MARS - De Missies! Deel 8

28-08-2012

Curiosity maakt prachtige foto en kaatst menselijke stem terug



Curiosity heeft een fantastische foto gemaakt van de gelaagde grondvesten waarop Mount Sharp – de uiteindelijke eindbestemming van de Marsrover – rust. Maar Curiosity kiekt niet alleen: de rover schrijft ook geschiedenis en wel door een gesproken boodschap op te vangen en terug naar aarde te kaatsen.

“Dit is het deel van Mount Sharp waar Curiosity naartoe zal gaan,” vertelt Michael Malin naar aanleiding van de foto die NASA heeft vrijgegeven. “Deze lagen zijn ons ultieme doel.” De handen van de onderzoekers jeuken bij het zien van deze foto. Ze kunnen niet wachten om hier monsters te gaan verzamelen.

Samenstelling
“Voor het donkere zand zie je roder zand, de andere kleur suggereert een andere samenstelling. De stenen op de voorgrond laten diversiteit zien: sommigen zijn rond, sommigen hoekig, ze hebben hun eigen verhalen.” En Curiosity gaat die verhalen hopelijk onthullen.


De basis van Mount Sharp. Foto: NASA / JPL-Caltech / MSSS.

Stem
Naast de prachtige foto heeft Curiosity nog iets bijzonders gedaan, zo meldt NASA. De rover heeft een menselijke stem op Mars opgevangen en weer terug naar de aarde gestuurd. NASA-baas Charles Bolden gaf Curiosity een boodschap door. De Marsrover kaatste deze via NASA’s Deep Space Network (DSN) weer terug. Het is voor het eerst dat een opname van een menselijke stem van de aarde naar een andere planeet en weer terug is gereisd. In de boodschap benadrukt Bolden hoe belangrijk de missie van Curiosity is. “De kennis die we middels onze observaties en analyse van de Gale-krater hopen te verkrijgen, zal ons veel meer vertellen over de mogelijkheid van leven op Mars en de mogelijkheden die onze eigen planeet in het verleden en de toekomst heeft. Curiosity zal de aarde goeddoen en een nieuwe generatie wetenschappers en verkenners inspireren, aangezien deze de weg vrijmaakt voor bemande missies (naar Mars, red.) in de nabij toekomst.”

Inmiddels bevindt Curiosity zich zo’n drie weken op Mars. En alles loopt op rolletjes. Curiosity heeft al een eerste ritje gemaakt, blijft mooie foto’s maken en heeft ook al stenen gelaserd en geanalyseerd. Al met al heeft de Marsrover al meer gegevens omtrent het oppervlak van Mars naar aarde gestuurd dan alle eerdere Marsrovers bij elkaar.

(scientias.nl)

NASA Science Curiosity Mission News Conference (28 aug, door NASAtelevision)

30-08-2012

Marsjeep Curiosity oostwaarts vertrokken


© ap.

De Amerikaanse Marsjeep Curiosity is oostwaarts vertrokken naar een plaats waar de robot wellicht zal beginnen boren, zo heeft de NASA bekendgemaakt.

Op de 22ste Martiaanse dag na de landing op de Rode Planeet reed de Curiosity zowat 400 meter, verder dan de eerste twee ritjes samen. Volgens de NASA verliep de rit "mooi" en net zoals bij het ontwerp van het zeswielig voertuig was gepland.

De bestemming is een zone met de naam Glenelg. Daar doorkruisen drie types terrein elkaar.

Maar de aankomst kan nog enkele weken op zich laten wachten. De jeep hield een dag stil, onder andere om foto's te maken. Op een nog nader te bepalen plaats zal de robot weer halt houden. Daar zal een test plaatsvinden met de robotarm en een contactinstrument aan het einde daarvan.

(HLN)

31-08-2012

Curiosity laat spoortje van vernieling achter op Mars



De Marsrover van NASA laat zijn sporen achter op Mars. En dan hebben we het niet alleen over zijn wielafdrukken in het stof op de rode planeet, zo blijkt wel uit nieuwe foto’s met daarop de ‘schade’ die Curiosity al laserend toebracht.

De Marsrover Curiosity is uitgerust met een laser. Curiosity vuurt laserpulsen op de grond en stenen af. Daarbij ontstaat een enorme hoeveelheid energie die atomen in bijvoorbeeld gesteente in gloeiend plasma verandert. Door de gloed die hierbij ontstaat op te vangen, kan Curiosity vaststellen waar het gesteente precies uit bestaat.

Maar stenen en grond ondergaan dat onderzoek niet zonder kleerscheuren. Er blijven kleine gaatjes achter. U ziet dat duidelijk op de foto hierboven. Links de situatie voor Curiosity ging laseren en rechts de situatie daarna.

De gaatjes die u hier ziet zijn ongeveer 0,43 millimeter breed. Veel breder dan een laserstraal. Dat is logisch: de laserstraal is zo krachtig dat deze stof en kleine losse korrels op de plaats waar de laser aankomt en in de omgeving daarvan laat verdwijnen.

