New Horizons: De reis naar Pluto (en verder) deel 4

07-09-2015

New Horizons beloont ons geduld binnenkort!


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 7 september 2015 om 14:45 uur

We hebben er even op moeten wachten, maar binnenkort arriveren ze op aarde: nieuwe foto’s van Pluto en zijn manen!

Zo’n zeven weken nadat New Horizons langs Pluto scheerde en we de eerste detailfoto’s van deze mysterieuze dwergplaneet onder ogen kregen, is NASA begonnen met het intensief ‘downlinken’ van de tientallen gigabits aan informatie die New Horizons verzameld en opgeslagen heeft. Dat proces is afgelopen zaterdag in een stroomversnelling gebracht en naar verwachting hebben we alle gegevens die New Horizons verkreeg over een jaartje binnen.

Geduld
Ook al reizen de radiosignalen afkomstig van New Horizons net zo snel als het licht: ze doen er meer dan 4,5 uur over om op aarde te arriveren. Ze moeten dan ook 4,8 miljard kilometer afleggen om hier te komen! De signalen worden ontvangen door NASA’s Deep Space Network.

Het neusje van de zalm
“Dit is waar we voor kwamen – deze beelden, spectra en andere soorten gegevens – gaan ons helpen om de oorsprong en evolutie van het systeem van Pluto voor het eerst te doorgronden,” vertelt onderzoeker Alan Stern. “En wat nu binnenkomt is niet alleen de resterende 95 procent van de data die zich aan boord van New Horizons bevindt – het zijn ook nog eens de beste datasets, de foto’s met de hoogste resolutie, de belangrijkste gegevens over de atmosfeer en meer. Het is een schatkist.”

Meer
New Horizons scheerde op 14 juli langs Pluto en zijn manen. Kort daarna kwamen al de eerste foto’s van Pluto binnen. En daar troffen we heel wat verrassingen op aan. Zo bleek Pluto bijvoorbeeld over bergen te beschikken! Sinds eind juli stuurt New Horizons als continu informatie richting de aarde. Het ging dan met name om gegevens verzameld door instrumenten die onderzoek doen naar onder meer de zonnewind. Maar afgelopen weekend werd het tempo wat opgevoerd en nu komen ook andere gegevens en foto’s die New Horizons tijdens de scheervlucht maakte, binnen.

“De New Horizons-missie heeft vele jaren geduld gevraagd, maar op basis van de kleine hoeveelheid gegevens die we rond de scheervlucht onder ogen kregen, weten we dat de resultaten die nog binnen moeten komen het wachten waard zijn,” stelt onderzoeker Hal Weaver.

(scientias.nl)

25-09-2015

'Slangenhuid'-landschap en andere verrassingen op Pluto


'Slangenhuid'-landschap op Pluto, gefotografeerd door de ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHU-APL/SwRI)

De nieuwste foto's van Pluto, afgelopen zomer gemaakt door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons, en afgelopen week ontvangen op aarde, laten merkwaardige landschappen zien waarvoor geologen nog geen bevredigende verklaring hebben.

Op de extreem gedetailleerde opnamen, die in sommige gevallen details van slechts enkele honderden meters groot, zijn uitgestrekte gebieden te zien die qua structuur meer aan boombast of slangenhuid doen denken dan aan een ijzig landschap. Andere opnamen tonen geïsoleerde ijsbergen in bevroren stikstofvlaktes waar ribbelachtige patronen in te zien zijn - mogelijk een soort sneeuwduinen.

Door opnames in zichtbaar licht te combineren met foto's die gemaakt zijn op infrarode golflengten, is een nieuw kleurenbeeld van de dwergplaneet samengesteld - het meest gedetailleerde mozaïek tot nu toe. Ook zijn metingen verricht aan de verdeling van methaanijs op het oppervlak. Die is niet gelijkmatig: methaan komt vooral voor in de helderste gebieden van het Pluto-oppervlak.

