F&L Filosofie & Levensbeschouwing
Een plek om te discussiëren over filosofische vragen, filosofen, religieuze vraagstukken of religie en levensbeschouwing in het algemeen.
Wat bedoel je hier mee?quote:Op maandag 12 september 2016 13:42 schreef Elzies het volgende:
[..]
-We zien dat we los van genetische aanleg als onze omgevingsinvloeden eigen beslissingen kunnen nemen.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
Precies zoals ik het opschrijf. Genetische aanleg of omgevingsinvloeden bepalen niet altijd welke beslissing iemand neemt. Daarmee haal je twee basisbeginselen van het klassieke determinisme weg.quote:
Op Heb ik in vorige reacties uitgebreid toegelicht.
Wat reken je dan niet onder 'omgevingsinvloeden'?quote:
[..]
Precies zoals ik het opschrijf. Genetische aanleg of omgevingsinvloeden bepalen niet altijd welke beslissing iemand neemt.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
En hoe "zien we dat"?quote:Op maandag 12 september 2016 13:50 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Wat reken je dan niet onder 'omgevingsinvloeden'?
It ain't what you don't know that gets you into trouble. It's what you know for sure that just ain't so - Mark Twain
De vrije keuze om een eigen beslissing te kunnen maken.quote:
[..]
Wat reken je dan niet onder 'omgevingsinvloeden'?
Zoals ik al eerder aangaf, ieder neurologisch onderzoek ten spijt maar ik kan geen eenduidig bewijs vinden dat al mijn beslissingen zijn gegrondvest op genetische aanleg en omgevingsfactoren alléén.
We kunnen zien met een MRI welke gebieden in de hersenen samenwerken, maar ik vind het te kort door bocht dat als bewijs te zien dat de vrije wil niet zou bestaan. Omgekeerd heb ik de tevergeefs de wedervraag gesteld om wél met concreet bewijs boven tafel te komen. Helaas blijft het dan toch steeds eenrichtingsverkeer.
Dat is al heel vaak uitgelegd:quote:
Overigens heb ik nog steeds geen antwoord gekregen op mijn vraag. Het blijft telkens maar eenrichtingsverkeer en het is niet meer dan fair dat we dat nu eventjes gaan omdraaien.
Onderbouw nu eens met concrete feiten dat het bestuderen van hersenactiviteit bewijst dat we geen vrije wil zouden hebben. Lijkt me toch niet zo'n ingewikkelde vraag die maar telkens wordt vermeden.
quote:
Het bestaan van zoiets hebben we nog nooit waargenomen, nergens, zelfs niet indirect. Dus ik vraag me af wat een goede reden is om toch in zo'n buitenissig fenomeen te geloven (temeer omdat daar geen enkele aanleiding toe is).
quote:
Ik zie geen enkel gedrag in de mens wat niet voort zou kunnen komen uit genetische aanleg of omgevingsfactoren. Of wat een bewijs of zelfs maar reële aanleiding zou zijn om er andere factoren (zoals een vrije wil) bij te halen.
En wat betreft dit:quote:
Je moet echt met een sterker argument vóór de plausibiliteit van een vrije wil komen dan "je kunt niet bewijzen dat het niet bestaat". Anders zie ik niet hoe het geloven in een vrije wil (of in ieder geval het als reële mogelijkheid openhouden) waarschijnlijker of serieuzer genomen kan worden dan ieder ander lukraak verzinsel wat je niet kunt falsificeren, zoals kabouters of onzichtbare eenhoorns.
Wat is daar halfslachtig aan? Het kabouter-argument is gewoon valide en precies op deze situatie van toepassing. Het bestaan van iets waarvan we nergens ook maar één aanwijzing zien of een greintje bewijs hebben, kun je niet zomaar claimen als reële optie en dan zeggen "toon maar eens aan dat het niet bestaat".quote:En aub geen halfslachtige antwoorden zoals het kabouter-argument.
In die zin vallen vrije wil, kabouters, en eenhoorns, toch echt in dezelfde categorie.
The worst thing about censorship is ███ ███████ ██████.
Daar kan ik helemaal niets mee. Als het niet een genetische aanleg is en ook niet een omgevingsfactor (nogmaals, hoe bepaal je dat?) wat is het dan?quote:
[..]
De vrije keuze om een eigen beslissing te kunnen maken.
