zich had laten gijzelen door politieke taboes die hun oorsprong vonden in de jaren zestig en zeventig.

Praktisch al deze vormen van slachtofferschap zijn sinds de jaren negentig aangepakt, veel later dan het geval zou zijn geweest als dat niet was verhinderd door degenen die Oudenampsen als ‘progressief’ betitelt. Gekker moet het niet worden, om de mij door Oudenampsen toegedachte pvv-vrienden te citeren.

Niet alleen de begrippen ‘progressief’ en ‘conservatief’ gebruikt Oudenampsen op een aanvechtbare manier, hetzelfde geldt voor ‘links’ en ‘rechts’. Hij veegt alle criticasters van de politieke taboes bij elkaar als Nieuw Rechts, dat zich op ideologische gronden verzette tegen een ‘linkse elite’ die sinds de jaren zestig de instituties domineerde.

De opeenvolging van heftige wendingen in de recente Nederlandse politiek wordt wel vaker geïnterpreteerd als een carrousel van links-rechts-revanchismen. Ook de abrupte opkomst van Pim Fortuyn is nogal eens in die termen verklaard. ‘Wim baarde Pim’, zei Bolkestein in een poging de pvda van Wim Kok de zwarte piet in de schoenen te schuiven. Fortuyn zelf zag het breder: niet alleen de pvda, maar de hele ‘paarse’ coalitie van pvda, vvd en d66 die Nederland van 1994 tot 2002 regeerde was verantwoordelijk voor de puinhopen waarop hij zijn Lijst Fortuyn kon grondvesten.

Maar als we kijken naar het onderwerp dat zijn kiezers het hoogst zat – het taboe rond immigratie en integratie – was er eerder sprake van een nationale groepsbevalling. De lange voorgeschiedenis van taboeïseren en wegkijken speelde zich grotendeels af onder de kabinetten-Lubbers. Alleen de kleine linkse en rechtse beginselpartijen SP en gpv (later ChristenUnie) pleitten toen al voor een realistisch immigratie- en integratiebeleid, als roependen in de woestijn.

Het heeft dan ook weinig zin de standpunten op dit gebied in links-rechts-termen te willen duiden. Het rijtje van politici die hebben geprobeerd het etnisch taboe te doorbreken, maakt dat in één oogopslag duidelijk: respectievelijk Willem Drees junior (DS’70), Hans van Hooft (SP), Frits Bolkestein (vvd), Paul Scheffer (pvda), Pim Fortuyn en Geert Wilders.

Begin jaren zeventig begon DS’70 over een restrictief toelatingsbeleid voor gastarbeiders, en werd prompt van racisme beschuldigd. Begin jaren tachtig opperde de Socialistiese Partij retourmigranten een premie te geven, wat werd afgestraft als het bevorderen van vreemdelingenhaat. Begin jaren negentig kwam Bolkestein met zijn pleidooi voor meer aanpassing van immigranten en boekte als eerste succes: de voorspelbare verkettering maakte al gauw plaats voor schuchtere waardering. Begin jaren nul opende Paul Scheffer de volgende ronde met zijn essay over het multiculturele drama, en oogstte vooral bijval. En in 2002 won Fortuyn de verkiezingen.

Waardoor was Bolkestein de eerste in deze links-rechts-potpourri die wist door te pakken? Niet vanwege zijn rechtse ideologie, maar door zijn virtuoze timing. Misschien door zijn lange verblijf in het buitenland had hij voldoende afstand van het Nederlandse opinieklimaat om te kunnen inschatten wanneer de politieke taboes even vermolmd waren als de zuilen in 1965. Bolkestein zag in dat naast populisme en rechts ideeëngoed een derde drijvende kracht een minstens even belangrijke rol speelde, namelijk dat de ontaarding van jaren-zestigstandpunten en de daaruit voortgevloeide misstanden zulke ernstige proporties had aangenomen dat een correctie simpelweg niet kon uitblijven. Ook zonder rechtse ideologische onderbouwing en zonder neoconservatief en neoliberaal programma waren de taboes niet langer houdbaar.

Aan deze reële problemen van de onderklasse en de electorale afstraffing die daarvan het gevolg was, maakt Oudenampsen, die geen geheim maakt van zijn linkse gezindheid, weinig woorden vuil. Net als degenen die het populisme als belangrijkste drijvende kracht zien, lijkt hij die onderklasse te beschouwen als een soort lompenproletariaat, verdoofd door een vals bewustzijn en vatbaar voor de influisteringen van duistere krachten.

Terwijl het in werkelijkheid helemaal niet ingewikkeld is: het gaat om gewone mensen, al mag je dat tegenwoordig niet meer zo noemen, met gewone mensenwensen. Die wensen behelzen in de eerste plaats een breed gedragen kritiek op het veronachtzamen van problemen rond migratie en normverdringing, een kritiek die met politieke oriëntatie weinig te maken heeft.

Wat Oudenampsen een rechtse backlash noemt, is in hoge mate een autonome correctie in een dialectisch proces. De verworvenheden van de jaren zestig worden bekritiseerd noch teruggedraaid, omdat praktisch niemand dat wil. De kritiek geldt de punten waarop deze erfenis is doorgeslagen, zozeer dat zij zich tegen de centrale waarden van die jaren ging richten.

