"In Europa" : USSR

quote:

Op maandag 26 november 2007 15:08 schreef yvonne het volgende:
Bedroevend, laat hem alsjeblieft weer over weetikveelwatvoorfriesplaatsje gaan schrijven.
En laat ze daar alsjeblieft een leuke serie van maken,
maar nu op vlotte wijze even de geschiedenis er doorheen jassen en fout op fout stapelen gaat me te ver.
Wat een bocht.

quote:

Geert Maks tv-serie ‘In Europa’ barst van de fouten

gepubliceerd op 11 december 2007 09:09 , bijgewerkt op 11 december 2007 09:44

De tv-serie In Europa bevat talloze feitelijke onjuistheden. Dat is erg, want feiten zijn de basis van elke historische redenering, betoogt Willem Melching.

Met veel publiciteit ging in november de eerste helft van Geert Maks 35-delige documentaireserie In Europa van start, gemaakt naar zijn gelijknamige bestseller. Met dat boek heeft Mak de Europese geschiedenis onder de aandacht gebracht van het grote publiek, een verdienste in een land waar de historische belangstelling niet al te groot is.

De televisieserie is volgens Mak een bijzondere geschiedenisles over Europa. Maar in deze opzet zijn in ieder geval de eerste vier afleveringen niet geslaagd. Maks analyses hebben geen enkele relatie met de huidige kennis en discussies in de geschiedwetenschap. Bovendien bevat de serie talloze feitelijke onjuistheden.

Eeuw van de massa
Volgens Mak was de 20ste eeuw, zoals hij uitlegt in deel 1, de ‘eeuw van de massa’. De problemen in deze eeuw werden veroorzaakt doordat ‘de massa’ haar macht uit handen gaf aan ‘onbetrouwbare leiders’. Dit leidde tot twee wereldoorlogen en gruwelijke dictaturen.

Maar dan vraag ik me toch een paar dingen af. Bijvoorbeeld: van wie had de massa die macht dan in eerste instantie gekregen? En hoezo was zij bereid om hem uit handen te geven aan onbetrouwbare leiders? Lenin en Stalin kwamen aan de macht door een staatsgreep. En Hitler haalde in min of meer normale verkiezingen nooit meer dan 37,1 procent van de stemmen.

Op tal van momenten blijkt Mak niet op de hoogte van de stand van zaken in het vak. Hij komt niet veel verder dan het navertellen van al lang achterhaalde clichés. Uit een interview met een Duitse acteur in deel 1 bijvoorbeeld, moet blijken dat Hitlers NSDAP in hoofdzaak een partij was van werkloze arbeiders. Dat is onjuist. De werklozen stemden voornamelijk communistisch. Uit recent onderzoek blijkt zelfs dat werkloosheid de kans op een NSDAP-stem significant verminderde; hoe meer werklozen in een kiesdistrict, des te minder NSDAP-stemmen.

Cliché op cliché
In deel 2, over de Duitse en Oostenrijkse keizerrijken in het jaar 1906, stapelt Mak cliché op cliché. Hij presenteert zijn visie op Duitsland aan de hand van het beroemde verhaal over de Hauptmann van Köpenick, waarin een schoenmaker in legeruniform de stadskas van het stadje Köpenick bij Berlijn in beslag neemt. Het staat symbool voor het veronderstelde ontzag van Duitsers voor uniformen. De implicatie is duidelijk: Duitsland was in 1906 een Untertanenstaat, een primitieve samenleving waar de keizer met absoluut gezag regeerde.

Dat wilde de keizer misschien wel, maar de realiteit was geheel anders. Duitsland was in deze tijd in veel opzichten het modernste land van Europa. De burgerij was sterk en rijk, de arbeiders beschikten over de grootste en modernste partij ter wereld. Bij de verkiezingen van 1912 waren de sociaal-democraten met bijna 35 procent de grootste partij. Duitse kunstenaars lachten om de achterhaalde en kleinburgerlijke smaak van hun vorst. Duitse historici, filosofen en sociologen domineerden het internationale wetenschappelijke debat.

