De kersen uit het molenraam vissen - deel 2

quote:

Op woensdag 9 maart 2011 15:29 schreef najazeg het volgende:
aan die niet zo welriekende vlindertuin zal ik me eens wagen

een scheet in de vlindertuin laten

oorsprong
in de 18e eeuw was Heer Hendrikus van Dijckhuijzen trots bezitter van een riante villa. Hij was groots liefhebber van de natuur en had op zijn landgoed prachtige bloemen geplant. Zijn nieuwste aanwinst was een vlindertuin, goed op temperatuur gehouden en met prachtige uitheemse vlinders.
Op een dag had hij zijn vrienden op bezoek die vol bewondering naar de vlinders keken. Een van de vrienden had echter bruine bonen gegeten de dag ervoor en liet op een gegeven moment een afschuwelijk smerige scheet, waardoor alle vlinders van slag raakten. Heer Hendrikus van Dijckhuijzen was daar zacht uitgedrukt niet blij mee en liet hem hardhandig verwijderen van zijn landgoed. De vriendschap tussen deze twee was sindsdien voorbij en heer Hendrikus haatte vanaf dat moment die man met heel zijn hart.

betekenis
Door een onschuldig lijkende actie anderen zeer kwaad maken.

voorbeeld
De stichting van de staat Israel in 1948 was voor de islamitische landen als een scheet die de joden in de vlindertuin hadden gelaten.

nieuw gezegde
Met de paarden suikerklontjes gaan eten.

Mwa, ik vind je voorbeeld niet opgaan: de stichting van de staat Israel was beslist geen onschuldig lijkende actie. Ze was niet onschuldig en ze leek ook niet onschuldig.

Maar met die paarden kan ik wel wat.

quote:

Op donderdag 10 maart 2011 00:09 schreef Kees22 het volgende:

[..]

Mwa, ik vind je voorbeeld niet opgaan: de stichting van de staat Israel was beslist geen onschuldig lijkende actie. Ze was niet onschuldig en ze leek ook niet onschuldig.

Maar met die paarden kan ik wel wat.

Sjonge, dat je nou weer op een voorbeeld moet ingaan. Ik heb de neiging om erop in te gaan maar wil het niet offtopic laten gaan. Die discussie kan beter ergens anders gevoerd worden dan. Overigens is dat jouw mening en heb ik een andere mening, en vanuit mijn mening gezien vind ik het geen slecht voorbeeld.

Ben wel benieuwd wat je van de paarden maakt

Met de paarden suikerklontjes eten

oorsprong
Hoe oud dit gezegde is, is niet goed te achterhalen, want de ouderdom van het suikerklontje is niet goed bekend. (Tip: googel eens met uitvinding suikerklontje) Nog los van het feit dat het wezen van een suikerklontje niet goed omschreven is.
De oorsprong is echter duidelijk: paarden zijn dol op suikerklontjes en als je dus met een aantal suikerklontjes in een bak of op een bord naar paarden toegaat, zijn ze binnen een mum van tijd verdwenen. En met hun grote hoofden duwen ze jou gewoon opzij, dus voor jou schiet er niks over.

betekenis
Wie met iets lekkers/populairs naar een groep liefhebbers gaat, houdt zelf niks over.

voorbeeld
Hij nam de doos gevonden Playboys mee naar de kroeg, maar ging met de paarden suikerklontjes eten: toen zijn kroegmakkers uitgegraaid waren, was er niet een meer over.

nieuw gezegde
Op je sokken langs de heg lopen
[/quote]

quote:

Op donderdag 10 maart 2011 00:19 schreef najazeg het volgende:

[..]

Sjonge, dat je nou weer op een voorbeeld moet ingaan. Ik heb de neiging om erop in te gaan maar wil het niet offtopic laten gaan. Die discussie kan beter ergens anders gevoerd worden dan. Overigens is dat jouw mening en heb ik een andere mening, en vanuit mijn mening gezien vind ik het geen slecht voorbeeld.

Ben wel benieuwd wat je van de paarden maakt

Precies, dat had ik ook: ik vind lang niet alles even sterk, maar bedwing dan de neiging om daar iets van te zeggen. Het moet ook leuk blijven, natuurlijk.
Jouw voorbeeld ging over de (= mijn) grens en je reactie bevestigt dat: mijn scheet was in jouw vlindertuin.
Inderdaad beter elders. Hier Palestina & Israel #67: Waar gaan ze deze keer toeslaan? is er ruim plaats voor die bijna eeuwigdurende discussie.

Oh en de paarden spraken me ook wel aan, anders had ik misschien niet eens gereageerd.

Oh, en nog wat: ik ben oprecht benieuwd naar je reactie op beide punten. Elders of hier.

