Eurocrisis #61 - Waar Griekenland weer ons belastingeld komt ophalen

quote:

Op zaterdag 22 september 2012 12:21 schreef SeLang het volgende:
Verder vind ik dat NL gewoon collateral moet vragen voor ESM en andere bailout leningen, net als Finland. Dat kan ook gewoon want zo is dat overeengekomen (je ontvangt dan alleen een wat lagere rente dacht ik, maar dat vind ik het wel waard).

quote:

za 22 sep 2012, 16:29
VS verbieden betalen Europese CO2-taks
WASHINGTON - Amerikaanse vliegmaatschappijen mogen de Europese belasting op hun uitstoot niet betalen.
De Senaat in Washington heeft zaterdag unaniem een wet aangenomen die ze dat verbiedt.

De wet is opgesteld door de Republikein John Thune.
Hij zei in een reactie op de stemming dat de maatregel ervoor zorgt dat Amerikaanse bedrijven en passagiers niet hoeven bij te dragen aan het afbetalen van de Europese schuld door deze illegale belasting.
In plaats daarvan kunnen ze investeren in het scheppen van banen en het stimuleren van onze eigen economie

Luchtvaartmaatschappijen die van en naar Europa vliegen, moeten aan Brussel opgeven hoe veel koolstofdioxide (CO2) hun toestellen uitstoten.
Aan de hand van die gegevens wordt berekend hoe veel CO2-belasting zij moeten betalen.
Eerder dit jaar verbood ook India zijn luchtvaartmaatschappijen mee te werken.

quote:

za 22 sep 2012, 20:54
Duitse ex-minister eist 'banken-ESM'
HAMBURG (AFN) - Noodlijdende Europese banken moeten niet met steeds meer belastinggeld worden geholpen, maar met geld van andere banken. Daarvoor moet er een 'potje' van 150 à 200 miljard euro worden opgebouwd.

Hiervoor pleit de Duitse oud-minister van Financiën Peer Steinbrück zaterdag in een interview met weekblad Der Spiegel. De sociaaldemocraat is een van de drie meest waarschijnlijke uitdagers van bondskanselier Angela Merkel bij de Bondsdagverkiezingen in 2013.

Steinbrück wijst erop dat zogeheten systeembanken goedkoper kunnen lenen omdat de markt ervan uitgaat dat de staat hen niet failliet laat gaat. Dat rentevoordeel moeten die banken afstaan aan een 'banken-ESM'.

quote:

zo 23 sep 2012, 09:20
'Griekenland heeft twee keer zoveel steun nodig'
door onze redactie
AMSTERDAM - Griekenland houdt na bezuinigingen een tekort van 20 miljard euro, twee keer zoveel als het bedrag dat de Griekse premier Samaras eerder heeft aangekondigd. Dat zou blijken uit stukken van de trojka die Athene controleert.

Der Spiegel, citerend uit de voorlopige conclusies, meldt zondagochtend dat de trojka met de Europese Centrale Bank, het IMF en de EU verrast zijn door de omvang.

quote:

Sommige schattingen reppen zelfs van 9 tot 9,5 procent.

quote:

zo 23 sep 2012, 13:36
'Spanje haalt begrotingsdoel niet'
MADRID - Spanje zal dit jaar een groter begrotingstekort hebben dan gedacht. Volgens economen en marktanalisten mist het land de begrotingsdoelstelling met zeker een procentpunt.

Spanje moet onder druk van de andere Europese landen zijn begrotingstekort flink verlagen. Vorig jaar ging het om een tekort van 8,9 procent. Dit jaar beloofde de Spaanse premier Mariano Rajoy het tekort terug te brengen naar 6,3 procent, hoewel hij eerder nog een doelstelling van 5,3 procent had afgegeven.

Maar marktkenners twijfelen sterk over het vermogen van Rajoy het tekort in de hand te houden. Juist de bezuinigingsmaatregelen die de overheid heeft genomen om het tekort terug te dringen zorgen voor de problemen. Omdat de economische recessie in het land door de bezuinigingen verergert, dalen ook de inkomsten voor de schatkist. Economen gaan nu uit van een tekort van circa 8 procent. Sommige schattingen reppen zelfs van 9 tot 9,5 procent.

quote:

vr 21 sep 2012, 18:55 | 21 reacties
Spider crash
AMSTERDAM - Woensdag had ik het plezier om met een reporter van de EO op stap te gaan in Amsterdam om beelden te maken voor een uitzending over wat er gebeurt als de euro is gevallen.

