CDA: All your DNA are belong to us.

quote:

Privacy? Ik heb niks te verbergen

Nederlanders maken zich niet druk om aantasting grondrechten
Wetten die de privacy aantasten worden snel door het parlement geloodst. Actiegroepen die zich druk maken over grondrechten zijn er nauwelijks. „Nederlanders leven in een mentale verzorgingsstaat.”
Door onze redacteur Derk Stokmans

Den Haag, 22 mei. Opeens zat er een agent met zijn hand tussen de benen van Marcel Boogers. Hij was ’s avonds op weg naar een feest in Tilburg, en kwam in een preventief-fouilleergebied terecht. „Ik vond het belachelijk dat hij mij lastig viel, maar dacht ook, als ik mij kwaad maak, zit ik zo op het bureau. Je ondergaat het dan maar braaf.”

Preventief fouilleren, cameratoezicht, legitimatieplicht. Maatregelen die de burgerrechten van Nederlanders inperken worden vrij geruisloos ingevoerd. De wetten worden met gemak door de Eerste en Tweede Kamer geloodst. Waarschuwingen van deskundigen en (links)-liberale politici, die Nederland steeds vaker typeren als controlestaat, wekken weinig interesse. Actiegroepen die zich druk maken om burgerrechten en privacy leiden vaak een kwijnend of comateus bestaan – terwijl in bijvoorbeeld de Verenigde Staten tientallen burgerrechtengroepen actief zijn.

In het buitenland wekt de Nederlandse onverschilligheid verbazing. Europarlementariër Sophie in ’t Veld (D66): „Oost-Europese collega’s vinden het gemak waarmee we de privacy ondergeschikt maken aan een vermeend veiligheidsbelang verbazingwekkend. Zij hebben nog de dictatuur van het Oostblok vers in het geheugen en zijn veel zuiniger op hun verworvenheden.”

Nederlanders leven in een „mentale verzorgingsstaat”, zegt bestuurskundige Marcel Boogers. „We hebben een groot vertrouwen in het collectief.” In de Verenigde Staten, zegt de bestuurskundige, is dat wel anders: „Daar is de scepsis tegen de overheid ingebakken, dat land is ook ontstaan uit verzet tegen de overheid.” In Nederland worden grondrechten niet echt bewust beleefd, zegt Nationale Ombudsman Alex Brenninkmeijer. „Nederlanders zijn vooral pragmatisch en zelden echt principieel.” Hoogleraar politieke filosofie Herman van Gunsteren: „We werken in Nederland altijd erg graag met een taakverdeling, en dit soort debatten is door burgers uitbesteed aan de politiek.”

Van politici mag de Nederlandse overheid steeds vaker ingrijpen in het dagelijks leven van burgers. De laatste jaren is het voor politie en inlichtingendiensten – maar ook voor andere overheidsdiensten – veel makkelijker geworden om informatie over burgers te verzamelen, van elkaar in te zien en aan elkaar te koppelen. Burgers mogen in hun dagelijks leven ook makkelijker gestoord worden door de overheid. Allemaal, zoals de overheid zegt, nodig voor een betere bescherming tegen terrorisme en criminaliteit – of tegen de eigen ouders, zoals bij plannen van de overheid om potentiële probleemkinderen in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen en aan te pakken.

De meeste Nederlanders weten niet wat de overheid allemaal mag. Als ze het weten hebben ze niet het idee dat de maatregelen hun aangaan. Ze denken: mij overkomt het toch niet. Of: als ik niks verkeerd doe, heb ik niks te verbergen. Ze denken ook dat Nederlandse ambtenaren bij het gebruiken van die bevoegdheden geen fouten maken – en als er fouten zijn, corrigeert de overheid zichzelf wel. Allemaal misverstanden, zeggen juristen, bestuurskundigen en actievoerders. Dat verklaart de onverschilligheid. „Veel mensen denken: het zijn toch die kut-Marokkanen die eindelijk eens aangepakt worden”, zegt de Tilburgse hoogleraar recht, technologie en samenleving Bert-Jaap Koops.

