quote:
Op vrijdag 7 september 2012 11:26 schreef SeLang het volgende:[..]
Nou en of dat oplosbaar is! Alleen wordt het door al dat rekken wel steeds duurder. Vanaf het begin van de crisis heb ik altijd al geroepen dat je niet moet interveniëren en gewoon de markt z'n werk had moeten laten doen. Dan was er in 2009-2010 een reeks defaults geweest van landen en hadden een aantal banken en pensioenfondsen wat verliezen moeten incasseren. Nou en? Dan had de staat ook hier en daar misschien wat banken moeten herkapitaliseren maar je had wel gelijk het probleem opgelost: slechte schulden verdwijnen via defaults en overheden worden keihard gedwongen om hun budget te balanceren want ze kunnen niets meer lenen de komende paar jaar.
Er is geen twijfel over dat de huidige crisis uiteindelijk ook eindigt met een reeks defaults, alleen zal het probleem eerst nog veel verder groeien (zie hoe Griekenland van een tientallen miljarden probleem groeide in een honderden miljarden probleem). Het is ook helemaal niet in het voordeel van de schuldenlanden om dit langer door te rekken. Hun schulden blijven gewoon groeien dus de uiteindelijke default wordt steeds groter!
[..]
Jij pleit feitelijk voor een overgang van democratie naar dictatuur omdat democraten de problemen kennelijk niet kunnen oplossen. Fair enough. Maar dan zou die overgang naar dictatuur in elk geval democratisch moeten worden besloten en niet via een sluipende staatsgreep zoals nu gebeurt. Zelf ben ik trouwens geen voorstander van dictatuur.
Ik pleit niet voor een dictatuur, in tegendeel. Overigens zie ik ‘democratie’ ook als meer dan alleen een volksvertegenwoordiging, maar goed, ik dwaal af. Ik bedoel met mijn argument over de onoplosbaarheid binnen kaders het volgende: publieke besluitvorming werkt niet alleen economisch en juridisch. Ook politieke argumenten en het onderbuikgevoel (“wat vindt de bevolking ervan”) speelt mee in de overwegingen van de politici.
Politici spelen een spel en dat spel dat heet politiek. Het doel van het spel is om zoveel mogelijk van jouw eigen voorkeuren weten om te zetten in collectieve voorkeuren (wetgeving op jouw naam zetten dus). Sommige onderwerpen lenen zich daar veel beter voor dan andere.
De huidige schuldencrisis is niet een onderwerp dat zich heel goed leent voor politiek spel. Daarom zie je politici vooral omtrekkende en terugtrekkende bewegingen maken. Daarom duurt alles ook zo lang: men wíl geen besluiten nemen en probeert constant tijd te komen. Tijd is namelijk een harde asset in de politiek (en in publieke besluitvorming in het algmeen).
Om in dit bovenstaande speelveld iets voor elkaar te krijgen zijn er hardere en minder harde spelregels. Het EU-verdrag (+onderliggende stukken) zouden hard moeten zijn, maar zijn dat toch minder dan verwacht. Ofwel: dezelfde omtrekkende beweging (tijd kopen e.d.) zie je ook hier weer. De enige instanties die zich hier aan kunnen onttrekken zijn die instanties die anders redeneren. Dat is de rechtelijke macht en de centrale bank. De mensen die daar beslissingen nemen, doen dan met andere middelen en spelen het politieke spel ook niet (of in veel mindere mate). Het is paradoxaal, maar je hebt dus niet-afrekenbare instanties en instituties (wetgeving e.d.) nodig om een democratie te kunnen laten functioneren.
Het hele publieke stelstel zit vol met checks en balances, zodat het eigenlijk nooit voorkomt dat één enkele persoon/instantie te veel macht over te veel onderwerpen kan hebben. In die zin kun je de ECB als ‘tegengewicht’ zien van de politiek die over de schuldencrisis geen besluiten wil nemen (omdat ze het onderling niet eens worden, omdat niet één partij iets kan forceren). De ECB heeft nu (eindelijk?!) een keer van dat tegenwicht gebruik gemaakt.
quote:
[..]
Dat argument wordt vaak gebruikt maar ik zie juist dat de huidige aanpak van de problemen er voor zorgt dat die vrede in gevaar komt.
Stel je had helemaal geen bailouts gehad. Dan was Griekenland in 2010 al failliet gegaan en Spanje waarschijnlijk ook. De reactie in die landen was dan geweest: onze regering heeft een onverantwoordelijk beleid gevoerd en wij hebben een huizenbubble gehad die is geklapt. Oftewel, de schuld ligt gewoon bij ons. Maar nu door al die bailouts komen opeens de verschillen tussen landen in de picture, en guess what....? Nu is het opeens de schuld van de Duitsers en verschijnen er spotprenten in Griekse kranten van Merkel + swastika!
