Oppositie op ramkoers; debat over Plasterk vandaagRuim twee maanden lang verzweeg het kabinet dat minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken de Tweede Kamer verkeerd heeft ingelicht over de onderschepping van telefoongesprekken door de inlichtingendiensten AIVD en MIVD.
Vandaag moeten de regeringspartijen PvdA en VVD beslissen of zij Plasterk en zijn collega Jeanine Hennis van Defensie daarmee laten wegkomen. De oppositie ligt op ramkoers.
De brief over het afluisterschandaal, die de ministers maandag aan de Kamer stuurden, leverde ongekend felle kwalificaties op, zoals 'zielig' (CDA), 'een flutbrief' (SP), 'onvoldoende en onbegrijpelijk' (GroenLinks), 'een touw om de nek van Plasterk' (PVV) en 'niet erg geloofwaardig' (D66). Alleen de PvdA en de VVD reageerden positief.
De oppositie neemt geen genoegen met de antwoorden die de bewindspersonen geven op de 65 vragen die ze hun voor het weekeinde meegaven. 'Uiteraard krijgt Plasterk tijdens het debat nog de kans om met echte antwoorden te komen, maar dat is in blessuretijd', zegt Ronald van Raak van de SP, de grootste oppositiepartij.
Alleen PlasterkVooralsnog is vooral Plasterk het mikpunt van de Kamerleden. 'Hennis had van mij niet naar het debat hoeven komen', zegt het CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg. Ook voor Van Raak staat vooral de positie van de minister van Binnenlandse Zaken op het spel. Schouw heeft wel twijfels bij het optreden van Hennis: 'Heeft ze Plasterk nu wel of niet gewaarschuwd? Op die vraag is geen antwoord gekomen. En waarom heeft ze hem niet voor die misstap behoed?'
Aannemelijk is dat ook premier Rutte wist dat verkeerde informatie was verschaft. De Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) worden gecoördineerd door de Raad voor de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (RIV), die onder het ministerie van Algemene Zaken valt. Rutte is waarschijnlijk van de ware gang van zaken op de hoogte geweest: dat deze diensten gespreksgegevens hebben doorgegeven aan de Amerikaanse inlichtingendienst NSA.
Nooit ophelderingAls de actiegroep 'Burgers tegen Plasterk' geen rechtszaak zou hebben aangespannen, zouden de ministers nooit opheldering hebben gegeven over het feit dat niet de NSA maar de Nederlandse inlichtingendiensten die telefoondata over Nederlandse onderdanen verzamelden, zo blijkt uit de brief. In die rechtszaak zou de lezing van Plasterk 'voor waar kunnen worden aangenomen'. Oftewel: de regering zegt iets dat niet klopt, maar neemt dat pas terug als dat tegen haar kan worden gebruikt.
Plasterk zei op 30 oktober in Nieuwsuur en een week later in het parlement dat de NSA 1,8 miljoen Nederlandse telefoongesprekken had onderschept. Hij schrijft nu dat hij 'die verklaring achterwege had moeten laten'.
Belang van de StaatToen Plasterk en Hennis op 22 november te horen kregen dat het de Nederlandse diensten zelf waren die buitenlandse gespreksgegevens hadden doorgespeeld aan de NSA, hielden zij dat 'in het belang van de Staat' geheim, zo schrijven ze. De vraag is wat dat belang is geweest.
De Nederlandse diensten hebben zelf erkend dat zij in het buitenland metadata verzamelen. Alleen dat er in één maand 1,8 miljoen gespreksgegevens zijn verzameld, is nieuw. De Noorse geheime dienst zag er in november geen enkel probleem in vergelijkbare gegevens openbaar te maken.
In de brief wordt de schuld voor de blunder van Plasterk gelegd bij de 'publieke beeldvorming'. 'Daardoor ontstond de suggestie dat het om het aftappen van 1,8 miljoen Nederlandse gesprekken zou gaan.'
De AIVD en Plasterk hebben die suggestie zonder verder nadenken gevolgd, blijkt uit de brief. Wonderlijk blijft dat zelfs de geheime dienst de andere optie (dat de NSA de data had gekregen) niet voor mogelijk hield, een optie die in elk geval door de Volkskrant expliciet is genoemd.
http://www.volkskrant.nl/(...)asterk-vandaag.dhtml