Mooi onderwerp natuurlijk, maar interessanter is de vraag “waarom de euro zal vallen en waarom deze val onontkoombaar is”, een punt wat ook terecht door Thierry Baudet werd aangekaart. Het uitgangspunt van het programma was dus dat de euro al gevallen was, maar de euro kan op vele manieren ten onder gaan. Stappen de PIIGS (Portugal, Ierland, Italië, Griekenland en Spanje) uit de eurozone of is het Finland die als eerste die stap zet, en zo verder. Ieder scenario heeft weer een eigen kosten- & batenplaatje. Verder is het zo dat de problemen in/met de eurozone een deel van een groter geheel vormen. De grote bedreiging voor de wereld is de immense schuldenberg en de systeemcrisis die dit gaat veroorzaken. Vandaag zal ik proberen (in deze wat lange column) wat van deze complexiteiten uit de doeken te doen met links naar andere relevante columns.
Overschot aan problemen

De wereld zit vol met problemen en uitdagingen (en mogelijkheden). Of het nu peak oil, peak water, Iran, Israël, de Arabische Lente, spotprenten, Noord-Korea, Japan, of China is, feit blijft dat al deze onderwerpen met elkaar verbonden zijn. Deze problemen en uitdagingen worden in mijn opinie tot ontploffing gebracht door een vonk die zijn oorsprong gaat vinden in de financiële sector. De financiële crisis die ik verwacht wordt door experts een systeemcrisis genoemd. Net als de wereld zijn de spelers in de financiële sector (dus niet alleen de banken, maar ook pensioenfondsen, verzekeraars en zo verder) ook zeer hecht met elkaar verbonden; ze vormen één ecosysteem. Daarom maak ik hier de vergelijking met een spinnenweb, waar een impact in een gedeelte van het web trillingen veroorzaken in het gehele web.

Hoe ziet een systeemcrisis eruit?

Een systeemcrisis betekent in wezen dat de gehele financiële sector instort en niet meer functioneert. De reden dat dit kan gebeuren heeft vele oorzaken. Een daarvan is het feit dat er te veel schuld in het systeem zit door gebrekkige dan wel contraproductieve financiële regulering. Zoals ik in mijn column “Krediet & het Kwaad” aan de kaak stel, is krediet de wortel van het kwaad. Nu is krediet niet altijd slecht want als het juist wordt geïnvesteerd, waardoor er een duurzame inkomensstroom wordt gegenereerd die groter is dan de rente en aflossing, kan het een goede zaak zijn. Maar helaas is de wereld een andere kant opgegaan. De 2 grafieken (bron: Hayman Advisors) hieronder laten dat mooi zien.

In de eerste grafiek is te zien dat een geleende dollar steeds minder economische groei oplevert (gemeten in Bruto Binnenlands Product; BBP). Waar in de periode 1947-1952 een geleende dollar meer dan 4,5 dollar opbracht in economische groei, was dat nog maar 7 dollarcent in de periode 2000-2009. Dit geeft dus aan dat een groot deel van het geleende geld niet goed is geïnvesteerd en/of gebruikt is voor consumptie. De tweede grafiek laat het zelfde zien op een andere manier. Waar de gemiddelde wereldwijde schulden met 11% per jaar zijn gegroeid, is het wereldwijde BBP met maar 4% gegroeid. Dit lijken kleine percentages, maar door rente op rente effect zijn de uitkomsten schrikbarend te noemen. Zo zijn de wereldwijde schulden bijna verviervoudigd van iets boven de USD 50 biljoen tot net geen USD 200 biljoen. Dit is meer dan USD 27.000 aan schuld voor iedere man, vrouw en kind op deze aardkloot. Het argument gebezigd door sommige experts dat daar waardevolle bezittingen tegenoverstaan wordt dus door deze twee grafieken teniet gedaan.
Weapons of mass destruction

Dat brengt me bij een ander, nog groter probleem: derivaten. Een derivaat is een beleggingsinstrument die zijn waarde ontleent aan de waarde van een ander goed. Een optie op Philips, een future op de olieprijs en dergelijke zijn voor de hand liggende voorbeelden. Maar ook een brandverzekering is een derivaat. Waar een particulier zijn huis kan verzekeren tegen brand kan een belegger dat ook. Maar er zijn grote verschillen, waar een particulier zijn huis maar één keer (voor 100%) mag verzekeren en het huis in eigen bezit moet hebben, is dat in de financiële sector anders. Een bank, verzekeraar, et cetera kan meerdere brandverzekeringen afsluiten op één en hetzelfde huis terwijl dat huis niet eens in bezit is. Zo hebben de vijf grootste Amerikaanse banken ontzettend veel faillissementsverzekeringen (zogenaamde Credit Default Swaps; CDS) verkocht aan beleggers zoals pensioenfondsen, grote beleggers, banken en verzekeraars. Nu kan het faillissement van Griekenland maar EUR 100 miljard of zo kosten, maar als dit 5 keer verzekerd is dan is het uit te keren bedrag EUR 500 miljard. Zo kan een relatief klein probleem dus toch een groot probleem worden.

