De oplossing van de energieproblematiek vraagt visie en ambitie en dat is waar het naar mijn mening aan schort in de Nederlandse politiek. Er wordt veel te snel teruggegrepen op de bekende weg van kernenergie, terwijl bekend is dat het (zolang kernfusie niet haalbaar is) geen oplossing is voor de lange termijn. In de kranten lees ik regelmatig dat er over 20 jaar nog steeds een zeer kleine rol wordt gezien voor duurzame energie in Nederland. Dan vraag ik me af wat wel gezien wordt als oplossing, want de enige oplossing die op lange termijn stand kan houden is een duurzame oplossing. De mogelijkheden om op duurzame wijze energie op te wekken worden in snel tempo ontwikkeld. Waarom kernenergie als tussenstap en niet direct investeren in duurzame energie?
Naast het feit dat kernenergie duidelijkheid biedt over hoe het op korte termijn gerealiseerd moet worden, heeft het alleen maar nadelen. Uranium is niet oneindig voorradig en komt veelal uit politiek instabiele regio's en het afval is weliswaar compact maar wel voor zeer lange tijd vervuilend. Die termijn is niet te overzien door onze generaties en het is dan ook onmogelijk te verantwoorden om deze troep op toekomstige generaties af te schuiven. Dat het afval in afmetingen beperkt is doet er niet zoveel toe als het voor duizenden jaren schadelijk blijft, want dan zijn de risico's en de kosten voor opslag en beveiliging nog steeds zeer hoog.
Vergelijking tussen een kerncentrale en een enkele windturbine of een paar zonnepanelen slaan nergens op. Duurzame energie moet gezien worden op grote schaal, in Europees verband. Dat de windturbines van een bepaald windmolenpark niet altijd evenveel energie produceren is geen issue als ze deel uitmaken van een groot netwerk van turbines die over een groot gebied zijn verspreid. Het waait altijd wel ergens. Op zee is het probleem van het variabele windaanbod trouwens een stuk kleiner. Een Noors bedrijf ontwikkeld op dit moment drijvende windturbine's die verder in zee geplaatst kunnen worden en waarvan de installatie goedkoper is dan vaststaande turbine's in laag water. Omdat ze verder uit de kust staan is het windaanbod bovendien stabieler. Windenergie is al rendabel voor investeerders. Dit is mede te danken aan de MEP-subsidie, maar die subsidie is wel reeël omdat windenergie afgezien van wellicht een kleine waardedaling van woningen in de directe omgeving geen verborgen kosten heeft in onder andere de gezondsheidszorg of voor de langdurige beveiliging en opslag van afval. De exploitatie van windenergie op het vaste land wordt vooral tegengewerkt door het NIMB (not in my backyard)-syndroom dat in Nederland enstige vormen heeft aangenomen.
Het vermogen van de grootste windturbines is inmiddels gestegen tot 5 MW. Enkele honderden hiervan kunnen een extra kerncentrale onnodig maken. Op zee is genoeg ruimte om duizenden windturbines te plaatsen die daar een goed voorspelbare productie kunnen leveren. Een eventueel surplus aan energie kan opgevangen worden met een variabele productie van waterstof of daar bijvoorbeeld het oppompen van water in waterbekkens (in Nederland minder haalbaar vanwege het gebrek aan hoogteverschillen) om er later energie uit te kunnen genereren met behulp van waterkrachtcentrales.
PV (photovoltaische zonnecellen, oftewel zonnepanelen) hebben op dit moment nog een hoge kostprijs. Dat zal de komende tijd niet veranderen vanwege een tekort aan grondstoffen (siliciumproductie blijft achter op vraag). De terugverdientijd is rekeninghoudend met een jaarlijkse stijging van de energiekosten van circa zes procent zo'n 15 tot 20 jaar, waardoor PV alleen interessant is voor idealisten en mensen die niet via het stroomnet aan energie kunnen komen. In theorie moet PV in staat zijn om een redelijk deel van de stroomvoorziening van huishoudens voor zijn rekening te nemen. Buiten stedelijke gebieden met veel hoogbouw is er meer dan genoeg ruimte (op daken) om energie op te wekken met behulp van PV. De grootschalige toepassing van PV is vooral een kwestie van wachten op gestage prijsdalingen van de zonnecellen en een gelijktijdige verdere prijsstijging van energie.
