Filantropische missie van Ajax bereikt kookpunt
Voetbal als bindmiddel
KAAPSTAD, vrijdag
Jaap Stam strijkt nog even de specie glad en kijkt geamuseerd naar de steen die hij zojuist op de Zuid-Afrikaanse grond heeft geplakt. Een metselaar zou wit wegtrekken, maar de symboliek komt luid en duidelijk over. „Ajax is in the house”, schreeuwt de plaatselijke roeptoeter bij herhaling. De ziel van de Nederlandse club zal er als het goed is nog lang blijven wonen.
Een peuter verdwijnt letterlijk in een zak met gouden ballen. De nog wereldvreemde Ajunior Mitchell Donald wordt verlegen van de meute die hem achtervolgt. Achter het heupwiegende welkom van een bonte stoet Afrikaanse vrouwen is een decor opgetrokken van 450 krioelende kinderen uit de township Philippi: met 500.000 bewoners de grootste van Kaapstad. Sommigen springen op blote voeten door het dorre gras.
Opeens zegt John van den Brom: „Hé, ik zie bekende schoenen.” Hij wijst op een modieus wit paar van sponsor Adidas. Ajax verzamelde een jaar lang alle gebruikte kleding en schoeisel van de jeugd en speelt nu voor wilde weldoener. Een jongetje rent achter de bal aan op kicksen die zeker vijf maten te groot zijn. Het deert hem niet. „Geef ze een bal en zie wat er gebeurt”, aldus Van den Brom en hij besluit zelf mee te doen.
Uit alle overweldigende reacties blijkt hoe groot de dankbaarheid is in Kaapstad, waar de filantropische missie van Ajax het kookpunt heeft bereikt. De bal als bindmiddel. Stam legt de eerste bouwsteen voor het nieuwe stadion van Ajax Cape Town. Een paar kilometer verderop slaan Carole Thate – directeur van de Johan Cruyff Foundation – en KlaasJan Huntelaar symbolisch de eerste paal voor een Cruyff Court in dezelfde wijk.
De organisatie van Missie Kaapstad krijgt van diverse hoogwaardigheidsbekleders veel lof toegezwaaid. Een spontane collecte onder de meegereisde, aan Ajax gelieerde zakenmensen levert bovendien vijftigduizend euro op. Ze schenken de wijk ook nog eens honderd paar voetbalschoenen. Algemeen directeur Maarten Fontein meldt trots dat de bouw van het Philippi Stadium nu echt officieel is, aangezien behalve een garantie van het ministerie ook zojuist bekend is geworden dat op deze gewijde grond tijdens het WK in 2010 een deelnemend land zal gaan trainen.
Tegen die tijd zal er dus ook een goede grasmat moeten liggen. Vol bewondering kijkt het Amsterdamse gezelschap toe hoe soepel de lokale jeugd zich beweegt langs de hobbels en kuilen. „Als de bal hier niet rolt, rolt-ie nergens meer”, merkt technisch directeur Martin van Geel op. „En wij in Nederland maar klagen…” Alle plichtplegingen horen bij het protocol. Er vallen weelderige woorden: sportieve revolutie, nieuwe hoop, huis met een hart, de lancering van een missie, start van een nieuwe reis. Maar ook, en dat is belangrijk: ’money makes the world go round’. Het doet Hans Vonk – volgens Van Geel de oren en ogen van Ajax in Kaapstad – beseffen dat de weg terug eigenlijk geen optie meer is. „Ik heb inmiddels kunnen zien dat er nu echt iets moet gebeuren. En als Ajax straks weg is, mogen de mensen niet indutten.”
Aan het eind van de dag gaan de gedachten van Fontein toch vooral uit naar de clinic Philippi. „Vanwege al die kinderen, de muziek en de chaos. Ze hadden allemaal een lach op hun gezicht. Dan gaat je hart sneller kloppen.”
Na de ochtendtraining stelde Henk ten Cate aanwinst Leonardo nog centraal. De Braziliaan is de exponent van een kind dat uit de krochten van de krotten kroop. Ten Cate vertelde het levensverhaal ter introductie. „Zodat de andere jongens er een gevoel bij zouden krijgen. Ze werden stil in de bus toen we langs de sloppen reden. Ik herkende het. Want dit is waar ik ook vandaan kom”, zegt Leonardo twee uur later in de vrolijke wanorde van Philippi.
Hij slentert tussen de spelende massa door, doet niet veel, maar kijkt veel om zich heen. En hij glimlacht. „Ik heb ook wel eens als klein jongetje op een voetbalschool oog in oog met spelers van Vasco da Gama gestaan. Dat waren de grote helden. Ik weet wat deze kinderen voelen. Ze hebben het niet makkelijk. Vandaag zijn ze blij en gelukkig en plotseling vol hoop. Want één dag kan je die hoop al bieden. Straks komen ze thuis en vragen ze aan hun moeder: mama, ga ik het halen? Ja, zegt hun moeder, je gaat het halen. Als je er maar in gelooft.”
Erg mooi dat Ajax dit doet.
Last night I saw a man walkin' toward a club in Harlem
He had a black case in his hands
Went through the back door and pulled out his gold companion
He closed his eyes and played all night like a self-taught spiritual man