Er hoeft maar één grote speler niet aan haar verplichtingen te voldoen en, bij gebrek aan een beter woord, de pleuris breekt uit. Een voorproefje hiervan was natuurlijk Lehman Brothers die door haar failliet bijna een meltdown van de financiële wereld veroorzaakte. Banken die rapporteerden geen blootstelling te hebben aan rommelhypotheken (omdat ze zich daar tegen verzekerd hadden) bleken dus opeens wel degelijk een blootstelling te (kunnen) hebben als de verzekering niet zou uitbetalen. Geen enkele bank/verzekeraar/belegger vertrouwde de ander en het systeem crashte bijna. Door massaal ingrijpen is dit voorkomen, maar de echte onderliggende problemen (te veel uitstaande derivaten) is niet opgelost. De angst voor een Grieks failliet en het besmettingsgevaar voor de rest van de wereld is dus bepaald niet overtrokken. Dit probleem is een veelvoud groter dan een Lehman faillissement (derivatenmarkt is 20 keer groter dan de gehele wereldeconomie). Het spinnenweb zal door de impact geheel desintegreren en de spin zal op de grond te pletter vallen.
Rol van de euro

De zeer slechte regulering van de financiële sector, waar schuld wordt beloond en sparen bestraft, is een wereldwijd fenomeen die overheden zichzelf kunnen aanrekenen. In de eurozone heeft de euro echter ook haar invloed gehad. Door de euro kregen de PIIGS ineens kredietdekking door sterke landen zoals Duitsland en Nederland. Hierdoor waren banken en beleggers opeens bereid om geld aan deze landen uit te lenen. Resultaat was dat de rente daar daalde en de PIIGS ineens de geneugten van overvloedig en goedkoop krediet konden ervaren. Nu is de fiesta voorbij en zijn de PIIGS (en de Noord-Europese banken) erachter gekomen dat de kredieten verkeerd zijn besteed. Nu zijn er alleen nog maar zure vruchten te proeven. Zonder de euro had dit nooit op deze schaal kunnen gebeuren en was het Europese schuldenprobleem een fractie geweest van wat het nu is.
Duivels samenspel

Nu komt het afrekenmoment steeds dichterbij want in plaats van de problemen bij de wortel aan te pakken is de response tot nog toe niet verder gekomen dan symptoombestrijding (ZIRP, LTRO, SMP, OMT, Target2, Fed swap line, en zo verder). De machthebbers zitten gevangen in een “do or die” attitude. Waar bij eerdere crises altijd gefocust waren op een land of een regio, zijn er nu donkere wolken te zien boven Japan, China, Brazilië, VS en de EU. Het is dus niet ondenkbaar dat de val van de euro de vonk gaat zijn die het kruitvat (wat wij een financiële sector noemen) zal doen ontploffen. Dit is de systeemcrisis die ik verwacht. Dit gaat ontzettend veel pijn en verdriet opleveren en dat de politici, economen en dergelijke dit willen voorkomen begrijp ik wel. Punt is alleen dat zowel de euro alsmede de met schulden overladen economieën niet te handhaven zijn. De economische realiteit en/of de politieke realiteit (de kiezers steunen de symptoombestrijding niet meer zullen daar een einde aan maken, of de leiders dit nu willen of niet.
Hear no evil, see no evil

Dit realisme ontbreekt volledig bij onze leiders en dit gaat ons zeer zwaar opbreken. Want waar eerst werd gepraat zijn er nu bazooka’s ingezet. Wanneer die ook geen blijvend effect sorteren dan gaan we over tot de spreekwoordelijke atoombommen: de democratie wordt vaker en vaker ter zijde geschoven als zijnde “lastig en onwerkbaar in crisistijd”, de drang naar meer en meer centralisatie van macht (bij EU, IMF en zo verder) zal worden gehanteerd, de focus verleggen naar andere crises (Iran wellicht) zal ook een van de tactieken zijn die de revue gaan passeren, en zo verder. Maar hoe langer wordt gewacht met afrekenen, hoe hoger de rekening gaat uitvallen. Net als een patiënt met afgestorven voeten een amputatie moet ondergaan om zijn leven te redden, zo ook moeten de euro en de schuldenberg worden weggesneden. Maar de banken, pensioenfondsen, verzekeraars en overheden (en wij onderdanen) zijn allemaal te afhankelijk van deze “voeten” en weigeren de voorgeschreven amputatie door te voeren. Het resultaat laat zich raden.
Repent thy sins

