Neoliberalisme wat houdt het in? deel #20

Merijn Oudenampsen: Een stille revolutie? Neoliberalisme in de polder

quote:

De aanhouder wint: hoe Rutte zwichtte voor de jarenlange lobby van het bedrijfsleven

Het Nederlandse fiscale beleid wordt al jarenlang grotendeels gedicteerd door de belangen van grote multinationals. Dat beeld werd bevestigd door interne documenten van Financiën over de contacten tussen het ministerie en het bedrijfsleven, die SOMO en Oxfam Novib in 2016 via een Wob-procedure hebben verkregen. De documenten bieden een kijkje in de keuken van Financiën.

[...]

Terwijl de maatregelen tegen belastingontwijking bedoeld zijn om multinationals hun fair share te laten betalen, krijgen deze multinationals nu een cadeautje van 5,3 miljard euro per jaar: afschaffing van de dividendbelasting (volgens de laatste cijfers mogelijk 2 miljard) plus verlaging van de vennootschapsbelasting (3,3 miljard). Ondertussen profiteren diezelfde multinationals al tientallen jaren van de race naar de bodem, en potten ze miljarden euro’s winst op zonder de lonen van hun werknemers substantieel te verhogen.

Zo zegeviert de lobby van het bedrijfsleven alsnog. Waar zij maatregelen tegen belastingontwijking niet kan tegenhouden, weet de lobby er in elk geval voor te zorgen dat zulk beleid er niet toe leidt dat het grootbedrijf een cent belasting meer betaalt. Sterker nog, het grootbedrijf weet er een lastenverlichting van meer dan vijf miljard euro uit te slepen.

[ Bericht 6% gewijzigd door deelnemer op 29-08-2018 23:56:59 ]

Via de twitter account van Merijn Oudenamsen

Socioloog Mudge over de sociaal-democratie: ‘De ideologische veren zijn helemaal niet afgeschud’

De ideologische veren van Rick van der Ploeg

Opkomst en voortbestaan van de derde weg

quote:

Rosanne Hertzberger: Geef de macht aan het volk, niet aan Shell

Mijn oude geloof was op televisie.

....

Dat Links geen zinnig verweer heeft, is onwaar. Links is in het neoliberale tijdperk politiek verweest geraakt. Tenzij je politieke partijen als de PvdA en Groenlinks als maatstaf voor Links neemt. Maar zij hebben het neoliberalisme ook omarmd en kunnen niet zo gemakkelijk keren. Alleen de 'actie, actie' SP kan dit. Doet dit ook wel, maar een ideologische herorientatie vereist een goede uitleg ipv alleen actie. De SP is in de neoliberale periode behoedzaam geworden, omdat alles wat ze vonden, raar gevonden werd. Ze kwamen er bekaaid vanaf als het ging om serieuze media aandacht. Tegen de dogma's van het neoliberalisme was op een gegeven moment niet meer in te roeien. Het koste je simpelweg de kop. Dat is typisch voor ieder ideologisch tijdperk.

quote:

Op zaterdag 1 september 2018 17:57 schreef deelnemer het volgende:

[..]



Dat Links geen zinnig verweer heeft, is onwaar. Links is in het neoliberale tijdperk politiek verweest geraakt. Tenzij je politieke partijen als de PvdA en Groenlinks als maatstaf voor Links neemt. Maar zij hebben het neoliberalisme ook omarmd en kunnen niet zo gemakkelijk keren. Alleen de 'actie, actie' SP kan dit. Doet dit ook wel, maar een ideologische herorientatie vereist een goede uitleg ipv alleen actie. De SP is in de neoliberale periode behoedzaam geworden, omdat alles wat ze vonden, raar gevonden werd. Ze kwamen er bekaaid vanaf als het ging om serieuze media aandacht. Tegen de dogma's van het neoliberalisme was op een gegeven moment niet meer in te roeien. Het koste je simpelweg de kop. Dat is typisch voor ieder ideologisch tijdperk.

Precies, je moest "meedoen" en "verantwoordelijkheid nemen". Niet "aan de zijlijn blijven roepen". Dus er was geen echte ruimte voor echte oppositie.

Neoliberalisme is eigenlijk klassiek-liberalisme in een politiek correct jasje (noem ik ook wel nep-rechts). Dus, wel economisch rechts beleid en de welvaartsstaat afbouwen, maar tegelijkertijd wel voor open grenzen en globalisering. Neoliberalisme is heden ten dage de dominante filosofie in de westerse wereld, de hele hedonistische hedendaagse westerse wereld kreeg voor een groot deel gestalte vanaf de jaren zestig en zeventig. Links leidde de ''culturele revolutie'' waarin het christendom en de daaruit voortgekomen cultuur (en normen en waarden) grotendeels in de prullenbak werden gegooid, en ''rechts'' mocht vanaf de jaren zeventig met Thatcher, Reagan en consorten (nep-rechts) de structuren die door de eeuwen heen waren opgebouwd vakkundig om zeep helpen. In de jaren negentig was dit project voltooid en bleef er een kale, lege, geuniformiseerde massa over.