Een dakloze liet Rick van Amersfoort laatst een stapeltje van dertig boetes zien. De oogst van een maand op straat leven: oversteken bij rood licht, in het openbaar een joint roken, hangen op een bankje voor het Amsterdamse Muziektheater. Van Amersfoort werkt bij het bureau Jansen en Janssen, dat geworteld is in de kraakbeweging en politie- en inlichtingendiensten „kritisch” volgt. „Jij en ik zouden er geen boete voor krijgen, maar deze dakloze is lastig, dus pakt de politie hem zo aan.”

Schokkend, vindt Van Amersfoort dat onderscheid tussen de gemiddelde blanke Nederlandse man, die „met zijn kinderen in een Vinexwijk woont, en zijn meubels bij de IKEA koopt” en wat hij de ‘marginalen’ noemt. „Marokkaanse jongens, zwervers, junks. Ze roepen geen sympathie op, maar hoe we met ze omgaan zegt iets over onze samenleving.”

„Je moet ook opkomen voor het burgerschap van mensen die je vervelend vindt”, zegt hoogleraar Van Gunsteren. Dat is ook uit eigenbelang: „Denken dat jou niet zal overkomen wat die ander overkomt is een historische vergissing. Net als de gedachte dat je van de overheid niets te vrezen hebt.” Wat Nederlanders zich moeten realiseren is dat niet zijzelf bepalen of ze iets verkeerd doen, zegt bestuurskundige Boogers.

Boogers: „Je bent overgeleverd aan de beoordeling van een naamloze ambtenaar. Het is een fictie om te denken dat je daar zelf invloed op hebt.”

Nederlanders hebben een naïef vertrouwen in de overheid, denken de critici. Dat is onterecht, zegt ombudsman Brenninkmeijer. Natuurlijk, zegt hij, hebben ambtenaren het beste voor met de burger. „Maar de staat heeft altijd de neiging meer bevoegdheden naar zich toe te trekken. Als die bevoegdheden er zijn, zullen ze gebruikt worden. Ook voor dingen waar ze niet voor bedoeld zijn.”

De legitimatieplicht is volgens Brenninkmeijer een goed voorbeeld. Waarschuwingen dat de politie hem zou kunnen misbruiken, werden weggewuifd. „Nu zie je dat politie betogers vraagt om hun legitimatie. Dan is het een repressiemiddel geworden.”

Een ander voorbeeld: Toen Robin van Persie verdacht werd van verkrachting probeerden meer dan tweehonderd Rotterdamse agenten het dossier van de voetballer in te zien.

Dat de gemiddelde Nederlander niet doorheeft dat zijn burgerrechten worden aangetast is begrijpelijk, zegt Van Gunsteren. „Wat wel erg is dat degenen die ons politiek bestel beheren het nauwelijks beter begrijpen.”

Wat vinden de politici zelf? Aleid Wolfsen, Tweede-Kamerlid van de PvdA, vindt dat grote vertrouwen in de overheid niet altijd terecht, zegt hij. Maar toch, „de inlichtingendiensten, politie en justitie hebben het wel in zich om hun werk goed en gewetensvol te doen.”

Wolfson geeft een voorbeeld: de leiding van deze organisaties is vaak „terughoudender” met maatregelen die de privacy aantasten dan de politici die ze deze mogelijkheden willen geven. Wolfsen: „Dat vind ik mooi.”

Het Kamerlid is ook trots op de waarborgen die volgens hem in het systeem zijn ingebouwd. Omdat het parlement „zorgvuldig en rustig” naar wetten kijken die burgerrechten beperken. En omdat er altijd nog rechters zijn om fouten recht te zetten, of de Nationale Ombudsman, zegt Wolfsen.

Maar juist over dat zelf-corrigerend vermogen bestaan veel twijfels. „Het parlement speelt eigenlijk geen echt kritische rol”, zegt ombudsman Brenninkmeijer. Hijzelf of de rechter kunnen alleen „achteraf en incidenteel” ingrijpen. Terwijl juist de ‘marginalen’ de rechter maar moeilijk weten te vinden. En waarom zou het parlement wetten aannemen in de hoop dat de rechter de excessen ervan corrigeert?

