12/20/05 VI
De kerstboodschap van Alex en Gomes
'Familie is belangrijker dan voetbal'
De Brazilianen Alex (23) en Gomes (24) bouwen aan een indrukwekkend succesverhaal bij PSV en staan op de drempel van een stap naar de Europese top. VI nodigde het onafscheidelijke tweetal uit voor een etentje. Een gesprek over vriendschap, het WK en God.
Tekst: Tom Knipping
Het Spaanse restaurant El Patio Andaluz in Eindhoven is een plaats waar de buitenlandse delegatie van PSV graag vertoeft. De eigenaar adopteerde in de loop der jaren al heel wat populaire Zuid-Amerikanen van de club. Met Romario onderhoudt hij nog altijd een warm contact en ook Alex en Gomes behoren tot de vaste klantenkring. Na de wedstrijden tafelt het Braziliaanse duo graag in het knusse onderkomen, vlak bij de Woenselse markt. VI prikt een vorkje mee en terwijl de pescado, carne en sangria voorbijschuiven, ontstaat een tweegesprek over hun immense populariteit. 'Als ik over straat loop, krijg ik veel liefde', zegt Gomes. 'Dat geeft me meer kracht en zin om alles te geven. Ik wil Eindhoven graag iets teruggeven, omdat we beseffen dat het heel bijzonder is wat we hier meemaken. Laatst kreeg ik in een uitgaanscentrum een prijs uitgereikt tijdens de Nacht der Vedetten. Dan denk je misschien dat zo'n verkiezing niet veel voorstelt, maar ik krijg daar echt emoties bij, omdat supporters dan weer laten blijken hoeveel ze van me houden. Toen ik daar op het podium stond zag ik de reacties van mensen en merkte ik hoe leuk ze me vinden, hoe ze met me meeleven. Dat is heel bijzonder. Ik praat daar weleens over met Alex, hij denkt daar hetzelfde over.'
Alex: 'Voordat ik hier kwam, dacht ik dat de mensen afstandelijker en koeler zouden zijn. Maar wat wij hier meemaken, bewijst het tegendeel. Het enige wat hier koel is, is het weer. De mensen zijn heel warm. Gomes wordt naar buiten toe altijd een beetje neergezet als de grapjas. Dat klopt ook wel, hij staat heel positief in het leven en is altijd in voor een geintje. Ik kom iets serieuzer over.'
Gomes: 'Dat is een bepaald imago dat je krijgt. De mensen denken dat Alex veel serieuzer is, maar hij is net zo gek als ik. Wat je ziet, is hoe we zijn. Alex is naar buiten toe misschien wat introverter dan ik, maar onder bekenden is hij dat absoluut niet. Ik kom over alsof ik een beetje gek ben, maar wat wil je? Als ze een bal van twee meter op je gezicht schieten, móét je wel een beetje gek zijn.'
Alex: 'Hier in Eindhoven is onze vriendschap naar elkaar toegegroeid.'
Gomes: 'We hebben in Brazilië een paar keer tegen elkaar gespeeld. Ik heb met Cruzeiro drie keer van hem gewonnen. Eén keer won het team van Alex (Santos, red.) met 3-0, maar toen speelde ik niet. We kenden elkaar ook als ploeggenoten van het olympisch elftal. Maar als je dan samen in Eindhoven komt, ver weg van huis, groei je pas écht naar elkaar toe. Dat is onbewust gebeurd. Ik wist dat Alex had getekend voor PSV; even later kwam ik naar de club en samen kregen we een heel ander leven. We raakten gehecht aan elkaar. Zonder dat we daar echt bewust mee bezig zijn, zijn we voor elkaar een heel grote steun. Zonder Alex had ik het waarschijnlijk veel moeilijker gehad om te slagen en andersom zal hetzelfde gelden. We proberen elkaar ook positieve, opbouwende kritiek te geven. Wij kennen elkaar inmiddels zo goed dat we precies weten wanneer we niet of juist wél iets moeten zeggen. Als we bij elkaar zitten en elkaar aankijken, dan weten we al genoeg.'
Alex: 'Ik lever nooit kritiek op hém, Gomes levert alleen kritiek op mij.'
Gomes: 'Alex denkt net zoals ik: als je een bepaalde prestatie hebt neergezet, verwacht de buitenwereld - de supporters en pers - dat je het seizoen daarna minimaal hetzelfde niveau haalt. We hebben aangetoond een bepaalde kwaliteit te bezitten en je voelt dat het verwachtingspatroon hoger is. Dat is in principe ook terecht. Alleen, je kunt dat heus niet elke wedstrijd brengen. Maar ik heb het idee dat we daarmee goed omgaan, want in grote lijnen kunnen we tevreden zijn.'