Eerst werden de traditionele volksculturen en religie in de westerse wereld vernietigd met uniformering/standaardisering van de maatschappij, de massacultuur, massaconsumptie, commercialisering en ''progressivisme'': oftewel het verafschuwen van traditionele structuren ten gunste van economische groei en maatschappelijk nihilisme. Deze zaken vormen de kern van het neoliberale beleid, dat sinds de jaren zeventig in een rap tempo alle traditionele structuren en westerse culturen vernietigde. De cultuurmarxisten van links hebben zich tegen deze ontwikkeling natuurlijk nooit verzet en het uiteraard aangemoedigd (traditionele structuren zijn in linkse ogen natuurlijk zaken die de revolutie in de weg staan), daarom kunnen partijen als PvdA, D66 prima overweg met de VVD. Een partij als de VVD kan in zo'n context zelfs fungeren als bruikbaar instrument voor de cultuurmarxisten om in rap tempo traditionele maatschappelijk structuren af te breken, en dit gebeurde natuurlijk ook vanaf de jaren zeventig.

De leidingen van deze linkse partijen zijn ook eigenlijk niet eens idealistisch en streven ook geen ''economische herverdeling'' na, zolang ze maar op het pluche kunnen zitten en sociaal-maatschappelijk links beleid (zaken als gender, ''feminisme'', open grenzen, LGBTQIEQRSRQ et cetera) uit kunnen voeren zijn ze meer dan tevreden. Dit noem ik ook wel de ''sociaaldemocratische façade'' (ook wel links lullen, rechts vullen genoemd). Inmiddels is deze wel op zijn einde aan het lopen, je kan het volk natuurlijk niet decennialang wijs maken economisch links beleid uit te voeren en vervolgens doodleuk neoliberaal beleid verwerkelijken (overigens is dat laatste niet vreemd, omdat economisch links beleid eigenlijk steeds lastiger uitvoerbaar is door de vergrijzing en demografische stand van zaken anno 2018). Dat zagen we wel aan de afstraffingen die de PvdA heeft gehad in de loop van de jaren, en inmiddels is gereduceerd tot een quantité négligeable.

De meeste media en grote bedrijven hebben baat bij een globale, liberale wereldorde met een hedonistische inslag. Daarom zijn de meeste bedrijven en media ook in dat straatje onder te brengen, liberaal/progressief en het evangelie heet hedonisme en consumentisme. Kan je ook ''links'' noemen, maar de termen links en rechts vind ik een beetje aan inflatie onderhevig. De massacultuur die vooral door het neoliberalisme mogelijk werd gemaakt, leunt op individualisme en gebrek aan gemeenschapszin. Iedereen moet een mobieltje kopen, werken, belasting betalen, massaproducten kopen en deze cyclus herhalen. Dat is kortgezegd de kurk waar het neoliberalisme op drijft, de hedonistische massamens die kritiekloos meedraait in de neoliberale draaimolen van consumptie en materialisme waarin het draait om Nike, Netflix, Instagramlikes, followers en de dikte van je portemonnee.

Bijvoorbeeld een krantje als De Telegraaf is geen echte ''rechtse'' of nationalistische krant ook al denken vele mensen dit, want De Telegraaf ondersteunt feitelijk VVD-beleid en de neoliberale status quo. De ''PVV-corvee'' die af en toe door De Telegraaf wordt gedaan is meer een rookgordijn om lezers aan te trekken die daadwerkelijk nationalistisch of nationaal-conservatief zijn.

Is De Telegraaf nationaal-conservatief? Nee, er wordt door deze krant alleen een schijn gewekt van anti-establishment retoriek. Het is een neprechtse krant die gewoon één van de vele pijlers is onder de neoliberale wereldorde in het westen. Wanneer heeft deze krant daadwerkelijk systematisch kritiek geleverd op Nederlandse regeringen van de afgelopen jaren? Dit is de reden waarom er wel tegen de huidige politieke en maatschappelijke constellatie wordt aangeschopt, ook door (een deel van) de bevolking, maar er feitelijk niets veranderd.

Neoliberalisme leunt op klassiek-liberale uitgangspunten, met kernzaken als verantwoordelijkheid nemen, individualisme en een sociaal vrij linkse en politiek correcte agenda. In de verkiezingsretoriek zullen neoliberale partijen klassiek-liberale standpunten maximaal uitbuiten om zoveel mogelijk stemmen te behalen, maar in de praktijk zijn ze vaak best bereid een aantal offers te doen. Het economisch rechtse beleid blijft vaak wel overeind staan omdat het kapitalisme nou eenmaal werkt en er op dit moment niet een redelijk alternatief is voor de maatschappelijk-economische constellatie, maar op sociaal terrein is het gewoon paars beleid: D66/PvdA-achtig.



