Een interview met de columniste om wie het voorval draaide:
http://www.siskamulder.nl/interviews/interview_naematahir.htmschrijfster naema tahir:
"vrouwen met een hoofddoek neem ik niet serieus"
Naema Tahir (35) wordt als vrijgevochten moslima verguisd en geprezen omdat ze zo openlijk over seks schrijft. Haar erotisch getinte roman Kostbaar bezit is een hit. Ambitie te over. En ze zegt wat ze denkt: "Als een fundi dit leest, dan is het: we moeten haar in de gaten houden, want ze heeft haar bek opengedaan."
Als Ronald Giphart een roman vol seks schrijft, kijkt niemand daar raar van op. Bij jou heeft iedereen het erover. Enig idee waarom?
"Ik zal je vertellen wat het is. Seksisme in hoofdletters. Seksisme seksisme seksisme. Kijk, moslimmannen zijn op een onbeholpen manier seksistisch. Het is zo duídelijk dat ze een vrouw onderdrukken. Maar in de westerse cultuur heb je ook seksisme. Erotiek is een terrein dat gedomineerd wordt door mannen. Schrijvers als Jan Wolkers worden de hemel in geprezen. Dan komen Heleen van Royen en Naema Tahir en is het meteen tjakka."
Nederlanders zijn veel preutser dan ze willen toegeven?
"O ja, we denken dat we hier zo tolerant en vrij zijn. Terwijl er een bepaalde huivering is voor seksualiteit. Nederlanders hebben moeite erover te praten. Kijk, neuken kan wel. En bonken, dat mag. Je kookt in de keuken, je leest de krant in de woonkamer en in de slaapkamer ga je een potje neuken. Maar ik laat met mijn roman zien dat het hele leven van erotiek doordrenkt is en daar schrikken Nederlanders van. Ik heb zoveel boeken gelezen waarin de vrouwelijke hoofdpersoon twee pagina's lang op de tramhalte staat. Ze ziet van alles, ze rommelt in haar tas, schrijft iets in haar agenda. Vervolgens wordt een neukscène afgedaan in twee zinnen. Schrijvers zijn bang om daar ook twee pagina's over te doen, want ze willen niet dat hun boek een erotische bundel wordt genoemd. Dan ben je seks aan het verkopen en dat is plat."
Je laat in je roman vrouwen zien die in Pakistan misbruikt, uitgehuwelijkt en seksueel onderworpen worden. En toch genieten ze van seks, je schildert ze niet af als slachtoffer. Daar ben je keihard op aangevallen.
"We hebben het ideaal dat wij die arme vrouwen met een helikopter komen redden. Of dat die vrouwen handelen als de echtgenote van die Bobbit - je weet wel, die vrouw die mishandeld werd door haar man - en de penis van hun man afhakken. Dat willen wij. We willen dat de vrouwen vluchten, dat de mannen de bak in draaien, dat het land zich zal ontwikkelen en dat alle vrouwen in vrijheid leven, maar dat zal nooit gebeuren. Waarschijnlijk zullen al mijn personages nog in dezelfde situatie verkeren als ze doodgaan, al worden ze tachtig of honderd. Ze leven in een oorlogssitatie.Wat doe je dan? Ik denk dat de drang van vrouwen naar vrijheid zo sterk is dat ze in die moeilijke omstandigheden strategieën ontwikkelen om macht te krijgen. Seksuele macht, want iets anders hebben ze niet. In de wereld die ik schets is geen moraal, geen oplossing, geen ontsnapping. De vrouwen zitten in een fort en ze kunnen er niet uit. Hoe redden zij zich in dat fort?"
Ook jij hebt een islamitische achtergrond. Je groeide op met het idee dat seks vies is. Ben je er daarom nu zo mee bezig?
"Dat denk ik wel. Het fascineert me, het is een vorm van inhalen. Er is een verbod op vrouwelijke seksualiteit. Een eeuwenoud taboe. En ik voel me aangetrokken tot taboes."
En dan trouw je uitgerekend met een Nederlander. Nederlandse mannen staan nu niet echt bekend om hun spannende verleidingskunsten.