Er is echter nog niet bekend of methaanijs zich bij voorkeur afzet op terrein met een hoge reflectiviteit, of dat de betreffende gebieden zo helder zijn als gevolg van de aanwezigheid van bevroren methaan. (GS)

(allesoversterrenkunde)

25-09-2015

Nieuwe giga-foto van Pluto toont dwergplaneet met kleurig landschap


door Anouk Eigenraam en Hendrik Spiering

Wetenschap De dwergplaneet Pluto was ooit weinig meer dan een ver lichtje en een anonieme ijsbal. Maar nu, met de nieuwe giga-foto door de sonde New Horizons, lijkt hij dichterbij dan de maan. Ook toont de foto dat Pluto verschillende landschappen in diverse kleuren heeft.

Op 14 juli schoot New Horizons na een reis van bijna tien jaar met een snelheid van 15 kilometer per seconde in slechts een halve dag langs de dwergplaneet. De sonde, zo groot als een concertvleugel, maakte duizenden foto’s en metingen. Omdat de radioverbinding met de sonde zwak is, duurt het nog bijna een jaar voordat alle gegevens terug op aarde zullen zijn. Uit de eerste opnamen werd al wel duidelijk dat Pluto geen simpele ijsbal was, maar allerlei onverwachte geologische activiteit vertoont: met kilometers hoge bergketens en nieuw gevormde uitgestrekte vlaktes.

Op de nieuwe foto zijn details van 1,3 km te zien, waarmee bijvoorbeeld iets met de omvang van de vesting van Naarden net zichtbaar moet zijn op de dwergplaneet, die 30 tot 50 zo ver van de zon staat als de aarde en een doorsnee van zo’n 2.000 km heeft. De foto is een combinatie van opnames in blauw, rood en infrarood licht en toont verrassende landschapsvormen in diverse kleuren. De sterrenkundige Alex Parker, lid van het New Horizons-team, stelde de foto samen. Op zijn twitteraccount @Alex_Parker licht hij verschillende opvallende details uit, zoals een eenzaam rood kratertje in een verder egale vlakte.

(nrc.nl)

quote:

Op donderdag 1 oktober 2015 21:31 schreef Prego het volgende:
Charon
[ afbeelding ]

01-10-2015

Nieuwe foto’s van Pluto’s maan Charon getuigen van grof geweld


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 2 oktober 2015 om 08:41 uur

De foto’s – met daarop onder meer een vallei zeker vier keer langer dan de Grand Canyon – getuigen van een gewelddadig verleden.

Op de foto’s schittert de grootste maan die Pluto rijk is: Charon. We zien hier één zijde van de maan: de zijde die op Pluto gericht is. New Horizons maakte de foto’s toen deze op 14 juli langs Pluto scheerde. Nog niet eerder leverde New Horizons foto’s met zo’n hoge resolutie van dit deel van Charon af.

Veel te zien
Wederom zien we op de foto’s – heel verrassend – een gepokte en gemazelde maan. Lang dachten onderzoekers dat Charon een vrij monotone maan zou zijn. Maar in plaats daarvan zien we een maan met onder meer bergen, valleien en landverschuivingen. “We dachten dat de kans dat we zulke interessante kenmerken op de satelliet van een wereld die zich aan het randje van het zonnestelsel bevindt, klein was,” vertelt onderzoeker Ross Beyer.

.
Hier zie je het klovensysteem met ten zuiden een vrij glad gebied. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Enorm kloofsysteem
Maar de nieuwste foto’s maken maar weer eens duidelijk dat Charon allesbehalve saai is. Net ten noorden van de evenaar van de maan zien we enorme breuken en valleien. Het kloofsysteem is meer dan 1600 kilometer groot en loopt dwars over het deel van Charon dat we op deze foto’s zien, heen. Mogelijk gaat het kloofsysteem aan de andere zijde van Charon zelfs nog verder. Het is zeker vier keer zo lang als de Grand Canyon en op sommige plekken twee keer zo diep. “Het lijkt alsof de gehele korst van Charon opengescheurd is,” vertelt onderzoeker John Spencer.

