[Etappe 12] Pau - Peyragudes #3 Sky's tussen de campers

Etappe 12: Pau - Peyragudes, 214,5 km

De vlakke rit richting Pau werd zowaar nog wat spannender dan gedacht. Dankzij de erkende hardrijder Maciej Bodnar moest het peloton zich nog flink inspannen om het op een massasprint te laten uitdraaien. Pas op 400 meter van de streep werd Bodnar tot de orde geroepen, nadat hij de hele dag in een groep van drie een aantal minuten voor het peloton had gereden en de laatste 30 kilometer solo. Je gunt zo iemand dan de overwinning, maar in de Tour werkt het zo niet. Het werd toch een sprint en dan weet je wie er gaat winnen. Kittel, overwinning nummer vijf. Ook nu was het verschil met de concurrentie weer zeer groot, terwijl Kittel weer eens van wat verder dan veel andere sprinters moest komen. Groenewegen reed een sterke sprint en werd tweede, op gepaste afstand van Kittel. Het dumpen van de waardeloze Wagner leverde meteen wat op. Timo Roosen blijkt veel beter te zijn en dat zag iedereen aankomen behalve de afgekeurde dakdekkers van Lotto Jumbo. Groenewegen kwam mede dankzij het goede werk van Roosen uiteindelijk in het wiel van Kittel terecht en dat wiel kon hij houden toen Kittel zijn sprint begon. Veel meer dan in het wiel blijven zitten zat er niet in, de Duitser is veel te sterk. Kristoff en Greipel waren overigens weer nergens te bekennen. Dagenlang hebben Tiago Machado en Lars Bak op kop gereden, voor helemaal niets. We krijgen nog een aantal vlakke ritten en ik hoop dat de andere sprintersploegen tegen die tijd eindelijk eens een keer met een ander plan gaan komen. Op de sprint na gebeurde er vrij weinig, er waren alleen nog wat valpartijen onderweg. Astana verloor dankzij een van die valpartijen Cataldo, een belangrijke pion in de bergen. Ook Fuglsang kwam ten val, hij liep daarbij een paar breukjes op in zijn arm. Hij gaat wel verder, maar of hij zo sterk gaat zijn als voor de rustdag valt nog maar te bezien. Ook Bertje viel weer eens, arme jongen. Na al het saaie anti-genot van de sprints gaan we nu gelukkig weer de bergen in. De Pyreneeën wachten op ons en we krijgen meteen een alleraardigste rit voorgeschoteld, met een aantal zware cols.




De rit start in Pau, alsof we daar nog niet vaak genoeg zijn geweest. Pau heeft blijkbaar een slogan: Pau, capitale du Tour. Dat alleen al lijkt me genoeg reden om hier nooit meer naar toe te gaan. Laat ze even lekker grandioos de pleuris krijgen daar. Ik weiger om nog meer woorden vuil te maken aan Pau, dus ga ik meteen door met het begin van de rit. Na een korte tocht door de stad die niet bestaat gaan de renners op weg naar het oosten, richting Tarbes. Ze passeren deze stad na 29 kilometer en in die kilometers gaat het steeds volledig rechtdoor over een brede weg. Onderweg komen de renners na tien kilometer nog wel een kort klimmetje van anderhalve kilometer aan 6% tegen, maar verder is het zo goed als vlak. Ook weinig obstakels op de weg, alleen in de buurt van Tarbes een aantal rotondes. Tarbes is overigens een bekende stad in de Tour, zo vertrok hier in 2015 nog een rit. Die zou eindigen op La-Pierre-Saint-Martin en gewonnen worden door Chris Froome, hij reed toen meteen al zijn concurrenten volledig de vernieling in. Na een lange tocht door de stad, met veel bochten en rotondes, loopt de weg buiten Tarbes nog even kort omhoog. Weer een klimmetje van ongeveer anderhalve kilometer aan een procentje of zes, over een extreem brede weg. Na dit klimmetje blijft het vlak tot aan Tournay, waar men na 50 kilometer passeert. We blijven over dezelfde weg rijden, maar die gaat de komende 15 kilometer licht omhoog lopen, door een bos langs de snelweg. In die 15 kilometer komen we 350 meter hoger uit, dus heel veel stelt het niet voor. Het tweede deel van deze klim telt wel meer voor de bergprijs. Hoewel de klim na het dorp Capvern nog verder doorloopt ligt hier de de top van de Côte de Capvern, een klimmetje van de vierde categorie dat volgens de organisatie 7,7 kilometer lang is aan 3,1%. Het eerste deel van de klim tellen ze dus niet mee, hoewel het tweede deel gezien het gemiddelde stijgingspercentage ook best buiten beschouwing gelaten had morgen worden. Na 64 kilometer komen de renners door Capvern, vanuit dit dorp kun je in de verte de Pyreneeën al zien liggen. Bovendien zijn we nu ook dicht in de buurt van het Château de Mauvezin, een prima kasteeltje.