Oplossingen zijn er dus niet, maar anticiperen in plaats van reageren kan in ieder geval meer ellende voorkomen. Zo heb ik al eens een balletje opgegooid aangaande de een euro exit scenario voor Nederland. Het begrijpen, herkennen en erkennen van de fouten, tezamen met een rigoureuze aanpak is wat er nodig is. Zonder boetedoening is er geen verlossing…

quote:

zo 23 sep 2012, 15:51
'Grieks tekort groter dan gedacht'
ATHENE - Het Griekse begrotingstekort is aanzienlijk groter dan eerder verwacht.

De inspecteurs van de trojka hebben geconstateerd dat het tekort inmiddels zo'n 20 miljard euro bedraagt.

Dat schrijft het Duitse blad Der Spiegel zondag die delen van een concept-rapport van het driemanschap van de Europese Unie, de Europese Centrale bank en het Internationaal Monetair Fonds in handen zegt te hebben.

De trojka is verrast door de hoogte van het bedrag.

Dat ligt bijna 2 keer hoger dan eerder door de Griekse premier Antonis Samaras was toegegeven.
Het lijkt onmogelijk dat Griekenland zelf het gat van 20 miljard kan dichten.
Het land neemt wel bezuinigingsmaatregelen, maar stuit daarbij op groot verzet van de bevolking. Het bezuinigingsprogramma heeft volgens bronnen veel vertraging opgelopen.
Bovendien komt er door de steeds dieper wordende recessie steeds minder geld in de staatskas.

De controle van de trojka en de onderhandelingen van de inspecteurs is bepalend voor de vraag of Griekenland de volgende tranche van de noodhulp van de EU, de ECB en het IMF krijgt.


Als het onverwachte gat op de begroting niet wordt gedicht, zouden de Grieken daar in ieder geval niet voor in aanmerking komen.

quote:

Op zondag 23 september 2012 19:22 schreef SeLang het volgende:
Ik denk dat het een gelopen race is. Als Griekenland de targets met zo'n grote marge mist dan wordt het wel heel erg makkelijk om de stekker eruit te trekken. Niemand maakt zich ook meer zorgen over een Griekse exit want dat is allang ingecalculeerd. Alleen de belastingbetaler is een hoop geld kwijt maar die heeft toch niets te vertellen.

quote:

o 23 sep 2012, 17:56 | 168 reacties
'Slagkracht ESM wordt verhoogd'
HAMBURG (AFN) - De landen van de eurozone willen de capaciteit van het noodfonds ESM drastisch verhogen.
Het ESM zou voor noodgevallen 2 biljoen euro (2000 miljard euro) beschikbaar moeten hebben, zo schrijft het Duitse blad Der Spiegel op zondag. Dat is vier maal zoveel als het ESM op dit moment heeft.
Op deze manier zouden ook grote landen als Spanje en Italie in noodgevallen kunnen worden ondersteund.

De meeste landen, waaronder Duitsland, zouden in ieder geval instemmen met de verhoging van het beschikbare geld.
Dat zou pas gebeuren nadat het ESM binnenkort in werking is getreden.
Wel zou de Duitse minister van Financien Wolfgang Schäuble willen dat het Duitse parlement zich achteraf uitspreekt over de maatregel.

Volgens Der Spiegel zou alleen Finland willen dat het Finse parlement al voor de verhoging zich over de zaak buigt. Volgens Helsinki is de verhoging van het budget van het ESM een ingrijpende wijziging van het oorspronkelijke plan. Fins verzet zou de eventuele verhoging kunnen vertragen.

Volgens bronnen van Der Spiegel zou de verhoging van het beschikbare geld gefinancierd moeten worden op de manier waarop ook het tijdelijke noodfonds EFSF zou worden bekostigd. Dat wil zeggen dat niet alleen de deelnemende landen aansprakelijk zijn, maar dat ook private geldschieters enig risico op zich nemen. Deze constructie bleek bij het EFSF echter niet goed te werken omdat er te weinig belangstelling onder private geldschieters was.

quote:

Op zondag 23 september 2012 22:53 schreef HiZ het volgende:
Ik kan me ook niet meer goed voorstellen dat je nu nog kunt verantwoorden dat Griekenland in de euro moet blijven. Het land heeft gewoon geen functionerende overheid.