[ Bericht 9% gewijzigd door AQUILA. op 01-09-2018 23:22:21 ]

quote:

Op zaterdag 1 september 2018 22:22 schreef AQUILA. het volgende:
De cultuurmarxisten van links hebben zich tegen deze ontwikkeling natuurlijk nooit verzet en het uiteraard aangemoedigd (traditionele structuren zijn in linkse ogen natuurlijk zaken die de revolutie in de weg staan), daarom kunnen partijen als PvdA, D66 prima overweg met de VVD. Een partij als de VVD kan in zo'n context zelfs fungeren als bruikbaar instrument voor de cultuurmarxisten om in rap tempo traditionele maatschappelijk structuren af te breken, en dit gebeurde natuurlijk ook vanaf de jaren zeventig.

Het idee dat de traditionele samenleving 1 homogene cultuur had vanaf de schepping, die beschouwd kan worden als de fundamentele bron van waarden voor de eigen cultuur, en nu verloren is gegaan door de machinaties van cultuurmarxisten, is onzin. Mensen die terugverlangen naar de tijd toen zij nog jong waren, in hun eigen stek, en geloven dat alles wat er sindsdien is veranderend door een veelheid van ontwikkelingen, ten doel had om een uniforme massacultuur te creeren door de haters van traditie, fantaseren maar wat. Ja, de tijden zijn veranderd. Ja, het christendom heeft te maken gekregen met ontkerkelijking. Nee, daar zat geen streven achter om de westerse cultuur te ontmantelen. De ontkerkelijking hangt samen met de opkomst van een nieuw wetenschappelijk wereldbeeld (en maakt dus ook deel uit van onze cultuur). Er is geen cultuurmarxistische beweging. Deze term is verzonnen door de neoconservatieven.

[ Bericht 1% gewijzigd door deelnemer op 02-09-2018 02:09:14 ]

quote:

Dividendbelasting: niet ten halve gekeerd, maar ten hele gedwaald

Bas Jacobs zag het interview van Unilever-topman Polman bij de NOS afgelopen vrijdag. Polman stapelde daarin fout op fout. Jacobs ontleedt een aantal uitspraken van Polman, en legt kort en krachtig uit waar de ceo de plank missloeg.

......

quote:

Op zondag 2 september 2018 13:38 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Kan je deze post ook in het divident-topic posten?

quote:

11 EU-landen besluiten: vanaf 2020 moet alle wetenschappelijke literatuur gratis beschikbaar zijn

Het is niets minder dan een revolutie. Vanaf 2020 mogen wetenschappers met belastinggeld betaald onderzoek niet meer publiceren in wetenschappelijk tijdschriften die abonnementsgeld rekenen. Onderzoekers, maar ook huisartsen, patiënten, ziekenhuizen en bedrijven die geen peperdure abonnementen op de vakliteratuur kunnen betalen, moeten publiek betaald onderzoek dan gratis kunnen inzien.

quote:

Martin Wolf: Why so little has changed since the financial crash

The financial crisis was a devastating failure of the free market that followed a period of rising inequality within many countries. Yet, contrary to what happened in the 1970s, policymakers have barely questioned the relative roles of government and markets. Conventional wisdom still considers "structural reform" largely synonymous with lower taxes and de-regulation of labour markets. Concern is expressed over inequality, but little has actually been done. Policymakers have mostly failed to notice the dangerous dependence of demand on ever-rising debt. Monopoly and "zero-sum" activities are pervasive. Few question the value of the vast quantities of financial sector activity we continue to have, or recognise the risks of further big financial crises.

[ Bericht 19% gewijzigd door deelnemer op 04-09-2018 20:34:40 ]

Een artikel over de neoliberale persoonlijkheid die je met name aantreft bij de corpora.

quote:

Het corps als microkosmos van het neoliberalisme

De stront van de baas eten

Ondanks berichten over gewelddadige en vernederende excessen melden zich deze dagen opnieuw talloze studenten vrijwillig bij het corps. Daar kunnen ze vast oefenen voor de neoliberale maatschappij waarin de zwakke moet boeten en de sterke moet zegevieren.

Een passage uit het artikel om de neoliberale persoonlijkheid te duiden:

quote:

De neoliberale persoonlijkheid, aldus Gandesha, ziet de wereld als een jungle waar het een kwestie is van eten of gegeten worden, is daarom competitief, heeft een minachting voor losers en maakt zijn levensgeluk ondergeschikt aan succes. Blijft het succes uit, dan resten slechts schuldgevoel en schaamte over het persoonlijk falen. Gandesha’s analyse sluit aan bij het verhaal van de Vlaamse psychoanalyticus Paul Verhaeghe, die er in zijn boek Identiteit (2012) al op wees dat het neoliberalisme bepaalde karaktereigenschappen, zoals competitief en agressief gedrag, beloont en stimuleert, terwijl empathie en bescheidenheid juist worden afgestraft.

quote:

Dirk Bezemer: Minder bullshit graag

Dat was ook de vraag waar Frankfurt mee worstelde. Als maatschappij hebben we leugens gestigmatiseerd – liegen doe je gewoon niet – maar de bulshitter gaat vrijuit. Terwijl bullshit minstens zo perfide is als de leugen. Bedenk hoe antisemitisme werkt: het is de ultieme vorm van bullshit. Je kunt eindeloos aantonen dat de Protocollen van de wijzen van Zion gefabriceerde onzin is, ze blijven opduiken. Waarom? In het antwoord op dat raadsel ligt het wezen van de bullshit besloten. Blijkbaar is er iets met bullshit, dacht Frankfurt, dat we nodig hebben, en daarom veroordelen we het niet. Maar wat dat iets dan is, was hem een raadsel.