Zelfde vraag. Wat is er dan nog meer?quote:Zoals ik al eerder aangaf, ieder neurologisch onderzoek ten spijt maar ik kan geen eenduidig bewijs vinden dat al mijn beslissingen zijn gegrondvest op genetische aanleg en omgevingsfactoren alléén.
En kom nou niet weer met een stroman, daar verspil je al genoeg tekst aan.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
Maar waarom zou je jouw eigen persoonlijkheid (en de vrije keuzes die iemand kan maken) moeten reduceren tot een voorgeprogrammeerde biologische computer? Observatie van actieve hersenwerking geeft geen eenduidig bewijs dat de vrije wil niet zou bestaan. Daarvoor weten ook neurologen nog te weinig.quote:
[..]
Dat is al heel vaak uitgelegd:
[..]
[..]
[..]
En wat betreft dit:
[..]
Wat is daar halfslachtig aan? Het kabouter-argument is gewoon valide en precies op deze situatie van toepassing. Het bestaan van iets waarvan we nergens ook maar één aanwijzing zien of een greintje bewijs hebben, kun je niet zomaar claimen als reële optie en dan zeggen "toon maar eens aan dat het niet bestaat".
In die zin vallen vrije wil, kabouters, en eenhoorns, toch echt in dezelfde categorie.
Natuurlijk heb je haantjes (zoals Dick Swaab) die het wel denken te weten en zeggen dat het zo is, maar er zijn evenzo veel critici die met openstaande en onbeantwoorde vragen zo'n haantje weer het hok in drijft. En terecht, want anders creëer je een dogmatische stroming die niet op eenduidige bewijsvoering is berust.
Deterministen gebruiken heel vaak het kabouterargument. Dat doen gelovigen ook. God bestaat totdat je bewijst dat die niet bestaat, is een hele bekende binnen dergelijke discussies. Maar het levert uiteindelijk niets op.
Bovendien zie ik binnen jouw voorstelling van het determinisme veel oude Newtoniaanse invloeden. Een mechanisch zinloos universum zonder doel en betekenis, waarbij alles is gegrondvest op een toevallige samenloop van omstandigheden. Uiteraard mag ieder daarin geloven. Maar met de kennis van vandaag, onwaarschijnlijk.
Dus ik blijf bij mijn stelling dat we geen eenduidig antwoord kunnen geven op de vraag of de vrije wil wel of niet bestaat. Nogmaals, ik denk echt dat dit het meest eerlijke antwoord is.
Goeie vraag. Het lijkt soms wel alsof mensen van de vrije wil verwachten / eisen dat die helemaal nergens van afhankelijk is en ook nergens door wordt bepaald.quote:Op maandag 12 september 2016 14:11 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Daar kan ik helemaal niets mee. Als het niet een genetische aanleg is en ook niet een omgevingsfactor (nogmaals, hoe bepaal je dat?) wat is het dan?
En wat kan het dan nog zijn, anders dan compleet willekeurig?
Niet meer aanwezig in dit forum.
Nee, geen inrichtingsverkeer meer. Kom nu eens met concreet bewijs dat de vrije wil niet zou bestaan buiten dat het jouw eigen persoonlijke opvatting is.quote:
[..]
Daar kan ik helemaal niets mee. Als het niet een genetische aanleg is en ook niet een omgevingsfactor (nogmaals, hoe bepaal je dat?) wat is het dan?
[..]
Zelfde vraag. Wat is er dan nog meer?
En kom nou niet weer met een stroman, daar verspil je al genoeg tekst aan.
Ik ben steeds degene die mag toelichten. Kom nu maar eens zelf met wat gedegen argumenten.
Vaak is het dan de 'wil van god' of iets dergelijks, maar dat lijkt me bij Elzies ook niet het geval.quote:
[..]
Goeie vraag. Het lijkt soms wel alsof mensen van de vrije wil verwachten / eisen dat die helemaal nergens van afhankelijk is en ook nergens door wordt bepaald.
En wat kan het dan nog zijn, anders dan compleet willekeurig?
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
Je quote de verkeerde persoon zo te zien. Probeer het nog eens.quote:
[..]
Nee, geen inrichtingsverkeer meer. Kom nu eens met concreet bewijs dat de vrije wil niet zou bestaan buiten dat het jouw eigen persoonlijke opvatting is.