Een vorm van zonne-energie die wel interessant is voor grootschalige toepassing is Concentrating Sun Power (CSP). Hierbij wordt met behulp van spiegels het zonlicht geconcentreerd op een leidingenstelsel waarin een vloeistof wordt opgewarmd. Deze vloeistof genereert stoom waarmee een generator aangedreven kan worden. Met behulp van CSP kan veel energie op een relatief kleine lokatie opgewekt worden. In Nevada wordt op dit moment een installatie van 64 MW gebouwd. CSP kan in Europa op grote schaal toegepast worden in bijvoorbeeld Spanje en andere zuidelijk gelegen landen. Aan de andere kant in de Middenlandse Zee is ook nog onbeperkte ruimte en een groot aanbod van zonlicht. Met behulp van "energiesnelwegen" kan de opgewekte stroom richting het noorden getransporteerd worden. De kostprijs van CSP bedraagt op dit moment tussen de 9 en 13 eurocent per KWh, maar dat kan in grotere projecten dalen tot 7 eurocent per KWh, vergelijkbaar met windenergie.
Verder zijn er nog talloze andere oplossingen, zoals biomassa, biobrandstoffen, getijdekrachtcentrales, solar chimneys, enz. Tegen de tijd dat de besluitvorming over een volgende kerncentrale rond is zal de kostprijs van duurzame energie gedaald zijn en zal er keuze zijn uit een veel groter aantal mogelijkheden om duurzame energie te genereren.
Voor de vaderlandse (kennis?)economie is duurzame energie een stuk interessanter dan kernenergie. De duurzame energiesector kan veel meer werkgelegenheid bieden. Dat zie je nu ook wel in de landen die voorop lopen in duurzame energie. De marktleiders, stuk voor stuk innovatieve bedrijven, komen uit Denemarken, Duitsland, Spanje, Japan en de VS. In Denemarken en Duitsland werken al tienduizenden mensen in de duurzame energiesector. Het zwalkende beleid van de Nederlandse regering heeft de positie van Nederland in de markt voor duurzame energie geen goed gedaan. Duurzame energie verminderd ook de afhankelijkheid van het buitenland en landen buiten Europa, die een onzekere factor in de energievoorziening vormen. Het is niet moeilijk om scenario's te bedenken die de olieprijs enorm kunnen opdrijven omdat bepaalde landen geen olie meer leveren.
Helaas is de kennis over duurzame energie bij de gemiddelde Nederlander nog niet erg groot, waardoor je reacties krijgt als in de onderstaande quote. Aan de ene kant heb je mensen die denken dat een paar windmolens de binnenlandse energievoorziening zeker kunnen stellen en aan de andere kant zijn per personen die denken dat duurzame vormen van energieopwekking geen enkele impact hebben.
quote:
Op zondag 18 december 2005 12:40 schreef Giem het volgende:Ook voor, het is beter dan al die kolen centrales en zo.
En op alleen wind energie kun je niet vertrouwen en dat werkt ook niet. Je zit met de 50 herz die op het stopcontact moet staan, dat kun je niet stabiel krijgen met alleen windmolens dus er mag maar een paar % wind energie op het net zitten is mij ooit verteld. En een windmolen kosten zo veel energie om te maken dat hij 10 - 15 jaar moet draaien om die energie weer terug te winnen.
Zonne enegie is niet effectief genoeg, al zou je op alle daken van nl zonnecellen leggen, dan is er nog niet genoeg enegie voor nederland.
En met biomassa of ander dingen, ben je als nog co2 de lucht in aan het stoken.
Dus maar wachten op kernfusie, alleen dat is nog niet stabiel.
De terugverdientijd van de energie die nodig is voor het produceren van een windturbine is ongeveer drie tot zes maanden. De technische levensduur is zeker 20 jaar. Een windturbine levert dus een hoog rendement. Deze onzin over de slechte terugverdientijd van windenergie is nogal frustrerend voor de discussie.
Als je even logisch nadenkt kun je voor jezelf bedenken dat het nooit mogelijk is dat een windturbine 10 tot 15 jaar nodig heeft om de energie van de productie ervan terug te verdienen. Een turbine van 2 MW vermogen kost ongeveer 2 miljoen euro en levert per jaar ongeveer 4200 MWh. In 10 jaar is dat 42.000 MWh. De consument betaald op dit moment zo'n 20 eurocent per KWh voor z'n stroom. De windturbine levert in tien jaar dus 8,4 miljoen euro aan energie op. Het is niet mogelijk dat een windturbine winstgevend verkocht kan worden voor 2 miljoen euro als hij 8,4 miljoen euro aan energie kost om te maken.
Bij zonnepanelen is de situatie minder gunstig, die hebben een terugverdientijd van twee tot drie jaar. Ten opzichte van een levensduur van zeker 30 jaar is dat echter nog steeds niet ongunstig.