Cryovulkanisme?
Ten zuiden van de valleien treffen we een gebied aan dat verrassend glad is. Dit gebied – Vulcan Planum genoemd – heeft minder grote kraters dan het gebied in het noorden, wat erop wijst dat het zuidelijke gebied aanzienlijk jonger is. Het gebied is mogelijk vrij recent nog van een heel nieuw oppervlak voorzien. Hoe? Mogelijk door cryovulkanisme. “Het onderzoeksteam discussieert over de mogelijkheid dat een interne oceaan lang geleden bevroor en Charon doordat het volume van de oceaan veranderde, openscheurde, zodat op water gebaseerde lava’s het oppervlak konen bereiken,” vertelt Paul Schenk.


Al met al wijst alles erop dat Charon een veelbewogen leven achter de rug heeft. Wat er precies allemaal is gebeurd, hopen onderzoekers in de nabije toekomst te achterhalen. New Horizons heeft namelijk nog veel meer beelden van Charon gemaakt – sommige met een nog betere resolutie van de beelden die we nu zien – en die komen langzaamaan richting de aarde. “Ik voorspel dat het verhaal van Charon nog verbazingwekkender wordt,” aldus onderzoeker Hal Weaver.


Op deze compositiefoto zie je op de voorgrond Pluto en op de achtergrond Charon. De grootte van Charon ten opzichte van Pluto is correct weergegeven, de afstand tussen de twee is in werkelijkheid groter. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

(scientias.nl)

05-10-2015

Nix en Hydra onthullen hun ware gezicht


nix
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 6 oktober 2015 om 08:42 uur

Langzaam maar zeker krijgen we dankzij New Horizons een steeds beter beeld van Pluto, maar ook van zijn maantjes.

Vorige week konden we je al fantastische foto’s laten zien van Charon: de grootste maan die Pluto rijk is. Maar het systeem van Pluto heeft nog meer ‘inwoners’. Op iets grotere afstand van Pluto vinden we Styx, gevolgd door Nix, Kerberos en Hydra. Deze vier maantjes zijn klein: hun langste as is minder dan 50 kilometer lang De vier maantjes zijn – in tegenstelling tot Charon – ook bijzonder van vorm: ze zijn niet mooi rond, maar doen een beetje denken aan een aardappel.

Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.

Nix
Tijdens zijn scheervlucht langs Pluto maakte New Horizons diverse foto’s van de maantjes en in een nieuwe blogpost hebben onderzoekers nu een aantal van die foto’s vrijgegeven. Op de foto hierboven schitteren de ‘drie gezichten’ van Nix. We zien een foto die New Horizons maakte terwijl deze Pluto naderde, toen deze dicht bij Pluto in de buurt was en toen deze Pluto verliet.

..
Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.
Enorme krater
Wat direct opvalt op de foto’s van Nix is dat de maan een enorme krater bezit. Het roept vragen op over de oorsprong van Nix. Omdat Nix niet zo groot is, is er een dunne scheidslijn tussen een inslag die een krater van deze grootte maakt en een inslag die resulteert in totale vernietiging van de maan. Dat Nix er nog is, kan een kwestie van dom geluk zijn. Maar het zou ook kunnen dat Nix een fragment is van een oudere maan die op de één of andere manier vernietigd is. Wat verder opvalt op foto’s van Nix (zie hierboven) is dat de krater en ejecta (het materiaal dat uit de krater is geslingerd) donkerder is dan het omringende gebied. Het suggereert dat onder het witte oppervlak van Nix een veel donkerder materiaal huist. Om wat voor materiaal het exact gaat, is nog onduidelijk.


Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.

Hydra
New Horizons heeft ook fraaie foto’s gemaakt van Hydra. Eén van de beste foto’s die we tot op heden bezitten, zie je hiernaast. De kwaliteit van deze foto is duidelijk slechter dan die van Nix. Dat komt doordat Hydra zich op het moment dat New Horizons langs Pluto scheerde aan de andere zijde van Pluto bevond. Toch kunnen we op basis van deze foto meer vertellen over Hydra. Zo zien we dat de vorm een stuk gecompliceerder is dan die van Nix. Met een beetje fantasie doet de maan denken aan komeet 67P/C-G (je weet wel, die komeet waar momenteel Rosetta omheen cirkelt). Recent onderzoek suggereert dat die komeet ontstaan is door een botsing van twee kometen. Mogelijk is ook Hydra het resultaat van een botsing tussen twee manen.
Hoewel deze foto’s al veel onthullen over de kleinere manen van Pluto, moeten de beste kiekjes nog komen. Er is namelijk nog maar een klein deel van de door New Horizons verzamelde data gedownload. In het deel dat nog komen moet, bevinden zich niet alleen betere foto’s van Nix en Hydra, maar ook foto’s van Styx en Kerberos.