Want wat ik mis in dit topic: vindt de steller van het gezegde of het spreekwoord wel iets van de geponeerde betekenis?

leuk ik zie het ook helemaal voor me dat die paarden je gewoon opzij duwen
Er was bij een eerder spreekwoord van mij wel eens dat ik iets anders had bedacht dan dat de ander er van maakte maar ja dat vind ik dan ook niet erg. Het gaat tenslotte om de creativiteit
Ik heb dat ook idd dat het me moet aanspreken, dat ik er wat bij weet te verzinnen anders laat ik een ander het graag doen (zoals bij Quasimodo).

quote:

Op donderdag 10 maart 2011 07:13 schreef najazeg het volgende:
leuk ik zie het ook helemaal voor me dat die paarden je gewoon opzij duwen
Er was bij een eerder spreekwoord van mij wel eens dat ik iets anders had bedacht dan dat de ander er van maakte maar ja dat vind ik dan ook niet erg. Het gaat tenslotte om de creativiteit
Ik heb dat ook idd dat het me moet aanspreken, dat ik er wat bij weet te verzinnen anders laat ik een ander het graag doen (zoals bij Quasimodo).

Mooi.
Ik denk dat we ook verder wel tot een gesprek kunnen komen!

Nu is het de vraag wie er op de sokken langs de heg gaat lopen.

Geef mij de Xereswijn maar!

Xereswijn met Champagne mengen

Oorsprong
Het zal niemand verbazen dat dit spreekwoord de oorsprong helemaal niet heeft in Nederland, maar een stuk zuidelijker. Fernando Álvarez de Toledo is bekend als landvoogd van de Nederlanden aan het begin van de Tachtigjarige oorlog, maar voordat hij naar Nederland kwam had hij al aardig wat grote daden op zijn kerfstok staan. Zo was hij onder Karel V al bevelhebber tijdens het beleg van Tunesië en werd hij ook ingezet bij politieke en diplomatieke missies voor Filip II. In 1556 werd hij bijvoorbeeld benoemd tot onderkoning van Napels, en in 1558 - 1559 voerde hij namens Spanje de onderhandelingen die leidden tot de Vrede van Cateau-Cambrésis.
Dat laatste is precies waar dit spreekwoord zijn oorsprong vindt. De vredesverdragen, twee in getal, werden in 1559 gesloten en de tweede, belangrijkste, beklonk de vrede tussen Frankrijk en Spanje. Het verdrag zorgde voor het eind van tientallen jaren Italiaanse Oorlogen, en zorgde voor het einde van de rivaliteit tussen Spanje en Frankrijk binnen Italië. Frankrijk moest in dit verdrag afzien van alle aanspraak op Italiaans land en slaagde er niet in om de Habsburgse omsingeling te doorbreken. Daardoor kwam Spanje toch uit de verf als grotere overwinnaar.

Het spreekwoord zelf lijkt te zijn ontstaan aan het hof van Willem van Oranje, die voordat hij Vader des Vaderlands werd door zijn opstand tegen Spanje nog adviseur was tijdens de Spaanse onderhandelingen bij het vredesverdrag. Hierbij staat de Xereswijn (een Spaanse droge sherry) voor Spanje en Champagne (een Franse mousserende wijn) voor Frankrijk.

Betekenis
Wanneer Xereswijn met Champagne gemengd wordt, werken twee rivaliserende partijen samen om er zo beter uit te komen, al zal het vaak zo zijn dat één daarvan het onderspit delft.

Voorbeeld
De juf zag dat Klaasje Xereswijn met Champagne mengde toen hij Pietertje aanspoorde om samen met hem Jantje aan te vallen, zodat deze geen van tweeën meer lastig zou vallen. Maar slinks als Klaasje was, zorgde hij er voor dat Pietertje de meeste klappen ving.

Volgende:

Uien in het haar hebben.

Ik vond het een lastige trouwens .

Uien in het haar hebben

Oorsprong

Zoals zo veel taaldingetjes betreft het hier een verbastering van een buitenlands gezegde, dat onderhaving is aan een misverstand afkomstig uit de agrarische noordelijke dagindeling (als contrast met de dagindeling in het zuidelijke stedelijke mediterrane). De originele uitdrukking is - direct vertaald - met de UIL in het haar. De oorsprong ligt in de Atheense voedselvoorziening van het jaar 714. Daar was het de gewoonte het graan in de stad op te slaan kort na de oogst en natuurlijk leverde dat een groot muizen probleem op. De Griekse filosofen zijn gevoegelijk bekend, die renden wel eens EUREKA roepend in de blote kont door de stad of op klaarlichte dag met een lantaren. Nu was er een filosoof die in een grot woonde en gevraagd werd eens na te denken over de muizenplaag in de graanopslag. Deze filosoof was een typisch stadsmens, dat wil zeggen, heel laat opstaan en tegen het ochtendgloren naar bed. Hij had ook erg lang wild haar en in het bosje rond zijn grot leefden wat uilen. Op een nacht ging Deminostrassos dus op weg naar de graanopslag en bij het verlaten van zijn grot raakte een laag overvliegende uil met de klauwtjes verstrikt in dat haar. Het lukte niet om de uil los te krijgen en te laat komen op de afspraak bij de graanopslag wilde Deminostrassos ook niet, dus ging hij zo maar. Het geluid van de luid stampij makende uil verdreef alle muizen uit het graanpakhuis. Het stadsbestuur dacht dat dit alles zo met opzet was en eerde Deminostrassos door op de Atheense munten voortaan een uil af te beelden met Deminostrassos' naam er naast (de uil zag er tenslotte een stuk appetijtelijker uit dan die ongewassen filosoof).