(Scientias.nl)

06-09-2012

Marsvoertuig Curiosity doet armoefeningen



Na een ritje van iets meer dan honderd meter is een nieuwe fase aangebroken in de tests die het Marsvoertuig Curiosity moet ondergaan. Afgelopen woensdag heeft hij voor het eerst zijn ruim twee meter lange 'arm' gestrekt. Dat was het begin van een serie armoefeningen die ongeveer een week gaat duren.

Tijdens deze testperiode zullen onder meer de bewegingen worden geoefend die nodig zijn om bodemmonsters naar de diverse analyse-instrumenten van Curiosity over te brengen. Weliswaar is de robotarm ook op aarde uitgebreid getest, maar nu zijn de omstandigheden - zoals temperatuur en zwaartekracht - heel anders.

Na afloop zal het Marsvoertuig zijn rit naar het enkele honderden meters verderop gelegen terrein Glenelg vervolgen. Daar zal Curiosity dan zijn eerste gesteenteboringen gaan doen.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

10-09-2012

Curiosity maakt zelfportret



Iedere rover op Mars maakte ooit een zelfportret van zichzelf. Nu is Curiosity aan de beurt. Op een nieuwe foto van deze Marsrover kijken we recht in het grote oog van Curiosity. Een bijzonder gezicht.

Op de foto is Curiosity’s Remote Sensing Mast zichtbaar, uitgerust met de Mastcam en Chemcam-camera’s. De foto is gemaakt door de Mars Hand Lens Imager (MAHLI).

Stoffig?
Het lijkt stoffig te zijn op Mars, maar dat valt wel mee. Toen de foto werd gemaakt, had de Mars Hand Lens Imager zijn stofkapje op. Vandaar het troebele beeld van Curiosity. Wetenschappers maakten de foto met het stofkapje op, zodat zij deze kap konden inspecteren.

Meer zelfportretten
Benieuwd naar de zelfportretten van andere rovers? Bekijk ze hier: Spirit, Opportunity, Viking 2 en Phoenix.

Curiosity
Marsrover Curiosity bevindt zich nu al ruim een maand op het oppervlak van Mars. In deze maand heeft de Marsrover ruim honderd meter afgelegd, prachtige foto’s gemaakt en een steen gelaserd. De rover rijdt de komende weken naar het Glenelg-terrein, waar Curiosity in een steen gaat boren.

(scientias.nl)

11-09-2012

Marsjeep Curiosity mogelijk besmet met aardse microben


© belga.

UPDATE Na alle positieve berichten over de robotjeep Curiosity, die op 6 augustus is geland op Mars, klinkt een eerste valse noot. Volgens de gezaghebbende krant Los Angeles Times (LAT) zou een instrument immers besmet kunnen zijn met aardse microben. Hierdoor bestaat de kans dan eventueel aanwezig water op de Rode Planeet verontreinigd raakt.

Volgens de krant hebben ingenieurs van de NASA op de robotarm van de Curiosity een boorijzer bevestigd voor het geval de robot na de landing problemen zou hebben gehad om automatisch te gaan boren. De vrees bestaat echter dat het ooit steriele boorijzer aan microben is blootgesteld.

Steriele robotjeep
Het boekje schrijft voor dat alle delen van de robotjeep, die met de Marsbodem in contact komen, steriel moeten zijn om contaminatie te voorkomen.

Hoewel het zeer onwaarschijnlijk is dat microben de reis naar en landing op Mars hebben overleefd, kan er toch contaminatie optreden als de Curiosity water zou ontdekken. In vochtige omstandigheden hebben dergelijke kiemen immers de beste kans om te overleven. Maar zelfs als er water wordt ontdekt, beschikt de robot ook nog over een laser en een spectrometer om dat vanop afstand te analyseren.

Wetenschappers hebben met de Amerikaanse sonde Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) intussen sterke aanwijzingen gekregen dat er koolstofdioxide sneeuwt op de Rode Planeet. Zo maakte NASA vanavond bekend. Het is voorlopig een unicum in ons zonnestelsel.

Droog ijs
Bevroren CO2, beter bekend als "droog ijs", veronderstelt temperaturen tot 125 graden celsius onder nul. Dat is veel kouder dan nodig is om water te laten bevriezen. Een instrument op de MRO toonde aan dat er wolken van koolstofdioxide zijn, dik genoeg om te resulteren in accumulatie van sneeuwval op het oppervlak. Dat gebeurt in de winter rond de zuidelijke pool van onze buurplaneet.

De zuidelijke polaire ijskap is de enige plaats op Mars waar bevroren CO2 jaar in jaar uit blijft liggen.

(HLN)

11-09-2012

Methaan op Mars kan door stofhozen ontstaan



Volgens Mexicaanse geofysici zou het methaangas dat op Mars is aangetoond wel eens gevormd kunnen worden door elektrische ontladingen in stofstormen en stofhozen. Tot nu toe werd de aanwezigheid van dit gas, dat onder invloed van zonlicht gemakkelijk wordt afgebroken, toegeschreven aan geologische of biologische (!) processen.

De geofysici baseren hun conclusie op laboratoriumonderzoek waarbij ijsmonsters in een nagebootste Marsatmosfeer aan elektrische ontladingen werden blootgesteld. Door deze ontladingen werden het atmosferische kooldioxide en de watermoleculen in het ijs geïoniseerd, en combineerden de vrijgekomen ionen zich deels tot methaanmoleculen.

