Naar een periode van 30 of 40 dagen zonder alcohol rond maart 2015
Dit is de zevende nieuwsbrief van IkPas1, het initiatief van een aantal partijen dat lokale en regionale 30 of 40 dagen zonder alcohol-acties rond maart 2015 wil ondersteunen. Wil u een periode van 30 of 40 dagen zonder alcohol organiseren en hier informatie over lezen, kijk dan in de toolkit van IkPas voor de handleiding:
www.ikpas.nl/toolkit.
U heeft het volgende wachtwoord nodig om de toolkit te kunnen benaderen: TijdelijkGeenAlcohol.
In de toolkit treft u ook onze eerste zes nieuwsbrieven aan. Zodat u weer over alle informatie beschikt.
IkPas nu vrijwel op 3000 deelnemers
De teller nadert nu snel de 3.000 deelnemers, de indruk bestaat echter dat in de zijlijn veel meer mensen ‘passen’ zonder zich daarvoor aan te melden. Het IkPas-team krijgt ook herhaalde malen het verzoek om groepsaanmeldingen te accepteren. Wij houden dat voor de IkPas-maand maart vooralsnog af, omdat we dit nog niet apart kunnen registreren.
Bovendien krijgen we op deze manier geen inzicht in het aantal deelnemers dat erachter zit. Ca. 1000 deelnemers doen mee aan 40 dagen zonder alcohol.
Gooi- en Vechtstreek is koploper wat betreft het aantal deelnemers. De laatste stand die wij doorkregen was 265 inclusief de aanmeldingen op hun eigen site, maar naar verluidt zou dit aantal inmiddels boven de 300 zijn gestegen (we konden de groepsbeheerders even niet bereiken vanwege vakantie). Runner up zijn Brabant (met 5 groepen meer dan 260 deelnemers, waarvan Best er 138 telt), de Zeeuwse maand van Nix met tegen de 260 aanmeldingen en Zuid-Limburg, bestaande uit liefst zeven groepen. Deze regio volgt op de voet met gezamenlijk meer dan 250 deelnemers. In
Utrecht (regio Utrecht en gemeente) tellen we samen inmiddels meer dan 200 georganiseerde deelnemers, in Gelderland springt voornamelijk Heumen/Malden en Mook/Middelaar eruit met 160 deelnemers, ook deze provincie heeft bijna 200 deelnemers. Amsterdam/Arkin kent 150 deelnemers, maar weet zich omringd door Amstelland en Ouder-Amstel (samen bijna 30), Diemen (11) en Zaanstreek/Waterland (meer dan 40). Noord-Holland Noord reikt boven de 60, Haaglanden rond de 40 en VNN/Novae heeft er meer dan 30. Windesheim Zwolle en Almere heeft 50 deelnemers, overige deelnemers (Trimbos-instituut en Solutions) meer dan 20.
Het gaat hierboven om de ‘georganiseerde’ deelnemer, buitendien doen nog zo’n 1100 (35%) niet-georganiseerden mee aan IkPas-acties.
Profiel van de IkPas-deelnemers
Op basis van bijna 2.000 ontstaat een opvallend beeld: spraken wij in nieuwsbrief 5 nog van 38% mannen, inmiddels betreft het nog maar 28%! De indruk bestaat, dat de laatste dagen de aanwas met name via social media is gekomen en vrouwen wellicht meer op deze media zitten. Een andere verklaring hebben wij vooralsnog niet. Het blijft vreemd afsteken tegen de verhouding man-vrouw onder de drinkers in Nederland (85% - 76%).
Een ander belangrijk gegeven is dat het om veel hoog opgeleiden gaat. Er kan enige vertekening zijn door de wellicht grotere deelnamebereidheid aan de evaluatie van IkPas, maar uit de eerste gegevens over meer dan 300 deelnemers aan het onderzoek blijkt 70% een HBO/WO-achtergrond te hebben.
1 IkPas is een initiatief van diverse gemeenten, GGD-en, Instellingen voor Verslavingszorg, het Trimbos-instituut en het lectoraat verslavingspreventie van de hogeschool Windesheim
Qua leeftijd gaat het om een relatief wat oudere populatie. De eerste 2.000 deelnemers zijn voor 57% 45-plus, voor 30% 55-plus. 23% is jonger dan 35 jaar.
En dan is het nog leuk om te vermelden dat er 80 Belgen meedoen aan IkPas.
Volgens voorlopige analyses doet meer dan de helft van de deelnemers mee vanwege de uitdaging, een derde denkt dat het een ‘Makkie’ is, de rest heeft het antwoord op deze vraag (nog) niet.