Ik ben steeds degene die mag toelichten. Kom nu maar eens zelf met wat gedegen argumenten.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
Laten we God vooral buiten deze discussie houden. Wat is onze persoonlijkheid en hoe werken de onderliggende processen die zo'n persoonlijkheid doet ontwikkelen buiten de al bestaande genetische aanleg en de invloeden van buitenaf? Daar gaat de discussie over.quote:
[..]
Vaak is het dan de 'wil van god' of iets dergelijks, maar dat lijkt me bij Elzies ook niet het geval.
Want een karaktereigenschap mag dan genetisch bepaald zijn, het betekent niet automatisch dat zo'n karakter zich ook daadwerkelijk zo ontwikkeld. Maar dat geldt ook voor omgevingsfactoren. Mensen kunnen buiten die directe invloedsfeer prima eigen keuzes maken die niet conform de wens van de omgeving is.
In de vrije wil discussie lijkt men te eisen dat die keuze niet alleen vrij is van de omgeving maar ook vrij is van jezelf / zichzelf. Dat laatste wringt nogal. Het kan als idee bestaan, maar daar is dan wel alles mee gezegd.quote:
@Molurus. Ten eerste moet je inzien, dat wij mensen woorden gebruiken met als bedoeling ideeën over te brengen. Meer betekenis dan dat, heeft een woord niet.
Hier zit dus een diep misverstand. Voorbeeld is het mechanisme van reïficatie. Dit is het verschijnsel, dat mensen denken dat 'iets' bestaat, indien dit 'iets' een naam heeft gekregen.
Hier ook. 'vrije wil', is een term om een idee over te brengen. Namelijk dat je altijd een keuze hebt.
Dit idee is heel nuttig! Laat je niets wijsmaken, je kan je schouders ophalen, je hoeft niet voor zoete koek te slikken wat een ander je voorspiegelt! Kies je eigen weg. Enz.
Bij mijn weten speelt vrije wil geen enkele rol in het strafrecht. Wel zaken zoals wilsbekwaamheid en handelingsvrijheid, maar vrije wil in de klassieke filosofische uitleg daarvan... niet dat ik weet.quote:
Vrije wil is dus een idee. Daarmee is dit idee juridisch van aard. In de wet is het verder uitgewerkt. Zeker in het strafrecht.
Niet meer aanwezig in dit forum.
Dan zul je toch echt een keer moeten uitleggen wat dan buiten die 'genetische aanleg en de invloeden van buitenaf' ligt.quote:
[..]
Laten we God vooral buiten deze discussie houden. Wat is onze persoonlijkheid en hoe werken de onderliggende processen die zo'n persoonlijkheid doet ontwikkelen buiten de al bestaande genetische aanleg en de invloeden van buitenaf? Daar gaat de discussie over.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
Ook als we niet weten hoe het werkt en desondanks (!!!) veronderstellen dat genetica en omgeving geen invloed hebben op een keuze, dan nog zal zo'n keuze *ergens* door bepaald moeten worden.quote:
[..]
Laten we God vooral buiten deze discussie houden. Wat is onze persoonlijkheid en hoe werken de onderliggende processen die zo'n persoonlijkheid doet ontwikkelen buiten de al bestaande genetische aanleg en de invloeden van buitenaf? Daar gaat de discussie over.
Want een karaktereigenschap mag dan genetisch bepaald zijn, het betekent niet automatisch dat zo'n karakter zich ook daadwerkelijk zo ontwikkeld. Maar dat geldt ook voor omgevingsfactoren. Mensen kunnen buiten die directe invloedsfeer prima eigen keuzes maken die niet conform de wens van de omgeving is.
Niet meer aanwezig in dit forum.
Dit dus ja.quote:Op maandag 12 september 2016 14:31 schreef Fir3fly het volgende:
[..]
Dan zul je toch echt een keer moeten uitleggen wat dan buiten die 'genetische aanleg en de invloeden van buitenaf' ligt.
Niet meer aanwezig in dit forum.
Dat vind ik een nogal verregaande stelling. Daarmee impliceer je dat onze realiteit aan nog meer onderhevig is dan alleen natuurwetten (nota bene: dat zijn dus niet de klassieke of newtoniaanse natuurwetten). Heb je een bewijs, of zelfs maar een redelijke aanwijzing voor de boude claim?quote:
Genetische aanleg of omgevingsinvloeden bepalen niet altijd welke beslissing iemand neemt.
