MARS - De Missies! Deel 8

10-10-2012

Curiosity was deeltje van zichzelf kwijt op Mars


© NASA.

Het glimmende voorwerp op Mars dat werd aangetroffen toen het NASA-voertuig Curiosity dit weekeinde zijn eerste bodemmonster nam, is zeer waarschijnlijk een stuk kunststof dat van het wagentje zelf afkomstig is. Dat heeft de ruimtevaartorganisatie bekendgemaakt.

Een dag eerder had de NASA laten weten dat de bodemproeven op Mars zouden worden stilgelegd zolang niet duidelijk was om wat voor vondst het ging. In een verklaring noemde de NASA het onderdeeltje dat van het voertuig is losgeraakt "goedaardig".

Medewerkers proberen het nog preciezer te definiëren, maar de NASA durft al wel te zeggen dat het geen materiaal van Mars is. De organisatie denkt na over de volgende stap terwijl de Curiosity, in afwachting van een besluit over het hervatten van de bodemproeven, foto's kan blijven maken van de omgeving.

De NASA gaf gisteren een foto vrij van de Curiosity die zijn eerste grondmonster neemt. Op de afbeelding is inderdaad een flauwe schittering te zien.

(HLN)

11-10-2012

China wil tegen 2030 stalen van Mars naar de Aarde brengen


© belga.

China wil tegen 2030 stalen van Mars naar de Aarde brengen. Dat heeft het officiële persbureau Nieuw China op gezag van de verantwoordelijke voor de Maansondes gemeld. Volgens Ouyang Ziyuan zal de Marsmissie in drie etappes verlopen, te beginnen met teledetectie. Er komt een zachte landing, waarna de exploratie volgt. Gerobotiseerd worden monsters van de Rode Planeet genomen, die dan naar de Aarde reizen.

Nog volgens Ouyang zal het project Chang'e-3 in het tweede semester van 2013 inhouden dat een Chinese sonde op de Maan zal landen. Het moet ook bijdragen om een telecommunicatienetwerk op punt te stellen dat van pas kan komen bij de Marsmissie.

De landing van een Chinese module zal een primeur zijn voor China en een sprong voorwaarts voor de Chinese ruimtevaart. Chang'e-5 zal stalen van de Maan naar onze planeet moeten brengen.

(HLN)

12-12-2012

Curiosity vindt steen die lijkt op aards vulkanisch gesteente


De rode en paarse punten laten zien waar de laser van de zogenaamde ChemCam (Chemistry and Camera) de steen raakte. © epa.

De eerste door de Amerikaanse Marsrobot Curiosity onderzochte steen op de Rode Planeet lijkt op een soort vulkanisch gesteente dat wij op Aarde kennen, maar dat tevoren nog niet op Mars is gezien.

De jeep gebruikte twee instrumenten op zijn robotarm om de chemische samenstelling te meten van de steen ter grootte van een mensenhoofd en die de naam Jake Matijevic heeft gekregen. "Deze steen gelijkt in zijn scheikundige samenstelling heel erg op een type van gesteente in talrijke vulkanische gebieden op Aarde", zei projectwetenschapper Edward Stolper van Caltech. "Maar met tot nu toe slechts één exemplaar op Mars is het moeilijk te weten of hetzelfde proces als op Aarde deze steen heeft geproduceerd".

Dit soort gesteente ontstaat meestal onder de aardkorst als resultaat van de kristallisatie van waterrijk magma onder grote druk, legde de wetenschapper uit. De Curiosity zal weldra de samenstelling van zijn eerste staal zand analyseren. Een enkele dagen geleden nabij de robot op de grond waargenomen object blijkt niets anders te zijn dan een stuk beschermingsplastic. Het zal de werking van de gesofisticeerde robot in het geheel niet hinderen.

(HLN)

30-10-2012

Marsbodem bestaat uit verweerde basalt


NASA/JPL-Caltech/Ames

Analyse van het eerste bodemmonster dat door het Marsvoertuig Curiosity is opgeschept, laat zien dat de mineralen op Mars overeenkomsten vertonen met die op een vulkanisch eiland als Hawaï. Anders dan de (veel oudere) gesteenten die Curiosity enkele weken geleden onderzocht, vertoont het verzamelde stof en zand geen aanwijzingen dat er vloeibaar water in het spel is geweest.

Het bodemmonster is onderzocht met behulp van röntgendiffractie, een techniek die op aarde al geel lang wordt toegepast, maar die nog nooit op Mars was gebruikt. Röntgendiffractie resulteert in een nauwkeurigere bepaling van de mineralogische samenstelling van gesteente dan andere technieken.

