Om te beginnen zal ik beginnen met de basis:
Wat is links en wat is rechts?
De opdeling van het politieke landschap in links en rechts stamt uit de tijd van de Franse Revolutie. Toen zaten de progressieven links en de conservatieven rechts van de voorzitter. De termen links en rechts beogen in het algemeen kiezers meer duidelijkheid te geven.
In de jaren zestig en zeventig werd de tegenstelling tussen partijen, en ook tussen 'rechts' en 'links' groter dan in de jaren vijftig. Dat werd polarisatie genoemd. Partijen als VVD en PvdA sloten uit dat zij met elkaar in een kabinet zouden samenwerken. Die polarisatie duurde tot begin jaren tachtig. Onder de kabinetten-Lubbers verdween de scherpe tegenstelling weer en in 1994 bleek zelfs samenwerking mogelijk van PvdA en VVD.
Aan de linker kant van het politieke spectrum staan de socialisten. Aan de rechter kant de liberalen. Socialistisch wil zeggen dat de staat haar burgers moet verzorgen van de wieg tot in het graf. De overheid heeft dus een grote bemoeienis in het economisch en sociaal leven van de mens. Hoe linkser de partij, hoe meer inbreng van de staat. Hoe rechtser de partij, hoe minder inbreng. Aan de rechter kant dus het liberalisme. Liberaal wil zeggen dat de overheid alleen die taken voor zich moet nemen die de burger niet alleen af kan; de rechtelijke macht beheren, het land verdedigen en loketfuncties als het verstrekken van paspoorten vervullen. Het individu staat centraal omdat die verantwoordelijk is voor haar eigen handelen. Het christelijk sociaal denken -waar het CDA zich op baseert- gaat er vanuit dat de maatschappelijke organisaties zoveel mogelijk verantwoordelijkheid moeten hebben. De mens is pas 'af' in samenwerking met anderen. Pas wanneer een maatschappelijke organisatie de verantwoordelijkheid niet kan dragen grijpt de (hogere) overheid in. Het CDA ziet zich dan ook los van het links-rechts denken. De rest ziet het CDA echter als centrum-rechts. 
Omdat de indeling echter door partijen zelf en ook door kiezers op verschillende wijzen wordt uitgelegd, is terughoudendheid geboden. De indeling heeft vaak meer te maken met het beeld dat van een partij bestaat, dan met concrete programmapunten. Bovendien kan een partij op sommige punten behoudend ('rechts') zijn, maar bij andere onderwerpen juist weer progressief ('links'). Verder hebben partijen vaak 'vleugels': partijleden die conservatievere of progressievere standpunten, hebben dan de officiële partijlijn.
De partijen:
Van de huidige partijen worden SP, GroenLinks en PvdA als 'links' beschouwd. Overigens vindt een partij als de SP dat de PvdA niet tot links behoord. Voor D66 is die aanduiding eveneens minder zeker; die partij wordt meer als 'centrum-links' gezien. Vandaag -de dag na prinsjesdag- heeft Boris Dittrich echter in de algemene beschouwingen aangegeven dat D66 zich niet meer in laat delen in het links-rechtsdenken. Ze beschouwen zichzelf als de liberale vrije speler.
Een partijen als de SGP kan zonder veel discussie tot rechts worden gerekend. Bij partijen als de VVD en het CDA ligt dat anders. Gelet op de standpunten ten aanzien van inkomens, overheidsingrijpen en gezagshandhaving zouden VVD en CDA bij rechts ingedeeld kunnen worden. Op het gebied van ethische vraagstukken (abortus, euthanasie) geldt de VVD echter eerder als 'links'.
Ook een partij als de ChristenUnie past niet zo eenvoudig in het 'links-rechts'-schema. Die partij is voorstander van een krachtig milieubeleid en is ook op sociaal gebied enigszins als 'links' te beschouwen. Ten aanzien van vraagstukken als 'gezag' en 'normen en waarden' is de partij echter weer meer 'rechts' te noemen.