De onderzoekers sluiten niet uit dat Mars ook andere bronnen van methaangas kent, maar het feit dat de meeste methaan in het stormenrijke zomerseizoen wordt waargenomen, en doorgaans slechts heel lokaal, lijkt hun theorie te bevestigen.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

13-09-2012

Het sneeuwt op Mars



Nasa rapporteert een sneeuwbui op Mars. Volgens de Mars Reconnaissance Orbiter valt koolstofdioxide in vlokken op het planeetoppervlak.

‘Later op de dag kans op lichte sneeuwval.’ Nasa ontdekte dat niet alleen op aarde zo’n weerbericht kan voorkomen, maar ook op onze buurplaneet Mars. De ruimtesonde Reconnaissance Orbiter zag op de rode planeet wolken die bestaan uit koolstofdioxide. De metingen, die plaatsvonden bij de zuidpool van Mars, zijn afkomstig uit 2006 en 2007. Onderzoekers hebben nu ontrafeld wat de gevonden informatie betekent voor de omstandigheden in de atmosfeer. Nasa combineerde metingen direct boven het wolkendek met metingen richting de horizon, en achterhaalde zo dat dikke vlokken koolstofdioxide naar het planeetoppervlak vallen. Daar hoopt de koolstofdioxidesneeuw zich op.

Koolstofdioxide bevriest bij een temperatuur van -78°C. In die vorm noemen we het droogijs, wat op aarde gebruikt wordt voor buitengewone koeling. Al veel eerder was bekend dat droogijs op Mars bestaat. De metingen van de Reconnaissance Orbiter leveren echter het eerste bewijs dat het als sneeuw op het oppervlak valt. Mars is daarmee de enige planeet in ons zonnestelsel waar zo’n sneeuwval is gevonden.

(nwtonline.nl)

Meest adembenemende video van de landing van Curiosity



[ Bericht 38% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 15-09-2012 09:25:49 ]

17-09-2012

Bolletjes op Mars zetten wetenschappers voor een raadsel



Iedereen heeft het de hele tijd over Curiosity, maar Opportunity bewijst met een nieuwe foto dat ook deze Marsrover nog nieuwswaarde heeft. De rover heeft een foto terug naar aarde gestuurd die wetenschappers voor een raadsel zet: wat zijn al die bobbeltjes op het oppervlak?

Opportunity maakte de foto in een gebied dat bekend staat als Kirkwood, aan de westelijke rand van de Endeavour-krater. “Dit is één van de meest uitzonderlijke foto’s van de hele missie,” vertelt onderzoeker Steve Squyres. “Kirkwood zit tjokvol met deze dicht opeengestapelde kleine bolvormige objecten.” De bolletjes hebben een diameter van ongeveer 3 millimeter.

Bosbessen
De echte astronomie-fans moeten bij het zien van de foto’s ongetwijfeld direct denken aan de ‘bosbessen’ die Marsrover Opportunity in 2004 op Mars aantrof. De rover vond de ‘bosbessen’ op zijn landingsplaats. Ook dat waren kleine bolletjes. Maar er is één groot verschil tussen wat NASA als ‘bosbessen’ aanduidt en de bolletjes die nu zijn ontdekt. De ‘bosbessen’ bevatten heel veel ijzer. De nieuwe bolletjes niet. Maar er zijn meer verschillen. “Hun concentratie is anders. Hun structuur is anders. Hun samenstelling is anders. Hun verspreiding is anders. Dus we hebben hier een prachtige geologische puzzel voor ons.”

Mineralen
De ‘bosbessen’ die Opportunity eerder aantrof, zouden het resultaat zijn van mineraalrijk water in gesteenten. Ze vormen dan ook bewijs dat Mars ooit water bevatte. De bolletjes ontstonden toen mineralen uit het water kwamen zetten en in het gesteente hele harde massa’s vormden. Hoe de bolletjes die Opportunity nu heeft waargenomen, zijn ontstaan, is onduidelijk. “We hebben verschillende hypotheses, maar op dit moment is er nog geen favoriete hypothese. Het gaat tijd kosten om dit uit te zoeken.”

Opportunity werd in 2003 samen met de Marsrover Spirit gelanceerd. Beide rovers zouden zo’n drie maanden mee moeten gaan. Spirit hield het uiteindelijk zeven jaar vol. Opportunity is na 8,5 jaar nog steeds actief en het lijkt erop dat de rover het bijltje er nog niet snel bij neer zal gooien.

(scientias.nl)

18-09-2012

Curiosity fotografeert zonsverduistering vanop Mars


© NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems.

De Marsjeep Curiosity heeft op Mars beelden kunnen maken van een gedeeltelijke zonsverduistering. NASA slaagde erin een camera naar de hemel te richten op het moment dat Phobos voor de zon schoof.

De eclips, die plaatsvond op 13 september, is niet zo indrukwekkend als een zonsverduistering vanop Aarde, omdat de Phobos een diameter heeft van amper 22,2 kilometer. Ter vergelijking: onze maan heeft een diameter van 3.476 kilometer. Het is dus een van de kleinste manen in ons zonnestelsel. Phobos staat ook dichter bij Mars dan onze maan bij de Aarde, dus gedeeltelijke verduisteringen zijn er minder zeldzaam.