Na deze legendarische klim is er praktisch geen afdaling. Het is vrijwel volledig vlak als de renners richting La Barthe-de-Neste rijden en op wat rotondes na zijn er ook maar weinig obstakels onderweg. We rijden overigens over bekend terrein, want de Côte de Capvern zat vorig jaar ook al in het parcours, toen in de rit naar Lac de Payolle, waar Steve Cummings een machtige solo uit zijn benen perste. Toen reden we na La Barthe-de-Neste richting de Col d'Aspin, maar vandaag staan er eerst nog een paar makkelijkere klimmen op het programma. Bovendien is het nog een tijd vlak voor die klimmetjes bereikt worden. De renners rijden langs een rivier door de vallei over iets minder brede wegen. Het gaat grotendeels rechtdoor, pas na 77 kilometer hoeft er weer serieus gestuurd te worden. Het peloton rijdt door Anères en hier steken ze rivier over, waarna ze door het Franse platteland verder gaan rijden richting de Garonne. Door een landschap vol weilanden begint de weg nu wat meer te slingeren, terwijl het nog steeds vlak is. Na 90 kilometer komt het peloton door Saint-Bertrand-de-Comminges, een klein dorpje waar een opvallende kerk staat. We zijn nu in de buurt van de tussensprint, die komt over vier kilometer. In de buurt van de tussensprint, in Loures-Barousse, komen de renners ook weer op een bredere weg terecht, langs de Garonne. Deze weg blijft nog een aantal kilometer vlak, maar we gaan op weg naar de tweede klim van de dag. Deze weg leidt ons eerst door een bos, maar buiten het bos blijkt dat we eindelijk in de bergen zijn. De grote weg wordt verlaten en dan begint de Col des Ares, een beklimming van de tweede categorie die 7,4 kilometer lang is en 4,6% gemiddeld. De weg is niet niet al te breed en de klim is behoorlijk bochtig, maar verder zijn er weinig moeilijkheden. Er is een korte strook die wat lastiger is, maar verder gaat het behoorlijk gelijkmatig omhoog, over deze berg met een lange geschiedenis in de Tour. Al een keer of 23 in de Tour voorgekomen, voor het laatst in 2014. Toen kwam Thomas Voeckler, net als in 2012 en 2010, als eerste boven. Dit is zijn berg, blijkbaar. Na 111 kilometer kan Thomas Voeckler hier voor de vierde en laatste keer weer als eerste bovenkomen.



De afdaling van de Col des Ares is niet zo ingewikkeld. Wel behoorlijk bochtig, maar het gaat niet ontzettend steil naar beneden, terwijl er ondertussen wel een mooi uitzicht op de Pyreneeën is. Het gaat ook maar een kilometer of zes naar beneden, daarna begint de weg alweer omhoog te lopen, richting Sengouagnet. Drie kilometer lang gaat het aan een procentje of drie omhoog. Na deze korte onderbreking slaan de renners in Sengouagnet rechtsaf en daarna komen ze op een weg terecht die licht naar beneden loopt. Veel problemen zal dat niet opleveren, want veel bochtenwerk is er niet bij. Al snel wordt de weg weer wat vlakker en niet lang daarna loopt het zelfs een aantal kilometer vals plat omhoog. Dan zitten we al heel dicht bij de volgende klim van de dag. De renners rijden nu over bekend terrein. Na 132 kilometer slaan ze rechtsaf, richting de Col de Menté. Ze zouden ook links kunnen gaan, want daar ligt de Col de Portet d'Aspet. De klim waar Fabio Casartelli in 1995 het leven liet en ook de klim die de afgelopen jaren vaak in de Tour zat. Dit jaar slaan we 'm even over en doen we dus de buurman aan. De Col de Menté is zeven kilometer lang en 8,1% gemiddeld, daardoor is het een klim van de eerste categorie. De afgelopen jaren sloegen we deze klim vaak over ten faveure van de Portet d'Aspet, maar nu zit deze col voor het eerst sinds 2013 weer in het parcours. In 2013 kwam de afgrijselijke Tom Danielson als eerste boven, gelukkig werd hij later nog een keer betrapt op doping. De Col de Mente is vooral in het begin behoorlijk zwaar, met een paar kilometer aan 10%. In dat stuk zitten zelfs uitschieters richting 16%, maar na een tijdje zwakt de klim wat af. Een kilometer aan 5%, waarna het richting de top weer wat steiler wordt. Na 139 kilometer komen de renners boven op deze extreem bochtige Col de Menté. Liefst 20 haarspeldbochten tijdens de klim, naast talloze andere bochten.