De Lijst Pim Fortuyn laat zich nog moeilijk indelen, al lijken met name standpunten over asielzoekers, sociale zekerheid en gezag te wijzen op een 'rechtsere' koers. Op andere punten is de partij weer links te noemen. Een programma-onderzoek van de Erasmus Universiteit heeft uitgewezen dat de LPF weliswaar rechts is, maar tussen het CDA en de VVD zit. De LPF vindt dit ook gezien het advies aan de Koningin bij de vorming van Balkenende-I.
Momenteel zijn er nauwelijks serieuze extreem-rechtse of extreem-linkse partijen. In de jaren tachtig en negentig werden de Centrum-democraten als extreem-rechts beschouwd.
Overige indelingen
Naast de links-rechts indeling is er echter een andere: progressief contra conservatief. Vroeger was links het zelfde als progressief en rechts synoniem aan conservatief. Die verbanden zijn echter in de loop der jaren losgelaten. Progressief heeft in de politiek de betekenis van vooruitstrevend. Deze partijen gaan er van uit dat de samenleving naast positieve ook negatieve veranderingen ondergaat. Bijv. ze proberen de drugshandel te bestrijden, maar tegelijkertijd ook de drugsgebruikers hulp te bieden. Conservatief heeft de betekenis van behoudend. Deze partijen benadrukken vooral datgene wat al is bereikt. Ze benadrukken vooral de traditionele levensopvattingen, bijv. bij de drugsproblemen streven deze partijen vaak naar een zo hard mogelijke aanpak. Drugsgebruik in welke vorm dan ook, is niet goed.
Daarnaast is er nog een opdeling in confessioneel of niet-confessioneel en wel of niet gebaseerd op ideologie.
Europa en de rest van de wereld
In Nederland hebben we een verzorgingsstaat. Ondanks de 'afbreuk' zoals dat gisteren en vandaag naar buiten is gebracht. Het Nederlandse 'rechts' is daardoor milder dan bijvoorbeeld het Amerikaanse. Bovendien zijn bepaalde landen, zoals Duitsland en de Scandinavische landen in zijn algemeen al vrij links. Rechtse partijen in Duitsland zijn daardoor weer minder rechts dan in Nederland. Een partij als het CDA is daardoor in Duitsland niet de grote partij van het midden, maar de grote partij van rechts! Het liberalisme is ook niet zo diep geworteld in Duitsland. De verhoudingen binnen het politieke spectrum kan per land en tussen landen onderling dus nogal verschillen.
Conclusie:
De termen links en rechts zijn niet meer van deze tijd. De komst van de nieuwe politieke partijen, alsmede D66 en -traditiegetrouw- het CDA hebben zich hier van losgewrikt. Daarnaast is die aanduiding te eenzijdig en te beperkt; in de eerste plaats omdat het andere indelingen negeert en ten tweede omdat het slechts de verhoudingen binnen de Nederlandse politiek weergeeft, terwijl steeds vaker in Europees verband wordt gedacht. Ook de partijpunten die tot speerpunten worden gemaakt verschillen per periode. Ik wil dus een stap verder gaan dan Dittrich: het hele links-rechtsdenken opheffen!!
Wat jullie?
Rechts: concurentie is het belangrijkste principe
Beide partijen willen een staat, overheid en wetgeving die deze principes stimuleert, ondersteunt en voedt.
Links en rechts is hoogst actueel.
en de 700 andere topics hierover. 
Maar links en rechts kan je afschaffen. Het is meer een algemeen gevoel bij een partij.
De termen progressief/conservatief en liberaal/socialistisch werken een stuk beter als je echt inhoudelijk wilt discussieren
Political power grows out of the barrel of a gun - Mao Zedong
I will eat the headdoekjes rauw - Geert Wilders
quote:Net zo min als NieuwRechts !!
Op woensdag 17 september 2003 22:05 schreef Koos Voos het volgende:
Dus uh... de naam GroenLinks is niet van deze tijd
veel mensen hebben zoiets van
rechts = anti buitenlanders
links = pro mileu
ja zo valt er niet te discusseren natuurlijk
quote:Dan zal ik wel progressief liberaal zijn met een vleugje conservatieve saus.
Op woensdag 17 september 2003 22:06 schreef Sidekick het volgende:
Is ontkennen van bestaan van links/rechts stoer?
en de 700 andere topics hierover.Maar links en rechts kan je afschaffen. Het is meer een algemeen gevoel bij een partij.