Ik weet het anders gemaakt. Naast de vier bekende natuurkrachten: gravitatie, elektromagnetisme, en zwakke en sterke kernkracht, is er nog een vijfde kracht genaamd voluntisme, met als krachtoverbrengende deeltjes de voluntonen. En die spelen een belangrijke rol bij het maken van keuzes, nemen van beslissingen, en het uitoefenen van wil. We kunnen ze weliswaar nergens aantonen of meten of waarnemen, maar bewijs maar dat ze er niet zijn!
Neem je dat serieus?
The worst thing about censorship is ███ ███████ ██████.
Nogmaals, hoe je iets noemt, doet er niet toe. Een idee heeft in elke taal zijn eigen woord, of niet...
Probeer eens de academische discussie los te laten. Probeer te kijken hoe iets is ontstaan. In de evolutie speelt stabiliteit de hoofdrol. Een stabiel systeem zal eerder blijven bestaan dan een minder stabiel systeem. Darwin noemt dat survival of the fittest.
Daarom is taal ontstaan. Opdat wij dingen kunnen meegeven aan anderen en volgende generaties, om zo een grotere stabiliteit te bewerkstelligen, dat de kans op overleven toeneemt.
Onze wil is geëvolueerd. Maar ook taal, en specifiek hier het woord 'wil'. Zo kunnen we met elkaar ideeën uitwisselen over wat ons bezighoudt.
Advies: probeer niet in woorden te denken, maar in ideeën. In voorgaande bijdragen loopt dat door elkaar, en zo raak je de draad kwijt. Het is dan geen gedachte meer, maar een woordspelletje.
Ten slotte: in de Middeleeuwen kon men oeverloos discussieren over hoeveel engelen er op de punt van een speld passen.
Dat soort discussie is deze draad ook.
Ja, echt discussiëren is moeilijk. Probeer niet te winnen, maar zet scherpe ideeën neer.
Probeer eens de academische discussie los te laten. Probeer te kijken hoe iets is ontstaan. In de evolutie speelt stabiliteit de hoofdrol. Een stabiel systeem zal eerder blijven bestaan dan een minder stabiel systeem. Darwin noemt dat survival of the fittest.
Daarom is taal ontstaan. Opdat wij dingen kunnen meegeven aan anderen en volgende generaties, om zo een grotere stabiliteit te bewerkstelligen, dat de kans op overleven toeneemt.
Onze wil is geëvolueerd. Maar ook taal, en specifiek hier het woord 'wil'. Zo kunnen we met elkaar ideeën uitwisselen over wat ons bezighoudt.
Advies: probeer niet in woorden te denken, maar in ideeën. In voorgaande bijdragen loopt dat door elkaar, en zo raak je de draad kwijt. Het is dan geen gedachte meer, maar een woordspelletje.
Ten slotte: in de Middeleeuwen kon men oeverloos discussieren over hoeveel engelen er op de punt van een speld passen.
Dat soort discussie is deze draad ook.
Ja, echt discussiëren is moeilijk. Probeer niet te winnen, maar zet scherpe ideeën neer.
Wie zich gedraagt als een robot, krijgt salaris teveel.
Sorry, maar dit kan ik alleen maar onzin noemen. Ik zou zelfs zeggen dat eigenlijk het omgekeerde waar is, misschien dat je dat bedoelt?quote:
Een stabiel systeem zal eerder blijven bestaan dan een minder stabiel systeem. Darwin noemt dat survival of the fittest.
And if you listen very hard
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
The tune will come to you at last
When all are one and one is all
To be a rock and not to roll
(of er iets 'vrij' is aan die keuzes is maar ten zeerste de vraag, daar gaat deze hele discussie over)quote:
Maar waarom zou je jouw eigen persoonlijkheid (en de vrije keuzes die iemand kan maken)
Ja, maar nogmaals: observatie van actieve hersenwerking geeft ook geen eenduidig bewijs dat er geen kabouters zouden bestaan. Dat kun je afdoen als flauw argument, maar ik vind het gebrek aan onderbouwing van de vrije wil net zo zwak.quote:fenomeen moeten reduceren tot een voorgeprogrammeerde biologische computer? Observatie van actieve hersenwerking geeft geen eenduidig bewijs dat de vrije wil niet zou bestaan. Daarvoor weten ook neurologen nog te weinig.