De afdaling is niet minder bochtig dan de klim en dus is de afdaling per definitie lastig. Vraag dat maar aan Eddy Merckx. Hij reed in 1971 op de Col de Menté weg van zijn concurrenten, waanonder de gele trui Luis Ocaña. Het was evenwel hondenweer en dus ging Merckx onderuit. Hij kon al snel zijn weg vervolgen, maar achter hem ging Ocaña, die in achtervolging was op Merckx, veel harder onderuit. Zo hard, dat hij gedwongen werd om de Tour te verlaten. Voor Merckx kwam dat goed uit, zijn belangrijkste concurrent verdween en zo kon hij zijn derde Tour op rij winnen. Op de plaats van de valpartij van Ocaña staat een gedenkteken, hoewel hij er ongetwijfeld liever niet aan herinnerd werd. De kant van de Menté die afgedaald wordt is nog een stukje lastiger dan de klim. Het gaat negen kilometer aan 9% naar beneden, dat is nog net even wat anders. In het begin van de afdaling liggen er kort na elkaar ook 14 haarspeldbochten in het parcours. De weg is wel breed en het asfalt is ook redelijk in orde, maar door al die bochten en het feit dat het vaak aan meer dan 10% naar beneden gaat is het toch ontzettend pittig. De remmen gaan het hier zwaar krijgen en hopelijk blijft iedereen netjes op de weg, want als je besluit het skoekeloen op te zoeken lig je al snel ergens in een afgrond. Het tweede deel van de afdaling is totaal anders dan het eerste deel. Er zijn bijna geen haarspeldbochten meer en de wegen zijn wat rechter. Wel blijft het steil naar beneden lopen, dus de snelheid gaat hier stevig de hoogte in. Er zijn wel nog een aantal lastige bochten, maar al bij al lijkt het doenbaar. In de verte zien we tegen die tijd ook enkele prachtige bergtoppen liggen, de Pyreneeën zijn zo lelijk nog niet. Vooral als de renners bijna beneden zijn in Saint-Béat wordt het uitzicht haast adembenemend mooi. Na Saint-Béat rijden de coureurs een aantal kilometer verder door de vallei van de Garonne, op weg naar de volgende klim van de dag. Ze rijden terug naar een punt waar ze eerder zijn gepasseerd. Na 155 kilometer rijden door Chaum en amper een kilometer verderop ligt Fronsac, daar waar men 50 kilometer geleden passeerde om aan de Col des Ares te beginnen. Nu gaan we een andere kant op, in Chaum steken we de Garonne over en niet lang daarna begint de volgende klim van de dag.