Vele vele jaren later en ver weg was er een Friese boekengeleerde aan de universiteit van Gent die door de boeren uit de omgeving gevraagd werd om hulp bij een muizenprobleem. Hij vertelde hen het bovenstaande verhaal, maar dan wel in een nogal typische mengeling van oud Grieks en Fries, wat bij de Gentse boeren niet geheel en al over kwam. Het resultaat was dat de boeren uien in hun haar hingen en dagen achtereen rond middernacht hun graanschuren bezochten; dit bleek redelijk goed te werken als bestrijdingsmiddel voor de muizen. Uiteraard vooral omdat muizen nachtdieren zijn en boeren dagmensen.

Betekenis

Een doel bereiken door een actie die berust op een misverstand.

Voorbeeld

Joop won in café Kale Henk de biljartwedstrijd toen íe een keer per ongeluk in plaats van het krijt (dat 'ie altijd duimendik op de pommerans smeerde) een marshmallow had gepakt. Sindsdien gebruikte Joop altijd een marshmallow; hij had uien in het haar maar won wel vaker.

Nieuw gezegde

De achterkant van het schilderij voor hangen, met de lijst normaal.

[ Bericht 48% gewijzigd door Beardy op 14-03-2011 00:25:06 ]

wat een rare formulering van het nieuwe gezegde! Of lijkt dat maar zo?

Uhm ..... NaJaZeg ... met moderne abstracte kunst is het soms zo dat je niet echt ziet wat boven en onder is. Dus dacht ik; een schilderij achterstevoren in de lijst, daar moet iets mee te doen zijn. Heb een komma in het gezegde ingevoegd nu, dan loopt het wat beter misschien?

Dat ondersteboven hangen is zelfs in het Museum of Modern Art abusievelijk gebeurd met een werk van Matisse - daar kwamen ze in 1961 pas na meer dan een maand achter zie http://en.wikipedia.org/wiki/Le_Bateau

Het schilderij achterstevoren in de lijst hangen

Oorsprong

Toen voor de 1e keer Wenen geweldloos door Napoleon was ingenomen in 1805, sprak hij de wens uit een schilderij uit de Oostenrijkse Keizerlijke Collectie te schenken aan zijn maîtresse Countess Marie Walewska.

Het betrof een tuin ontwerp van Franz Anton Danreiter die een bekende tuinarchitect was, Danreiter stierf in 1869. De curator van het Keizerlijk Museum was zo woedend over deze eis van Napoleon dat hij z'n medewerkers de opdracht gaf alle schilderijen achterstevoren in de lijsten te plaatsen.
En hoewel deze actie van de curator tot veel commotie leide en iedereen er over sprak heeft het geen consequenties gehad en is het schilderijtje door Napoleon meegenomen en aan zijn maîtresse geschonken.

Betekenis
Een protest actie die door iedereen word toegejuicht en provocerend is, maar zinloos is en tot niets leid.

Voorbeeld
Het verscheuren van de parkeerbon voor de ogen van de parkeer-dienst ambtenaar.

Nieuw gezegde:

Het spuw uit de kachel slaan

quote:

Op zondag 20 maart 2011 00:17 schreef TangLi het volgende:
Het schilderij achterstevoren in de lijst hangen

Oorsprong

Toen voor de 1e keer Wenen geweldloos door Napoleon was ingenomen in 1805, sprak hij de wens uit een schilderij uit de Oostenrijkse Keizerlijke Collectie te schenken aan zijn maîtresse Countess Marie Walewska.

Het betrof een tuinontwerp van Franz Anton Danreiter die een bekende tuinarchitect was, Danreiter stierf in 1869. De curator van het Keizerlijk Museum was zo woedend over deze eis van Napoleon dat hij z'n medewerkers de opdracht gaf alle schilderijen achterstevoren in de lijsten te plaatsen.
En hoewel deze actie van de curator tot veel commotie leidde en iedereen er over sprak heeft het geen consequenties gehad en is het schilderijtje door Napoleon meegenomen en aan zijn maîtresse geschonken.