Met enkele zinswendingen had Mak kunnen uitleggen dat nu juist deze tegenstelling tussen moderne en reactionaire tendensen Duitsland zo bijzonder maakte. Maar hij houdt het liever simpel: de Duitse ‘volksaard’ was nu eenmaal gesteld op ‘gehoorzaamheid’. Duitsers maakten zich nu eenmaal graag ondergeschikt ‘aan leiders met nog weer een grotere pet op’.

Vastgeroest
Het beeld dat Mak schetst van Oostenrijk-Hongarije is zo mogelijk nog simplistischer. Volgens Mak was het land ‘vastgeroest’, en hij vertelt ons over de ‘angst van de Weense burger voor de moderne tijd’. Heeft Mak nooit gehoord van de psychologen Sigmund Freud en Alfred Adler, of de filosoof Ernst Mach en schilder Gustav Klimt? De grondleggers van de moderne muziek, zoals Arnold Schönberg, Bruno Walter en Gustav Mahler, waren Oostenrijkers. En dan heb ik het nog niet over moderne schrijvers uit het Habsburgse Rijk als Rilke, Kafka, Kraus, Musil, Zweig en Roth. Wie Wenen in 1906 voorstelt als een conservatieve en achterlijke stad, maakt zichzelf belachelijk.

Hilarisch dieptepunt van de twee eerste delen is een scène bij de kaart van Duitsland. Mak en een Duitslandkenner bespreken de enorme macht van Duitsland rond 1900. De kaart die ze voor zich hebben, laat echter Duitsland in 1945 zien. In 1900 bestond Polen niet als zelfstandige staat en was Duitsland bijna twee keer zo groot als op deze kaart. Elzas-Lotharingen en grote delen van de Oostzeekust waren Duits en het land was een directe buur van Rusland. Alles wat Duitsland rond 1900 zo bijzonder maakte kortom, is op deze kaart nu juist níét goed te zien.

Historische fouten
En dan de vele historische fouten. De commentaarstem zegt vaak dingen die redelijk klinken, maar onjuist zijn. Hieronder een paar van de vele voorbeelden. Zo springt in het filmpje waarmee de serie opent een man van de Eiffeltoren. Hij deed dat echter niet om ‘over Parijs te gaan vliegen’, zoals Mak suggereert. In werkelijkheid betrof het een uitvinder die in 1912 – niet in 1901, zoals in de serie wordt vermeld – een parachute aan het testen was. Ook deze Franz Reichelt wist toen al dat men het beste kon vliegen in een vliegmachine.

‘Op de Alexanderplatz herinnert niets meer aan het uitgaanscentrum van de roerige jaren twintig,’ zo weet Mak ons te melden in deel 1. Dat kan heel goed kloppen, want dat was ook niet daar. De Alexanderplatz was een verkeersplein met kantoren en een warenhuis. Het legendarische Berlijnse uitgaansleven speelde zich af in de Friedrichstrasse en in het verre westen van de stad, beide een heel stuk verderop.

‘Het Rijk van Franz-Joseph I reikte van Wenen tot de Zwarte Zee bij Roemenië’, constateert Mak in deel 2. Eén blik in een historische atlas leert dat Oostenrijk-Hongarije op geen enkel moment in de 19de eeuw aan de Zwarte Zee heeft gelegen. En zeker niet in het jaar 1906, want toen lagen daar zelfstandige landen als Bulgarije en Roemenië.

In deel 1 vechten Russische soldaten in Frankrijk een oorlog uit die volgens Mak ‘niet de hunne is’. Wat krijgen we nou? Frankrijk en Rusland waren al sinds 1894 trouwe bondgenoten. Sterker nog: dit bondgenootschap was een van de factoren in het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog.

Heel erg
Is het erg, al die fouten? Ja, dat is erg. Feiten zijn de basis van elke historische redenering. Wie Oostenrijk aan zee plaatst, heeft geen vat op de geopolitieke situatie in de Balkan en Midden-Europa. Laat staan dat hij die kan uitleggen aan een groot publiek.