Niet moorden, niet stelen, niet liegen. Van deze drie is 'niet liegen' het moeilijkst te handhaven, bij gebrek aan 'evidente waarheden'. Dat zet de deur wagenwijd open voor bullshit. Bullshit is manipulatie, machtsspel dus. Als dat de pan uitrijst, duidt dit op corruptie. In ieder corrupt land is het slecht gesteld met de informatievoorziening (alles is en blijft onduidelijk). Als een land eenmaal corrupt is, is het moeilijk om daar weer vanaf te komen. Markten zijn van oudsher bronnen van bullshit (verkooppraat). Als een samenleving een marktideologie omarmd (neoliberalisme), ontaardt het gemakkelijk in een zee van stront.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 09-09-2018 11:35:58 ]

quote:

US companies’ love affair with tax havens could help solve a long-running economic mystery

All told, “oil and tax avoidance by non-oil multinationals” account for half of the 4.5-point excess investment return earned by US companies over the past 50 years, the researchers conclude. The rest, perhaps, can be explained by other factors including currency, culture, and corruption.

This dataset improves our understanding of inequality, revealing the ways that US corporate profits can soar without the country’s tax take rising in tandem. It suggests that the combination of dollar power and the US tax code doesn’t privilege America at the expense of foreign rivals, but American shareholders at the expense of their fellow citizens.

quote:

https://twitter.com/gabriel_zucman/status/1039016872916598785

The 2016 stats on US multinationals are out!

Ireland solidifies its position as the #1 tax haven. US firms book more profits in Ireland than in China, Japan, Germany, France & Mexico combined.

Irish tax rate: 5.7%

Profits booked by US multinationals in 2016 in...

Ireland: $76.5 billion
Netherlands: $43.3 billion
Switzerland: $40.9 billion
Singapore: $26.4 billion
Bermuda + Caribbean havens: $21.2 billion [excludes Puerto Rico]

China + Japan + Germany + France + Mexico = $76.4 billion

[ Bericht 4% gewijzigd door deelnemer op 12-09-2018 17:03:44 ]

Neoliberalisme en christendemocratie in de decennia voor de oliecrisis (1945-1973)

quote:

Bas Jacobs: Hoe alles moet wijken voor het vestigingsklimaat

"Overheden zijn, in een poging om het vestigingsklimaat te verbeteren, in een race to the bottom terecht gekomen. Nederland is daar agressief in. Of het nou gaat om fiscale wetgeving of klimaatmaatregelen, dit is een klassiek prisoner's dilemma. Vanuit een concurrentieoogpunt is het te begrijpen dat Nederland weigert CO2 te beprijzen of de belasting voor multinationals te verhogen. Maar als iedereen dat doet, ontstaat een wereld waarin het klimaat om zeep wordt geholpen en foot loose multinationals nauwelijks belasting meer betalen. De belastingdruk verschuift dan noodgedwongen van kapitaal naar arbeid, van aandeelhouders naar werknemers. Dat levert een toename van inkomensongelijkheid op."

quote:

How Markets became Masters

"You can wrap an old fish in new paper and call it change -- but at the end of the day, it's still going to smell."

This expression, popular in policy making circles, could have been invented for the EU Commission's current regulatory agenda. The Commission has been trying to distance itself from 'deregulation' -- but something still stinks.

The EU's so-called 'Better Regulation' agenda is rooted in a broader ideological mission, one that promises that unfettered competitive free markets result in the best outcomes for society.

It places business profits well above the welfare of people and the planet. Profits may be initially justified as a means to a (socially and environmentally positive) end, but they have very quickly become the end in themselves.

Further deregulation and the undermining of environmental and social protections are the only possible outcomes of the EU's current agenda. We've already seen the damage that deregulation can do to people's lives, from the chaos unleashed by the 2008 financial crisis to the health effects of air pollution caused by 'Dieselgate'.

But to properly understand where the push for deregulation comes from, it's important to understand a bit of economic history.

[...]

[ Bericht 37% gewijzigd door deelnemer op 13-09-2018 23:06:21 ]

Een artikel waarin George Monbiot uitlegt welke schade het neoliberalisme heeft aangericht en aangeeft hoe het beter kan.

quote:

‘We hebben een overtuigend herstelverhaal nodig’

Nadat George Monbiot een boek had gepubliceerd over hoe we in de crisis waren beland, was het onvermijdelijk dat hij zou schrijven over hoe we er weer bovenop kunnen komen. De kernwoorden: gemeenschapszin en saamhorigheid.