(scientias.nl)

quote:

Op dinsdag 6 oktober 2015 21:03 schreef rubbereend het volgende:
ben zo benieuwd naar alles wat nog komt

08-10-2015

NASA komt met "verbluffend nieuws" over Pluto


© reuters.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zal vandaag een fantastische ontdekking onthullen met betrekking tot Pluto. De gezaghebbende planetoloog Alan Stern, die het NASA-project New Horizons leidt, deed die opwindende aankondiging tijdens een lezing aan de universiteit van Alberta in Canada.


© epa.


© afp.


© ap.

De wetenschapper gaf aan dat hij de ontdekking zelf nog maar amper kan bevatten maar dat hij niets mag onthullen over de aard ervan. "Helaas kan ik nog niets zeggen over wat NASA donderdag (vandaag, nvdr.) zal vertellen", aldus Stern. "Maar het is verbluffend."

Terwijl Stern hogeresolutiefoto's toonde van Pluto en zijn grootste maan Charon, zei hij: "Deze wereld leeft". "Er is een weersysteem, geologische activiteit en er zijn nevels in de atmosfeer."

Close-upfoto's afkomstig van ruimtesonde New Horizons gaven al prijs dat de dwergplaneet over bergen beschikt van ruim drie kilometer hoog die mogelijk het gevolg zijn van ijsvulkanisme. Beelden van Plutomaan Charon toonden dan weer prachtige kleurvariaties, bergen, canyons en kloven.

Volgens de wetenschapper is op dit moment nog maar tien procent van de data van New Horizons gedownload waardoor de planeet steeds nieuwe elementen zal blijven prijsgeven. "2015 is een jaar waarin geschiedenis wordt geschreven", besloot Stern.

Op 28 september onthulde NASA al dat er aanwijzingen zijn voor stromend water op Mars.

(HLN)

quote:

Op donderdag 8 oktober 2015 09:33 schreef kurk_droog het volgende:
Wat zou het kunnen zijn?

ik laat me verrassen. MAar het zal vast spectaculair zijn als je bekijkt wat er al ontdekt is en dat Stern de nieuwe ontdekking zelf nog maar amper kan bevatten, dus ik ben zeer benieuwd

23-10-2015

Vijfde Plutomaantje is verrassend klein



Pluto Deze foto van het Plutomaantje Kerberos is op 14 juli 2015 van een afstand van 396.100 kilometer gemaakt door de NASA-ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHUAPL/SwRI)

De Amerikaanse ruimtesonde New Horizons heeft deze week de eerste foto’s van het Plutomaantje Kerberos naar de aarde gezonden. Daarmee is nu van alle vijf de Plutomanen beeldmateriaal beschikbaar.

Uit de nieuwe foto’s blijkt dat Kerberos veel kleiner is dan wetenschappers verwachtten. Zijn oppervlak is zo helder, dat het ongeveer 50 procent van het ontvangen zonlicht weerkaatst. Dat wijst er sterk op dat Kerberos, net als de drie andere kleine Plutomanen, met relatief schoon waterijs bedekt is.

Kerberos werd in 2011 ontdekt met de Hubble-ruimtetelescoop. Op basis van de zwaartekrachtsinvloed die hij op de andere Plutomaantjes uitoefende, werd ervan uitgegaan dat hij vrij groot moest zijn: iets van 13 bij 34 kilometer. En gezien het feit dat hij tamelijk lichtzwak is, zou dat hebben betekend dat zijn oppervlak met donker materiaal bedekt is.