Rationeel gezien heb je zeker een punt, maar zoals gezegd is politiek meer dan alleen ratio. Als je alleen rationeel zou handelen, dan heb je een (technocratische of economische) dictatuur. En ook hier speelt weer dat een Griekse politicus er alles aan zal doen om zijn eigen probleem het probleem van nog 26 anderen te maken. Dat doen ALLE politici, in allerlei soorten onderwerpen. Het is vooral dom dat de rest dit heeft laten gebeuren, maar ja, politieke argumenten (bijv. we blijven samen, ongeacht wat) spelen ook een rol daarin. Helemaal als de gevolgen toch pas na veel jaar duidelijk worden).
quote:
[…]
Oorlogen komen niet door nationalisme maar juist door empire building en verschillende volken in een keurslijf proberen te duwen. Europa kan eindigen in een soort Joegoslavië als we zo doorgaan.
[..]
Dit vind ik ook weer zo typisch. Alsof er geen andere opties zijn dan dictatuur of een volledig armageddon!
Tuurlijk is de link met het verleden (oorlog) en nu (overleg) rethoriek, maar ook hier geldt weer: dat is het kenmerk van democratische besluitvorming. Als je dat een goed stelsel vindt dan spelen dit soort overwegingen (nooit meer een slag bij Verdun) keihard mee, ZEKER in Frankrijk en Duitsland. Dat het economisch gezien weinig hout snijdt, dat is waar, maar dat is niet waar het om draait…
quote:
Wat is er mis met een stapje terugdoen kwa Europa? Niemand is tegen Europese samenwerking, ook de meeste Eurosceptici niet. Maar misschien zijn we net een stapje te ver gegaan Europese integratie. In goed overleg een stapje terugdoen hoeft helemaal niet te betekenen dat de boel op een gewelddadige manier uit elkaar knalt. Ik denk eerder het omgekeerde.
Ikzelf ben voorstander van schuld herstructurering. Gewoon realistisch zijn dat een deel niet kan worden terugbetaald. Dit natuurlijk in combinatie met hervormingen in de landen met problemen. Dat laatste wordt voor een groot deel ook al gedaan en dat is goed, maar wat ontbreekt imo is toekomst perspectief. Zowel Griekenland als Spanje wordt nauwelijks perspectief geboden, alleen maar meer schuld. Juist dat levert resentment op en risico op herhaling van slechtere periodes in de Europese geschiedenis.
Daarnaast moet je mogelijk maken om tot op zekere hoogte te devalueren. Of je dat nu met een tijdelijke uittreding doet of met een parallel munt....
Punt is dat dit soort oplossingen onbespreekbaar worden gemaakt door altijd net te doen alsof ieder stapje terug persé in armageddon gaat eindigen. Maar ik zie het precies andersom. Als we verder gaan op de ingeslagen weg dan gaat dat eindigen in een hoop ellende en onderlinge verwijten tussen landen. Juist een losser verband zorgt voor harmonie en welvaart.
Hier laat je zien dat je het politieke spel net niet helemaal doorgrondt. Er zijn per saldo meer pro-Europesen dan anti-Europesen. Dat is niet goed genoeg om de status quo (meer Europa of in ieder geval niet minder is de beleidslijn) om te buigen. Anders gezegd: de eurocrisis is op dit moment niet belangrijk of duur genoeg om de Europese integratie te doen stoppen. Als (om ineenstorting van de euro of de Griekse economie te voorkomen) dat weer een bak geld kost? Het zij zo. Kennelijk hebben "we" (als collectief van 500 miljoen Europeanen, vertegenwoordigd door een paar duizend parlementariërs en enkele tientallen regeringsleiders) dat er voorover om het Europese project (met euro) levend te houden.
Ik zeg niet wat ik daar van vind (ik heb daar namelijk geen uitgesproken mening over), maar wel dat dit het speelveld is en de richting waarin we gaan op dit moment. Er is thans geen behoefte aan minder Europa (wat sommige partijen ook beweren) en zo het er al wel is, dan nog is die behoefte niet groot genoeg om tot een actie voor ‘minder Europa’ over te gaan. Alle andere argumenten over “we gaan failliet door de Grieken” of “zonder EU komt er een nieuw Verdun” zijn opsmuk (maar daarmee niet minder relevant in het debat).
Ik zeg niet dat de actie van de ECB de ideale oplossing is. Wel zeg ik dat gegeven de omstandigheden er iets moet gebeuren (beter een slecht plan dan helemaal geen plan). Als het dan niet van de gekozen politici komt, dan maar van een ander (overigens wel democratisch ingesteld) instituut. Wellicht dat de politici dan alsnog volgen (uiteraard met de beschuldigende vinger richting de ECB).
Ik heb bestuurskunde gestudeerd, maar had niet verwacht dat ik in zo’n korte tijd zo cynisch over publieke besluitvorming zou kunnen worden. Misschien komt dat wel omdat ik het spel herken en daar liever niet mee geassocieerd wil worden. Maar goed, misschien komt het ook wel vanwege de vrijdagmiddag of de zin om naar buiten te gaan…