Observatie van elektronische circuits in een schaakcomputer toont ook niet aan dat de computer geen metafysisch, non-deterministisch schaakvermogen zou hebben. Dus hoe bewijs je dat het gedrag van een schaakcomputer volledig causaal, logisch, en deterministisch is?
Haha, die is goed. Nee, nu draai je het om. De vrije wil is hier de lukrake, onbewezen (en volgens mij ook onbewijsbare) claim. Het lijkt me dan dat je op z'n minst met redelijke argumenten moet komen om het bestaan van zoiets serieus te overwegen.quote:Deterministen gebruiken heel vaak het kabouterargument. Dat doen gelovigen ook. God bestaat totdat je bewijst dat die niet bestaat, is een hele bekende binnen dergelijke discussies. Maar het levert uiteindelijk niets op.
Ik heb al vaker aangegeven dat het Newtoniaanse model de lading niet dekt. Kwantummechanica lijkt me al completer, doch ook niet 100% natuurlijk, we zijn nog lang niet klaar met onze fysica. Maar welke kennis van vandaag maakt wat precies onwaarschijnlijk?quote:Bovendien zie ik binnen jouw voorstelling van het determinisme veel oude Newtoniaanse invloeden. Een mechanisch zinloos universum zonder doel en betekenis, waarbij alles is gegrondvest op een toevallige samenloop van omstandigheden. Uiteraard mag ieder daarin geloven. Maar met de kennis van vandaag, onwaarschijnlijk.
Merk op dat we nog nooit iets hebben waargenomen wat op non-determinisme zou duiden. Niet dat een bewijs is voor determinisme, maar just saying.
Daar ben ik het op zich mee eens, met dien verstande dat dat ook geldt voor God en kabouters. Dat wil zeggen ik kan ze niet falsificeren, maar het gaat me te ver om ze zonder bewijs of zelfs maar redelijke aanwijzingen, serieus als reële optie open te houden. Dan kun je wel allerlei onzin verzinnen waar geen bewijs voor of tegen bestaat (en wat in wezen ook niets verklaart of anderszins nodig is om onze werking of natuur te beschrijven). Totdat er meer concrete aanleiding is om in zoiets te geloven lijkt Ockham's scheermes me een schappelijk uitgangspunt.quote:Dus ik blijf bij mijn stelling dat we geen eenduidig antwoord kunnen geven op de vraag of de vrije wil wel of niet bestaat. Nogmaals, ik denk echt dat dit het meest eerlijke antwoord is.
The worst thing about censorship is ███ ███████ ██████.
Zie jij het begrip 'idee' alleen als iets dat het beginpunt kan zijn van je doen en laten, maar niet iets dat het eindpunt is van het voorafgaande?quote:
Nogmaals, hoe je iets noemt, doet er niet toe. Een idee heeft in elke taal zijn eigen woord, of niet...
Probeer eens de academische discussie los te laten. Probeer te kijken hoe iets is ontstaan. In de evolutie speelt stabiliteit de hoofdrol. Een stabiel systeem zal eerder blijven bestaan dan een minder stabiel systeem. Darwin noemt dat survival of the fittest.
Daarom is taal ontstaan. Opdat wij dingen kunnen meegeven aan anderen en volgende generaties, om zo een grotere stabiliteit te bewerkstelligen, dat de kans op overleven toeneemt.
Onze wil is geëvolueerd. Maar ook taal, en specifiek hier het woord 'wil'. Zo kunnen we met elkaar ideeën uitwisselen over wat ons bezighoudt.
Advies: probeer niet in woorden te denken, maar in ideeën. In voorgaande bijdragen loopt dat door elkaar, en zo raak je de draad kwijt. Het is dan geen gedachte meer, maar een woordspelletje.
Ten slotte: in de Middeleeuwen kon men oeverloos discussieren over hoeveel engelen er op de punt van een speld passen.
Dat soort discussie is deze draad ook.
Ja, echt discussiëren is moeilijk. Probeer niet te winnen, maar zet scherpe ideeën neer.
The view from nowhere.
Haha, zo dwalen we van de definitie van 'vrije wil' af naar de definitie van 'idee'.
Heel veel vraagstukken in de filosofie zijn vooral semantisch van aard als je het mij vraagt.