Uit de röntgenanalyse blijkt dat de losse bovenlaag op de landingsplaats van Curiosity uit minstens twee componenten bestaat: stof dat door stofstormen over de hele planeet is verspreid en zand dat lokaal door erosieprocessen is ontstaan. Het onderzochte bodemmonster bestaat voor de helft uit (verweerd) vulkanisch glas en bevat daarnaast aanzienlijke hoeveelheden veldspaat, pyroxeen en olivijn – mineralen die kenmerkend zijn voor basaltachtig materiaal. (EE)

(allesoversterrenkunde)

02-11-2012

Curiosity vindt aanwijzingen voor klimaatveranderingen


Marsrover Curiosity op Mars NASA/JPL-Caltech/Malin Space Science Systems

Met de eerste snufjes atmosfeer die Marsrover Curiosity recentelijk op de rode planeet analyseerde lijkt een proces te zijn gevonden dat verantwoordelijk is voor de enorme klimaatveranderingen op Mars. Het lijkt erop dat de planeet de bovenste lagen van zijn atmosfeer geleidelijk heeft verloren.

De analyse werd gedaan met Sample Analysis at Mars, een apparaat dat onder andere kan bepalen in welke verhouding verschillende koolstofisotopen voorkomen. Dat zijn varianten van koolstof die net iets lichter of zwaarder zijn. Metingen aan koolstofdioxide laten zien dat er tegenwoordig ongeveer vijf procent meer zware isotopen in de atmosfeer zitten dan de geschatte waarde van het moment dat Mars zich vormde.

Dat geeft volgens de onderzoekers van het Jet Propulsion Laboratory van NASA aanleiding om te denken dat Mars langzaam maar zeker de bovenste lagen van zijn atmosfeer heeft verloren aan de ruimte, waarschijnlijk door de beperkte zwaartekracht op Mars. Zo’n proces zou vooral de lichtere isotopen treffen omdat zij bovenin de atmosfeer ophopen.

De huidige Marsatmosfeer is meer dan honderd keer dunner dan de aardatmosfeer. Gedacht wordt dat deze in het verleden veel dikker is geweest, waardoor de planeet op het oppervlakte veel warmer en natter kon zijn. (Roel van der Heijden

(allesoversterrenkunde)

10-11-2012

Plannen voor Marskolonie zijn verrassend realistisch



Hij heeft het verhaal al honderden keren verteld. Of moeten verdedigen, beter gezegd. Nee, hij gaat niet zelf. Ja, het wordt een enkele reis, en er zijn nu al honderden aanmeldingen. Nee, hij is niet gek. In 2023 moet er echt een menselijke kolonie op Mars staan. Aldus Bas Lansdorp, oprichter van Mars One.

Een plan als het zijne kan op veel interesse rekenen. Maar ook op scepticisme. En neem het iemand eens kwalijk. Lansdorps plan is op z’n zachtst gezegd ambitieus te noemen, zeker in een tijd waarin de ruimtevaart weinig spectaculaire sprongen meer maakt en er in de budgetten voor ruimteverkenning drastisch wordt gesnoeid. Hij vertelt het verhaal met de volle overtuiging, maar geeft later wel toe dat zichzelf ook wel te hebben aangeleerd. “Je moet wel overtuigd zijn van je zaak, maar ik ben me ook bewust van de risico’s.” Die zijn niet alleen technisch van aard, want het bedrijf kan bij de minst of geringste fout een miljoeneninvestering kwijtraken.

Investeringen
Desondanks heeft Mars One de zaken goed voor elkaar. Het bedrijf haalde vorige maand bij een nieuwe investeringsronde genoeg geld op om een tijdje door te kunnen gaan. Om hoeveel geld het gaat, wordt expliciet niet gezegd. Lansdorp: “Dat doen we om onze sponsoren te beschermen.” Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat het genoeg is om de reis te bekostigen. Lansdorp mag dan wel denken voor een minimaal bedrag te kunnen gaan, er is nog steeds ruim 5 miljard euro nodig om de rode planeet te bereiken.

Belangrijkste veranderingen
Toch is dat maar een schijntje vergeleken met de momenteel onbetaalbare plannen die NASA in de ijskast heeft gezet. Het Amerikaanse ruimteagentschap zegt dat voor een retourtje Mars zo’n 75 miljard euro moet worden neergeteld – een bedrag dat de in grote schuld verkerende Amerikanen voorlopig nog niet kunnen ophoesten. Het neerzetten van de Mars Science Laboratory-rover Curiosity kostte NASA ook al 2,2 miljard – en het plaatsen van een rover is slechts een deel van het plan van Lansdorp. Hoe kan hij de kosten zo drukken? Door twee belangrijke punten: een enkele reis in plaats van retour, en het gebruiken van bestaande technieken.