Het blijft nog een viertal kilometer vlak, daarna rijdt men door het dorpje Siradan en hier loopt de weg heel even vrij steil omhoog, een kilometer aan een procentje of acht. Daarna is het een aantal kilometers wat glooiender, maar tot Mauléon-Barousse, waar men na 164 kilometer passeert, hoeft er niet veel geklommen te worden. Na Mauléon komt daar verandering in, want dan begint de volgende klim van de dag officieus. Port de Balès, een relatief nieuwe klim. Voorheen kon je de top van de klim alleen bereiken via een smal en slecht bosweggetje, dat eigenlijk alleen gebruikt werd voor wat bosbouw. Op aandringen van de ASO werd er in 2006 een bredere bergpas van gemaakt, met vers asfalt. In de jaren daarna is de Tour hier vier keer geweest, dit wordt de vijfde keer. In de tussentijd is ook de Vuelta al eens over de Port de Balès gegaan, in een rit die later nog ter sprake zal komen. De klim speelde vooral in 2010 een grote rol, want het was op deze berg dat Andy Schleck zijn ketting wist te vernaggelen, waar Alberto Contador dankbaar gebruik van maakte. Sindsdien kwam de Tour nog twee keer terug, in 2012 kwam Alejandro Valverde als eerste boven, toen ook in een rit met aankomst op Peyragudes. Twee jaar daarna zat de Port de Balès ook in de Tour, toen wist de Colombiaan José Serpa als eerste boven te komen, maar hij was niet in staat om de rit met einde in Bagnères-de-Luchon te winnen. Dat lukte die fietsende misdaag tegen de menselijkheid van een Michael Rogers dan weer wel. Enfin, de Port de Balès is volgens de organisatie slechts 12 kilometer lang en 7,7% gemiddeld, maar in totaal is deze klim ongeveer 20 kilometer lang aan 6% gemiddeld. De eerste kilometers van de klim zijn niet zo spectaculair, maar het kruipt toch in de benen. Het tweede deel van de klim is wel beduidend lastiger, met een aantal kilometer aan 10%. Zoals veel cols in de Pyreneeën is ook de Balès vrij onregelmatig. Het steile gedeelte begint ook meteen vrij steil met drie kilometer aan 8% gemiddeld, daarna is er een wat makkelijker stukje, maar dan volgen de kilometers aan 10%. Richting de top van deze col van de buitencategorie gaat het nog een aantal kilometer aan meer dan 7% omhoog, alleen in de laatste kilometer wordt het met 6,4% weer iets makkelijker. Na 184 kilometer komen de renners boven, op 30 kilometer van de streep.




De afdaling van de Port de Balès is niet zo simpel. De eerste zeven kilometer van de afdaling gaat het vrij steil naar beneden, over een bochtige weg. De weg is ook niet al te breed, dat was tijdens de klim al niet zo en ook in de afzink komt daar weinig verandering in. Er zijn een aantal haarspeldbochten in het begin van de klim, maar het gaat vooral vaak redelijk rechtdoor, met een aantal korte en venijnige bochtjes achter elkaar, die soms goed verstopt liggen achter de bergwand. De afdaling wordt makkelijker nadat men na 190 kilometer door Bourg-d'Oueil rijdt, de weg wordt hier breder en even verderop gaat het ook minder steil naar beneden. Een tussenstuk van een kilometer of vier, met zelfs nog een paar vlakke stroken tussendoor. We rijden door een aantal klein dorpjes en hier wordt de weg soms weer wat smaller en de weg lijkt soms zelfs heel geniepig nog een paar meter omhoog te lopen. Pas de laatste vijf kilometer van de afdaling gaat het weer wat serieuzer naar beneden, met ook nog een lastige passage in Saint-Paul-d'Oueil. In dit dorpje liggen wat vervelende bochten direct langs de huizen en aan de rand van het dorp is er nog een scherpe bocht naar rechts. Buiten het dorp is het nog even lastig, maar daarna gaat het simpel verder naar beneden. Na een kilometer of 200 zijn de renners beneden in Saint-Aventin en hier begint de weg direct weer omhoog te lopen. De Col de Peyresourde gaat beginnen. De immens populaire klim, die al ontelbare keren in de Tour is voorgekomen, gaan we nu van de andere kant doen in vergelijking met vorig jaar. Toen reden we over deze weg naar beneden en dat was het moment dat Chris Froome besloot om als een complete idioot naar beneden te rijden. De daalstijl, gekopieerd van Kwiatkowski die het op zijn beurt weer gekopieerd had van Mohoric, leverde hem na een aanval op de top uiteindelijk de overwinning op in Bagnères-de-Luchon. Nu gaan we hier dus omhoog en dat tien kilometer lang aan 7,8%. Daardoor is de Peyresourde een klim van de eerste categorie. De weg is breed, maar de klim is wel redelijk bochtig. Toch wordt het nooit enorm lastig, de zwaarste kilometer van de klim is aan 8,5%, met een zeldzame uitschieter richting 11%. In vergelijking met Port de Balès valt dit nog wel mee. Hoewel het met een aantal kilometer aan meer dan 8% ook weer niet enorm eenvoudig is. Na 209 kilometer, op vijf kilometer van de finish, komen de coureurs boven.