Dat blijkt niet te kloppen. Zoals gezegd, is het oppervlak van Kerberos juist heel helder. Bovendien laten de nieuwe foto’s zien dat hij uit twee lobben bestaat, waarvan de grootste slechts acht kilometer groot is. De kleinste meet vijf kilometer. Vermoed wordt dat die twee lobben ooit afzonderlijke brokstukken waren.

Onduidelijk is nog waarom de voorspelling van de grootte van Kerberos er zo ver naast zat.

Ondertussen heeft New Horizons de eerste van vier koerswijzigingen gemaakt die nodig zijn om hem over ruim drie jaar in de buurt te brengen van het kleine Kuipergordelobject 2014 MU69. De drie overige koerscorrecties staan gepland voor 25 en 28 oktober en 4 november

(allesoversterrenkunde)

inderdaad

30-10-2015

Bijzondere krater ontdekt op Plutomaan Charon


Plutomaan Charon. De bovenste, ‘Organa’ (groen ingekleurd), heeft een duidelijk andere samenstelling dan de onderste (’Skywalker’). (NASA/Johns Hopkins University Applied PhysicsLaboratory/Southwest Research Institute)

Wetenschappers hebben op het oppervlak van de grote Plutomaan Charon een krater ontdekt die sterk verschilt van naburige kraters. Het infraroodspectrum van de krater, die voorlopig ‘Organa’ wordt genoemd, vertoont de kenmerken van bevroren ammoniak. De naburige krater ’Skywalker’ daarentegen wordt, net als de overige kraters op Charon, gedomineerd door ‘gewoon’ waterijs.

De vraag is nu waarom twee kraters die zoveel op elkaar lijken, en zo dicht bij elkaar liggen, qua samenstelling zo sterk van elkaar kunnen verschillen. Een van de mogelijkheden is dat Organa jonger is dan de overige kraters. Of misschien is bij de inslag toevallig een voorraad ammoniakijs ‘aangeboord’. Ook is het denkbaar dat het inslaande object zelf veel ammoniak bevatte.

(allesoversterrenkunde)

30-10-2015

Nieuwe foto bewijst dat Pluto’s schaduwzijde ook prachtig is


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 30 oktober 2015 om 13:18 uur

Toen New Horizons Pluto eenmaal voorbij was, keek deze nog even achterom. En dat levert deze fantastische foto op.

Vorige maand gaf NASA al fantastische foto’s vrij van Pluto’s ‘schaduwkant’. De foto’s werden gemaakt toen New Horizons Pluto voorbij was en achterom keek. De ruimtesonde keek toen in de richting van de zon, waardoor niet alleen de verschillende lagen in de atmosfeer zichtbaar werden, maar we ook een bijzonder kijkje kregen op de bergen, gletsjers en vlakten die de dwergplaneet rijk is.

Compleet
De foto’s die NASA vorige maand vrijgaf, lieten echter maar een stukje van Pluto zien. En nu is er een nieuwe foto vrijgegeven waarop we Pluto bijna helemaal zien. NASA noemt de foto – terecht – adembenemend.

18.000 kilometer
De foto werd zo’n 15 minuten nadat de afstand tussen New Horizons en Pluto het kleinst was, gemaakt. De afstand tussen de ruimtesonde en Pluto was op dat moment zo’n 18.000 kilometer.

Op de foto wordt een klein stukje van Pluto door de zon belicht. Dat belichte stukje laat het vrij gladde Sputnik Planam zien, maar ook bergen die tot wel 500 meter hoog zijn en een terrein vol gletsjers.

(scientias.nl)

06-11-2015

New Horizons richt pijlen nu echt op volgend Kuipergordelobject


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 6 november 2015 om 11:36 uur

De sonde heeft de laatste van vier manoeuvres uitgevoerd en zet nu werkelijk koers naar zijn volgende bestemming: 2014 MU69.

New Horizons scheerde onlangs langs Pluto en zijn manen. Dat leverde al een schat aan informatie op over de dwergplaneet en zijn omgeving. Maar we willen nog veel meer over dit afgelegen deel van ons zonnestelsel weten. En dus ging NASA met spoed op zoek naar een ander Kuipergordelobject dat New Horizons kon gaan bestuderen. En dat werd 2014 MU69: een object dat zo’n 1,6 miljard kilometer voorbij Pluto ligt.