Alex: 'In je tweede jaar voel je een bepaalde druk, het is aan ons aan die verwachtingen te voldoen. Dit seizoen spelen we als team veel moeilijkere wedstrijden dan vorig seizoen, de top staat duidelijk dichter bij elkaar.'
Gomes: 'Tegen RKC verloren we de concentratie en werd het nog 4-4. We lieten de wedstrijd een beetje lopen en dat strafte onze tegenstander keihard af. Wat dat betreft hebben we niet veel geleerd van vorig jaar. Toen stonden we met 3-1 voor bij Feyenoord en werd het nog 3-3. Over het foutje van Alex (hij schoof de bal in de voeten van Rick Hoogendorp, die 4-3 scoorde, red.) maakten we in het begin samen wel grapjes. Alex zei tegen mij: "Ik ga terug naar Brazilië, want ik kan er helemaal niks meer van'. Maar op gegeven moment ga je ook wel even serieus met elkaar in gesprek. Dan probeer ik hem een beetje op te beuren. In de kleedkamer kwamen alle spelers even naar hem toe. Na een tijdje wordt zo'n fout het mikpunt van grapjes. Buiten het veld praten we veel over het voetbal, maar ook over onze families en natuurlijk Brazilië.'
Alex: 'Het was helemáál pijnlijk omdat die fout ook betekende dat we op achterstand kwamen. Na vijf dagen ben ik pas weer rustig geworden. Dan ben ik dagenlang niet aanspreekbaar. Natuurlijk weet je dat zoiets een keer kan gebeuren, maar ik wil gewoon niet dat het mij overkomt. Voor mij was het heel moeilijk, omdat ik zo'n enorme blunder nog nooit had gemaakt. Het was zó'n afgemeten pass op Hoogendorp, dat ik er misschien wel aanleg voor heb, haha. Misschien kan ik de Koning van de Assist worden, zoals Mark van Bommel vorig jaar.'
Gomes: 'Alex was jaloers op mij, vorig seizoen heb ik al eens een assist gegeven tegen RBC (Gomes schoot de bal in de voeten van Danny Guijt, red.). Het staat weer gelijk.'
Alex: 'Zoiets gebeurt één keer in de duizend wedstrijden. Ik denk dat ik wel genoeg krediet heb om daaroverheen te komen. Nu weet ik dat ik de bal voortaan maar de tribune in moet rossen. Zulke momenten bewijzen dat er geen enkele reden is te gaan zweven.'
Gomes: 'Daar ben ik het mee eens, we kunnen altijd beter. Perfectie is bijna niet te halen. Als je zo gaat denken, maak je gegarandeerd weer een fout. Uit tegen AC Milan speelden we 0-0 en voelde ik me goed. Maar de perfecte wedstrijd ga ik nooit spelen, want er zijn altijd momenten waarop je denkt: Dat had ik anders moeten oplossen. Ik heb eerder een vergelijkbare wedstrijd gespeeld met Cruzeiro tegen Internacional de Porto Alegre. Beide duels beschouw ik als tachtig procent van het maximum. Ik vind het ook heel belangrijk wedstrijden terug te kijken van Cruzeiro en PSV, omdat ik altijd wil weten wat ik fout heb gedaan. Daarmee bedoel ik niet dat ik me nu méér verantwoordelijk voel dan vorig jaar, omdat bepaalde spelers zijn vertrokken. Op het moment dat ik mijn keepersshirt aantrek voel ik me verantwoordelijk voor het feit dat ik PSV vertegenwoordig, maar dat was vorig seizoen niet anders. Het is wel zo dat belangrijke spelers zijn weggegaan en het ons tweede jaar is in Eindhoven; dan is het logisch dat de mensen meer naar ons kijken. Maar het gevoel van verantwoordelijkheid zit in een persoon zélf, dat kun je niet opleggen. Ook niet als vijf basisspelers vertrekken.'
Alex: 'Toen Wilfred Bouma als vijfde vertrok, maakte ik me natuurlijk wel zorgen. Vooral ook omdat het zo lang duurde voordat er nieuwe spelers kwamen. Ik was niet zozeer bezorgd om mijn persoonlijke situatie, maar wél om de toekomst van de club. Gezien de prestaties van de laatste maanden kunnen we vaststellen dat er wederom een goed team staat. We hebben ons weer gekwalificeerd voor de tweede ronde van de Champions League en staan mede aan kop in de Eredivisie. Dat is een goed teken. Natuurlijk is er voor mij ook verschil of ik met André Ooijer of Wilfred Bouma speel. Bouma leunde meer achterover. De aanvallende impulsen van Ooijer zijn belangrijk, maar tegelijkertijd moet ik ook beter opletten. Als hij naar voren gaat, loop ik eerder het risico in een een-tegen-een-situatie te belanden.'