Onzin, die vrees voor een Big Brother society, zegt Kamerlid Sybrand van Haersma Buma van het CDA. „Het doel is niet om de gangen van anderen na te gang en ze te sturen. Het doel is mensen te helpen.” Al die critici moeten zich realiseren, zegt Van Haersma Buma, dat de overheid het niet voor zichzelf doet, maar voor de burger. Als je probleemgevallen en de veiligheid wil vergroten, heb je veel informatie nodig.

Het uitblijven van ophef komt niet door onwetendheid, denkt het Kamerlid. De „grote meerderheid” van de Nederlanders „weet drommels goed” wat ze aan privacy weggeven. Zij vinden veiligheid gewoon belangrijker. Terecht, zegt het Kamerlid. Hij heeft zelf ook ooit een (afgewezen) voorstel gedaan om veiligheid als grondrecht in de wet op te nemen. Het is volgens Van Haersma Buma de academische minderheid van „het zichzelf als intellectuele voorhoede beschouwende deel van Nederland” die er naast zit. „Net als in het debat over de multiculturele samenleving.”

quote:

Op dinsdag 24 april 2007 19:52 schreef Martijn_77 het volgende:

[..]

Idd, en dat mogen ze van mij best opslaan dat DNA profiel

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 10:35 schreef Yildiz het volgende:
Van Haersma Buma is dus diegene die een grootschalig DNA-onderzoek in wil stellen in de omgeving na een gebeurtenis (zie OP). Zoals aangetoond op de vorige pagina geeft dat alleen maar minder veiligheid.

Hoe komt deze Van Haersma Buma ook alweer op voor veiligheid?

Het is trouwens waar dat persoonlijke gegevens in Tsjechië veiliger zijn dan in Nederland.
Tsjechië komt net uit het communisme zetten, en doet het economisch ook goed. Wellicht dat de herinnering aan communisme en besef van de waarde van persoonlijke gegevens met elkaar te maken heeft.

Daarnaast vind ik het een vreemde laatste alinea.
[..]

Hè? Zegt Van Haersma Buma met andere woorden dat veiligheid daadwerkelijk belangrijker dan privacy is, en als je dat niet vind, dat je er dan naast zit? Naast de vreemde voorstelling van zaken van deze persoon dat als je privacy inlevert, je automatisch veiligheid terugkrijgt.

Met dat soort mensen moet je dan de oorlog winnen...
[..]

Als dit eenzelfde waarheid is die Van Haersma Buma probeert te verkopen als die hierboven, weet ik wel genoeg.

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 10:35 schreef Yildiz het volgende:

[..]

Hè? Zegt Van Haersma Buma met andere woorden dat veiligheid daadwerkelijk belangrijker dan privacy is, en als je dat niet vind, dat je er dan naast zit? Naast de vreemde voorstelling van zaken van deze persoon dat als je privacy inlevert, je automatisch veiligheid terugkrijgt.

Met dat soort mensen moet je dan de oorlog winnen...
[..]

Als dit eenzelfde waarheid is die Van Haersma Buma probeert te verkopen als die hierboven, weet ik wel genoeg.

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 10:37 schreef t-8one het volgende:

[..]

Maar je noemt jezelf uiteraard wel liberaal, stemt VVD en denkt dat linkse partijen je vrijheid beperken.

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 10:35 schreef Yildiz het volgende:
Van Haersma Buma is dus diegene die een grootschalig DNA-onderzoek in wil stellen in de omgeving na een gebeurtenis (zie OP). Zoals aangetoond op de vorige pagina geeft dat alleen maar minder veiligheid.

Hoe komt deze Van Haersma Buma ook alweer op voor veiligheid?

Het is trouwens waar dat persoonlijke gegevens in Tsjechië veiliger zijn dan in Nederland.
Tsjechië komt net uit het communisme zetten, en doet het economisch ook goed. Wellicht dat de herinnering aan communisme en besef van de waarde van persoonlijke gegevens met elkaar te maken heeft.