.
De weg die New Horizons aflegt. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Vier manoeuvres
Maar dat betekende wel dat de koers van New Horizons gewijzigd moest worden. En dat gebeurde de afgelopen weken. Vier keer werd de koers van de sonde een beetje aangepast. Bijzonder, want nog nooit is een ruimtevaartuig op deze afstand van de aarde ‘bijgestuurd’. De manoeuvres verliepen gelukkig zoals gepland en New Horizons ligt keurig op koers. “New Horizons is gezond en ligt nu op koers om voor het eerst onderzoek te gaan doen naar de bouwblokken van kleine planeten zoals Pluto,” stelt onderzoeker Alan Stern.

2019
Naar verwachting komt de sonde op 1 januari 2019 bij 2014 MU69 aan. New Horizons scheerde op zo’n 12.500 kilometer afstand langs Pluto. Als het aan NASA ligt, scheert de sonde in 2019 op nog kleinere afstand langs 2014 MU69.

Hoewel New Horizons dankzij de uitgevoerde manoeuvres klaar is voor een ontmoeting met 2014 MU69 is het nog niet zeker dat deze er ook echt komt. Want daarvoor moet de missie van de sonde eerst officieel worden verlengd. Begin 2016 zal het New Horizons-team daartoe een aanvraag indienen bij NASA.

(scientias.nl)

09-11-2015

Mogelijk ijsvulkanisme op Pluto


Hoogtekaart van Piccard Mons (links) en Wright Mons (rechts) - twee mogelijke ijsvulkanen op Pluto. (NASA/JHU-APL/SwRI)

Op de verre dwergplaneet Pluto komt mogelijk actief ijsvulkanisme voor. Dat is een van de spectaculaire resultaten van de ruimtemissie New Horizons die vandaag gepresenteerd zijn tijdens de 47e bijeenkomst van de Division for Planetary Sciences (DPS) van de American Astronomical Society in National Harbor, Maryland.

Op basis van stereo-opnamen van het Pluto-oppervlak, die afgelopen zomer gemaakt zijn tijdens de scheervlucht van New Horizons, zijn topografische kaarten ('hoogtekaarten') samengesteld. Daarop zijn minstens twee kilometershoge bergen ontdekt (met de voorlopige namen Piccard Mons en Wright Mons) met een caldera-achtige 'krater' op de top. Planeetonderzoekers nemen aan dat uit deze 'vulkanen' af en toe een slurrie-achtig mengsel stroomt van bevroren water, stikstof, ammoniak en methaan.

Tijdens de DPS-bijeenkomst worden deze week in totaal meer dan vijftig onderzoeksresultaten rond Pluto gepresenteerd. Zo blijkt uit de verdeling van ruim duizend inslagkraters op Pluto dat sommige delen van het oppervlak enkele miljaren jaren oud zijn, terwijl andere delen (met name het lichtgekleurde gebied Sputnik Planum) misschien niet ouder zijn dan tien miljoen jaar. Ook komen er gebieden voor met een 'gemiddelde' leeftijd. Het lijkt er dus op dat Pluto gedurende vrijwel zijn gehele geschiedenis de een of andere vorm van tektonische activiteit heeft gekend.

Het gebrek aan relatief kleine inslagkraters doet vermoeden dat de Kuipergordel - de gordel van ijsdwergen waar Pluto deel van uitmaakt - zelf ook weinig kleine hemellichamen bevat. De kleinste Kuipergordelobjecten, met afmetingen van enkele tientallen kilometers, zijn dus misschien niet samengeklonterd uit kleinere brokstukken, maar direct met hun huidige afmetingen ontstaan uit de schijf van gas en stof waaruit het zonnestelsel werd geboren.

Onderzoek aan de vier kleine maantjes van Pluto doet vermoeden dat minstens twee (Kerberos en Hydra) waarschijnlijk zijn ontstaan door botsingen van kleinere hemellichamen; ook voor de andere twee (Styx en Nix) zou dat kunnen gelden. De maantjes vertonen bovendien een snelle, vermoedelijk chaotische rotatie.

(allesoversterrenkunde)