De termen progressief/conservatief en liberaal/socialistisch werken een stuk beter als je echt inhoudelijk wilt discussieren
Dan ken jij de CDA aanhangers niet.
Fok = bruinhemdenforum, want smilies zijn kaal.
quote:Yep.
Op woensdag 17 september 2003 22:09 schreef Aaahikwordgek het volgende:[..]
Dan zal ik wel progressief liberaal zijn met een vleugje conservatieve saus.
Maar wat ook belangrijk is om te onderkennen is de scheiding tussen economie en maatschappij.
GL is economisch socialistisch, maar maatschappelijk vrij liberaal.
Political power grows out of the barrel of a gun - Mao Zedong
I will eat the headdoekjes rauw - Geert Wilders
quote:Ik voel me nu echter wel partijloos, wat past nu het beste bij me?
Op woensdag 17 september 2003 22:09 schreef Aaahikwordgek het volgende:[..]
Dan zal ik wel progressief liberaal zijn met een vleugje conservatieve saus.
Dan ken jij de CDA aanhangers niet.
Fok = bruinhemdenforum, want smilies zijn kaal.
quote:komt op hetzelfde neer als rechts/links..
Op woensdag 17 september 2003 22:06 schreef Sidekick het volgende:
Is ontkennen van bestaan van links/rechts stoer?
en de 700 andere topics hierover.Maar links en rechts kan je afschaffen. Het is meer een algemeen gevoel bij een partij.
De termen progressief/conservatief en liberaal/socialistisch werken een stuk beter als je echt inhoudelijk wilt discussieren
[..]
Blij dat er nog mensen hier zijn waar ik me wel in herken.
U, meneer MikeyMo, bent mijn nieuwe FOK!-held _O_
quote:Idd. Net als D66 maatschappelijk weer liberaler is dan de VVD. Nog een reden om het links-rechts te laten varen. De nieuwe politiek heeft dat ook min of meer blootgelegd. Mensen herkende zich niet meer in traditionele partijen en indelingen. Welke gevolgen zou het maatschappelijk inzicht van nieuwe verhoudingen hebben?
Op woensdag 17 september 2003 22:10 schreef Sidekick het volgende:[..]
Yep.
Maar wat ook belangrijk is om te onderkennen is de scheiding tussen economie en maatschappij.
GL is economisch socialistisch, maar maatschappelijk vrij liberaal.
quote:Alle partijen hebben wel een conservatief element, een progressief element, een liberaal element etc.
Op woensdag 17 september 2003 22:10 schreef Sidekick het volgende:[..]
Yep.
Maar wat ook belangrijk is om te onderkennen is de scheiding tussen economie en maatschappij.
GL is economisch socialistisch, maar maatschappelijk vrij liberaal.
Ik vind de keuze tussen overheid (gebasseerd op samenwerking, socialisme, solidariteit) en markt (gebasseerd op concurentie, neo-liberalisme, eigen verantwoordelijkheid) een behoorlijk fundamentele. Hoewel er natuurlijk altijd nuances zijn.
quote:Dank je.
Op woensdag 17 september 2003 22:15 schreef MikeyMo het volgende:
Goed stuk sizzler
quote:Nee.
Op woensdag 17 september 2003 22:14 schreef Nawijnschenk het volgende:[..]
komt op hetzelfde neer als rechts/links..
Het verbieden van hoofddoekjes op school is rechts, maar niet liberaal. Om maar een voorbeeld te noemen.
Rechts/Links is meer een algemeen oordeel van een partij, wat anders is dan inhoudelijke punten die je bij een stroming onder kan brengen. Links/rechts is een gevoel, voor ieder kan dat verschillen.
Afschaffen is beetje nutteloos, maar een onderkenning dat het gebruik van links/rechts erg subjectief is, en generaliserend, moet altijd goed zijn.
Political power grows out of the barrel of a gun - Mao Zedong
I will eat the headdoekjes rauw - Geert Wilders
quote:
Op woensdag 17 september 2003 22:20 schreef Sidekick het volgende:[..]
Nee.