Na de top van de Peyresourde is het nog maar vijf kilometer tot de finish en de helft daarvan wordt in dalende lijn afgewerkt. Deze korte afdaling stelt bijzonder weinig voor. De weg is breed en de weg loopt voornamelijk rechtdoor. Er zijn wel wat korte bochtjes, maar die liggen allemaal goed in het zicht. Zonder enig probleem moet iedereen de voet van het slotklimmetje kunnen halen. Op 2,5 kilometer van de streep is er een bocht naar links en daar begint de weg gelijk omhoog te lopen. 2,4 kilometer aan 8,4%, de klim van de tweede categorie naar Peyragudes is niet zo lang maar wel behoorlijk pittig. In de allerlaatste meters van de rit gaat het zelfs nog even aan 13% omhoog. Na 214 kilometer eindigt tussen de appartementen van het skirestort Peyragudes deze rit. Het wordt de tweede keer dat de Tour hier eindigt. De eerste keer dat de Tour hier passeerde was in 2012. Ook toen in een rit met de Col de Menté, Col des Ares, Port de Balès, de Peyresourde en vervolgens Peyragudes. Heel creatief is het niet, maar het leverde toentertijd nog wel een indrukwekkende solo van Alejandro Valverde op. Na een aantal jaar de Tour niet gereden te hebben wegens wat dopingperikelen keerde hij in 2012 terug. Voor het algemeen klassement speelde hij al snel geen rol meer, dus ging hij maar in de aanval. Dat leverde hem een overwinning op en helaas zal hij nu niet in staat zijn dat kunstje te herhalen. Iedere dag weer een gemis. Die andere grote koers van de ASO, de Vuelta, is hier niet lang na de rit in 2012 ook geweest. Iets meer dan een jaar later zou de 15e rit van de Vuelta van 2013 starten in Andorra en eindigen op Peyragudes. Ook toen een rit over Port de Balès en Peyresourde, alvorens hierboven te eindigen. De overwinning ging weer naar een vluchter, ditmaal de Fransman Alexandre Geniez. Het skigebied waar we ons nu bevinden is overigens vrij groot, in de Pyreneeën schijnt dit de op twee na grootste te zijn. Verder kan je weinig boeiends over dit stukje planeet vertellen. Peyragudes is nog relatief jong, bestaat naar verluidt pas sinds 1988. Er staan ontzettend veel appartementen en er zijn meerdere skiliften aanwezig, waar vooral in de winter gretig gebruik van gemaakt zal worden.



In startplaats Pau zal het niet buitengewoon warm worden. Zelfs redelijk fris, voor Tourbegrippen. 22 graden in de middag, niet heel impressionant. In de bergen zal het vanzelfsprekend nog iets frisser zijn, 20 graden gaan we daar niet eens halen. Er is een klein kans op neerslag, maar vermoedelijk blijft het droog. Wind zal er ook niet echt zijn, maar dat speelt tijdens zo'n rit ook minder een rol. Deze lange en zware bergrit begint vroeg, om 10:55. Na een neutralisatie van een kwartier mogen de rittenkapers los. Het zou zomaar eens een zwaar gevecht kunnen worden om in de vlucht van de dag te komen. Spijtig genoeg zenden Sporza en de NOS deze rit niet integraal uit, dus gaan we het gevecht om in de vlucht te geraken in ieder geval daar niet zijn. De uitzending begint zoals gewoonlijk weer om 14:10 en tegen die tijd zijn de renners bezig aan de tweede klim van de dag, Col des Ares. De finish wordt relatief vroeg verwacht, tussen 16:44 en 17:25.



