Popicoon Kate Bush voor het eerst sinds 35 jaar op het podium: een deal met God ***
Bart Steenhaut − 27/08/14, 07u13
Wat haast niemand nog voor mogelijk achtte, is gisteravond toch gebeurd: 35 jaar na haar laatste optreden - in dezelfde zaal bovendien - stond Kate Bush opnieuw op het podium van de Londense Eventim Apollo. Het werd veel meer, en tegelijk ook veel minder, dan een popconcert. .
Bush is letterlijk 35 jaar onzichtbaar geweest, waardoor het enigma rond haar persoon op den duur haast bovenmenselijke proporties aannam
Toen de zangeres enkele maanden geleden aankondigde dat ze opnieuw zou gaan optreden, werd dat nieuws in de hele wereld op ongeloof onthaald. Kate Bush leeft al jaren een teruggetrokken bestaan, en houdt zich doorgaans ver van de schijnwerpers. Interviews zijn een zeldzaamheid, platen verschijnen slechts mondjesmaat en de hoop om haar ooit nog live te zien optreden, hadden zelfs de meest optimistische fans al lang laten varen.
Er zijn al vaker onwaarschijnlijke comebacks geweest. Leonard Cohen, The Police, Led Zeppelin... maar Bush is letterlijk 35 jaar onzichtbaar geweest, waardoor het enigma rond haar persoon op den duur haast bovenmenselijke proporties aannam. Ze leek een fee in haar eigen sprookjesbos. Iemand van wie je de aanwezigheid wel voelde, maar nooit te zien kreeg.
Inspiratiebron
Waarom ze uitgerekend nu de stilte doorbreekt, is een open vraag. Uit geldgebrek? Dat lijkt weinig waarschijnlijk. Bush werd een wereldster in de jaren tachtig, toen haar platen met miljoenen tegelijk over de toonbank gingen, en bovendien blijven classics als 'The Hounds Of Love', 'The Sensual World' en 'The Red Shoes' ook nu nog mooi doorverkopen.
Daar komt nog bij dat haar invloed op andere artiesten alleen maar is toegenomen. Prince speelt mee op haar platen, David Gilmour van Pink Floyd - haar ontdekker - blijf een beaat bewonderaar, en sterviolist Nigel Kennedy noemde met Kate Bush in de studio zitten het hoogtepunt in zijn leven. Zelfs John Lydon van de Sex Pistols, iemand die uit principe zowat iederéén de huid vol scheldt, wordt lyrisch als haar naam valt. Weinig artiesten genieten meer respect bij collega's, of worden zo vaak als inspiratiebron aangehaald. Dat zag je ook aan de guestlist: zowel Björk, Madonna, Lily Allen als Marc Almond zaten in de zaal.
Wat wellicht ook meespeelt in de timing van deze optredens: Bush is inmiddels 56. Als ze nog de ambitie koesterde om ooit live te spelen, was het nu of nooit. Maar in het tourprogramma dat bij deze 'Before The Dawn'-concertreeks hoorde - ze speelt 22 keer in dezelfde zaal - wijst de zangeres twee andere redenen aan. Haar zoon Bertie wilde zijn moeder wel eens live zien spelen, én ze was na jarenlang in de studio zitten wel eens aan een andere uitdaging toe.
Uniek in de rockgeschiedenis
Na achttien maanden voorbereiding was het gisteravond eindelijk zover. Nog voor het concert begon was de spanning in de zaal te snijden. Logisch: fans waren uit alle uithoeken van de aardbol komen overvliegen en sommigen hadden op de zwarte markt meer dan duizend pond betaald om erbij te kunnen zijn. Maar ook: niemand wist wat te verwachten, wat vrijwel uniek is in de rockgeschiedenis. Er waren geen YouTubefilmpjes van vorige concerten, geen uitgelekte setlists of recensies. Ongezien in deze tijd waar dankzij het internet iedereen meteen alles weet. Het enige wat je van tevoren wist, was haar verzoek geen foto- of video-opnamen van de show te maken. Een vraag die haast even uitzonderlijk unaniem werd opgevolgd.
Nog voor Kate Bush het podium opstapte, kreeg ze al een lange, emotionele staande ovatie. Fijn voor de band die ze had meegebracht, waar je meteen topmuzikanten als gitarist David Rhodes (zie ook: Peter Gabriel), bassist John Giblin (ex-Simple Minds) en drummer Omar Hakim (o.a. Sting) in herkende. Bush zelf danste samen met haar vijfkoppig achtergrondkoor, waarbij ook haar zoon, het podium op en toonde zich oprecht onder de indruk van het warme onthaal.