Het verbieden van hoofddoekjes op school is rechts, maar niet liberaal. Om maar een voorbeeld te noemen.
[..] => niet vanuit de school gezien: vrijheid om eigen regels op te stellen.
Dan ken jij de CDA aanhangers niet.
Fok = bruinhemdenforum, want smilies zijn kaal.
quote:Als het gaat om een verbod op school dan wel ja. Maar ik had het over een straatverbod .
Op woensdag 17 september 2003 22:22 schreef Aaahikwordgek het volgende:[..]
Political power grows out of the barrel of a gun - Mao Zedong
I will eat the headdoekjes rauw - Geert Wilders
quote:Ik wil je niet echt afvallen, maar dit zei je toch echt:
Op woensdag 17 september 2003 22:23 schreef Sidekick het volgende:[..]
Als het gaat om een verbod op school dan wel ja. Maar ik had het over een straatverbod .
quote:
Het verbieden van hoofddoekjes op school is rechts, maar niet liberaal.
Dan ken jij de CDA aanhangers niet.
Fok = bruinhemdenforum, want smilies zijn kaal.
quote:Voor Links blijft nog altijd iets van bevoogding door Links vertaald als: verheffing van het volk voor hun eigen bestwil, over. Bij Rechts zie je juist meer aandacht voor eigen verantwoording van burgers. Links noemt dat nu asociaal beleid. Rechts doet daarmee nu een beroep op de zelfredzaamheid die links jarenlang middels Sociaal Cultureel werk en Opbouwwerk heeft gestimuleerd. Nu dan die burgers hun mening laten horen dan blijkt deze mening ineens ongenuanceerd... of nagepraat.
Op woensdag 17 september 2003 23:01 schreef SCH het volgende:
Sizzler, je pakt me mijn laatste stukje identiteit af. Wat heeft deze linkse rakker nou nog over
Kortom, zowel Links als Rechts maakt uitgebreid gebruik van elkaars idealen...
quote:Dat nieuwe begreep ik ook al niet
Op woensdag 17 september 2003 22:06 schreef Kozzmic het volgende:[..]
Net zo min als NieuwRechts !!
quote:De mensen die ik ken die juist nadrukkelijk hun eigen verantwoordelijkheid nemen, zijn zonder uitzondering redelijk links. Sorry Sjun, ik vind het echt prietpraat. Die eigen verantwoordelijkheid is een gezellig mantra om visieloos beleid mee te verdedigen.
Op woensdag 17 september 2003 23:44 schreef sjun het volgende:[..]
Voor Links blijft nog altijd iets van bevoogding door Links vertaald als: verheffing van het volk voor hun eigen bestwil, over. Bij Rechts zie je juist meer aandacht voor eigen verantwoording van burgers. Links noemt dat nu asociaal beleid. Rechts doet daarmee nu een beroep op de zelfredzaamheid die links jarenlang middels Sociaal Cultureel werk en Opbouwwerk heeft gestimuleerd. Nu dan die burgers hun mening laten horen dan blijkt deze mening ineens ongenuanceerd... of nagepraat.
Kortom, zowel Links als Rechts maakt uitgebreid gebruik van elkaars idealen...
quote:Waarom is het dan rechts? Dan grijpt de overheid (op sociaal terrein) in. Klinkt links.
Op woensdag 17 september 2003 22:23 schreef Sidekick het volgende:[..]
Als het gaat om een verbod op school dan wel ja. Maar ik had het over een straatverbod .
quote:sinds wanneer?
Op woensdag 17 september 2003 22:20 schreef Sidekick het volgende:
Nee.Het verbieden van hoofddoekjes op school is rechts,
Dan is legaliseren van drugs zeker links omdat SP het toevallig wou
[Dit bericht is gewijzigd door Nawijnschenk op 18-09-2003 01:51]
quote:Dat heb ik hem ook al vaker uitgelegd maar hij is volgens mij nogal traag van begrip.
Op donderdag 18 september 2003 00:14 schreef sizzler het volgende:[..]
Waarom is het dan rechts? Dan grijpt de overheid (op sociaal terrein) in. Klinkt links.