"Uitersten trekken elkaar aan. Mijn man heeft iets wat ik niet heb. Ik ben opgegroeid in een cultuur waarin de buitenwereld werd gewantrouwd, waar kennis niet zo belangrijk was, waar op alle gevoelens een kurk zat. Mijn echtgenoot is heel vrij opgevoed, hij is heel belezen. Ik schaam me voor bepaalde dingen. Ik kan bijvoorbeeld niet goed dansen omdat ik dat niet mocht. Dat heeft hij niet. Dat is wat mij aantrok. Bij hem kan ik totaal mezelf zijn, doordat hij niet dezelfde hang-ups heeft als ik. Het gaat er uiteindelijk om dat ik me verwant voel met hem."
In HP/De Tijd discussieerden een aantal moslimvrouwen over jou en je boek. Ze boorden je compleet de grond in. Van je zusters moet je het hebben.
"Het is de kift. Ik kom uit de periferie, ik ben geen Marokkaan, geen Turk en ik ben zwart, net als Ayaan Hirsi Ali. Dat mag niet gezegd worden omdat het racisme is, maar ik ga het wél zeggen. Ik kom dus niet uit de dominante groepen en die groepen zullen op mij spugen tot ik een ons weeg. Dat is wat deze meisjes hebben gedaan. Hetzelfde zag je bij Ayaan gebeuren. Als je wat hebt bereikt, gebeurt dit."
Je tv-optreden in Nova deed nogal wat stof opwaaien. Op internet word je voor hoer uitgemaakt omdat je in die uitzending met Jeroen Pauw flirtte. Heb je spijt van dat optreden?
"Nee. Jeroen Pauw vroeg me wat voor te lezen en zei: 'Dan komen we meteen in de sfeer'. Hij daagde me uit. Ik kan me niet gedragen als Condoleezza Rice wanneer ik over erotiek praat. Ik kán dat niet. Ik ben speels, ik heb dat haar, dat uiterlijk. Ik ben een package deal . Na afloop vergeleek Pauw me met pornoster Kim Holland . Dat vind ik onder de gordel. Hij is een charmante man, een casanova pur sang. Mannen als hij willen niet dat vrouwen het spel op hun manier spelen."
Je zei ooit dat je je geloof op de hak moet durven nemen. Dat wil nog niet erg lukken in de moslimgemeenschap. Hebben moslims hier wel gevoel voor humor?
"Nee, totaal niet. Moslims lopen hier in pampers. In Engeland mochten migranten in de tijd van mijn ouders zonder opleiding niet binnenkomen en ze moesten de Engelse taal spreken. In Nederland zijn het gewoon domme gastarbeiders. Die komen vanuit het Atlasgebergte naar Nederland, die blijven hier. Natuurlijk, hun kinderen zijn geen analfabeet omdat ze hier naar school gaan, maar de manier van denken van de lagere klasse zit in al die hoofden. Dat geven hun ouders door. Heel veel moslims zijn niet eens nieuwsgierig. Als ze een spotprent zien, willen ze niet weten wat het betekent, ze denken enkel: mijn identiteit wordt aangevallen. Wanneer is jouw identiteit een teer punt? Als je niet anders te bieden hebt. Dan heb je altijd nog het plakkertje moslim op je voorhoofd. Lekker veilig."
In de NRC heb je op de opiniepagina over moslimmannen en hun 'achterlijk cultureel bepaald quasi-religieus gezever'. Lijkt me nogal link.
"Je hebt gelijk. Daarom zeg ik: Nederland is geen vrij land. Dat je hier alles mag zeggen is bullshit . Ik geloof heel erg dat subsidies aan religieuze organisaties moeten worden afgeschaft. Dat geldt ook voor christenen, maar vooral voor moslims. Het debat heeft geen kwaliteit. Maar als een fundi dit leest, word ik gebrandmerkt. Dan is het: we moeten haar in de gaten houden, want ze heeft haar bek opengedaan."
Gelukkig lezen moslims uit het Atlasgebergte de NRC niet.
"Ik ben niet bang maar ik ben ook niet naïef. Ik heb veel hate -mail ontvangen. Je kunt in Nederland niet alles zeggen. Het is een rotland, wat dat betreft."
Je weet dat je woorden heftige consequenties kunnen hebben. Hoe ver ga je?