Onderzoek
Inmiddels is de effectevaluatie gestart met een voormeting, zowel in Gooi- en Vechtstreek (uitvoering AMC) als in de rest van het land (uitvoering Windesheim). Helaas wordt de effectevaluatie beperkt tot de deelnemers aan 30 dagen zonder alcohol, de organisatie voor de 40-dagers kregen we niet op tijd rond. Volgend jaar willen we kijken of er differentiële effecten (zo die er al zijn) geconstateerd kunnen we worden tussen deelname voor 30 dagen en deelname voor 40 dagen.
Verheugend is, dat de respons op de voormeting relatief hoog is: zowel Gooi- en Vechtstreek als Windesheim melden op het moment al meer dan 40% respons.
Over een week of 2 starten de procesevaluaties in een aantal regio’s. Er is inmiddels een oproep gedaan via de effectevaluatie om met deelnemers in gesprek te raken. Ook zijn via regio’s kandidaat-deelnemers voor een interview aangemeld. Ook hierbij hebben we niet te klagen: nu al zo’n 150 telefoonnummers! Die gaan we echt niet allemaal spreken, daar is de capaciteit van ons onderzoeksteam te beperkt voor. Maar het vergemakkelijkt wel het onderzoek natuurlijk.
In de zijlijn loopt ook nog het slaaponderzoek, dat niet zoveel deelnemers kent. Uiteindelijk bij elkaar zo’n 30. De resultaten van deze deelnemers kunnen we echter voegen bij het onderzoekbestand van vorig jaar, waardoor we wel degelijk relevante uitspraken zullen kunnen doen.
Publiciteit
Wellicht heeft een aantal van u Rob Bovens vorige week op radio 1 gehoord bij Thijs van den Brink. Op de IkPas-site kunt u het interview nog eens terug horen. Rob was niet helemaal alert bij de opmerking van Van den Brink dat zijn 2,5 glas alcohol gelijkstaat aan een halve fles wijn. Daar heb je toch nog een glas meer voor nodig.
Op de laatste pagina van deze nieuwsbrief treft u een interview met Rob aan in dagblad De Limburger van 25-2. En er zal een interview verschijnen in de luxe bijlage van NRC van a.s. zaterdag 28-2, met o.a. ook commentaar van Wim van de Brink.
Social media en de website; overige publicitaire acties
Blogs
Op de website zal een aantal personen gaan bloggen de komende tijd. Op de eerste plaats iemand die verder anoniem wil blijven en een bijdrage levert onder het kopje ‘Pauls dagboek’. De eerste blogs zijn al verschenen.
Daarnaast zal Gerie van der Land-Zijderveld een bijdrage gaan leveren. Ze is schrijfster en schrijft in opdracht van de 40-dagen-zonder-alcoholactie in de gemeenten Heumen/Malden en Mook/Middelaar bijdragen in de regionale pers. Op ons verzoek worden deze ook voor onze site ter beschikking gesteld, met dank aan onze vrienden in de betreffende regio. Gerie deed vorig jaar ook mee met de 40 dagenactie en redde het niet. Ze is ervan overtuigd dat haar dit jaar dat wél gaat lukken.
Daarnaast een blog van Linda van Doorn (30). Linda werkt sinds twee jaar als journalist bij Lef Magazine, een tijdschrift voor verslaafden in herstel. Zelf heeft zij nooit te maken gehad met verslavingsproblemen, maar sinds haar werk bij Lef is ze zich wel bewuster van haar eigen alcoholgebruik én dat van haar omgeving. Op de vraag waarom ze mee doet aan IkPas antwoordt ze: ‘Ik sta vaak te kijken van de reacties die je krijgt als je niet ‘gezellig’ mee drinkt. Alcohol drinken is
heel normaal in de maatschappij en als je niet drinkt ben je eerder een vreemde eend in de bijt in plaats van dat mensen het goed van je vinden. Tijdens mijn alcoholvrije periode ga ik zoveel mogelijk ‘drinkgelegenheden’ opzoeken en bloggen over mijn ervaringen. Daarnaast is het ook bewustwording voor mezelf. Ik denk dat ik daarna makkelijker nee zeg. Daar heb ik immers gewoon recht op.’
En last but not least zal ook Marith Rebel , huisarts en Tweede Kamerlid voor de PvdA vanaf 2 maart gaan bloggen. Haar insteek: “In Nederland zijn duizenden mensen verslaafd aan de alcohol. Zij kunnen niet meer kiezen voor de drank, de drank kiest voor hun. In een samenleving waarin drank zo normaal is, is het erkennen, benoemen en hulp zoeken erg moeilijk. Deze mensen moeten we steunen. Daarom moeten we meer met elkaar praten over en bewust worden van de problematische kanten van alcohol. Om dat gesprek opgang te brengen drink ik 30 dagen geen alcohol. Want ik kan daarvoor kiezen, maar veel andere mensen niet.”
