Jonge kinderen mokervet. 'Gemiddeld worden ze maar 39 jaar'

quote:

Jong kind met ernstig overgewicht ‘wordt gemiddeld maar 39 jaar oud’: artsen slaan alarm om groeiende groep

Kinderartsen zien een alarmerende stijging van het aantal kinderen met obesitas. Het heeft al geleid tot een verdubbeling van de wachtlijsten en vijf keer meer medicijngebruik. De artsen maken zich grote zorgen en roepen de politiek op om vaart te maken met de wet die reclame op ongezond eten en drinken verbiedt.

De kinderartsen zagen in de afgelopen vijf jaar - tussen 2020 en 2024 - hun spreekuren steeds verder vollopen met jonge kinderen met gewrichtsklachten, vervette levers en diabetes type 2.

Bijna 400.000 kinderen (tussen de 0 en 18 jaar) in Nederland kampen met overgewicht, ongeveer 100.000 daarvan hebben obesitas, een chronische ziekte waarbij vetweefsel niet meer goed werkt. In Amsterdam, Rotterdam en Den Bosch zien kinderartsen niet alleen een forse toename van patiënten, maar ook dubbel zo lange wachtlijsten en een vijfvoudige stijging in het gebruik van medicatie ter behandeling van obesitas.

De ontwikkeling gaat gepaard met ernstige, blijvende gezondheidsproblemen en daarom maken de kinderartsen, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en De Gezonde Generatie zich grote zorgen, stelt Erica van den Akker. Zij is kinderarts-endocrinoloog aan het Erasmus MC Centrum Gezond Gewicht in Rotterdam.

„De nare ziekten die je kunt krijgen door obesitas zien we op steeds jongere leeftijd. Bijvoorbeeld een vervette lever. Door de vervetting ontstaat leverschade, die onomkeerbaar is. Kinderen met een leverbeschadiging door vet lopen risico op een levertransplantatie als jongvolwassene. Deze gevolgen draag je niet een paar jaar, maar je hele leven mee.”

Jong ziek, jong overlijden
Dat geldt ook voor een andere veelvoorkomende ziekte waarvan obesitas de oorzaak is: diabetes. „Een kind van 13 met diabetes type 2 heeft gemiddeld dertien jaar later, als deze 26 is, 80 procent kans op schade aan bloedvaten en organen waardoor bijvoorbeeld gezichtsverlies of schade aan de nieren of het hart optreedt. Hun ziektejaren beginnen al op jonge leeftijd.”

En dat heeft weer gevolgen voor je deelname in de maatschappij, stelt Van den Akker. „Deze jongeren vallen vaker uit op school, bij stages en op werk, omdat ze niet goed meekomen door hun slechte gezondheid.”

Van den Akker zag de afgelopen drie jaar een verdubbeling van het aantal nieuwe verwijzingen van kinderen van met obesitas, sommigen slechts een paar jaar oud. „Uit nieuw, Europees onderzoek werd een model ontwikkeld dat voorspelt dat de levensverwachting van kinderen die al op hun 4de jaar ernstige obesitas hebben, gemiddeld 39 jaar is.”

Wet tegen ongezonde reclame
Om dit op te lossen is een duidelijk preventiebeleid nodig. En dat mist, stellen de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) en De Gezonde Generatie. En dat terwijl kinderen de hele dag door worden verleid tot ongezonde keuzes via influencers, in games, in de supermarkt en op straat. ‘Deze ongezonde omgeving vergroot de kans op overgewicht en obesitas’, stellen de kinderartsen.

Zij doen een dringende oproep aan de politiek om zo snel mogelijk een wet in te voeren die de reclame gericht op kinderen voor ongezond eten en drinken verbiedt. Zo’n wet werd begin dit jaar al aangekondigd, maar ligt er nog niet. Mogelijk wordt het wetsvoorstel in het voorjaar van 2026 aan de Tweede Kamer voorgelegd.