Betekenis
Een protestactie die door iedereen wordt toegejuichtd en provocerend is, maar zinloos is en tot niets leidt.

Voorbeeld
Het verscheuren van de parkeerbon voor de ogen van de parkeerdienstambtenaar.

Nieuw gezegde:

Het spuw uit de kachel slaan

Dit topic is tof, ik ga deze spreekwoorden in m'n vocabulair opnemen

wat is spuw?

Ik ken het als speeksel.

Speeksel dat je uit je mond stoot.
Maar dan is het de het spuug, die je uit je mond spuwt.

spuw
heeft geen uitgebreide woordinformatie.
Het is echter wel goed gespeld en is goedgekeurd door de Taalunie.

1.
spuw
Werkwoordsvorm, zie onder spuwen
Gevonden op http://www.woorden.org/woord/spuw

2.
spuw
1) Mondvocht 2) Speeksel 3) Spuwsel
Gevonden op http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoordenboek/sp

Ik zal zo eens wat spuw uit de kachel slaan.

Het spuw uit de kachel slaan

Oorsprong

In de 19e eeuw stond er in Noordwijk een groot weeshuis. Het lag prachtig aan zee, alles zag er schoon en netjes uit, en als de weesjes gevraagd werd of ze goed verzorgd werden door de eigenaresse, mevrouw Poederbach, antwoordden ze braaf bevestigend, èn met twee woorden.
De werkelijkheid was echter niet zo fraai: mevrouw Poederbach verhandelde meer dan de helft van de voedselvoorraden, geschonken door de notabelen van het dorp, op de zwarte markt, en was zo bezig voor zichzelf een groot fortuin te vergaren. Het meeste van de andere helft at ze zelf op, en de restjes kregen de wezen. De kinderen waren dus behoorlijk ondervoed, maar mevrouw Poederbach zei dat het slanke uiterlijk van de weesjes kwam door haar fantastische sportprogramma op het strand.
Met strenge lijfstraffen weerhield ze de weesjes ervan ooit te klagen over de honger, en toen ooit eens een klein jongetje, Pietertje genaamd, van een voorbijganger een snoepje kreeg en dat direct opat, sloeg ze hem de volgende avond bijkans dood met een houten klerenhanger. Aan de andere weesjes legde ze uit dat ze hiervan konden leren dat ze nooit van wie dan ook maar iets lekkers mochten aannemen, want dan zou het lijken alsof ze niet genoeg in het weeshuis kregen.
Het was dan ook extra zielig voor de kinderen dat de slaapzaal op de eerste verdieping precies boven de keuken lag, waar na zes uur 's avonds (de gebruikelijke bedtijd in het tehuis) de zaligste maaltijden bereid moesten worden voor mevrouw Poederbach en haar gasten.
De ijzeren pijp van het fornuis in de keuken bracht de kooklucht precies naar de kleine kolenkachel die op de slaapzaal stond, en daar stonden de kinderen iedere avond dan omheen gedromd, in hun verschoten nachthemdjes, op blote voeten op het koude zeil, de heerlijkste geuren op te snuiven. Dat ze de volgende dag weer op één bordje witte bonenpap moesten doorkomen maakte hun verlangen naar alle etenswaar die ze roken alleen maar groter, en het water liep de weesjes die boven de kachel hingen dan ook letterlijk uit de mond!
De werkster in het weeshuis, Trudie, begreep dan ook niet hoe het kwam dat de asla onderin de kachel iedere week volzat met speeksel. Ze was een goedhartige vrouw, en slim genoeg om niets direct aan de weesjes te vragen, daar ze op de hoogte was van de opvoedingsmethodes van mevrouw Poederbach.
Op een avond gluurde ze door het sleutelgat van de slaapzaal, en zag daar de kinderen kwijlend boven de kachel hangen, zwijmelend bij de geuren van de maaltijden die zij nooit zouden krijgen.
Trudie besloot op dat moment dat er een einde aan de situatie moest komen, en bracht de burgemeester op de hoogte van de wantoestanden in het weeshuis. Mevrouw Poederbach ontkende uiteraard alles, en zei dat ze maar aan de kinderen moesten vragen of ze honger hadden. Met de burgemeester, de politiechef en Trudie liep ze naar de slaapzaal en terwijl de politiechef de kinderen ondervroeg (die allemaal antwoordden dat ze echt geen honger hadden, heus niet meneer!) beende Trudie naar de kachel, die op dat moment wel brandde (vanwege het bezoek, normaal deed mevrouw Poederbach de kachel alleen een kwartiertje aan bij temperaturen onder het vriespunt), en sloeg met een pook de asla eruit, waardoor het spuw alle kanten opspatte.
'Hier ziedde gij et!" riep Trudie woedend uit, terwijl de burgemeester en de politiechef verbaasd toekeken, en de oogjes van de weesjes oplichtten. "Zij geeft die stakkerds zo wienig te eten, dadde ge het spuw uit de kachel slaon kenne!" Mevrouw Poederbach was nu ontmaskerd en werd geboeid weggevoerd door de politiechef, en Trudie was de heldin van het dorp.
De weeskinderen kregen voortaan allemaal genoeg eten, en het weeshuis bleef onder strengere controle van de gemeenteraad functioneren tot de Tweede Wereldoorlog, toen de Duitsers het afbraken om op die plek een bunker te bouwen. Tegenwoordig staat op de dichtgemetselde bunker nog een klein beeldje van een vrouw die met een lange ijzeren staaf op een kachel slaat.