Onze bloggers Gerie van der Land-Zijderveld (links), Linda van Doorn (midden) en Marith Rebel-Volp (rechts):
Social media
Over aandacht hebben onze acties niet te klagen: op social media en in diverse kranten worden IkPas en de hiermee samenwerkende acties druk besproken. Waardoor, zoals Rob Bovens ook stelt in De Limburger er ‘hier eerder sprake is van een brede landelijke beweging dan van een overheidscampagne’.
Radio 2
Op vrijdagmiddag 27-2 zal NPO Radio 2 presentator Wouter van de Goes aankondigen dat hij mee gaat doen aan IkPas. Hij krijgt die middag tijdens zijn radioprogramma Wout2Day zijn IkPas bandje uit handen van Martijn Planken. Martijn zal in de komende maand zijn IkPas-Buddy zijn en regelmatig met hem in de uitzending bellen om zijn ervaringen te delen en om tips en steun te krijgen om het een hele maand vol te houden. Luister vrijdag ook mee naar Wout2Day tussen 16:00-18:00 op NPO Radio 2
Polsbandjes nog te bestellen (ruim) en speldjes (beperkt)
Voor zolang de voorraad strekt zijn nog polsbandjes (à 40 ct per stuk) en speldjes (à ¤ 1,-) na te bestellen en te leveren.
Regio-nieuws
In diverse regio’s beginnen zich nu politici te roeren. Zo gaat in Rijswijk de wethouder meedoen en in IJsselstein de burgemeester, wethouder en gemeentesecetaris:
http://www.dichtbij.nl/de(...)nd-geen-alcohol.aspxhttp://www.deweekkrant.nl(...)stein_samenffnix_499Heeft u ook regionaal projectnieuws voor ons? Mail het naar info.ikpas@gmail.com
Ondersteuning deelnemers
In de toolkit is nu ook een document opgenomen met het (voorlopig) ondersteuningsaanbod voor deelnemers.
Belangrijk in verband met lopende traject van de 40-dagers en de start a.s. maandag van 30 dagen zonder alcohol.
Mailadres tijdelijk gewijzigd
Vanwege onverwachte technische omstandigheden is het reguliere mailadres info@ikpas.nl tijdelijk niet te bereiken.
Heel vervelend, want veel mensen hebben ons in het weekend en ook daarna nog niet kunnen bereiken. Tijdelijk, totdat dit weer op de site bekend gemaakt wordt, is ons mailadres: info.ikpas@gmail.com.
Aanmelden voor de nieuwsbrief en nieuwsberichten
De volgende nieuwsbrief verschijnt op maandag 2 maart 2015. Indien u geen behoefte meer heeft aan het ontvangen van deze nieuwsbrief: laat het ons weten via info.ikpas@gmail.com. Ook kunt u zich daar aanmelden voor het ontvangen in de toekomst van deze nieuwsbrief.
Artikel De Limburger: volgende pagina
Word-versie artikel in de Limburger 25-2 Veertig dagen zonder alcohol
Veertig dagen geen alcohol. Doe het maar eens. „Dan merk je pas hoe gewoon alcohol geworden is.” Met zijn landelijke actie ‘Ik Pas’ wil geboren Maastrichtenaar Rob Bovens die gewoonte doorbreken.
door Ron Langenveld
Ouderwets vasten, verpakt als moderne challenge. Bij Roda JC, de GGD en gemeenten als Mook en Middelaar of Maastricht zijn ze de uitdaging aangegaan.
Nee, Mike Bos is zeker geen zware drinker. „In het weekend een wijntje bij het eten. En met carnaval ga ik goed op stap.” Maar door de week drinkt hij nauwelijks. „Ik dacht vooraf ook: veertig dagen zonder alcohol, dat doe ik met twee vingers in de neus.”
Via zijn werkgever, ggz-instelling Mondriaan in Heerlen, werd Bos een paar weken geleden geattendeerd op
‘Ik Pas'. „Dat wilde ik wel eens proberen. Gewoon voor mezelf. Om te weten te komen: kan ik ook zonder?”
Ruim een week is Bos samen met zijn vrouw Monique onderweg. En hij twijfelt er niet aan dat hij zonder alcohol de eindstreep gaat halen. Maar helemaal vanzelf gaat het toch ook niet, moet hij constateren. „Niet dat het zweet me uitbreekt of zo. Maar ik heb toch al een aantal momenten gehad waarbij ik dacht, een glaasje was nu wel lekker geweest.
Dat ik het jammer vond, zeg maar. Dat heeft mij wel verbaasd.”