Enkele reis
Lansdorp: “De reis naar Mars wordt een enkeltje. Dat klinkt cru, maar dat weten de astronauten die er naartoe gaan van tevoren. Het is de enige manier waarop je de kosten in de hand kan houden.” Een retourtje zou betekenen dat er een compleet nieuwe raket moet worden ontwikkeld, die meer brandstof mee kan nemen en die efficiënter werkt. Ook zou er een systeem moeten worden uitgevonden waarmee de raket zou moeten landen en weer opstijgen van Mars – een bijna onmogelijke opgave die jaren zou duren. Waarmee Lansdorp bij het andere grote voordeel van zijn plannen komt.

Bestaande technieken
“We gaan alleen maar gebruik maken van nu al bestaande technieken, dus systemen die nu al ontworpen en getest zijn.” Lichtend voorbeeld is natuurlijk de Dragon, het vrachtschip van SpaceX. Deze capsule van het commerciële bedrijf uit Amerika koppelde vorig jaar succesvol aan het ISS, en was daarmee het eerste commerciële vrachtschip dat in nauwe samenwerking met NASA vracht bij het ISS mocht brengen. “We hebben al met SpaceX gesproken, en die garanderen ons dat ze de Dragon aan kunnen passen vóór we naar Mars gaan.” Maar dat is niet het enige wat Mars One nodig denkt te hebben.

Eigen rover
Het werk begint met de rover. Wie denkt aan een goedkopere versie van Curiosity, heeft het mis. “Curiosity is een wetenschappelijke rover, een mobiel laboratorium,” legt Lansdorp uit. “Dat hebben wij niet nodig. Onze rover is vooral functioneel, met een robotische grijparm die het werk moet doen.” De rover gaat een goede plek zoeken voor de basis, en zal later ook de eerste leefmodules in elkaar zetten.

En dan is er ook nog…
Daarnaast moeten er leefmodules worden gebouwd, waarin de astronauten de rest van hun bestaan doorbrengen. Om aan voedsel en water te komen, moet er aan landbouw en waterwinning worden gedaan. De energie komt van een groot veld van zonnepanelen, en de communicatie naar het thuisfront is ook niet zomaar te maken. Maar deze aspecten zijn volgens Lansdorp niet het grootste probleem. “We hebben toezeggingen van bedrijven van over de hele wereld. Al deze technieken bestaan allemaal al, en de bedrijven hebben al toegezegd dat ze ze op tijd kunnen leveren.

Eenmaal op Mars aangekomen, zullen de vier pioniers niet de makkelijkste tijd hebben. In een dergelijk vijandige omgeving waar we nog zo weinig vanaf weten, onbereikbaar voor wie dan ook, zou u verwachten alleen de vier allerbeste mensen neer te kunnen zetten. Lansdorp denkt van niet. “Iedereen kan met de missie mee. Dat kunnen dokters of wetenschappers zijn, maar ook basisschoolleraren of IT’ers.”



So You Wanna Be An Astronaut?
Om het plan te financieren, gaat Mars One het hele traject van begin tot eind uitzenden op TV en internet. De advertentierechten moeten genoeg opleveren om de reis te bekostigen, maar dat betekent wel: concessies doen. Al in de selectie van astronauten (die in 2016 moet beginnen) mag ‘het publiek’ gaan kiezen wie de eerste mens op een andere planeet wordt. Dat betekent dat dat publiek de jolige metselaar zou kunnen verkiezen boven de saaie, maar verder zeer gekwalificeerde wetenschapper. Toch verwerpt Lansdorp het idee van een talentenjacht. “Laat ik voorop stellen dat we alleen personen laten gaan die zich in alle velden bekwaam hebben getoond tijdens de training.”

Dat moet in alle velden zijn – de astronauten moeten zowel genoeg technische kennis hebben als medische, wetenschappelijke en psychologische. “Maar natuurlijk leren ze een hoop in de jaren van training.” De selectieprocedure van de astronauten begint in 2016.

Onderzoek
Het aanwezige team zal zich voor een deel gaan bezig houden met wetenschappelijk onderzoek. Geologisch onderzoek, onderzoek naar eventueel leven op de planeet, het kan allemaal eigen onderzoek zijn, maar ook onderzoek voor wetenschappers op aarde.

‘Het enige’ wat Mars One nu nog hoeft te doen is de financiering rond krijgen. Het bedrijf heeft inmiddels al schriftelijke toezegging van alle producenten die de systemen zullen ontwerpen. Die hebben aangegeven op tijd alles te kunnen produceren waar Mars One om vraagt. Het wachten is nu op de volgende stap. Maar het begin is er.

(scientias.nl)

11-11-2012

Wisseltruc blaast oude Marsorbiter nieuw leven in


Mars Odyssey boven de zuidpool van Mars. NASA/JPL-Caltech

De NASA-ruimtesonde Mars Odyssey is overgeschakeld op een reservesysteem dat sinds zijn lancering in 2001 nog nooit was gebruikt. De wisseltruc was nodig, omdat een cruciaal onderdeel van de ruimtesonde tekenen van slijtage begon te vertonen.