George Monbiot geeft ook een definitie van het neoliberalisme.

quote:

Monbiot definieert het als volgt: ‘Het neoliberalisme beschouwt collectieve, politieke actie als illegitiem. De macht van geld zou de enige legitieme kracht van verandering zijn en alles wat daarmee intervenieert – belastingen, vakbonden, herverdeling van welvaart, publieke dienstverlening – moet aan banden worden gelegd. Neoliberalen zien de maatschappij als een bedrijf, mensen als concurrenten en onderlinge relaties als transacties.’

en

quote:

‘Nu er meer kritiek komt, hoor je mensen zeggen: “Neoliberalisme bestaat helemaal niet, dat is een term die is verzonnen door tegenstanders die ons willen besmeuren.” Dat is onzin, degenen die dat beweren hebben hun geschiedenishuiswerk niet gedaan. De bedenkers van deze doctrine, Friedrich Hayek en Milton Friedman, noemden het zelf zo. Totdat ze zich realiseerden dat, als je het beestje een naam geeft, je niet kunt doen alsof je een objectieve beschrijving geeft van de werkelijkheid. Je wil het niet als een ideologie identificeren, dat maakt je kwetsbaar. Ze claimen dat ze niet ideologisch gedreven zijn, maar simpelweg natuurwetten blootleggen.’

quote:

Merijn Oudenampsen: Waar komt toch dat hardnekkige geloof in de vrije markt vandaan?

Het neoliberalisme is lang afgedaan als politiek scheldwoord, maar uitgebreid archiefonderzoek, uitgewerkt in een reeks gezaghebbende historische studies, heeft inmiddels onomstotelijk aangetoond dat het geen hersenschim van de linkse verbeelding is.

[...]

De centrale gedachte was geen marktfundamentalisme of een geloof in de utopie van de vrije markt. De innovatie van de neoliberalen schuilde er juist in dat zij laisser faire verwierpen en inzagen dat de markt niet zelfregulerend is. De grondvoorwaarden voor het functioneren van de vrije markt moeten worden gerealiseerd door overheidsingrijpen, om te beginnen een juridisch kader. Het is niet zozeer een terugtreden van de overheid dat de neoliberalen voorstaan, maar bovenal een verandering van focus. De overheid moet het prijsmechanisme niet gaan corrigeren, zoals de keynesianen deden, maar dat actief bevorderen en marktconcurrentie verder aanjagen. De markt is maakbaar. Burgin laat vervolgens zien hoe vanaf de jaren zestig, de Amerikaanse tak van de beweging, geleid door Milton Friedman, steeds meer de overhand krijgt. In het marktpopulisme van Friedman kan de staat geen goed meer doen, en de markt geen kwaad. Als onder Reagan en Thatcher het neoliberalisme zijn doorbraak beleeft, is het deze tendens die de boventoon voert.

Uit het feit dat:

- rechts stelde dat 'neoliberalisme' een verzonnen scheldwoord was, dat alleen gebruikt wordt door gekken.
- de bestuurselite / media systematisch suggereerde dat de vrije markt vanzelf bestaat, als een natuurwet, en het beste werkt zonder overheid.

kun je concluderen dat de bestuurselite en media onbetrouwbaar zijn.

Pas als een crisis de critici voldoende wind in de zeilen geeft, komt boven tafel wat er gebeurd. Tot het zover is, wordt je misleid door leuterende politici en de vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, die opzettelijk het publieke debat vernaggelen. Ook dat is een serieus probleem.

[ Bericht 22% gewijzigd door deelnemer op 15-09-2018 19:25:51 ]

Adam Tooze: Hoe de crisis leidde tot de zelfverminking van Europa

Chantal Mouffe: In Europa is een kruistocht tegen het populisme gaande

[ Bericht 17% gewijzigd door deelnemer op 15-09-2018 22:46:22 ]

Wat ik mis in de analyses van het neoliberalisme is de volgende strategie:
1. de leer die neoliberalen zelf verkondigen op de meest overtuigende manier uiteenzetten (zodat iedere diehard neoliberaal zegt, zie je nou wel, het klopt gewoon)
2. en daarna deze leer ontkrachten.

Dat is de manier om
1. de mensen te overtuigen die het neoliberalisme volledig hebben omarmd.
2. de rode draad te zien in de historische ontwikkeling
(het neoliberalisme begint, als aan het einde van de 19^e eeuw de marktlogica het uitgangspunt wordt in de economische wetenschap)
3. van de vraag af te komen, wat neoliberalisme is (= marktlogica, marktmodel, marktideologie)

Als je het zo benadert, dan blijkt dat de overtuigingskracht deels van logische aard is (naast belangen, die altijd een belangrijke & dubieuze rol spelen) wat ook alleen langs die weg kan worden ontkracht. Zo stel ik mij ook 'het ideale publieke debat' voor. Een debat met argumenten die logisch kloppen, dus ook een logica volgen, en dat je zelfs weet welke.