Betekenis
De uitdrukking 'spuw uit de kachel slaan' is populair geworden in Noordwijk en omstreken om aan te geven dat je weet dat iemand bedankt, terwijl diegene juist ontzettende trek heeft in een lekkernij.

Voorbeeld
Trijn: "Gezellig dat je er bent, Mien! Ik heb moorkoppen!"
Mien: "Voor mij niet hoor, er moeten eerst nog wat kilo's af!"
Trijn: "Ach kom meid, ik moet het spuw uit de kachel slaan. Neem toch gewoon!"

Nieuw gezegde
Aardbeien plukken met bananenbladeren

[ Bericht 0% gewijzigd door Laureline op 26-03-2011 12:26:26 ]

Aardbeien plukken met bananenbladeren

De huidige kweekaardbeien allemaal afstammelingen van één bizar toeval. Wilde aardbeien komen over de hele wereld voor, met meer en minder lekkere vruchten maar vooral met lage opbrengsten. In de tijd dat veredelen van planten een grote vlucht nam (18e eeuw), mislukte het veredelen van aardbeien ten ene male.
Rassen van over de hele wereld werden naar Europa gesleept, om te pogen deze te kruisen tot een lekkere plant met veel vruchten. Mede omdat de plant mooie kroontjes vormt, werd het verzamelen van aardbeienrassen en de pogingen deze te kruisen een ware rage in Europese koningshuizen, die Orangerieën gesticht hadden in hun rijken.

Een Franse officier met de onwaarschijnlijke naam Frézier (red: historisch ) bracht de Fraise blanche du Chili naar Frankrijk in 1714, en bood deze aan aan zijn koning, Lodewijk de 14^e, de Zonnekoning.

Waar de officier bezwoor dat deze in Chili heerlijke vruchten had, gaf de plant in Frankrijk prachtige bloesems.. maar geen aardbei. Als een van weininge aardbeisoorten bleek dit ras tweehuizig, en de meegenomen stekjes allen vrouwelijk. Dertig jaar bloeiden de Chilenen zonder resultaat. Lodewijk de 14^e werd opgevolgd door de 15^e.

Tijdens het bewind van de weinig geliefde Le bien aimé plantte een anoniem gebleven tuinknecht per ongeluk een Chileense aardbei naast een aardbei van weer een heel ander deel van de wereld: de Noord-Amerikaanse Fragaria virginiana. ^{Overigens ligt in deze gebeurtenis de oorsprong van de zegswijze "dronken aardbei" verscholen.}


Hieruit ontstond een plant die zówel bleek te willen bloeien als dragen en bovendien kon worden vermeerderd waarbij nakomelingen ook veel en lekkere aardbeien leverden. Eindelijk een bruikbare kwekeling. Tegen de tijd dat het resultaat zo goed was dat tuinlieden het durfden te presenteren aan degene waar het allemaal om was begonnen, de koning, zat er al weer een nieuwe; nummer 16.

In 1788 werden de eerste plannen ter presentatie uitgeschreven. In de zomer van 1789 werd de eerste grote lading zomerkoninkjes naar Versailles gebracht, getransporteerd op een bananenblad. Bananen waren de nieuwste rage in het koningshuis en een bananenblad werd een zeer sjieke en passende drager gevonden voor de nouveauté. Ondanks de aandacht in de media voor het festijn werd niet bekend hoe de aardbeien gewaardeerd werden door het koninklijk paar. In de herfst van 1789 kwamen de beheerders van Franse Orangerieën bijeen en vaardigden vertegenwoordigers af om te informeren of de kweek moest worden doorgezet. De delegatie kwam terecht in een volksoproer, dat de geschiedenis inging als 'de Franse Revolutie'. De jaren erna hadden de Orangerieën moeite om het hoofd op de schouders te houden en werd de kweek van aardbeien wat verwaarloosd. Echter, de nieuwe planten vermeerderen zichzelf en woekerden de kassen uit, waarop het gemene volk kennis nam van de aardbei.
Het verhaal van de decadentie van het koningshuis werd vanaf toen onderstreept met de aardbeien op het bananenblad.