Een rit met aankomst op Peyragudes is tot nu toe altijd een prooi voor de vluchters gebleken. Goed, er zijn dan pas twee aankomsten geweest op dit skistation, maar toch. Het zou deze keer anders kunnen zijn, omdat er niet zo gek veel zware bergritten zijn. Daardoor zou iedereen die het Froome een beetje lastig wil maken iedere kans moeten aangrijpen en dit is een kans. Toch kennen wij het peloton en weten we dus dat iedereen de koers aan Sky gaat laten. Daarom lijkt dit me weer een fantastische kans voor de vluchters, zeker om dat de volgende rit een korte maar pittige bergrit gaat zijn. Daardoor gaan enkele klassementsrenners misschien wel een klein beetje de benen sparen tijdens deze rit. De aanloop van deze rit kan ideaal zijn om meteen een goede voorsprong bij elkaar te rijden, aangezien het een tijd duurt voor de eerste lastige klim begint. Het einde is dan weer wat lastiger te controleren voor het peloton, met al die zware klimmen achter elkaar. Kortom, we gaan voor de vluchters. Mag ook wel, hebben pas één kans gehad.
1. Buchmann. Deze kleurloze Duitse klimmer rijdt voor het kleurloze Bora-Hansgrohe en bij die ploeg is het verboden om aan te vallen. Liever een anonieme 10e plaats dan de koers kleuren is het credo van de ploeg. Toch kan daar nu wel eens verandering in gaan komen, want de twee speerpunten van Bora zijn ondertussen verdwenen. Sagan, die qua uitstraling totaal niet bij de ploeg past, zit al een tijdje thuis en sinds de rustdag is ook Majka weg. De sponsoren zijn daar uiteraard niet zo blij mee, want hun naam komt amper nog in beeld. Daarom gaan de mannen van Bora nu natuurlijk massaal ten aanval trekken, zoals Maciej Bodnar tijdens de vorige rit al liet zijn. Buchmann gaat nu de volgende zijn, want hij staat momenteel op een 18e plaats in het klassement. Hij dingt dus mee naar de Cisse de Greef-bokaal, maar dat is niet voldoende. Emu wil graag de Maxime Monfort-trofee en om die binnen te slepen zal hij toch echt op moeten schuiven naar de 13e plaats.
2. Roglic. Ik sta nog steeds volledig achter De Roog. Op de Mont du Chat viel hij wat tegen, maar dat kan ook aan het feit hebben gelegen dat hij op de andere beklimmingen teveel werk moest verrichten, omdat hij niet zo goed aan het opletten was. Koersinzicht is nog wel een dingetje zo nu en dan. Als er tijdens deze rit niet zo'n massale kopgroep wegrijdt in vergelijking met de vorige bergritten dan zou dat zeer zeker in zijn voordeel zijn. Minder tactiek en meer trappen, dan komt onze schansspringer wel bovendrijven.
3. Benoot. Zo ongeveer de enige van Lotto Soudal die er wel wat van bakt. Misschien dat Tim Wellens beter voor de dag komt nu het wat minder warm is, maar verder moet het van Tiesj komen. Tiesj is al in de aanval geweest en in de rit naar Chambéry bleek dat hij een van de betere vluchters was. Van mij mag hij nog een aantal keer in de aanval gaan, want Tiesj is ondanks zijn naam wel een aardige jongen.
4. Rolland. Tegenwoordig ook een behoorlijk veilige keuze als je namen moet bedenken voor een vluchtersrit. Tijdens ee Giro zat hij in zo ongeveer iedere vlucht van belang en dat leverde hem zelfs nog een rit op. Het wordt lastig voor hem om dat te herhalen in de Tour, want hier ligt het niveau nog een stukje hoger en bovendien zullen zijn benen ook wel niet meer al te best zijn na die zware Giro. Maar in de vlucht terechtkomen is dan wel weer aan hem toevertrouwd. Hoewel ze bij Cannondale nu ineens lijken te denken dat ze Uran moeten beschermen. Onzin natuurlijk, gewoon in de aanval gaan.
5. Voeckler. Dit is helemaal nergens op gebaseerd, want hij rijdt met pap in de benen. Het is zijn laatste jaar en hij is klaarblijkelijk niet bepaald van plan om op een waardige manier afscheid te nemen. Toch kan daar nu verandering in komen, want we zitten in zijn geliefde Pyreneeën. Daar waar hij meerdere ritten wist te winnen, vooral in deze exacte regio. We komen praktisch langs Bagnères-de-Luchon en dat moet haast wel de favoriete stad van Voeckler zijn, want daar won hij al twee keer. Het is hopen op een laatste kunstje van iedereens favoriete renner.