NASA heeft trouwens honderden foto's gemaakt en is van plan er een filmpje van te monteren. Maar de beelden zijn momenteel nog niet allemaal teruggestraald naar de Aarde.

(HLN)

19-09-2012

Marsvoertuig Curiosity onderzoekt merkwaardige steen



Op een paar honderd meter van zijn landingsplek heeft Curiosity een merkwaardig gevormde steen aangetroffen. Deze steen wordt het eerste onderzoeksobject van de robotarm van het Marsvoertuig. De steen, die de bijnaam 'Jake Matijevic' heeft gekregen (naar een onlangs overleden NASA-ingenieur), zal van heel dichtbij worden gefotografeerd en met een spectrometer zal de chemische samenstelling ervan worden gemeten.

Na dit kleine oponthoud rijdt Curiosity verder naar het gebied Glenelg, waar de eerste boorproeven zullen worden gedaan. Glenelg lijkt geologisch interessant, onder meer omdat het terrein ’s nachts maar langzaam afkoelt, wat erop wijst dat het gesteente ter plaatse een bijzondere samenstelling heeft.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

27-09-2012

Curiosity vindt sporen van diepe en snel stromende rivier op Mars



Marsrover Curiosity heeft nieuw bewijs gevonden dat er ooit water is geweest op Mars. En veel ook. Het snel stromende water stond er mogelijk ooit wel kniehoog!

Dat er ooit water op Mars stroomde, is al langer bekend. Maar Curiosity heeft nu overduidelijk nieuw bewijs gevonden dat het daarbij ging om een vrij diepe, snelstromende rivier.

Steenformaties
Curiosity fotografeerde enkele steenformaties. In bepaalde rotsblokken zaten stenen ingemetseld. Die stenen zijn volgens de wetenschappers bewijs dat er ooit snelstromend water op Mars liep. De stenen zijn over een grote lengte verplaatst en hebben heel specifieke vormen. Die kunnen daar alleen zijn gekomen door verplaatsing door water, zegt onderzoeker William Dietrich van het Curiosity-team.


De rotsen op deze foto zijn net iets té rond. Dat kan volgens de onderzoekers alleen maar betekenen dat ze door water zijn vervoerd.

Hoogwater
De vorm en de grootte van de stenen kan de wetenschappers vertellen hoe groot de rivier was. Het water stond er tussen enkel- en dijbeenhoogte, zeggen de onderzoekers, en liep met een snelheid van wel een meter per seconde.

Over Curiosity Curiosity werd in november 2011 gelanceerd en landde in augustus 2012 op Mars. Ondanks dat de sonde er nog maar kort is, heeft deze al veel gedaan: stenen gelaserd, veel fotos gemaakt en druk rondgereden. En nu kan Curiosity ondanks dat deze nog maar amper een maand op Mars is dus ook al een zeer belangrijke ontdekking op zijn naam schrijven! Wat mogen we allemaal nog meer van deze rover verwachten?Speculatie voorbij

Het is niet de eerste keer dat er wordt geschreven over water op Mars. Maar volgens NASA is het de eerste keer dat er ook daadwerkelijk bewijs wordt geleverd voor de aanwezigheid van stromende rivieren. We zijn nu uit de speculatiefase weg, we weten zeker dát er stromend water was. Nu kunnen we gaan kijken naar de omvang en snelheid ervan, aldus Dietrich.

Fotos
De steenformaties werden niet ver van de landingsplaats van Curiosity, de Gale-krater, gevonden. Curiosity ging op enkele gebieden af die al eerder vanuit de lucht waren gefotografeerd. Eentje daarvan, Goulburn genaamd, lag op slechts enkele meters afstand van de landingsplaats.


Op de foto is te zien welke gebieden Curiosity heeft onderzocht.

Curiosity rijdt op Mars rond om onderzoek te doen naar sporen van leven op de rode planeet. Het vinden van water is daarbij van cruciaal belang, maar op zichzelf nog geen bewijs dat er leven op Mars (mogelijk) was. Mede daarom blijven de wetenschappers verder zoeken. Het is niet de plek waar we water hadden gehoopt te vinden, zegt John Grotzinger die aan de ontdekking meehielp. We zijn nog steeds op reis richting Mount Sharp, maar dit is wel bewijs genoeg dat er sowieso water aanwezig is.

(scientias.nl)

[ Bericht 73% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 28-09-2012 09:18:24 ]

28-09-2012

Curiosity meet milder weer dan verwacht


Mars

Naast camera’s, lasers en boren heeft Marsrover Curiosity ook een weerstation meegenomen naar Mars. En die meet sinds de landing op 5 augustus een verrassend hoge druk en milde temperaturen.

Meer dan de helft van de dagen dat het weerstation actief is zijn de temperaturen boven het vriespunt uitgekomen. En dat verrast de wetenschappers die de data van de rover onderzoeken. Bij de huidige hoge temperaturen denken zij dat er in de aankomende Marszomer wellicht temperaturen gemeten kunnen worden van meer dan 20 graden Celsius. Dat is hoger dan verwacht. Overigens is op Mars een trui voor de nacht aan te raden. Door de zeer dunne atmosfeer van de planeet kunnen de temperaturen er makkelijke zakken tot 70 graden onder nul.