Als een rechtse partij een maatregel neemt is dit niet per definitie een rechtse maatregel aangezien we met meerdere factoren te maken hebben. Het openzetten van de grenzen is strikt genomen een rechts punt, maar aangezien we met meerdere factoren te maken hebben moeten er soms anti-rechtse maatregelen worden genomen om bepaalde belangen te beschermen.
quote:Zou het misschien zo kunnen zijn dat je je voornamelijk in linkse kringen begeeft en daardoor veelal linkse kennissen opdoet?
Op woensdag 17 september 2003 23:48 schreef SCH het volgende:[..]
De mensen die ik ken die juist nadrukkelijk hun eigen verantwoordelijkheid nemen, zijn zonder uitzondering redelijk links.
quote:Jij plakt dit lange termijn beleid van het kabinet Balkenende II de sticker visieloos op. Ik geef het het etiket noodzakelijke omvorming van een maatschappelijke cultuur waarin verantwoording voor lief maar vooral leed wat erg gemakkelijk bij de staat gelegd wordt met als gevolg dat zowel zorgstelsel als vangnet nogal eens oneigenlijk worden gebruikt.
Sorry Sjun, ik vind het echt prietpraat. Die eigen verantwoordelijkheid is een gezellig mantra om visieloos beleid mee te verdedigen.
Dat oneigenlijke gebruik is vooral te wijten aan:
Juridisering van de arbeidsbetrekkingen als gevolg van mismanagement waardoor gezonde werknemers tot zieke werknemers worden gemaakt.
Oneigenlijk gebruik van de ziektewet voor seizoenswerkers in de winter.
Oneigenlijk gebruik van de ziektewet bij ontslag.
Hieraan maken zich vooral werkgevers schuldig als vinden sommige werknemers het ook maar wat gemakkelijk.
quote:Nou dat zijn dan zeker ook mensen die het verschil tussen rechts en links niet weten
Op woensdag 17 september 2003 23:48 schreef SCH het volgende:
De mensen die ik ken die juist nadrukkelijk hun eigen verantwoordelijkheid nemen, zijn zonder uitzondering redelijk links.
quote:
Sorry Sjun, ik vind het echt prietpraat. Die eigen verantwoordelijkheid is een gezellig mantra om visieloos beleid mee te verdedigen.
quote:Het gaat er niet om of ik veel linkse mensen ken, ik ken ook veel rechtse trouwens. Het gaat er om dat juist die linkse heel goed hun eigen verantwoordelijkheid weten te nemen.
Op donderdag 18 september 2003 02:13 schreef sjun het volgende:Zou het misschien zo kunnen zijn dat je je voornamelijk in linkse kringen begeeft en daardoor veelal linkse kennissen opdoet?
quote:Ik moet het hier helaas mee eens zijn. Ik zie maar al te vaak dat mensen die hun mond vol hebben van eigen verantwoordelijkheid als eerste op de stoep van de overheid staan als ze menen ergens recht op te hebben. En als ze de kans krijgen om onder hun verantwoordelijkheid van belasting betalen uit te komen, grijpen ze die kans met twee handen.
Op donderdag 18 september 2003 09:42 schreef SCH het volgende:[..]
Het gaat er niet om of ik veel linkse mensen ken, ik ken ook veel rechtse trouwens. Het gaat er om dat juist die linkse heel goed hun eigen verantwoordelijkheid weten te nemen.
quote:Herkenbaar.. Herman Heinsbroek anyone?
Op donderdag 18 september 2003 11:28 schreef Rechtse_Mensen het volgende:[..]
Ik moet het hier helaas mee eens zijn. Ik zie maar al te vaak dat mensen die hun mond vol hebben van eigen verantwoordelijkheid als eerste op de stoep van de overheid staan als ze menen ergens recht op te hebben. En als ze de kans krijgen om onder hun verantwoordelijkheid van belasting betalen uit te komen, grijpen ze die kans met twee handen.
Sowieso staan hier de meeste stuurlui aan wal trouwens. Veel geschreeuw, weinig inhoud en nog minder daden.
Ik hoop dat VVD zich in ieder geval liberaler gaat gedragen als ze als liberaal bekend staat en neit als rechts. D66 zou dan eersder een liberale bedreiging voor ze zijn.
|
|