Gomes: 'Belangrijke spelers waren vertrokken, dus we wisten vanaf het begin dat het moeilijk zou worden en dat is ook zo geweest. Nu blijkt toch dat we de prestaties van vorig seizoen kunnen herhalen. Qua resultaten is er misschien niet zoveel verschil, maar je moet wel wennen aan de andere manier van spelen en bewegen. Dat heeft altijd tijd nodig, dat was ook het geval toen wij hier vorig jaar als nieuwelingen kwamen. Ook nu is de aanpassing van spelers weer bijzonder snel verlopen.'
Alex: 'Wat dat betreft is de rol van de trainer heel erg belangrijk. Guus Hiddink is heel ervaren, weet precies hoe hij een team moet neerzetten en geeft spelers in een-op-eengesprekken veel vertrouwen. Ik vind dan ook dat dit succes puur op zijn conto komt. Welke andere trainer kan na een nieuw verlies van vijf spelers meteen weer een winnend team samenstellen?'
Gomes: 'Hij is zeker een van de beste trainers die ik heb gehad. In Brazilië heb ik getraind onder Vanderlei Luxemburgo, óók een heel goede coach. Hiddink ziet bepaalde ontwikkelingen; hij weet precies wanneer hij spelers individueel moet aanspreken en wanneer het team. Ik ben dan ook enorm blij voor hem dat hij naar het WK gaat met Australië. Het is leuk dat we met Brazilië tegen Hiddink hebben geloot.'
Alex: 'Voor mij wordt het moeilijk het WK te halen. Er zijn veel goede Braziliaanse voetballers. Misschien dat na de komende eindronde mijn kansen stijgen, omdat dan een aantal spelers op leeftijd is. Er komt een nieuwe generatie aan, daar hoor ik óók bij. Maar voor het komende WK maak ik mij weinig illusies. Dan moet er heel wat gebeuren met jongens die op het laatste moment afvallen. Ik weet dat ik bij de grote groep hoor, maar niet bij de eerste twintig. Ik heb de halve finale gespeeld in de Champions League, de finale om de Copa Libertadores, kampioenschappen gewonnen en de Nederlandse beker. Volgens mij worden die prestaties in Brazilië gewaardeerd. In de media wordt altijd mijn naam geroepen. Ook supporters zijn van mij gecharmeerd, maar ik ben toch afhankelijk van de bondscoach.'
Gomes: 'Niet alleen in de selectie wordt over Alex gepraat, ook bondscoach Carlos Alberto Parreira heeft het vaker over hem. Zowel in de groep als tegen de media. Hij zegt dan dat hij Alex een goede speler vindt, maar Parreira werkt met een vaste groep. Die probeert hij tot het allerlaatste moment bij elkaar te houden, hij wijkt daar niet zomaar van af. Helaas voor Alex behoort hij dus niet tot die kern, maar hij zit er wél tegenaan. Alex kan op dit moment bij elke club in de wereld spelen, dat weet de trainer ook. Het ziet ernaar uit dat Parreira tot en met het WK aan zijn groep vasthoudt, daarna zullen de kansen voor Alex misschien keren.
Voor mijzelf is het ook nog spannend. Er zijn vier keepers voor drie plaatsen, maar ik heb er veel vertrouwen in dat ik het ga redden. Met Julio César, Marcos en Dida moet ik de concurrentie aangaan. Natuurlijk is Brazilië een van de favorieten, maar het staat allerminst vast dat wij het WK even gaan winnen. Real Madrid is eveneens een team met fantastische namen, maar wint toch ook niet alles? Spelers als Kaká, Robinho en Dida ken ik nog van vroeger. Dan is het natuurlijk heel bijzonder tussen hen in de nationale selectie te staan. Ik probeer veel op te pikken van die jongens.
Met het WK zou ik wederom in de zomer doorvoetballen. De afgelopen vier jaar heb ik geen vakantie gehad en misschien duurt het nog wel één of twee jaar voordat ik er eens een maand tussenuit kan. Mijn familie en geloof geven mij ontzettend veel energie, dat voorkomt dat mijn lichaam moe wordt. Dankzij hen blijf ik toch geconcentreerd. In het begin van dit seizoen heb ik wel wat fysieke probleempjes gehad, natuurlijk heeft dat te maken met de vele wedstrijden. Maar bij PSV krijg je de mogelijkheid gedoseerd te trainen, Hiddink geeft veel eigen verantwoordelijkheid. Ik heb in mijn laatste jaar met Cruzeiro liefst 82 wedstrijden gespeeld. Ongekend, wat dat betreft is het in Europa nog rustiger. Je moet vooral heel sterk in je hoofd zijn, want door het drukke programma miste ik bijvoorbeeld ook de geboorte van mijn kindje. Toen zat ik bij de Braziliaanse selectie voor het toernooi om de Confederations Cup. Eerder overkwam Young-Pyo Lee hetzelfde, omdat wij toen in de Champions League moesten spelen. Dat zijn de mindere kanten van het voetbal. Tegelijkertijd was ik ook heel blij dat ik bij de nationale selectie zat, ik hield er dus gemengde gevoelens aan over.'