[ Bericht 1% gewijzigd door deelnemer op 16-09-2018 15:02:34 ]

quote:

Jordan Peterson: taal redt ons uit de chaos

Is Peterson ‘the most influential public intellectual in the Western world’? Ik aarzel. Hij is een beetje slordig met feiten en wat hij beweert over onderwerpen buiten zijn vakgebied, zoals voeding, klimaatverandering of epigenetica, is slecht onderbouwd. Hij is meer profeet dan onderzoeker. Hij laat zien hoe je met behulp van de verhalen uit Genesis de stommiteiten die we elkaar aandoen kunt begrijpen en misschien kunt voorkomen. Hij benadrukt dat het leven zwaar is, eindig en vol pijn. Dat beurt mij op omdat hij ook een uitweg aangeeft: neem zoveel verantwoordelijkheid op je als je aankunt. Bijvoorbeeld de verantwoordelijkheid om je bureau op te ruimen. Als dat is gelukt geeft dat je misschien zelfvertrouwen om iets groters aan te pakken, zoals dat moeilijke gesprek met je partner. En dat geeft weer moed voor verdere stappen in de richting van familie en vrienden, je werk, je buurt, je stad. Als je de wereld wilt verbeteren ga dan niet op straat demonstreren maar pak jezelf aan. Peterson spreekt met inzicht en eruditie, maar het zijn minstens zozeer zijn hartstocht en oprechtheid die mij raken en mij moed geven. Vandaar mijn fascinatie.

Waarom raakt 'de intellectuele elite' raken hoogleraren zo gemakkelijk in de ban van ideologen?

[ Bericht 1% gewijzigd door deelnemer op 23-09-2018 11:00:17 ]

Peterson lijkt me wel een beetje een buitenbeentje in zijn vakgebied hoor, net als een Sam Harris die door maar weinig filosofen echt serieus wordt genomen maar toch veel populariteit weet te vergaren.

Peterson zie ik inderdaad vooral redeneren als een dominee, en daar zit ook het venijn waarmee hij linkse activisten zo in de clinch kan jagen. Een goed predikant zal bijvoorbeeld niet te koop lopen met het idee dat hij homoseksualiteit verderfelijk vindt, maar begint eerder met een kalm zalvend betoog over het belang van het gezin met allerlei historische archetypes als onderbouwing waardoor hij de indruk wekt een soort dieper inzicht te hebben in menselijke gedragingen. Vervolgens reikt hij zijn hand uit naar diegenen die "ongelukkige levenskeuzes" oid gemaakt hebben om samen het moreel verval tegen te gaan. Daar zit denk ik de grote aantrekkingskracht van dat soort figuren.
Daarmee moet ik ook zeggen dat ze hun debatpartners altijd wonderlijk goed lijken te kunnen kiezen.

quote:

Op zondag 23 september 2018 12:47 schreef rockstah het volgende:
Peterson lijkt me wel een beetje een buitenbeentje in zijn vakgebied hoor, net als een Sam Harris die door maar weinig filosofen echt serieus wordt genomen maar toch veel populariteit weet te vergaren.

Klopt.

Ik doel dan ook op Martijn Katan. Een paar maanden geleden was er een column van Jeroen Geurts waarin hij zijn levensfilosofie schetste. Wat hij zijn studenten voorhield bestond ook al uit plat moralisme. En het neoliberalisme, dat nu onder vuur ligt, ging eindeloos over je (eigen) verantwoordelijkheid nemen; het begon zwaar brallend en eindigde in een ordinair machtsspel.

quote:

Peterson zie ik inderdaad vooral redeneren als een dominee, en daar zit ook het venijn waarmee hij linkse activisten zo in de clinch kan jagen. Een goed predikant zal bijvoorbeeld niet te koop lopen met het idee dat hij homoseksualiteit verderfelijk vindt, maar begint eerder met een kalm zalvend betoog over het belang van het gezin met allerlei historische archetypes als onderbouwing waardoor hij de indruk wekt een soort dieper inzicht te hebben in menselijke gedragingen. Vervolgens reikt hij zijn hand uit naar diegenen die "ongelukkige levenskeuzes" oid gemaakt hebben om samen het moreel verval tegen te gaan. Daar zit denk ik de grote aantrekkingskracht van dat soort figuren.
Daarmee moet ik ook zeggen dat ze hun debatpartners altijd wonderlijk goed lijken te kunnen kiezen.

Inderdaad.

Moralisme en ethiek zijn heel verschillend.

Moralisme is typisch voor mensen die tot grote daden willen komen. Als we nu eens allemaal effectief aanpakken, dan bouwen we de grootste dingen. Geen zee is te hoog voor de ware doorzetter. Begin iedere dag met het poetsen van je schoenen. Breid dit uit, cirkel na wijdere cirkel, en verdrijf de chaos totdat de orde de gehele wereld omvat. De onderliggende machtsmotieven leiden vaak tot narigheid.