"Je moet jezelf nooit censuur opleggen. Kijk, ik ga niet zeggen: Allah is gek. Dat past niet bij mijn karakter. Ik ga niet meedoen aan een hype omdat het sexy is. Maar het mag gezegd worden."
In jouw boek heeft een twaalfjarig meisje seks met haar oom. Het kan dus relevant zijn om te zeggen: in de oude moslimcultuur komt dit vaker voor, Mohammed ging ook met een negenjarig meisje naar bed. Maar je kijkt natuurlijk wel uit.
"Nou, het is wel een thema dat ik aantrekkelijk vind. Het meisje in mijn roman draagt zoveel pommade in haar haar dat het langs haar wangen druipt. Net als Aïsja, de bruid van Mohammed. Zij was zo jong dat ze met poppetjes speelde. Hij wilde haar hebben. Hij had al een oogje op haar toen ze zes was en op haar negende trouwde hij met haar. Er wordt niet gezegd dat het huwelijk daadwerkelijk werd geconsumeerd, maar je kan het wel raden. Vroeger trouwden meisjes jong. Je moet kunnen zeggen dat Mohammed op een kind viel. Hij wordt als het ideaal gezien, moslims volgen hem. Waarom mag je dan niet over zijn menselijke kant praten?"
Hirsi Ali heeft een hoge prijs betaald voor dergelijke uitspraken. Zij kon hier nauwelijks meer wonen omdat ze constant bedreigd werd.
"Ik heb een paar keer met haar gegeten. Het is niet leuk, die veiligheidsmensen om je heen. Wij hingen onze jas aan de kapstok, zij mocht dat niet. Omdat iemand daar een bom in kon stoppen, of een mes. Zij was een doelwit. Mijn grootste voorbeeld is Salman Rushie. Hij heeft ooit gezegd: je kunt een gedachte niet on-denken."
Maar spreek je die gedachte ook uit?
"Ja, altijd doen."
Zelfs als dat betekent dat er een fatwa over je wordt uitgesproken?
"Moeilijk... Ja. Als je dat niet doet, houdt het op."
Jij ziet het dragen van een hoofddoek als een vorm van puberaal verzet. Pubers vinden dingen die verboden zijn extra interessant. Dus maar niet verbieden, die hoofddoek?
"Je kunt het niet verbieden, maar moet er wel over praten. Het is gewoon een machtsspelletje. Meisjes met een hoofddoek benadrukken dat ze anders zijn. Wij zijn anders, wij zijn beter. Jullie gaan naar de hel, wij gaan naar de hemel. Daar walg ik van. Dit komt in alle groepen voor."
De hoofddoek als variant op de hanekam?
"Ja. Het is alleen zo dat de islam gedragsregels bepaalt voor de hele samenleving en daar ook straffen aan verbindt. Dat maakt het politiek."
Als je er zo over praat, neem je vrouwen met een hoofddoek niet serieus.
"Ik neem ze ook niet serieus. Als ik een meisje op tv zie dat zegt: 'Ik wil de eerste tv-journalist zijn met een hoofddoek', dan denk ik fuck you . Wil je nou de eerste hoofddoek zijn op tv, of wil je nou de beste journalist zijn?"
Je bent zelf van oorsprong jurist. Een rechter met een hoofddoek, mag dat ook?
"Nee, dat gaat te ver. Hier zijn we weer aan het polderen. Ik wil geen rechter zien met een hoofddoek. Stel, dat een moslimvrouw verkracht werd en ze droeg een minirok toen het gebeurde. De rechter kan fucking neutraal zijn, maar het feit dat zij expliciet wil maken dat zij moslim is, is bedreigend voor het slachtoffer. Ze hangt een bepaalde leer aan en die leer zegt: vrouwen moeten zich bedekken."
Als kind leerde je dat kinderen van Allah komen. Leuke variant op de ooievaar.
"Ik dacht echt dat we onze kinderen van god kregen. Ik geloofde dat een kind uit de navel werd geboren. Het idee dat ik lange tijd had over seks, was dat een man en een vrouw in bed liggen en dat hij haar beha mag aanraken. Ik had niet eens door dat menstruatie iets met zwangerschap te maken heeft. Op mijn zestiende verhuisde ik van Pakistan naar Nederland. Op school kreeg ik biologieles. Toen heb ik pas geleerd hoe het zit."