Daarnaast vind ik het een vreemde laatste alinea.
[..]

Hè? Zegt Van Haersma Buma met andere woorden dat veiligheid daadwerkelijk belangrijker dan privacy is, en als je dat niet vind, dat je er dan naast zit? Naast de vreemde voorstelling van zaken van deze persoon dat als je privacy inlevert, je automatisch veiligheid terugkrijgt.

Met dat soort mensen moet je dan de oorlog winnen...
[..]

Als dit eenzelfde waarheid is die Van Haersma Buma probeert te verkopen als die hierboven, weet ik wel genoeg.

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 21:14 schreef nonzz het volgende:

[..]

Inderdaad. Users die bij het woord "liberaal" denken aan geen snelheidsbeperkingen op de snelweg en Rita Verdonk.

quote:

Op dinsdag 22 mei 2007 00:53 schreef Taurus het volgende:

[..]

Nee, want ik ken jou en de andere lezers hier niet. Bovendien zou je die info dan kunnen linken aan alles wat ik hier zeg, wat 'n stuk persoonlijker is dan zo'n abstracte database. Die database is toegankelijk voor bepaalde mensen die daar voor bepaalde zaken iets mee moeten doen, en jij zou daar geen gebruik van kunnen maken om mijn persoonlijke gegevens op te snorren. Die mensen die er toegang toe hebben, hebben geen kwaad in de zin, althans, dat is waar 'n nuchter mens als ik van uit gaat.

quote:

Een ander voorbeeld: Toen Robin van Persie verdacht werd van verkrachting probeerden meer dan tweehonderd Rotterdamse agenten het dossier van de voetballer in te zien.

quote:

Op woensdag 23 mei 2007 23:42 schreef One_of_the_few het volgende:

Wat nou liberaal. GL en een deel van D66 zijn de enige die nog daadwerkelijk voor de privacy opkomen.

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 07:54 schreef Yildiz het volgende:

[..]

Dát heet dan stalken. Paparazzi mogen van BN'ers ook niet altijd foto's maken, ook paparazzi hebben net zoals deze maatregelen schijt aan niet-openbare gelegenheden.

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 23:35 schreef 7th_wave het volgende:

welke slechts onder zeer strikte voorwaarden (met tussenkomst van de rechter-commissaris bijvoorbeeld), op basis van gevonden materiaal kan worden geraadpleegd. d

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 23:47 schreef gronk het volgende:

[..]

*proest*.

Een terroristische aanslag en alsnog kan iedere politieagent die database in. Vergelijk het maar met telefoontaps.

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 23:50 schreef Yildiz het volgende:

[..]

De massale database an sich maakt het zichzelf al inefficiënt. Puur omdat je elke keer heel veel matches hebt, en je zo honderden mensen moet gaan onderzoeken die er niets mee te maken hebben, die vervolgens allemaal terecht hun misgelopen inkomsten gaan claimen.

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 23:55 schreef 7th_wave het volgende:

[..]

dat verschilt niet zoveel van de huidige zoekmethoden van de politie, dus daarin verandert niet zoveel. of ik nu verdacht word van een misdaad omdat ik toevallig lijk op een dader of op een bepaald moment toevallig op een bepaalde locatie was, of omdat mijn DNA profiel toevallig 1 van de 100 matches is maakt niet zoveel verschil.

bovendien geloof ik er ook niet zo in dat het helemaal geen verschil zal maken. het tegendeel blijkt immers wel uit de roep om dit soort middelen in te zetten in specifieke gevallen. DNA scans zijn geen wondermiddel. het kan slechts dienen om een beter profiel van een dader op te stellen of om de zoekcriteria beter te specificeren.

quote:

Op donderdag 24 mei 2007 23:58 schreef Diederik_Duck het volgende:

[..]

Er is wel degelijk verschil, bij DNA onderzoek op deze wijze is geen verdenking nodig...

quote:

Op vrijdag 25 mei 2007 00:02 schreef Wombcat het volgende:

[..]

Dat is iid een belangrijk bezwaar dat ik erbij heb.