Ethici hebben niet veel op met het populaire moralisme. Wat bedoel je met de moraal? Is dat de moraal van vandaag, van gisteren, van morgen, van hier, of van daar? De inconsistentie druipt er al snel vanaf (om van de schijnheiligheid, die meestal volgt, maar niet te spreken).

Ethiek is vaak een reactie op de ellende die machtsspel met zich meebrengt. Vanuit de nare ervaringen formuleert men de meer serieuze ethische uitgangspunten. Al is het ook lastig om daar een consistent geheel van te maken, het is minder lichtzinnig als het verplichte optimisme van de VVD.

quote:

Op zondag 23 september 2018 14:44 schreef deelnemer het volgende:

[..]

Klopt.

Ik doel dan ook op Martijn Katan.

Mja, ik ben geen hoogleraar natuurlijk maar mijn punt was dus dat een Peterson bijzondere retorische talenten heeft en ik kan me voorstellen dat daar ook de fascinatie zit. Ik moet zeggen dat toen ik hem voor het eerst hoorde spreken ik me ook een beetje mee liet slepen, het heeft echt iets hypnotiserends en je moet vrij scherp zijn om de inconsistenties eruit te kunnen pikken. Hij spreekt ook niet alleen maar moraliserend, een groot deel van zijn betogen zijn volgens mij iig in eerste opzicht vrij neutrale beschouwingen over hoe bijbelse of anderzijds mythologische verhalen zich verhouden tot de psyche van de mens over de jaren heen. Katan blijft een beetje onduidelijk over wat hij nou precies zo fascinerend aan hem vindt.

quote:

Een paar maanden geleden was er een column van Jeroen Geurts waarin hij zijn levensfilosofie schetste. Wat hij zijn studenten voorhield bestond ook al uit plat moralisme. En het neoliberalisme, dat nu onder vuur ligt, ging eindeloos over je (eigen) verantwoordelijkheid nemen; het begon zwaar brallend en eindigde in een ordinair machtsspel.

deze?
Tsja, ik vind het moeilijk te zeggen. Je kunt ook stellen dat het allemaal een goedbedoelde vorm van "motivational speaking" is natuurlijk. Je verwacht ook niet van een docent dat hij zegt van " Nou kap er maar mee jongens want dit wordt helemaal niks met jullie carrières". Tegelijkertijd is het natuurlijk erg goedkoop allemaal.

quote:

Inderdaad.

Moralisme en ethiek zijn heel verschillend.

Moralisme is typisch voor mensen die tot grote daden willen komen. Als we nu eens allemaal effectief aanpakken, dan bouwen we de grootste dingen. Geen zee is te hoog voor de ware doorzetter. Begin iedere dag met het poetsen van je schoenen. Breid dit uit, cirkel na wijdere cirkel, en verdrijf de chaos totdat de orde de gehele wereld omvat. De onderliggende machtsmotieven leiden vaak tot narigheid.

Ethici hebben niet veel op met het populaire moralisme. Wat bedoel je met de moraal? Is dat de moraal van vandaag, van gisteren, van morgen, van hier, of van daar? De inconsistentie druipt er al snel vanaf (om van de schijnheiligheid, die meestal volgt, maar niet te spreken).

Ethiek is vaak een reactie op de ellende die machtsspel met zich meebrengt. Vanuit de nare ervaringen formuleert men de meer serieuze ethische uitgangspunten. Al is het ook lastig om daar een consistent geheel van te maken, het is minder lichtzinnig als het verplichte optimisme van de VVD.

Het draait uiteindelijk ook om hoe consequent men daarin is natuurlijk. Ik dacht lange tijd dat moralisme eigenlijk geen plaats had in de politiek omdat het nooit de bedoeling zou moeten zijn dat dit van bovenaf opgelegd wordt. Nu ben ik niet zo overtuigd meer.
Er komt namelijk ook een "practice what you preach" element bij kijken. Als je bijvoorbeeld kijkt naar recentelijk de val van het CDA in de late jaren 00, die een flinke klap kreeg omdat ze niet meer vol konden houden dat zij aan hun eigen standaarden voldoen, net als bijvoorbeeld een Marcel van Dam of Paul Rosenmöller. Dit is allemaal wel begrijpelijk omdat de kiezer altijd naar authenticiteit op zoek is en wil kunnen weten waar hij aan toe is. Maar tegelijkertijd suggereert het ook dat het blijkbaar allemaal prima is om naar hartenlust rond te graaien zolang je er maar eerlijk vooruit komt.

Wat we ervoor terugkregen was immers een VVD hegemonie, die überhaupt niet veel pretenties hebben op dat gebied en zich dus zo veel gemakkelijker rond hun schandaaltjes kunnen manoeuvreren. Zo kun je misschien dus wel daadwerkelijk van een moreel verval spreken.
Trump is nog een extremer voorbeeld hiervan.

quote:

Op zondag 23 september 2018 17:12 schreef rockstah het volgende:

[..]