Tegen de tijd dat de koppen rolden, stonden er in het publiek mensen demonstratief aardbeien te eten danwel de rij voor de guillotine spottend koelte toe te wapperen met een bananenblad..

Betekenis
Een waarschuwing tegen decadentie

Voorbeeld
"Jongen, geen aardbeien plukken met bananenbladeren", waarschuwde moeder haar zoon toen hij met zijn dure camera's sloppenwijken wilde gaan fotograferen.

Hij ging aardbeien plukken met bananenbladeren, kocht een superluxe auto maar verwaarloosde vrouw en kinderen. Eenmaal gescheiden zat hij aan de grond.

[ Bericht 0% gewijzigd door sigme op 27-03-2011 12:18:09 ]

Pardon.
De nieuwe is daarom:

Weggeroepen worden om het halster opnieuw aan te binden.

Is het een verkeerd spreekwoord? Ik ben niet zo goed in spreekwoorden bedenken .

denk dat het niet verkeerd is, maar je moet er maar net iets leuks bij kunnen bedenken en dat kan soms even duren

Ik denk dat ik wel iets met dat halster kan.
De betekenis is me wel duidelijk.
Maar moet even op kauwen op een verhaaltje..

Wow
Kauw jij op het halster dan neem ik het daarna over

quote:

Op donderdag 14 april 2011 01:35 schreef Symphonic het volgende:
Wow
Kauw jij op het halster dan neem ik het daarna over

Ik weet zelf nog niet eens wat het nieuwe gezegde wordt!

Sorry, er kwamen vandaag een paar onverwachte klussen tussen.
Een ervan wel min of meer in lijn met het gezegde.

ben benieuwd

OK, komt ie.
Ik heb het format niet helder voor ogen, maar zoiets was het wel, als ik me goed herinner.

Teruggeroepen worden om het halster opnieuw vast te maken

Herkomst
Er zijn meerdere bronnen van dit gezegde.

De meest recente is een verhaal aan het eind van de 19e eeuw. Er leefde toen een boer, Manus Habraken, die de rijkste boer van het dorp was: hij had wel 20 koeien. En natuurlijk een stier. Omdat hij die stier van jongs af aan verzorgd had, kon hij goed met het beest overweg: het liep op verzoek gewoon achter hem aan. Er was ook een zekere gelijkenis in karakter: mensen zeiden wel eens gekscherend dat Manus en zijn stier net broertjes leken.
Omdat Manus zo rijk was, kon hij met de notabelen onderhandelen en hij was dan ook de aangewezen persoon om zich met de bouw van een melkfabriek bezig te houden. Op een keer zat hij midden in een spannend overleg over de vraag of de fabriek in zijn dorp of in een naburig dorp zou komen, toen op zijn boerderij de stier losbrak. Boze tongen beweerden later dat ze jongens uit het naburige dorp hadden gezien die het beest gepest hadden, maar dat is nooit bewezen. Hoe het zij, Manus moest de onderhandelingen verlaten en naar zijn boerderij gaan om de stier een halster aan te doen.

Door classici wordt een andere herkomst geopperd. Er was een Romeinse consul die in tijden van oplopende spanningen tussen patriciërs en plebs de boel bij elkaar wist te houden. Zoals hij zelf zei. gaf hij de patriciërs wat de patriciërs toekwam en het plebs wat het plebs toekwam. (Een uitspraak die, verkeerd vertaald, in een ander verband een heel eigen leven zou gaan leiden.) Hij nam beide partijen serieus en deed beide partijen recht. Toen zijn twee termijnen van 4 jaar voorbij waren, stelde de senaat voor om de wet te veranderen en hem voor nog meer termijnen te kunnen benoemen. Maar hij was daar tegen, omdat men dan straks opgescheept kon zitten met een slechte consul, die men niet meer kwijt kon spelen. En hij ging naar zijn boerderij in de provincie.
Na twee jaar liepen de spanningen tussen de bevolkingsgroepen zo hoog op, dat een burgeroorlog dreigde. Een delegatie van beide partijen kwam de ex-consul opzoeken en smeekte hem om orde op zaken te stellen. Hij was immers de enige die door beide kampen vertrouwd werd. Hij was juist de stal aan het uitmesten, toen de delegatie het erf opkwam en toen hem geschetst was, hoe erg de toestand in Rome was, bedacht hij zich niet en ging, zonder zich om te kleden, mee terug naar Rome.
Waar hij de problemen oploste.
Latere geschiedschrijvers vertelden, dat de bevolking als twee boze dieren tegenover elkaar gestaan had en dat hij beide een halster had omgedaan en ze naar hun eigen plaats had gebracht.

Betekenis
Uit een belangrijke of aangename bezigheid gehaald worden om een dringend probleem op een heel andere plaats op te lossen.