De druk die Curiosity meet is ook iets hoger dan verwacht en stijgt momenteel langzaam. De verklaring daarvoor is dat koolstofdioxide, dat als ijs op de poolkappen van Mars ligt opgeslagen, langzaam overgaat in de gasvorm en zo bijdraagt aan een hogere druk. Met 750 pascal is die overigens nog minder dan een procent van de aardse luchtdruk. (RvdH)

(allesoversterrenkunde)

[ Bericht 99% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 29-09-2012 09:47:32 ]

09-10-2012

Curiosity vindt glimmend object op Mars en stopt met scheppen



NASA heeft de schepactiviteiten van marsrover Curiosity onmiddellijk stilgelegd nadat de rover tijdens het scheppen ietsje verderop een glimmend object fotografeerde. Het gaat mogelijk om een onderdeel van de rover.

Afgelopen zondag ging Curiosity voor het eerst met zijn schep in de weer. De rover schepte wat Marsgrond op voor onderzoek. Een dag later besloot NASA al om te stoppen met scheppen, zo meldt de ruimtevaartorganisatie nu. Curiosity vond op de grond namelijk een helder object.

Onduidelijk is nog wat het voor object is. NASA kan niet uitsluiten dat het een onderdeeltje van Curiosity is en dat het verlies van dit onderdeel gevolgen heeft voor het functioneren van de rover. Vandaar dat deze zijn schep even niet langer mag gebruiken.

Toch hoeft Curiosity zich niet te vervelen. NASA heeft de rover opdracht gegeven om het heldere object te fotograferen, zodat achterhaald kan worden wat het precies is.


Het glimmende object dat Curiosity heeft gevonden. Foto: NASA / JPL-Caltech / MSSS

(Scientias.nl)

10-10-2012

Curiosity was deeltje van zichzelf kwijt op Mars


© NASA.

Het glimmende voorwerp op Mars dat werd aangetroffen toen het NASA-voertuig Curiosity dit weekeinde zijn eerste bodemmonster nam, is zeer waarschijnlijk een stuk kunststof dat van het wagentje zelf afkomstig is. Dat heeft de ruimtevaartorganisatie bekendgemaakt.

Een dag eerder had de NASA laten weten dat de bodemproeven op Mars zouden worden stilgelegd zolang niet duidelijk was om wat voor vondst het ging. In een verklaring noemde de NASA het onderdeeltje dat van het voertuig is losgeraakt "goedaardig".

Medewerkers proberen het nog preciezer te definiëren, maar de NASA durft al wel te zeggen dat het geen materiaal van Mars is. De organisatie denkt na over de volgende stap terwijl de Curiosity, in afwachting van een besluit over het hervatten van de bodemproeven, foto's kan blijven maken van de omgeving.

De NASA gaf gisteren een foto vrij van de Curiosity die zijn eerste grondmonster neemt. Op de afbeelding is inderdaad een flauwe schittering te zien.

(HLN)

11-10-2012

China wil tegen 2030 stalen van Mars naar de Aarde brengen


© belga.

China wil tegen 2030 stalen van Mars naar de Aarde brengen. Dat heeft het officiële persbureau Nieuw China op gezag van de verantwoordelijke voor de Maansondes gemeld. Volgens Ouyang Ziyuan zal de Marsmissie in drie etappes verlopen, te beginnen met teledetectie. Er komt een zachte landing, waarna de exploratie volgt. Gerobotiseerd worden monsters van de Rode Planeet genomen, die dan naar de Aarde reizen.

Nog volgens Ouyang zal het project Chang'e-3 in het tweede semester van 2013 inhouden dat een Chinese sonde op de Maan zal landen. Het moet ook bijdragen om een telecommunicatienetwerk op punt te stellen dat van pas kan komen bij de Marsmissie.

De landing van een Chinese module zal een primeur zijn voor China en een sprong voorwaarts voor de Chinese ruimtevaart. Chang'e-5 zal stalen van de Maan naar onze planeet moeten brengen.

(HLN)

12-12-2012

Curiosity vindt steen die lijkt op aards vulkanisch gesteente


De rode en paarse punten laten zien waar de laser van de zogenaamde ChemCam (Chemistry and Camera) de steen raakte. © epa.

De eerste door de Amerikaanse Marsrobot Curiosity onderzochte steen op de Rode Planeet lijkt op een soort vulkanisch gesteente dat wij op Aarde kennen, maar dat tevoren nog niet op Mars is gezien.

De jeep gebruikte twee instrumenten op zijn robotarm om de chemische samenstelling te meten van de steen ter grootte van een mensenhoofd en die de naam Jake Matijevic heeft gekregen. "Deze steen gelijkt in zijn scheikundige samenstelling heel erg op een type van gesteente in talrijke vulkanische gebieden op Aarde", zei projectwetenschapper Edward Stolper van Caltech. "Maar met tot nu toe slechts één exemplaar op Mars is het moeilijk te weten of hetzelfde proces als op Aarde deze steen heeft geproduceerd".