Die verbazing, daar is het Rob Bovens, initiatiefnemer van ‘Ik Pas' om te doen. „Pas als je er bewust een tijdje mee stopt, dringt het écht tot je door hoe vaak er alcohol op tafel staat. Hoe vaak je een glaasje pakt, of het je aangeboden wordt. En hoe ‘normaal' alcohol in onze samenleving geworden is.We hebben in Nederland een heel drankvriendelijke cultuur.”
Het streven van ‘Ik Pas' is om mensen daar middels een soort nieuwerwetse ‘vastenperiode' op te wijzen. „Het is niet de bedoeling om deelnemers van de alcohol af te praten. Ik drink zelf ook best een glaasje. Het gaat er met name om volwassenen te confronteren met hun gewoontes als het om alcohol gaat. De automatismen te doorbreken.”
Daarbij is volgens Bovens bewust gekozen voor de weken na carnaval, de vastenperiode. „Als bij veel mensen toch al het besef doordringt: nu moet ik toch maar eens een beetje gaan minderen.” Of als met de lente in aantocht het lichaamsgewicht weer in evenwicht gebracht moet worden. „Dat kun je in deze periode mooi combineren.”
Meedoen aan ‘Ik Pas' kan collectief, bijvoorbeeld via de werkgever. Maar mensen kunnen zich op de website ook met een eigen groep of individueel inschrijven. Kosten zijn er niet aan verbonden. „Door je in te schrijven committeer je vooral jezelf aan de actie”, zegt Bovens.
Wie wil kan een blauw ‘Ik Pas'-polsbandje krijgen om de deelname kenbaar te maken. Verder wordt onder andere via de website van ‘Ik Pas', per mail en via Facebook met de deelnemers gecommuniceerd. „Om mensen extra te motiveren. Of ze tips te geven om moeilijke momenten te omzeilen.”
Deelnemende groepen kunnen naar eigen inzicht ook gezamenlijke activiteiten aan het programma toevoegen. Hoewel de website van ‘Ik Pas' vorig jaar ook al in de lucht was, is het dit jaar de eerste keer dat de actie écht gehouden wordt.
Dat er extra aandacht gegeven wordt aan drankgebruik, en dan met name onder volwassenen, is geen overbodige luxe vindt Rob Bovens. Bovens is beroepsmatig werkzaam als lector verslavingszorg en als medewerker bij het Trimbos-instituut. „Er is tegenwoordig vooral heel veel aandacht voor drank onder jongeren. Maar die jeugd groeit op in een samenleving waarin alcohol doodnormaal is.
Zo'n 50 procent van de volwassen mannen in Nederland drinkt minimaal vier keer per week. Bij vrouwen is dat 35 procent”, stelt Bovens, die voorheen ook projectleider was van de campagne ‘Drank maakt meer kapot dan je lief is'. „Jongeren kopiëren dat gedrag.” En ook onder volwassenen blijft die inname niet zonder gevolgen. „Onder 55-plussers is er een gestage stijging van mensen die met een alcoholprobleem in de verslavingszorg terechtkomen.”
Reden voor Bovens om daar wat aan te doen. Eigenhandig. Want ‘Ik Pas' is geen officiële overheidcampagne. „Althans, nog niet”, klinkt het.
Samen met Martijn Planken, voormalig campagneleider van de alcoholcampagnes voor jongeren, heeft Bovens er de schouders onder gezet. Met een kleine financiële bijdrage van het Trimbos-instituut is de benodigde website opgezet. En zijn werkgever HogeschoolWindesheim heeft de mogelijkheid gegeven om er onderzoek naar te doen. „De rest is vooral liefdewerk oud papier.”
Via zijn eigen netwerk heeft Bovens organisaties als GGD's, verslavingklinieken en gemeenten benaderd. En een aantal ambassadeurs probeert in de provincies instellingen, clubs of andere groepen warm te maken voor deelname aan ‘Ik Pas'. Zoals Arthur Kleisterlee van Mondriaan verslavingspreventie, die in Limburg naast zijn eigen organisatie onder andere supportersgroepen van Roda JC en MVV, maar ook de gemeente Maastricht, de GGD en het Maastricht UMC en ziekenhuis Atrium- Orbis over de streep trok.
De teller op de website van ‘Ik Pas' staat inmiddels al op 3.000 deelnemers.Waarbij naast overheden en gezondheidsinstellingen, inmiddels ook allerhande andere groepen en organisaties aansluiten. Een goed begin, vindt Bovens. Maar die legt de lat een heel stuk hoger. „Het streven is dat ‘Ik Pas' straks een landelijke beweging wordt. Dat het zich als een olievlek over Nederland verspreidt. Dát is waar we naartoe moeten.”