Bovendien getuigt Maks visie op de Europese geschiedenis van een totale minachting voor onze voorouders. Mak beschouwt de vorige generaties Europeanen als een soort wilden. Naïef zijn ze, want ze springen in een vogelpak van de Eiffeltoren. En onberekenbaar, want ze beginnen zomaar oorlogen. En dom zijn ze ook. Mak zegt het aan het einde van de eerste uitzending wanneer hij terugblikt op de hele eeuw zelf: ‘Hoe konden de mensen toch zo stom zijn?’ Door deze aanpak blijven de Europeanen schimmen in een rariteitenkabinet.

De opnamen van In Europa hebben 3 à 4 miljoen euro gekost. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft meebetaald. Het was verstandig geweest als ze ook hadden bedongen dat Mak zijn draaiboek aan enkele echte deskundigen had voorgelegd.

Willem Melching is docent nieuwste geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Een uitgebreide versie van dit artikel verschijnt in het decembernummer van Historisch Nieuwsblad, dat morgen in de winkel ligt.

quote:

Op dinsdag 11 december 2007 11:37 schreef Caesu het volgende:

[..]

http://www.volkskrant.nl/(...)_barst_van_de_fouten

quote:

Op woensdag 12 december 2007 08:49 schreef SCH het volgende:
Het grote Geert Mak bashen is begonnen hoor. Vandaag Von der Dunk in Trouw.

quote:

Op woensdag 12 december 2007 08:49 schreef SCH het volgende:
Het grote Geert Mak bashen is begonnen hoor. Vandaag Von der Dunk in Trouw.

quote:

Op woensdag 12 december 2007 11:10 schreef yvonne het volgende:
Jup, op de vorige pagina:

quote:

Mak vertelt over vroeger, en we zien wel beelden van het verleden, maar zijn voice-over is niet meer dan een stroom persoonlijke bespiegelingen en ontboezemingen tegen een historisch decor.

quote:

Op woensdag 12 december 2007 11:32 schreef SteveBallmer het volgende:

[..]

Hmmz, ik dacht dit topic een beetje gevolgd te hebben maar ik heb je reactie op de vorige pagina compleet gemist.
[..]

Dit was me ook al opgevallen. Geschiedenis op z'n Maks.

En dan die lullige reactie van hem: 'Ik was alleen de voice-over en had er verder niks mee te maken.'
Right. Men pakt jouw boek beet om er op basis daarvan een megaproject van te maken en vervolgens 'doe' je alleen de voice-over en bemoeit je verder nergens mee.

Ook weer typerend voor Mak.

quote:

Op woensdag 12 december 2007 12:06 schreef SCH het volgende:
Mak geeft toch gewoon toe dat ie een paar foutjes heeft gemaakt?

quote:

Op woensdag 12 december 2007 11:54 schreef yvonne het volgende:
Hij hééft met z'n boek een prachtwerk afgeleverd, vertaald zelfs!

quote:

Op woensdag 12 december 2007 12:08 schreef yvonne het volgende:
Op de vraag wat hij ervan vindt dat Mak naar het programma wijst als schuldige wil Hofland niet ingaan. 'Dat is geen interessante discussie.'

quote:

Geert Mak reageert op kritiek Volkskrant

‘Het is en blijft knap werk, een oordeel vellen over een serie van 35 delen, op basis van anderhalve aflevering. Maar is dàt nu de ware geschiedschrijving?’ De historicus Willem Melching deed een felle aanval op de TV-serie In Europa in de Volkskrant van 11 december 2008. Mak, hoewel formeel niet verantwoordelijk voor de serie, neemt het in hartstochtelijke bewoordingen op voor ‘zijn kindje’, waar hij ‘hartstikke blij mee is’
KNAP WERK!

Geert Mak

Er gebeurt iets leuks in Nederland. Bijna een miljoen mensen kijken opeens naar een TV-serie over de geschiedenis van Europa. Door de waan van de dag, en soms ook door zure historici, zijn ze indertijd de les uitgejaagd, maar nu praten ze er weer over. Ze delen mee in het verleden van hun mede-Europeanen, ze voelen hoe nabij die 20e eeuw soms nog is. Ze duiken hele avonden in de uitbundige website die om de serie is heen gebouwd. Ze luisteren iedere zondagochtend met honderdduizenden naar allerlei deskundigen in het radioprogramma OVT. Ze beginnen verder te lezen. Er lukt warempel iets!
Op zo’n moment begint, volgens goed Nederlands gebruik, de heggenschaar te ratelen.