Net als bij veel andere ruimtesondes zijn cruciale onderdelen van de Mars Odyssey dubbel uitgevoerd. In dit geval gaat het om twee systemen, 'A' en 'B', beide bestaande uit een computer en daarmee verbonden subsystemen. Eén van die subsystemen is een gyroscoop die de Mars Odyssey in de juiste stand moet houden, wat cruciaal is voor het richten van antennes, zonnepanelen en camera's.

Omdat de laatste maanden was gebleken dat de gyroscoop van het A-systeem kuren begon te vertonen, besloot de vluchtleiding om over te schakelen op het backupsysteem. Afgelopen zondag zond de 'verse' radiozender van de Odyssey voor het eerst gegevens van het Marsvoertuig Opportunity door naar de aarde. In de loop van deze week zal hij ook zijn eigen wetenschappelijke waarnemingen hervatten. (EE)

Long-Lived Orbiter Resumes Work With Fresh Equipment

(allesoversterrenkunde)

16-11-2012

Curiosity doorstaat storm op Mars


© epa.

NASA De Marsverkenner Curiosity heeft in de eerste drie maanden op de rode planeet zeker één storm meegemaakt. Daarop duiden metingen van de luchtdruk, wind en temperatuur, aldus de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA.

De Marsverkenner is bestand tegen stormen en bleef onbeschadigd. De richting waaruit de wind waaide in de richting van het Marskarretje verraste de wetenschappers wel.

In tegenstelling tot wat ze hadden verwacht, blies deze niet uit het noorden en het zuiden, maar vooral uit het oosten en westen. Dat de Curiosity momenteel beschut staat opgesteld aan de rand van een krater is mogelijk een verklaring. "Als we hierin geen verandering zien zodra de verkenner de berg opgaat, zou dat een echte verrassing zijn", aldus NASA-wetenschapper Claire Newman.

De geavanceerde Marsverkenner landde circa drie maanden geleden op de rode planeet. Het karretje zoekt er onder meer naar tekenen van leven.

(HLN)

16-11-2012

Ooit was er mogelijk warm water op Mars



Wetenschappers hebben uit meteorieten af kunnen leiden dat er ooit mogelijk warm water op Mars stroomde. De temperatuur van het water lag ergens tussen de 50 en 150 graden Celsius: temperaturen waarin microben op aarde prima kunnen gedijen. Maar of dat ook op Mars het geval was?

De onderzoekers bestudeerden meteorieten die op aarde zijn geland en afkomstig zijn van Mars. Ze waren vooral geïnteresseerd in meteorieten met smalle ‘aderen’ die gevuld zijn met mineralen die tot stand zijn gekomen door water dat nabij het oppervlak van Mars stroomde.

Carbonaat
De onderzoekers bestudeerden de mineralen in de meteorieten, meldt het blad Earth and Planetary Science Letters. Zo ontdekten ze dat langs de wanden van de aderen ijzercarbonaat voorkwam. Dit kan alleen zijn ontstaan als er CO2-rijk water met een temperatuur van zo’n 150 graden Celsius voorkwam. Maar de onderzoekers troffen ook kleimineralen aan. Die zijn ontstaan toen het water afkoelde tot zo’n 50 graden Celsius. “De mineralogische details die we zien, vertellen ons dat koolstofdioxide een flinke druk uitoefende in de aderen om de carbonaten te vormen,” vertelt onderzoeker John Bridges. “De omstandigheden veranderden toen door minder koolstofdioxide in de vloeistof en zo ontstonden de kleimineralen.”

Inslagen
Kortweg komt het erop neer dat mineralen erop wijzen dat dat water op Mars eerst zo’n 150 graden Celsius was en carbonaten vormde, toen afkoelde naar 50 graden Celsius en klei vormde. “De drijvende kracht achter de verhitting van het water, kan een inslag op het oppervlak van Mars zijn geweest,” speculeert Bridges. En inslagen zijn er genoeg geweest op Mars: de rode planeet telt meer dan 635.000 flinke kraters. Genoeg plekken dus waar water verhit kon worden en mogelijk een behaaglijk thuis voor microben kon vormen.

De onderzoekers wijzen erop dat microben de reacties die tijdens het ontstaan van mineralen tot stand komen, gebruiken als een bron van energie. Ook halen ze er elementen uit die zeer belangrijk zijn voor de microben om te overleven. Bewijs dat microben op Mars voorkwamen, is het nog niet. Maar het maakt een scenario waarin leven op Mars voorkomt, wellicht ietsje aannemelijker.


Een ader van een meteoriet afkomstig van Mars. In de ader troffen onderzoekers klei en carbonaten aan. Foto: University of Leicester.

(scientias.nl)