Dit soort gesteente ontstaat meestal onder de aardkorst als resultaat van de kristallisatie van waterrijk magma onder grote druk, legde de wetenschapper uit. De Curiosity zal weldra de samenstelling van zijn eerste staal zand analyseren. Een enkele dagen geleden nabij de robot op de grond waargenomen object blijkt niets anders te zijn dan een stuk beschermingsplastic. Het zal de werking van de gesofisticeerde robot in het geheel niet hinderen.

(HLN)

30-10-2012

Marsbodem bestaat uit verweerde basalt


NASA/JPL-Caltech/Ames

Analyse van het eerste bodemmonster dat door het Marsvoertuig Curiosity is opgeschept, laat zien dat de mineralen op Mars overeenkomsten vertonen met die op een vulkanisch eiland als Hawaï. Anders dan de (veel oudere) gesteenten die Curiosity enkele weken geleden onderzocht, vertoont het verzamelde stof en zand geen aanwijzingen dat er vloeibaar water in het spel is geweest.

Het bodemmonster is onderzocht met behulp van röntgendiffractie, een techniek die op aarde al geel lang wordt toegepast, maar die nog nooit op Mars was gebruikt. Röntgendiffractie resulteert in een nauwkeurigere bepaling van de mineralogische samenstelling van gesteente dan andere technieken.

Uit de röntgenanalyse blijkt dat de losse bovenlaag op de landingsplaats van Curiosity uit minstens twee componenten bestaat: stof dat door stofstormen over de hele planeet is verspreid en zand dat lokaal door erosieprocessen is ontstaan. Het onderzochte bodemmonster bestaat voor de helft uit (verweerd) vulkanisch glas en bevat daarnaast aanzienlijke hoeveelheden veldspaat, pyroxeen en olivijn – mineralen die kenmerkend zijn voor basaltachtig materiaal. (EE)

(allesoversterrenkunde)

02-11-2012

Curiosity vindt aanwijzingen voor klimaatveranderingen


Marsrover Curiosity op Mars NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems

Met de eerste snufjes atmosfeer die Marsrover Curiosity recentelijk op de rode planeet analyseerde lijkt een proces te zijn gevonden dat verantwoordelijk is voor de enorme klimaatveranderingen op Mars. Het lijkt erop dat de planeet de bovenste lagen van zijn atmosfeer geleidelijk heeft verloren.

De analyse werd gedaan met Sample Analysis at Mars, een apparaat dat onder andere kan bepalen in welke verhouding verschillende koolstofisotopen voorkomen. Dat zijn varianten van koolstof die net iets lichter of zwaarder zijn. Metingen aan koolstofdioxide laten zien dat er tegenwoordig ongeveer vijf procent meer zware isotopen in de atmosfeer zitten dan de geschatte waarde van het moment dat Mars zich vormde.

Dat geeft volgens de onderzoekers van het Jet Propulsion Laboratory van NASA aanleiding om te denken dat Mars langzaam maar zeker de bovenste lagen van zijn atmosfeer heeft verloren aan de ruimte, waarschijnlijk door de beperkte zwaartekracht op Mars. Zo’n proces zou vooral de lichtere isotopen treffen omdat zij bovenin de atmosfeer ophopen.

De huidige Marsatmosfeer is meer dan honderd keer dunner dan de aardatmosfeer. Gedacht wordt dat deze in het verleden veel dikker is geweest, waardoor de planeet op het oppervlakte veel warmer en natter kon zijn. (Roel van der Heijden

(allesoversterrenkunde)

10-11-2012

Plannen voor Marskolonie zijn verrassend realistisch



Hij heeft het verhaal al honderden keren verteld. Of moeten verdedigen, beter gezegd. Nee, hij gaat niet zelf. Ja, het wordt een enkele reis, en er zijn nu al honderden aanmeldingen. Nee, hij is niet gek. In 2023 moet er echt een menselijke kolonie op Mars staan. Aldus Bas Lansdorp, oprichter van Mars One.

Een plan als het zijne kan op veel interesse rekenen. Maar ook op scepticisme. En neem het iemand eens kwalijk. Lansdorps plan is op z’n zachtst gezegd ambitieus te noemen, zeker in een tijd waarin de ruimtevaart weinig spectaculaire sprongen meer maakt en er in de budgetten voor ruimteverkenning drastisch wordt gesnoeid. Hij vertelt het verhaal met de volle overtuiging, maar geeft later wel toe dat zichzelf ook wel te hebben aangeleerd. “Je moet wel overtuigd zijn van je zaak, maar ik ben me ook bewust van de risico’s.” Die zijn niet alleen technisch van aard, want het bedrijf kan bij de minst of geringste fout een miljoeneninvestering kwijtraken.

Investeringen
Desondanks heeft Mars One de zaken goed voor elkaar. Het bedrijf haalde vorige maand bij een nieuwe investeringsronde genoeg geld op om een tijdje door te kunnen gaan. Om hoeveel geld het gaat, wordt expliciet niet gezegd. Lansdorp: “Dat doen we om onze sponsoren te beschermen.” Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat het genoeg is om de reis te bekostigen. Lansdorp mag dan wel denken voor een minimaal bedrag te kunnen gaan, er is nog steeds ruim 5 miljard euro nodig om de rode planeet te bereiken.