Afgelopen dinsdag publiceerde de Forumpagina van de Volkskrant een felle aanval op de serie onder de kop: ‘Geert Mak’s TV serie barst van de fouten.’ In het betreffende opiniestuk wees de historicus Willem Melching op exact drie feitelijke onjuistheden – bij eentje heeft-ie trouwens niet goed gekeken of geluisterd – , en daarnaast hekelde hij een paar interpretaties die de zijne niet zijn. Hij baseerde zich daarbij op welgeteld twee afleveringen, waarvan eentje ook nog eens een soort aankondiging was voor de rest. In een tweede stuk bekritiseerde de sociaal-culturele wetenschapper Samir Garic, afkomstig uit Bosnië, de aflevering over Sarajevo, waarin volgens hem met veel teveel relativering werd teruggekeken naar Gavrilo Princip en de zijnen.

Wat moet je daarop zeggen?

Willem Melching en Samir Garic gaan er beiden zonder meer van uit dat deze serie van a tot z mijn werk is en dat iedere aflevering door mij is bedacht, gedraaid en gemonteerd. In werkelijkheid spelen hier de klassieke problemen die rond de verfilming van ieder boek opduiken. De schrijver moet zich voegen in wat de documentairemakers – en het medium TV – met zijn werk doen. Als een mede-stuurman moet een auteur proberen het schip enigszins op koers te houden. In dit geval gaat die samenwerking eigenlijk wonderbaarlijk goed.
Aan beide kanten stuiten we echter wel op de onmogelijkheden én mogelijkheden die eigen zijn aan boek en beeld. In een boek kun je een gecompliceerde situatie – zoals de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog – veel duidelijker, diepgaander en genuanceerder uitleggen dan in die paar minuten van een TV-aflevering mogelijk is. Aan de andere kant kan met filmbeelden van een tiental seconden soms meer worden gezegd dan in twintig boekenpagina’s. TV heeft een eigen dynamiek, die vaak heel onthullend en confronterend kan zijn.

Deze serie In Europa ontwikkelt zich dan ook – en dat gebeurt deels bewust, deels onbewust - op een andere manier dan het boek. In het boek wordt nog, binnen alle beperkingen, enigszins gestreefd naar een compleet beeld. In de TV-serie is die opzet losgelaten: er moeten meer en andere keuzes gemaakt worden, maar op die keuzes wordt vervolgens diepgaand ingegaan.
Trouwe kijkers en goede lezers van het boek merken dat daarom in de serie vaak totaal andere mensen aan het woord komen dan in het boek. Vaak gebeurt dat noodgedwongen. Vrijwel alle dagboek- en brievenschrijvers die ik in het boek citeer liggen immers al op het kerkhof. Het heeft ook nadelen: sommige vertellers, zoals de familie van Gavrilo Princip, kleuren het beeld natuurlijk in. In de serie – ook in deze Sarajevo-aflevering – wordt dan tegenwicht geboden door teksten, door beelden, door anderen aan het woord te laten. Maar zonder kleur geen geschiedenis. Al die vertellers brengen hun familiegeschiedenissen immers op een hele directe manier over het voetlicht, waardoor je soms als kijker bijna naast de betrokkenen staat, alsof de kloof in tijd even niet bestaat. Dat maakt de serie soms onverwacht direct en emotioneel.