Historici en sociologen staan bloot aan de verleiding gebeurtenissen begrijpelijk te maken door ze in grotere structuren onder te brengen. Merijn Oudenampsen sluit zich dan ook aan bij andere auteurs die het aantreden van de nieuwe elite in de jaren zestig en haar abdicatie die nu gaande is, beschouwen als twee edities van hetzelfde mechanisme. Nog aanlokkelijker is het dit mechanisme te bombarderen tot de typisch Nederlandse vorm van verandering, waarin ook het geliefkoosde nationale speeltje van het consensusmodel een plaats vindt.

Zo reageert volgens Oudenampsen de zittende elite in onze dagen even flexibel op de nieuwe uitdaging als de regenten-elite in de jaren zestig. Destijds veerde, zoals historicus James Kennedy heeft beschreven, de conservatieve elite mee met de progressieve protestgeneratie, en nu zij zelf onder vuur ligt verkiest de progressieve elite op haar beurt accommodatie boven confrontatie. Anderzijds doen ook de conservatieve critici water bij de wijn: zij omarmen, zoals de titel van Oudenampsens boek aangeeft, progressieve waarden als vrouwenemancipatie en homorechten. Dat is de vrucht van het Nederlandse consensusmodel met zijn afkeer van ideologische scherpslijperij.

In werkelijkheid zijn de verschillen tussen het aan- en aftreden van de jaren-zestig-elite levensgroot. De babyboomers wisten in vijf, hoogstens tien jaar de oude elite in te kapselen, maar eenmaal zelf aan de macht gekomen, lieten ze zich heel wat minder snel aan de dijk zetten. Van deze nieuwe elite kun je niet zeggen dat ze, zoals de ‘regenten’ in de jaren zestig en zeventig, soepel meeboog met vernieuwingen die ze als onvermijdelijk ervoer. Integendeel, ze wist haar politiek correcte heerschappij een kwart eeuw lang te rekken.

En ze werd daarbij niet geholpen door de Nederlandse consensustraditie. Bij consensus gaat het immers om dat kalme en nuchtere overleg in het Hollandse praathuis, waarbij alle partijen geven en nemen tot een voor ieder bevredigend resultaat is bereikt. Niets daarvan was te vinden in de opstelling van de zittende elite ten opzichte van de gevoelige publieke kwesties die zich in de jaren zeventig en tachtig ontwikkelden tot politieke taboes.

Dat deze taboes zich zo lang konden handhaven, laat zich niet verklaren uit een consensuscultuur. Taboes blijven in stand bij de gratie van een daaraan tegengestelde kracht, waaraan Oudenampsen alleen in het voorbijgaan aandacht besteedt: een afgedwongen conformisme. Bij hun publieke standpuntbepaling over gevoelige kwesties bleven Nederlanders trouw aan die heersende taboes, totdat de maatschappelijke schade onverdraaglijk werd. Pas op dat moment veranderden ze schoks- en polonaisegewijs van koers. Dat vooral rechtse partijen hierbij garen hebben gesponnen, is niet in de eerste plaats het gevolg van hun ideologische herbronning, maar van nuchter inzicht en goede timing. En van het verzuim van links, dat blijk gaf van een tekortschietend en naijlend zelfreinigend vermogen door vast te houden aan de oude vormen en gedachten van de politieke taboes.

Hoewel, ‘links’? Het laatste wat je van de politiek correcte voorlieden in de laatste decennia van de eeuw kunt zeggen, is dat ze links waren. Links is: tegenspraak leveren. Zij verboden tegenspraak. Links is: opkomen voor de zwakken. Zij keken de andere kant op terwijl zwakken werden vertrapt en hielden berichten daarover onder de pet. Dat links nu de rekening krijgt gepresenteerd, komt niet door zijn linkse ideologie, noch door het ideologisch reveil van rechts. Het komt in de eerste plaats doordat links op belangrijke punten zijn eigen ideologie verloochende.

Die constatering geeft ook zicht op nieuw perspectief. De mensen die eerst op gevestigde partijen stemden en later op Pim Fortuyn, Geert Wilders of Thierry Baudet zijn niet allemaal overnight de Styx overgestoken om voorgoed in de politieke onderwereld te blijven. Ze hebben geaarzeld en aarzelen nog steeds. Een groot deel van hen is door links terug te halen. Een rechts ideologisch reveil doet daar niets aan af.

quote:

Op donderdag 1 februari 2018 14:49 schreef Ribbenburg het volgende:

[..]Hoewel, ‘links’? Het laatste wat je van de politiek correcte voorlieden in de laatste decennia van de eeuw kunt zeggen, is dat ze links waren. Links is: tegenspraak leveren. Zij verboden tegenspraak. Links is: opkomen voor de zwakken. Zij keken de andere kant op terwijl zwakken werden vertrapt en hielden berichten daarover onder de pet. Dat links nu de rekening krijgt gepresenteerd, komt niet door zijn linkse ideologie, noch door het ideologisch reveil van rechts. Het komt in de eerste plaats doordat links op belangrijke punten zijn eigen ideologie verloochende.

Die constatering geeft ook zicht op nieuw perspectief. De mensen die eerst op gevestigde partijen stemden en later op Pim Fortuyn, Geert Wilders of Thierry Baudet zijn niet allemaal overnight de Styx overgestoken om voorgoed in de politieke onderwereld te blijven. Ze hebben geaarzeld en aarzelen nog steeds. Een groot deel van hen is door links terug te halen. Een rechts ideologisch reveil doet daar niets aan af.

quote:

Op donderdag 1 februari 2018 14:49 schreef Ribbenburg het volgende:

[..]