Belangrijkste veranderingen
Toch is dat maar een schijntje vergeleken met de momenteel onbetaalbare plannen die NASA in de ijskast heeft gezet. Het Amerikaanse ruimteagentschap zegt dat voor een retourtje Mars zo’n 75 miljard euro moet worden neergeteld – een bedrag dat de in grote schuld verkerende Amerikanen voorlopig nog niet kunnen ophoesten. Het neerzetten van de Mars Science Laboratory-rover Curiosity kostte NASA ook al 2,2 miljard – en het plaatsen van een rover is slechts een deel van het plan van Lansdorp. Hoe kan hij de kosten zo drukken? Door twee belangrijke punten: een enkele reis in plaats van retour, en het gebruiken van bestaande technieken.

Enkele reis
Lansdorp: “De reis naar Mars wordt een enkeltje. Dat klinkt cru, maar dat weten de astronauten die er naartoe gaan van tevoren. Het is de enige manier waarop je de kosten in de hand kan houden.” Een retourtje zou betekenen dat er een compleet nieuwe raket moet worden ontwikkeld, die meer brandstof mee kan nemen en die efficiënter werkt. Ook zou er een systeem moeten worden uitgevonden waarmee de raket zou moeten landen en weer opstijgen van Mars – een bijna onmogelijke opgave die jaren zou duren. Waarmee Lansdorp bij het andere grote voordeel van zijn plannen komt.

Bestaande technieken
“We gaan alleen maar gebruik maken van nu al bestaande technieken, dus systemen die nu al ontworpen en getest zijn.” Lichtend voorbeeld is natuurlijk de Dragon, het vrachtschip van SpaceX. Deze capsule van het commerciële bedrijf uit Amerika koppelde vorig jaar succesvol aan het ISS, en was daarmee het eerste commerciële vrachtschip dat in nauwe samenwerking met NASA vracht bij het ISS mocht brengen. “We hebben al met SpaceX gesproken, en die garanderen ons dat ze de Dragon aan kunnen passen vóór we naar Mars gaan.” Maar dat is niet het enige wat Mars One nodig denkt te hebben.

Eigen rover
Het werk begint met de rover. Wie denkt aan een goedkopere versie van Curiosity, heeft het mis. “Curiosity is een wetenschappelijke rover, een mobiel laboratorium,” legt Lansdorp uit. “Dat hebben wij niet nodig. Onze rover is vooral functioneel, met een robotische grijparm die het werk moet doen.” De rover gaat een goede plek zoeken voor de basis, en zal later ook de eerste leefmodules in elkaar zetten.

En dan is er ook nog…
Daarnaast moeten er leefmodules worden gebouwd, waarin de astronauten de rest van hun bestaan doorbrengen. Om aan voedsel en water te komen, moet er aan landbouw en waterwinning worden gedaan. De energie komt van een groot veld van zonnepanelen, en de communicatie naar het thuisfront is ook niet zomaar te maken. Maar deze aspecten zijn volgens Lansdorp niet het grootste probleem. “We hebben toezeggingen van bedrijven van over de hele wereld. Al deze technieken bestaan allemaal al, en de bedrijven hebben al toegezegd dat ze ze op tijd kunnen leveren.

Eenmaal op Mars aangekomen, zullen de vier pioniers niet de makkelijkste tijd hebben. In een dergelijk vijandige omgeving waar we nog zo weinig vanaf weten, onbereikbaar voor wie dan ook, zou u verwachten alleen de vier allerbeste mensen neer te kunnen zetten. Lansdorp denkt van niet. “Iedereen kan met de missie mee. Dat kunnen dokters of wetenschappers zijn, maar ook basisschoolleraren of IT’ers.”



So You Wanna Be An Astronaut?
Om het plan te financieren, gaat Mars One het hele traject van begin tot eind uitzenden op TV en internet. De advertentierechten moeten genoeg opleveren om de reis te bekostigen, maar dat betekent wel: concessies doen. Al in de selectie van astronauten (die in 2016 moet beginnen) mag ‘het publiek’ gaan kiezen wie de eerste mens op een andere planeet wordt. Dat betekent dat dat publiek de jolige metselaar zou kunnen verkiezen boven de saaie, maar verder zeer gekwalificeerde wetenschapper. Toch verwerpt Lansdorp het idee van een talentenjacht. “Laat ik voorop stellen dat we alleen personen laten gaan die zich in alle velden bekwaam hebben getoond tijdens de training.”

Dat moet in alle velden zijn – de astronauten moeten zowel genoeg technische kennis hebben als medische, wetenschappelijke en psychologische. “Maar natuurlijk leren ze een hoop in de jaren van training.” De selectieprocedure van de astronauten begint in 2016.

Onderzoek
Het aanwezige team zal zich voor een deel gaan bezig houden met wetenschappelijk onderzoek. Geologisch onderzoek, onderzoek naar eventueel leven op de planeet, het kan allemaal eigen onderzoek zijn, maar ook onderzoek voor wetenschappers op aarde.

‘Het enige’ wat Mars One nu nog hoeft te doen is de financiering rond krijgen. Het bedrijf heeft inmiddels al schriftelijke toezegging van alle producenten die de systemen zullen ontwerpen. Die hebben aangegeven op tijd alles te kunnen produceren waar Mars One om vraagt. Het wachten is nu op de volgende stap. Maar het begin is er.