Sommige afleveringen behandelen ook indringend de verschillende manieren waarop mensen proberen de – soms gruwelijke - geschiedenis een plaats te geven in hun leven. Dat was bijvoorbeeld het geval met de aflevering Sarajevo, waarin we slechts constateerden dat er achteraf op hele verschillende manieren naar die aanslag wordt gekeken. Ik heb het gevoel dat we daarbij, impliciet, voortdurend lopen te waarschuwen. Hopelijk is, na nog een paar afleveringen, ook Samir Garic daarvan overtuigd.
Voor een oordeel over dit alles is het nog veel te vroeg, maar soms bekruipt me het gevoel dat door de TV-makers in deze serie, gaandeweg en bijna per ongeluk, een nieuw soort geschiedschrijving wordt uitgevonden. Het is een heel team van documentairemakers, researchers, producenten en cameramensen dat hiervoor alle eer verdient. Ikzelf vertel het verhaal, ik ben het gezicht van de serie, maar verder ligt mijn rol voornamelijk op het adviserende vlak. Ook dat is de gebruikelijke verhouding tussen auteur en filmmaker(s). Dat neemt niet weg dat ik dit project beschouw als mede mijn kindje, dat ik er hartstikke blij mee ben, en dat ik me er in alle opzichten mede-verantwoordelijk voor voel.

Nu over de inhoudelijke kritiek van Willem Melching. Voor een deel is die terug te leiden op bovengenoemde keuzes. In het boek In Europa – Melching heeft het waarschijnlijk nooit ingekeken, anders zou hij me nooit bepaalde opvattingen hebben aangewreven - wordt bijvoorbeeld uitgebreid aandacht besteed aan het gecompliceerde karakter van zowel Wenen als Berlijn. In de de TV-aflevering 1906 is er echter bewust voor gekozen om beide keizers centraal te stellen. In dat verband wordt de Habsburgse monarchie inderdaad – in tegenstelling tot de Duitse Hohenzollerns – betiteld als vastgeroest. Maar nergens wordt in de serie gezegd dat de hele stàd Wenen was vastgeroest – we verwijzen zelfs met zoveel woorden naar Freud en de zijnen. Bovendien: was de doorsnee Weense burger werkelijk zo dol op Freud, Mahler en de rest van de progressieve toplaag die Melching aanhaalt? En hoe kun je in hemelsnaam de schrijver Robert Musil als bewijs noemen voor het feit dat de Habsburgse burgers helemaal niet bang waren voor de moderniteit? Diens hoofdwerk, ‘De man zonder eigenschappen’, gaat over niets anders dan over die angst!
Iets soortgelijks is het geval met de kritiek op het idee van ‘de eeuw van de massa’, die opgehangen wordt aan één zinnetje uit de inleidende uitzending. Alsof met name Stalin en Hitler, ondanks alle tirannie en andere gruwelijkheden, gaandeweg niet beschikten over een enorme en geestdriftige aanhang onder die massa. Trouwens, op grond van welke staatsgreep, zoals Melching schrijft, kwam Stalin eigenlijk aan de macht? Heeft hij het over de Oktoberrevolutie, of over de moord op Kirov in 1934, waarop doelt hij eigenlijk?
Idem dito de Kopenick-scene: enkel op basis van die paar beelden schuift Melching me een wel hele simplistische opvatting over het toenmalige Duitsland in de schoenen. In de TV-beschouwingen over keizer Wilhelm, en zeker in het boek In Europa, wordt wel echter degelijk alle aandacht gegeven aan de gecompliceerde combinatie tussen moderniteit en reactionaire krachten in het toenmalige Duitsland. En dat vraagstuk zal ook verderop in de serie op allerlei manieren naar voren komen.
Het feit dat Melching nog vrijwel niets van de serie heeft gezien speelt hem ook parten op andere punten. De aflevering 1929 zal nog uitvoerig ingaan op de achterban van Hitler en de manier waarop hij aan de macht kwam. De centrale rol van de Alexanderplatz – oef, wat een blunder, ook Alfred Döblin had zijn vertier dus elders moeten zoeken – zal daarin eveneens duidelijker worden. Hoe thuis die Russische boerensoldaten zich in de Franse loopgraven voelden, het zal allemaal nog worden vertoond.
En na een aflevering of tien moeten de kijkers zelf maar beoordelen of wij de vorige generaties Europeanen ‘als een soort wilden’ beschouwen. Naar mijn gevoel is het tegendeel het geval, komen juist die vorige generaties in deze serie nabijer dan ooit. Wat mijzelf betreft, je kunt veel over Jorwert, de Eeuw van mijn Vader en In Europa zeggen, maar niet dat mijn visie getuigt van ‘een totale minachting voor onze voorouders’.
Alweer: grootse meningen, maar waarschijnlijk nooit gelezen.