Als puber werd je fanatiek gelovig. Je bad zeven keer per dag en sliep zelfs met een hoofddoek om. Klinkt als een godsdienstwaanzinnige.
"En toch was ik anders dan de Mohammed B.'s, want ik had geen politiek besef. Ik was heel eenzaam als puber. God was de enige die mij accepteerde zoals ik was. Ik ging helemaal op in mijn relatie met god, ik leek wel gehypnotiseerd."
Als je de verkeerde persoon tegen was gekomen, had je misschien op een dag met een bomgordel om rondgelopen.
"Het was toen niet in de mode, maar ik kan me inleven in jongeren die dat doen. Als ik een groep had getroffen die hetzelfde voelde en meemaakte, was ik waarschijnlijk zwaargelovig gebleven. Dan werd het gevoed. Ik gaf als puber niets om mijn eigen leven. Ik geloofde in het hiernamaals en ik wilde iets voor de mensheid doen. Ik wilde het leger in om een martelaar te worden."
Je omarmde het vrije leven laat. Pas op je 24 ste ging je met een man naar bed. Hoe vond je het?
"Daar wil ik niet over praten."
Waarom? Schaam je je toch nog?
"Nee, ik wil een deeltje van mijn privéleven voor mezelf houden. Ik moet dat afschermen."
Op je 27 ste wilden je ouders je uithuwelijken, maar jij weigerde. Nu heb je geen bijna contact meer met ze. Was 't het waard?
"Het is niet fijn. Ik heb het gevoel dat ik mijn ouders geweld aandoe met mijn hele bestaan. Ze gedogen mijn levensstijl, maar keuren het niet goed. Ik kan alleen contact met hen hebben op hun voorwaarden: zonder mijn man, niet over mijn werk praten. Dan maar niet. Ik heb er pijn van dat ze mijn man niet accepteren, maar ik ben nu wel de Naema die ik wil zijn. Ze belemmeren me niet meer, de clan belemmert me niet. Dat is alles waard."
Je CV is indrukwekkend. Je werkte bij de Leidse Rechtswinkel, op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Justitie en Economische Zaken, voor de VN, als mensenrechtenjurist voor de Raad van Europa in Straatsburg, je schreef twee boeken... Wat probeer je te bewijzen?
"Dat ik het kan. Ik ben een migrant en migratie maakt dat je altijd anders bent dan anderen. Iedereen kijkt naar je. Je achterban, je familie hier, je familie in het land van herkomst, Nederlanders. Je bent gedoemd te mislukken. Dat zit bij mij diep onder mijn huid. Ik heb me altijd moeten bewijzen. Ik heb jarenlang een taal- en leerachterstand gehad, daarom heb ik nu zo'n haast. Ik wil leren."
Wat is de volgende stap? De politiek?
"Ik ben toevallig net gevraagd als kamerlid - ik zeg niet door welke partij. Ik houd van machtsspelletjes. Macht en seksualiteit zijn de twee terreinen die me het meest interesseren. De politiek trekt me. Ik vond het heel moeilijk om te beslissen. Uiteindelijk heb ik nee gezegd. Ik heb gekozen voor het schrijverschap."
(kader)
Revu ontmoet Naema Tahir
Waar? In haar bijna lege huis. Ze is namelijk net uit Straatsburg verhuisd, waar ze werkte als mensenrechtenjurist voor de Raad van Europa. Die baan heeft ze opgezegd om zich aan het schrijven te wijden.
Wat is haar thuisland? Ingewikkeld verhaal. Ze beschouwt Nederland als haar moederland, maar werd geboren in Engeland. Haar ouders zijn Pakistaanse migranten. Toen Naema tien was, verhuisde het gezin naar Nederland. Als puber woonde ze twee jaar in Pakistan, daarna verhuisde ze weer naar Nederland.
Woont ze samen met haar man? Nee, die woont Den-Haag. Naema wil een tijd alleen wonen: "Ik ben niet leuk als ik schrijf."
Wat serveert Naema? Ze heeft alleen kruidenthee in huis. "Sorry, ik had geen tijd om boodschappen te doen."
http://www.siskamulder.nl/interviews/interview_naematahir.htm