(scientias.nl)

11-11-2012

Wisseltruc blaast oude Marsorbiter nieuw leven in


Mars Odyssey boven de zuidpool van Mars. NASA/JPL-Caltech

De NASA-ruimtesonde Mars Odyssey is overgeschakeld op een reservesysteem dat sinds zijn lancering in 2001 nog nooit was gebruikt. De wisseltruc was nodig, omdat een cruciaal onderdeel van de ruimtesonde tekenen van slijtage begon te vertonen.

Net als bij veel andere ruimtesondes zijn cruciale onderdelen van de Mars Odyssey dubbel uitgevoerd. In dit geval gaat het om twee systemen, 'A' en 'B', beide bestaande uit een computer en daarmee verbonden subsystemen. Eén van die subsystemen is een gyroscoop die de Mars Odyssey in de juiste stand moet houden, wat cruciaal is voor het richten van antennes, zonnepanelen en camera's.

Omdat de laatste maanden was gebleken dat de gyroscoop van het A-systeem kuren begon te vertonen, besloot de vluchtleiding om over te schakelen op het backupsysteem. Afgelopen zondag zond de 'verse' radiozender van de Odyssey voor het eerst gegevens van het Marsvoertuig Opportunity door naar de aarde. In de loop van deze week zal hij ook zijn eigen wetenschappelijke waarnemingen hervatten. (EE)

Long-Lived Orbiter Resumes Work With Fresh Equipment

(allesoversterrenkunde)

16-11-2012

Curiosity doorstaat storm op Mars


© epa.

NASA De Marsverkenner Curiosity heeft in de eerste drie maanden op de rode planeet zeker één storm meegemaakt. Daarop duiden metingen van de luchtdruk, wind en temperatuur, aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.

De Marsverkenner is bestand tegen stormen en bleef onbeschadigd. De richting waaruit de wind waaide in de richting van het Marskarretje verraste de wetenschappers wel.

In tegenstelling tot wat ze hadden verwacht, blies deze niet uit het noorden en het zuiden, maar vooral uit het oosten en westen. Dat de Curiosity momenteel beschut staat opgesteld aan de rand van een krater is mogelijk een verklaring. "Als we hierin geen verandering zien zodra de verkenner de berg opgaat, zou dat een echte verrassing zijn", aldus NASA-wetenschapper Claire Newman.

De geavanceerde Marsverkenner landde circa drie maanden geleden op de rode planeet. Het karretje zoekt er onder meer naar tekenen van leven.

(HLN)

16-11-2012

Ooit was er mogelijk warm water op Mars



Wetenschappers hebben uit meteorieten af kunnen leiden dat er ooit mogelijk warm water op Mars stroomde. De temperatuur van het water lag ergens tussen de 50 en 150 graden Celsius: temperaturen waarin microben op aarde prima kunnen gedijen. Maar of dat ook op Mars het geval was?

De onderzoekers bestudeerden meteorieten die op aarde zijn geland en afkomstig zijn van Mars. Ze waren vooral geïnteresseerd in meteorieten met smalle ‘aderen’ die gevuld zijn met mineralen die tot stand zijn gekomen door water dat nabij het oppervlak van Mars stroomde.

Carbonaat
De onderzoekers bestudeerden de mineralen in de meteorieten, meldt het blad Earth and Planetary Science Letters. Zo ontdekten ze dat langs de wanden van de aderen ijzercarbonaat voorkwam. Dit kan alleen zijn ontstaan als er CO2-rijk water met een temperatuur van zo’n 150 graden Celsius voorkwam. Maar de onderzoekers troffen ook kleimineralen aan. Die zijn ontstaan toen het water afkoelde tot zo’n 50 graden Celsius. “De mineralogische details die we zien, vertellen ons dat koolstofdioxide een flinke druk uitoefende in de aderen om de carbonaten te vormen,” vertelt onderzoeker John Bridges. “De omstandigheden veranderden toen door minder koolstofdioxide in de vloeistof en zo ontstonden de kleimineralen.”

Inslagen
Kortweg komt het erop neer dat mineralen erop wijzen dat dat water op Mars eerst zo’n 150 graden Celsius was en carbonaten vormde, toen afkoelde naar 50 graden Celsius en klei vormde. “De drijvende kracht achter de verhitting van het water, kan een inslag op het oppervlak van Mars zijn geweest,” speculeert Bridges. En inslagen zijn er genoeg geweest op Mars: de rode planeet telt meer dan 635.000 flinke kraters. Genoeg plekken dus waar water verhit kon worden en mogelijk een behaaglijk thuis voor microben kon vormen.

De onderzoekers wijzen erop dat microben de reacties die tijdens het ontstaan van mineralen tot stand komen, gebruiken als een bron van energie. Ook halen ze er elementen uit die zeer belangrijk zijn voor de microben om te overleven. Bewijs dat microben op Mars voorkwamen, is het nog niet. Maar het maakt een scenario waarin leven op Mars voorkomt, wellicht ietsje aannemelijker.


Een ader van een meteoriet afkomstig van Mars. In de ader troffen onderzoekers klei en carbonaten aan. Foto: University of Leicester.

(scientias.nl)