Willem Melching’s kritiek houdt ons scherp, en op een enkel punt heeft hij gelijk. De man die van de Eiffeltoren sprong wilde inderdaad niet vliegen maar een soort vleermuispak uitproberen. Alleen ging het ons vooral om het tomeloze optimisme dat uit dit treurige incident sprak, en dan doet het er waarachtig niet zoveel toe of die man nu wilde vliegen of zweven.
Dan is er dat zinnetje over het rijk van Franz-Joseph, dat zich zou uitstrekken tot de Zwarte Zee. De schitterende kaarten die de serie telkens vertoont zijn correct, en we hadden moeten zeggen: ‘bijna tot de Zwarte Zee’. Stom. Suf dat we het lieten glippen. Maar om uit die ene omissie te concluderen dat de makers en ik ‘geen vat hebben op de geopolitieke situatie in de Balkan en Midden-Europa’, dat is toch te zot voor woorden.

Eenzelfde spijker op laag water meent Willem Melching gevonden te hebben bij een kaart van het Duitse Rijk, die in een van de afleveringen passeert. Hij beweert dat die kaart het Duitsland van 1945 inplaats van 1906 laat zien, en hij betitelt deze fout als een ‘hilarisch dieptepunt’. Melching heeft alleen niet goed gekeken. De kaart hangt namelijk in huize Doorn en toont wel degelijk het Duitse rijk onder Wilhelm II. Dat op die kaart gearceerd de contouren van Polen staan heeft te maken met de speciale vormgeving, ten gerieve van Wilhelms wensen. Tegelijkertijd beschrijft de conservator van huize Doorn in deze scène nauwkeurig de werkelijke reikwijdte van het toenmalige Duitse keizerrijk. De schitterende kaarten van de serie zelf laten bovendien, ook op dit punt, aan precisie niets te wensen over. Melching is nu wel een hele selectieve waarnemer. Die bovendien de plank faliekant misslaat.

Het is en blijft knap werk, een oordeel vellen over een serie van 35 delen, op basis van anderhalve aflevering. Maar is dàt nu de ware geschiedschrijving, mijnheer Melching?

quote:

Op woensdag 12 december 2007 10:20 schreef yvonne het volgende:

[..]

Kun je het artikeltje even plaatsen SCH?

quote:

Op woensdag 12 december 2007 12:06 schreef SCH het volgende:
Mak geeft toch gewoon toe dat ie een paar foutjes heeft gemaakt?

quote:

Op woensdag 12 december 2007 13:04 schreef SCH het volgende:
Er is natuurlijk altijd spanning bij dit soort dingen. Die tv-serie van Lou de Jong leverde ook veel kritiek op en populaire wetenschappers krijgen al snel dit soort verwijten.

Gewoon de foutjes toegeven en lekker doorgaan. Ik vind de discussie interessant al ben ik van mening dat die Melching gisteren nogal hoog van de toren heeft geblazen en wel erg eendimensionaal heeft gereageerd.

quote:

Op woensdag 12 december 2007 13:27 schreef JaZekerZ het volgende:

[..]

Al met al.. het is toch meer frustratie van die Melching dan grove, opzettelijke fouten van Mak?

quote:

De historicus Willem Melching deed een felle aanval op de TV-serie In Europa in de Volkskrant van 11 december 2008

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 11:12 schreef LangeTabbetje het volgende:
Je probeert als programmamaker 1 jaar in een half uur te proppen.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 11:12 schreef LangeTabbetje het volgende:
Bovendien als je het historisch zo correct mogelijk wil houden, wordt het denk ik supersaai.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 11:41 schreef yvonne het volgende:
dan verander je gewoon de geschiedenis

quote:

Op zondag 25 november 2007 20:40 schreef remlof het volgende:

[..]

Dat heb ik gemist, vannacht even de rerun kijken.
Vanavond gaat "In Europa" over de Oorlog die aan alle oorlogen een einde moest maken, de Eerste Wereldoorlog dus

quote:

Op woensdag 28 november 2007 12:54 schreef yvonne het volgende:

[..]