Het concert begon meteen met een handvol hits. 'Lily' klonk nog wat onvast, maar zodra ze 'The Hounds Of Love' inzette, voelde je dat er magie in de lucht hing, en wie géén krop in de keel kreeg toen even later ook 'Running Up That Hill' volgde, was geen mens van vlees en bloed. Zeker: Bush miste al eens een noot, en haar stem leek iets zwaarder dan vroeger. Sowieso was het onmogelijk om de maniacale perfectie van haar platen live te evenaren. Maar net op het moment dat je je bedacht dat de set voor een eigenzinnige artieste als Kate Bush wel érg conventioneel in elkaar zat, kantelde het concert en deed ze haar eigenzinnige, excentrieke reputatie alle eer aan. Wat volgde, was een bijna twee en een half uur durende voorstelling waar theater, videokunst, ballet, performance en popmuziek elkaar met wisselend succes in balans trachtten te houden.
Verbluffend
In de eerste helft van de show voerde ze de songcyclus 'The Ninth Wave' op, een songcyclus uit 'The Hounds Of Love' over een vrouw die verdrinkt op zee. De visuele aankleding was ronduit verbluffend. In een mum van tijd werd het podium herschapen tot een scheepswrak. Nadien suggereerde de combinatie van windmachines en hoog opwaaiende lakens een woelige oceaan, en nog dieper in de set rolde er plots een zwalpende kajuit het podium op waarin twee acteurs, Kate's zoon en zijn vader, een geschifte dialoog opvoerden.
Tussendoor vloog een met zoeklichten uitgeruste helikopter door de zaal, werd de zangeres door haar dansers het publiek in gedragen en zong ze ons vanuit het water op video toe. Het zag er te gek uit, maar je voelde tegelijk dat het publiek moeite had om bij de les te blijven. De staande ovaties die aanvankelijk na elk nummer volgden, werden korter en minder uitbundig.
Het pleitte voor een artieste als Kate Bush dat ze resoluut haar eigen zin deed, maar na 35 jaar stilte werd het naarmate de avond vorderde wel duidelijk dat de fans toch iets anders voor ogen hadden. Dat merkte je nog meer aan het deel na de pauze, waarbij ze integaal een andere songcyclus opvoerde: 'A Sky Of Honey' uit haar voorlaatste plaat 'Aerial'. Gedurfd, dat wel. Maar bij momenten toch wat te vergezocht voor haar eigen goed.
Koude rillingen
Zo wist geen hond waarom er onafgebroken een poppenspeler over het podium liep, wiens houten figuurtje op gezette tijdstippen door de zangeres gekust en geknuffeld werd. Tegelijk vlogen via de videowall allerlei vogels voorbij, wisselden de zon en de maan elkaar af, vielen - létterlijk - bomen uit de hemel, en kreeg haar zoon opnieuw een lange solospot waar niemand op zat te wachten.
Bush zelf zong alsmaar beter, en toen ze in de bisronde alleen achter haar vleugelpiano 'Among Angels' vertolkte uit het recente '50 Words For Snow' voelde je de koude rillingen over je rug lopen. Simpel en uitgepuurd, zonder figuranten of rekwisieten.
Een wervelend 'Cloudbusting' leek de aanzet tot een reeksje classics, maar daar bleef het bij. Kate Bush had duidelijk geen zin om de hits te spelen die je haar zo graag eens had horen spelen. Geen 'Wuthering Heights', geen 'The Man With The Child In His Eyes', geen 'This Woman's Work' of 'Why Should I Love You?'. Links en rechts viel daardooor zelfs boegeroep te horen. Een begrijpelijke reactie, want al had je je drie uur lang de ogen uit het hoofd gekeken en kwamen er een handvol bloedstollende passages langs, toch bleef je achteraf wat gefrustreerd achter. Misschien was dat wel het grootste nadeel van een icoon als Kate Bush dan toch nog live te zien: de onfeilbaar gewaande godin bleek uiteindelijk ook maar een vrouw van vlees en bloed. .
De set
Lily
Hounds of Love
Joanni
Top of the City
Running Up That Hill
King of the Mountain
And Dream of Sheep
Under Ice
Waking the Witch
Watching You Without Me
Jig of Life
Hello Earth
The Morning Fog
Prelude
Prologue
An Architect
The Painter
Sunset
Aerial Tal
Somewhere in Between
Nocturn
Aerial
Among Angels
Cloudbusting