Heel veel vraagstukken in de filosofie zijn vooral semantisch van aard als je het mij vraagt.
Niet meer aanwezig in dit forum.
Dan is het meest eerlijke antwoord dat we dat *ergens* nog niet kunnen bepalen. Als jij als onderzoeker niet ten volle weet hoe een onderliggend proces werkt of tot stand komt, dan is het toch reëel daar geen definitieve conclusie aan te verbinden?quote:
[..]
Ook als we niet weten hoe het werkt en desondanks (!!!) veronderstellen dat genetica en omgeving geen invloed hebben op een keuze, dan nog zal zo'n keuze *ergens* door bepaald moeten worden.
Want dan geef je gewoon valse voorstellingen van zaken op basis van een individuele of gedeelde opvatting. Dat is precies wat ik vaak tegenkom als ik met deterministen discussieer. Ze claimen stoïcijns een waarheid op die helemaal niet met eenduidige bewijsvoering is aangetoond. Daarom is determinisme ook geen wetenschap maar een filosofische stroming. Spirituele stromingen halen ook wetenschappelijke weetjes en feiten erbij als dit hun eigen opvattingen ondersteund. Maar dat betekent dan toch niet dat dit automatisch waar hoef te zijn?
Als iemand mij met concreet en eenduidig bewijs kan aantonen dat de vrije wil niet bestaat, zal ik de uitkomst uiteraard accepteren. Maar ik lees geen eenduidig bewijs, slechts verschil in zienswijze en opvatting. Ik kan best leven met het idee dat we (nog) niet alles begrijpen of weten. Onze eigen identiteit die beslissingen kan nemen losstaand van een genetische aanleg of van de directe omgevingsfactoren bewijst dat onvermogen dat we dat aspect van onszelf nog niet ten volle begrijpen. Dan kun je het ook niet gemakshalve classificeren omdat anders je model instort.
Dat 'ergens' lijkt me per definitie onderdeel van 'jezelf'. Ook als we het niet kunnen bepalen.quote:
[..]
Dan is het meest eerlijke antwoord dat we dat *ergens* nog niet kunnen bepalen.
Klopt. Maar de uitspraken die mensen zoals Dennett daar bijvoorbeeld over doen gaan daar ook niet vanuit. Sterker nog, die zijn niet eens afhankelijk van de aanname dat 1 en ander zich afspeelt in de hersenen. Die uitspraken zijn net zo geldig als dat gebeurt in een op mysterieuze wijze met jou verbonden toverdoos in de 12e dimensie.quote:
Als jij als onderzoeker niet ten volle weet hoe een onderliggend proces werkt of tot stand komt, dan is het toch reëel daar geen definitieve conclusie aan te verbinden?
Niemand heeft hier iets beweerd ten aanzien van determinisme. Tot dusver ben je tav determinisme vooral in discussie geweest over standpunten die niemand hier inneemt, wat ik buitengewoon curieus vind.quote:
Want dan geef je gewoon valse voorstellingen van zaken op basis van een individuele of gedeelde opvatting. Dat is precies wat ik vaak tegenkom als ik met deterministen discussieer. Ze claimen stoïcijns een waarheid op die helemaal niet met eenduidige bewijsvoering is aangetoond.
Het is ieg geen wetenschappelijke hypothese. Of het wel thuishoort in de filosofie heb ik zo mijn twijfels over.quote:
Daarom is determinisme ook geen wetenschap maar een filosofische stroming.
Ik zou al lang blij zijn als *jij* kunt aangeven wat vrije wil met determinisme te maken heeft. Anders lijkt het me vooral off topic.quote:
Als iemand mij met concreet en eenduidig bewijs kan aantonen dat de vrije wil niet bestaat, zal ik de uitkomst uiteraard accepteren. Maar ik lees geen eenduidig bewijs, slechts verschil in zienswijze en opvatting. Ik kan best leven met het idee dat we (nog) niet alles begrijpen of weten. Onze eigen identiteit die beslissingen kan nemen losstaand van een genetische aanleg of van de directe omgevingsfactoren bewijst dat onvermogen dat we dat aspect van onszelf nog niet ten volle begrijpen. Dan kun je het ook niet gemakshalve classificeren omdat anders je model instort.
Niet meer aanwezig in dit forum.