Sorry, uit het oog verloren,
laat ik het anders formuleren, evidente zaken weglaten zodat het er allemaal net iets anders uitziet:
De allang achterhaalde feiten over Wilhelm II worden maar weereens uit de kast gehaald en weer Deze zin:
Tja, als je zo'n groot Duits leger hebt opgebouwd, dan wil je dat toch ook wel eens gebruiken en uittesten en wellicht dat zo de eerste wereldoorlog is begonnen. Wellicht

Daar ga ik toch een beetje van huilen hoor.

En ik meen in de 2e aflevering die snelle "link"naar A. Hitler, 1906 via Wilhelm en Franz Josef, gooi alles maar op een hoop.
Wel de moeite doen naar een tankmuseum af te reizen maar de mensen daar niets anders weten te ontlokken dan "een tank rijden is net zoiets als een playstion 3"of woorden van gelijke strekking.


Dat dus

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 18:02 schreef Lord_Vetinari het volgende:

In het Historisch Nieuwsblad van deze maand wordt even stevig de vloer aangeveegd met de serie.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 19:13 schreef GirlyGirl het volgende:

[..]

Geheel op zijn plaats ... ze hadden het geld beter aan de bbc kunnen geven misschien hadden die er nog iets leuks van kunnen maken.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 21:52 schreef yvonne het volgende:

[..]

Dat is nou weer het andere uiterste, BBC is ook niet feilloos.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:01 schreef du_ke het volgende:
Gelukkig is niet iedereen erg zuur en steken velen er toch iets van op .

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:03 schreef Lord_Vetinari het volgende:

[..]

Niemand ontkent, dat het een leerzaam programma is. Probleem is alleen, dat er een heleboel verkeerde dingen geleerd worden. Ik kan je de editie van het HN aanbevelen.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 21:57 schreef Lord_Vetinari het volgende:

[..]

True. Maar vergeleken met "In Europa" (en vergis je niet, ook over het boek zijn al nodige polemieken gevoerd; ook het boek is verre van foutloos) is de BBC zelfs in haar slechtste vorm nog een toonbeeld van feilloosheid.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:09 schreef du_ke het volgende:

[..]

Ja bioj zo'n programma weet je dat er altijd een groepje zeikerds opstaat die het niet goed vinden. Dat is gewoon standaard en bij Geert Mak is die verzekering helemaal aanwezig.

quote:

Het gaatm ij om de grote lijnen en de kleinere persoonlijke lijntjes en die lijken redelijk ok.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:15 schreef Steeven het volgende:
Dat is het probleem met geschiedenis, iedereen heeft zijn of haar eigen interpretatie. Maar daar kun je dus over ouwehoeren, dat maakt het mooi (maar met een tv-serie is moeilijk communiceren). Ik weet niet of er in deze serie grote feitelijke onjuistheden worden getoond als feiten op zich, want daarvoor heb ik er niet lang genoeg naar gekeken.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:20 schreef Lord_Vetinari het volgende:

[..]

Sorry, ik heb Mak redelijk hoog zitten. Ik vind zijn Kleine geschiedenis van Amsterdam zeer leesbaar. Maar zijn In Europa rammelt aan alle kanten. Dat heeft niks met zeiken te maken, maar alles met de impliciete pretentie van Mak dat hij de definitieve geschiedenis van de 20e eeuw zou hebben geschreven.
[..]

quote:

Je kunt geschiedenis niet beschrijven door alleen de grote lijnen te vertellen en vervolgens die grote lijnen nog gekleurd en in sommige gevallen gewoon 100% onjuist, weer te geven.

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:22 schreef du_ke het volgende:

[..]

Een tip probeer gewoon lekker naar dat programma te kijken en geniet van de beelden of kijk niet zodat je je niet hoeft te ergeren .

quote:

[..]

Ah de eerste wereldoorlog heeft niet plaatsgevonden ? Ok dat kan .

quote:

Op dinsdag 18 december 2007 22:21 schreef Lord_Vetinari het volgende:

[..]

Ook jou kan ik de meest recente editie van het Historisch Nieuwsblad aanraden, waarin duidelijke voorbeelden worden gegeven van grove fouten.