Voorbeeld
Toen de jongen opgepakt werd, riep de politie zijn moeder terug om het halster vast te maken. Ze was juist gezellig met haar vriendinnen aan het stappen, maar moest naar het bureau om hem vrij te krijgen.
Toen onlangs het CDA in problemen verkeerde, werd boer Bleeker teruggeroepen om het halster vast te maken.

Bijzonderheid:
In het Arabisch bestaat er een soortgelijk gezegde: wakker gemaakt worden om de poten (van de kamelen) vast te binden.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

Nieuwe:
Een koolmees in het waterhoofd hebben.

Waarschijnlijk is de eerste uitleg de juiste, al was het maar omdat de Romeinen nog geen halsters kenden.

_{Sorry voor dit off-topic mierengeneuk, maar je bent een geschiedenispurist of je bent het niet.}

Overigens wil ik de koolmezen in het waterhoofd wel een plaatsje in het Nederlandse lexicon der spreekwoorden geven.

[ Bericht 19% gewijzigd door Ser_Ciappelletto op 15-04-2011 13:27:04 ]

quote:

Op vrijdag 15 april 2011 13:15 schreef Ser_Ciappelletto het volgende:
Waarschijnlijk is de eerste uitleg de juiste, al was het maar omdat de Romeinen nog geen halsters kenden.

_{Sorry voor dit off-topic mierengeneuk, maar je bent een geschiedenispurist of je bent het niet.}

Overigens wil ik de koolmezen in het waterhoofd wel een plaatsje in het Nederlandse lexicon der spreekwoorden geven.

Hihi, ik zou daar zelf ook mee gekomen zijn.
Maar ze moeten toch iets gehad hebben om de dieren mee te leiden en te sturen?

Een koolmees in het waterhoofd hebben

Herkomst
Voor dit gezegde moet eerst wat uitgeweid worden over vroeg-middeleeuwse geneeskunde. De doktoren gingen toen uit van de ietwat obscure Vijf-Elementen-Theorie. Dit houdt in dat er volgens hen vijf elementen waren, die met elkaar in verhouding moesten staan voor een gezond lichaam: vuur, water, aarde, lucht en koolmezen ^{[Citation needed]}. Als er mensen met een abnormaal groot hoofd bij de lokale chirurgijn kwamen, schreef die dat gewoonlijk toe aan een verstoring van de balans tussen de aarde en het water waarvan de klei was gemaakt waaruit de mens was geschapen. Naar de oorzaak, werd dit een waterhoofd genoemd. Zoals later zou blijken, zaten ze er daarmee niet zo heel ver vanaf.
Maar, als er nu iemand met een abnormaal groot hoofd, met daarop nog verschillende bobbels, bij de chirurgijn op consult kwam, stond die laatste natuurlijk voor een probleem. Immers, hij kon de bobbels op de bobbel niet aan het water toeschrijven. Dankzij wat ijzersterke middeleeuwse logica concludeerde men dat het door een teveel aan koolmezen moest komen. Vandaar dat de toenmalige doktoren een abnormaal groot hoofd met een rare vorm toeschreven aan 'eenen Coolmese in eenen Waeterhooft'.
Toen de geneeskunde voortschreed, besefte men dat die verklaring niet helemaal correct was, maar het was al te laat: de beschrijving bleef hangen.
Er dient opgemerkt te worden dat sinds de Vijf-Elementen-Theorie uit het collectieve geheugen verdwenen is, de koolmezen veelvuldig gesubstitueerd worden door verschillende andere vogels. Echter, het Van Dale-woordenboek, Het Groene Boekje en de Nederlandse Vereniging Ter Promotie Van Spreekwoorden Die Vogels Bevatten, Met Name De Spreekwoorden Die Gebaseerd Zijn Op De Ietwat Obscure Vijf Elementen Theorie (NVPSVBNMSGZIOVET), blijven volhouden dat in deze context alleen het gebruik van de koolmees correct Nederlands is.

Betekenis
Een groot hoofd met een rare vorm hebben

Voorbeeld
Een authentiek voorbeeld:
Alsch dat Meiskijn eenen Sac over haeren Hooft trecken zoude, mochte ick gaarne haer eensch neervleyen op een weynig Stroo, waere het niet dat er geene Sac bestaet, groot gnoech om den Coolmese in haeren Waeterhooft te bedecken ende te verbergen.

Een contemporain voorbeeld:
Een bepaalde kroonprins van een niet nader te benoemen Noordwest-Europees land heeft niet zozeer een koolmees in zijn waterhoofd, als wel een heel nest reigers.

Nieuw spreekwoord
Luid zwijgend een liedje zingen

[ Bericht 1% gewijzigd door Ser_Ciappelletto op 15-04-2011 14:11:19 ]

quote:

Op vrijdag 15 april 2011 13:42 schreef Kees22 het volgende:

[..]

Hihi, ik zou daar zelf ook mee gekomen zijn.
Maar ze moeten toch iets gehad hebben om de dieren mee te leiden en te sturen?