Mja, ik ben geen hoogleraar natuurlijk maar mijn punt was dus dat een Peterson bijzondere retorische talenten heeft en ik kan me voorstellen dat daar ook de fascinatie zit. Ik moet zeggen dat toen ik hem voor het eerst hoorde spreken ik me ook een beetje mee liet slepen, het heeft echt iets hypnotiserends en je moet vrij scherp zijn om de inconsistenties eruit te kunnen pikken. Hij spreekt ook niet alleen maar moraliserend, een groot deel van zijn betogen zijn volgens mij iig in eerste opzicht vrij neutrale beschouwingen over hoe bijbelse of anderzijds mythologische verhalen zich verhouden tot de psyche van de mens over de jaren heen. Katan blijft een beetje onduidelijk over wat hij nou precies zo fascinerend aan hem vindt.

[..]

deze?
Tsja, ik vind het moeilijk te zeggen. Je kunt ook stellen dat het allemaal een goedbedoelde vorm van "motivational speaking" is natuurlijk. Je verwacht ook niet van een docent dat hij zegt van " Nou kap er maar mee jongens want dit wordt helemaal niks met jullie carrières". Tegelijkertijd is het natuurlijk erg goedkoop allemaal.

Dit is een mildere column dan ik mij herinner. Wat ik mij herinner was meer in de trant, je beukt eindeloos door zonder veel salaris of redelijke arbeidsvoorwaarden, en na vele jaren blijkt dat ruim 90% het niet heeft gered, maar niet getreurd want een enkeling wel, en dat alles behoort tot de heerlijke romantiek van de wetenschap.

quote:

[..]

Het draait uiteindelijk ook om hoe consequent men daarin is natuurlijk. Ik dacht lange tijd dat moralisme eigenlijk geen plaats had in de politiek omdat het nooit de bedoeling zou moeten zijn dat dit van bovenaf opgelegd wordt. Nu ben ik niet zo overtuigd meer.
Er komt namelijk ook een "practice what you preach" element bij kijken. Als je bijvoorbeeld kijkt naar recentelijk de val van het CDA in de late jaren 00, die een flinke klap kreeg omdat ze niet meer vol konden houden dat zij aan hun eigen standaarden voldoen, net als bijvoorbeeld een Marcel van Dam of Paul Rosenmöller. Dit is allemaal wel begrijpelijk omdat de kiezer altijd naar authenticiteit op zoek is en wil kunnen weten waar hij aan toe is. Maar tegelijkertijd suggereert het ook dat het blijkbaar allemaal prima is om naar hartenlust rond te graaien zolang je er maar eerlijk vooruit komt.

Wat we ervoor terugkregen was immers een VVD hegemonie, die überhaupt niet veel pretenties hebben op dat gebied en zich dus zo veel gemakkelijker rond hun schandaaltjes kunnen manoeuvreren. Zo kun je misschien dus wel daadwerkelijk van een moreel verval spreken.
Trump is nog een extremer voorbeeld hiervan.

De retoriek van de VVD is ook moralistisch (maar niet ethisch):
- je eigen verantwoordelijkheid nemen
- je klauwen uit je mauwen steken
- het luie mensen probleem oplossen (luiheid is de enige reden die zij erkennen voor een gebrek aan succes)
- want alles is gewoon een keuze en een kwestie van karakter hebben
- optimisme is verplicht.

Achter moralisme zit geen zinnig mens of wereldbeeld. Integendeel. Het idee is dat alles begint met een keuze (toegeschreven aan de vrije wil) en wordt gestuurd door de moraal, zoals deze in de blauwe lucht hangt. Wat er niet voor nodig is, is een lichaam, een omgeving die daarop van invloed is, of een tijdsontwikkeling. Je heb alleen het geloof nodig in een absolute keuzevrijheid en een absolute moraal, en dan is ieder probleem een moreel probleem.

Dat de VVD dit zwaar aanzet, is ook een politieke tactiek. Als de oppositie bestaat uit Links, dan is alles het gevolg van luiheid, op te lossen door mensen te disciplineren / hard aan te pakken (hoe lager hun loon, hoe harder ze werken). De Jan Salie geest waart rond en bedreigt de samenleving. Dat is natuurlijk lariekoek, en bij de VVD heeft dat twee gronden:
- het is een beetje eigen aan ondernemers om daarin geloven
- het is een manier om de linkse oppositie zwart te maken

Dat het niet helemaal eerlijk is, maar eerder agressief, en ook prima past bij alle schandaaltjes die bij de VVD horen, hoeft niemand te verbazen. Trump is inderdaad ook een voorbeeld van deze handige vrije jongens mentaliteit. Peterson is een ander type. Geen liberaal, maar een conservatief die het veel serieuzer bekijkt, maar niet veel zinniger.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 23-09-2018 18:48:53 ]