Alex: 'Vooral als je ziet wat met David Di Tomasso is gebeurd, voel je weer dat familie het belangrijkste is. De dood van die jongen is gewoon verschrikkelijk en het lijkt steeds vaker voor te komen in het voetbal. In Brazilië is al een paar keer iets vergelijkbaars voorgevallen. Het enige dat je ertegen kunt doen, is goed voor jezelf zorgen en regelmatig tests laten uitvoeren. Je lichaam blijft toch iets heel bijzonders.'
Gomes: 'Ik denk daar heel erg over na. Misschien kan mij of een dierbare ook zoiets overkomen. Op zulke momenten ga je het voetbal relativeren. Als zo'n jonge speler die dezelfde sport beoefent ineens overlijdt, ga je dat ook op jezelf betrekken. Het komt heel dichtbij. Vooral rond Kerstmis sta je er toch even bij stil. Dat is een belangrijk feest voor ons, we zijn allebei erg gehecht aan familie. Maar ja, je moet verder en ik probeer dan ook altijd positief in het leven te staan. Ons geloof speelt daarin een voorname rol, het geeft ons kracht om dingen te bereiken.'
Alex: 'Ik ga vaak naar Amsterdam, daar is een Portugese kerk. Dankzij God zijn wij hier, dankzij Zijn gratie krijgen wij de kans dingen te bereiken. Alles wat wij hier doen, is te danken aan de kracht die God ons geeft.'
Gomes: 'Ik ga niet zo vaak naar de kerk. Wél ben ik ervan overtuigd dat alles wat ik doe in het teken staat van God. Ik ben Hem dan ook dankbaar voor hetgeen ik nu al heb bereikt. Hij heeft mij het talent gegeven waardoor ik hier nu ben. Niet dat ik hier met een speciale missie ben. Wel voel ik me bevoorrecht, omdat ik in zo'n korte tijd veel heb bereikt en ook veel talent heb meegekregen. Maar ik maak te veel fouten om een missionaris te zijn.'
Alex: 'Ik zie het voetbal niet als middel om mijn religie uit te dragen. In Brazilië zijn er spelers die dat wél doen. Elke keer als ze een doelpunt maken, kijken ze naar boven. Ik doe dat niet, de religie draag ik uit via de manier waarop ik met de mensen in mijn omgeving omga. Op die manier wil ik laten zien hoe ik denk en wat ik voel. Als gelovige is het wel moeilijk met Kerstmis te voetballen, maar het hoort bij het leven van een prof. Het is voor het eerst dat ik zoiets meemaak. Voor ons is 24 december, de kerstnacht, het belangrijkste. Dat komt niet in gevaar. Onze religie verbiedt ook niet met kerst te spelen. Bovendien, in Brazilië is voetbal belangrijker dan religie.'
Gomes: 'In oktober bleek tijdens een training van het nationale elftal nog maar eens wat een voorname rol voetbal in ons land speelt. Dat was echt ongelofelijk. We trainden in een stadion waar 45 duizend mensen in konden, maar er zaten 60 duizend mensen! En buiten stonden ook nog eens 30 duizend fans. De organisatie was een beetje verrast door zoveel aandacht, het leek wel een Champions League-finale. Later hoorden we dat door de drukte een dode was gevallen. Buiten het stadion werd iemand overreden. En In het stadion zijn toeschouwers gewond geraakt, omdat ze tegen een muur werden gedrukt. Dat is ook weer zo'n moment waarop je beseft hoe waardevol het leven en familie is. Ook namens Alex wil ik daarom graag een kerstgroet aan de lezers uitbrengen. Ik hoop voor iedereen dat ze deze kerst met familie kunnen doorbrengen. Wij wensen iedereen veel vrede, liefde en geluk.'
Source: Voetbal International 40ste jaargang Nr.51
Farfan schijnt er niet of minder vaak te komen
"We moeten ons bewust zijn van de superioriteit van onze beschaving, met zijn normen en waarden, welvaart voor de mensen, respect voor mensenrechten en godsdienstvrijheid. Dat respect bestaat zeker niet in de Islamitische wereld".