Zover ik weet, was dat gewoon een simpel touw om de nek. Ik meen dat het halster (en de stijgbeugel) pas rond het jaar 1000 in het Westen werden geïntroduceerd.

Des te meer bewondering voor de ruiters van die tijd, nietwaar?

quote:

Op vrijdag 15 april 2011 14:08 schreef Ser_Ciappelletto het volgende:

[..]

Zover ik weet, was dat gewoon een simpel touw om de nek. Ik meen dat het halster (en de stijgbeugel) pas rond het jaar 1000 in het Westen werden geïntroduceerd.

Des te meer bewondering voor de ruiters van die tijd, nietwaar?

De stijgbeugel, was die niet uitgevonden door de Mongolen of de Hunnen?

Nee: http://nl.wikipedia.org/wiki/Stijgbeugel_%28voetsteun%29 al eerder.

Volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Halster_%28paard%29 is het halster uitgevonden in de Middeleeuwen.

Maar je kunt een paard voor een strijdwagen toch niet sturen met een touw om de nek? Of als ruiter een snelle wending laten maken zonder iets als een bit?

quote:

Op zaterdag 16 april 2011 01:41 schreef Kees22 het volgende:

[..]

De stijgbeugel, was die niet uitgevonden door de Mongolen of de Hunnen?

Nee: http://nl.wikipedia.org/wiki/Stijgbeugel_%28voetsteun%29 al eerder.

Volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Halster_%28paard%29 is het halster uitgevonden in de Middeleeuwen.

Maar je kunt een paard voor een strijdwagen toch niet sturen met een touw om de nek? Of als ruiter een snelle wending laten maken zonder iets als een bit?

Ik heb me kennelijk een beetje vergist: Op deze grafstenen zie je dat de Romeinen wel al het bit met tuigage kenden.

Ik vraag me alleen af waarom ze dan niet eerder het halster hebben uitgevonden, want dat is eigenlijk gewoon de tuigage van het bit, zonder bit.

quote:

Op zaterdag 16 april 2011 10:13 schreef Ser_Ciappelletto het volgende:

[..]

Ik heb me kennelijk een beetje vergist: Op deze grafstenen zie je dat de Romeinen wel al het bit met tuigage kenden.

Ik vraag me alleen af waarom ze dan niet eerder het halster hebben uitgevonden, want dat is eigenlijk gewoon de tuigage van het bit, zonder bit.

Mooi spul zeg!
Dat ook. En het halster van koeien heeft in mijn herinnering nooit zoiets als een bit gehad.

Mag ik die laatste!!!!
Luid zwijgend een liedje zingen????

ga gerust je gang!

Luid zwijgend een liedje zingen

Herkomst.

Italië, middeleeuwen.

In silenzio rumoroso, cantare una canzone.

Iemand die in zichzelf een lied zingt, geen geluid voortbrengt, maar wel zijn mimiek aanpast (mee laat bewegen) met het lied.
Italiaanse minstrelen maakten veel gebruik van deze techniek om vrouwen aan het hof woordeloos 'het hof' te maken tijdens de pauzes van hun opvoering.
Volgens de overlevering was een minstreel met de naam Allessandro Amoroso [1562 - 1604] hier zo bedreven in dat hij bijna niet meer aan echt zingen toekwam en werd hij het voorbeeld van de spreekwoordelijke Italiaanse minnaar zoals we ons die heden ten dage nog voorstellen.

Het spreekwoord is in de jaren zestig van de vorige eeuw meegekomen met de eerste lichting Italiaanse gastarbeiders en door hen vertaald en wordt in Nederland her en der abusievelijk gebruikt om iemand te omschrijven die in stilte vrouwen bewondert, terwijl het juist om de non-verbale expressie draait.

Het spreekwoord heeft raakvlakken met het aloude, 'Stille wateren hebben diep gronden'.

Betekenis
Het kenbaar maken van interesse in een vrouw door alleen de gezichtsuitdrukking te laten spreken.

Voorbeeld
Hij bewonderde haar tijdens het concert in stilte, maar knipoogde en lipsynchte mee met elke liedje waarvan hij het idee had dat zij het ook mooi vond en als zij hem aankeek trok hij zijn wenkbrauwen op en lachte, luid zwijgend zong hij voor haar een liedje.

Bijzonderheid
De Italiaanse zanger Amadeo Minghi heeft een lied 'Cantare D'amore' geschreven waarin deze thematiek ook voorkomt, dit is in Italië een klassieker die ook is vertolkt door een zangeres met de naam Alessandra Amoroso. .


Nieuw Spreekwoord
Met kar en paard de heks vervoeren.

Toppertje deze Luid zwijgend een liedje zingen!!

Met kar en paard de heks vervoeren, die kan ik natuurlijk niet laten liggen