[F&L SC #7] Argumentum ad ignorantiam

quote:

Toen Stephen Fry onlangs op de Ierse televisie werd gevraagd wat hij tegen God zou zeggen, werd zijn antwoord dadelijk wereldnieuws in West-Europa, met miljoenen hits op YouTube. "God is volslagen boosaardig, wispelturig en monsterlijk", kopte ook deredactie.be.

Zijn antwoord past echter in een al ouder wordende traditie van wat wel eens ‘celebrity-atheïsme’ genoemd wordt, waarbij bekende intellectuelen, artiesten en opiniemakers hun ongeloof in God met de samenleving delen. Dertig jaar geleden was dit nieuw en erg gewaagd, maar vandaag is de context veranderd en nopen de grote religieuze uitdagingen waar Europa voor staat ons tot andere houdingen ten aanzien van religie.

In zijn antwoord zegt Fry tegen God: ‘Kinderen die beenkanker krijgen, wat is daarvan de bedoeling? Hoe durf je? Hoe durf je een wereld creëren waar zoveel ellende bestaat die onze fout niet is.’ De kern van zijn kritiek bestaat eruit dat het christendom en bij uitbreiding wellicht ook het jodendom en de islam geen antwoord hebben op de vraag naar het kwaad. Maar klopt dat ook?
De vrije wil van de mens

Wie de monotheïstische scheppingsverhalen ook maar oppervlakkig kent, weet dat we – volgens de wereld van de Bijbel, Tenach en Koran – sinds de eerste mensen uit de hof van Eden verdreven zijn en in een gevallen wereld leven. We hebben een vrije wil gekregen, waarmee we slechte maar ook goede dingen kunnen doen – zoals een medicijn vinden voor beenkanker of blindheid bij kinderen, of geven om mensen die eronder lijden.

Als er kwaad gebeurt, is dit omdat de natuur haar eigen wetten heeft – die deel uitmaken van het complexe mechanisme van de wereld (zoals bv. beschreven in het verhaal van Job/Ayyub, waarbij beproevingen en het opgebrachte geduld als maatstaf dienen voor de daarbij gekoppelde beloning), omdat de duivel tussenkomt en ons het leven zuur maakt, of omdat de mens zelf fouten maakt. Wie zoals Stephen Fry geen christen, jood of moslim is, hoeft hier natuurlijk niet in te geloven, maar hij moet evenmin doen alsof deze antwoorden niet bestaan of alsof hij de eerste is in de geschiedenis om deze vragen te stellen.
Preken voor eigen kerk

In het interview voegde Fry er nog aan toe dat hij de goden van de Grieken verkoos boven de monotheïstische God, omdat die eerste tenminste hun ‘menselijkheid’ niet ontkenden. Mocht hij ook beter bekend zijn met de Griekse goden, dan zou hij weten dat deze liever verkrachten en plunderen en in de regel volledig immuun zijn voor de klachten van gewone stervelingen.

Waarom heeft het dan zo’n belang wat Fry zegt? Waarom moeten media dat zo massaal herhalen? Van de halve wereldbevolking die een monotheïstische godsdienst belijdt, zullen slechts weinigen zich aangesproken voelen door de kritiek van Fry. Het valt ook te betwijfelen of er veel atheïsten in Fry’s levensbeschouwelijke kritiek geïnteresseerd zijn. Er is immers geen tekort aan atheïstische denkers die relevante en diepgaande kritieken formuleren op de religies van deze wereld.

Waarom dan telkens opnieuw dezelfde usual suspects opvoeren, die telkens opnieuw dezelfde kritiek herhalen? Celebrity-atheïsme was interessant twintig en dertig jaar geleden, maar vandaag is het vooral een soort ‘preken voor de eigen kerk’ geworden.
Intellectueel oneerlijk

Bovendien is het typerend geworden voor het gebrek aan kennis over religies in het algemeen. Als Europese intellectuelen, artiesten en opiniemakers zo weinig afweten van de religies die hun verleden mee vorm hebben gegeven, hoe kunnen we dan van hen verwachten dat ze vandaag gepast kunnen reageren op de manier waarop religies ingrijpen in hun samenleving?

Ook in eigen land ontsnappen we niet aan de intellectueel oneerlijke publieke opinievorming. Religieus getinte debatten worden vaak gelanceerd en afgewikkeld door talloze opiniemakers zonder enig besef van religieuze geletterdheid. Nochtans is het voor een goed debat over religie een noodzakelijke voorwaarde om moslims, christenen en joden in wat respectievelijk ‘hun’ religieus vraagstuk moet betekenen, een volwaardige rol in de publieke ruimte te gunnen. En daar wringt vandaag nog steeds het schoentje...
Echte kennis van religie

De 21e eeuw zal grote uitdagingen kennen, die vaak met religie te maken zullen hebben, ook in het hart van Europa, zoals we vandaag al te vaak zien gebeuren. Europeanen zouden er dan ook goed aan doen een tandje bij te steken in hun begrip en kennis van religie. Echte religie begint daar waar Stephen Fry ophoudt, bij het gezamenlijk zoeken naar antwoorden, bij naastenliefde en geloof in een betere wereld als antwoord op het kwaad, in plaats van enkel maar een eindeloze klaagzang over een onvolmaakte wereld.

quote:

Op dinsdag 3 februari 2015 20:04 schreef de_tevreden_atheist het volgende:
Dus het is de schuld van de mens dat er nog geen medicijn tegen beenkanker is ontdekt. En niet de schuld van de schepper die die beenkanker heeft bedacht. Wel een heel kromme redenering.

quote:

Europeanen zouden er dan ook goed aan doen een tandje bij te steken in hun begrip en kennis van religie. Echte religie begint daar waar Stephen Fry ophoudt, bij het gezamenlijk zoeken naar antwoorden, bij naastenliefde en geloof in een betere wereld als antwoord op het kwaad, in plaats van enkel maar een eindeloze klaagzang over een onvolmaakte wereld

quote:

Op woensdag 4 februari 2015 11:57 schreef Hexxenbiest het volgende:

[..]

Het is de consequentie van de zonde van de mens. Die gehoorzaamde niet en koos het andere pad. Geef niet god de schuld dat hij twee paden had gecreëerd. De mens had een keus.

quote:

Op woensdag 4 februari 2015 12:02 schreef Hexxenbiest het volgende:

[..]

Nee. Maar uit je vraag blijkt duidelijk dat je de erfenis van de zonde niet begrijpt.
Dit is niet een ieder voor zichzelf. Dit is een erfenis.

quote:

Op woensdag 4 februari 2015 12:15 schreef Hexxenbiest het volgende:

[..]

Er is geen sprake van verplichting. Sommige ziektes zijn erfelijk. Toch? Je hebt dus kans dat je het overerft. Maar in dit geval is er geen sprake van "kans". Je erft het gewoon.

quote:

Op woensdag 4 februari 2015 12:15 schreef Hexxenbiest het volgende:

[..]

Er is geen sprake van verplichting. Sommige ziektes zijn erfelijk. Toch? Je hebt dus kans dat je het overerft. Maar in dit geval is er geen sprake van "kans". Je erft het gewoon.