Veel jongeren 's nachts wakker om te vapen Nieuwe verslaafde generatie

quote:

Veel jongeren 's nachts wakker om te vapen: 'Nieuwe verslaafde generatie'
Martijn van Delft | 3 december 2025

Veel jongeren zijn zó verslaafd aan nicotine dat ze 's nachts wakker worden om te vapen. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van Nederlandse wetenschappers naar vapegebruik onder jongeren. De resultaten zijn schokkend en zorgwekkend, zeggen deskundigen tegen NU.nl.

In totaal werden 978 jongeren op vijf scholen ondervraagd. Van degenen die het afgelopen jaar nicotine gebruikten, gaf 35 procent aan ook weleens te vapen als ze 's nachts wakker worden. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen woensdag in het wetenschappelijke tijdschrift European Journal of Pediatrics. Voor zover bekend is het het eerste onderzoek naar het nachtelijke vapegebruik van jongeren.

Daarnaast gaf bijna de helft van de ondervraagde jongeren (47 procent) aan dat ze dagelijks vapen of roken. 41 procent van de respondenten gaf aan zichzelf als verslaafd te beschouwen en 61 procent zei gezondheidsproblemen te ervaren. Veel van hen begonnen rond hun dertiende met nicotinegebruik.

Danielle Cohen, één van de onderzoekers en longpatholoog bij het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), zegt tegen NU.nl dat de resultaten "schokkend" zijn. Ze benadrukt dat de groep onderzochten beperkt is en "dat het dus geen gegeven is dat dit voor heel Nederland geldt".

Toch vreest ze dat de resultaten wel representatief zijn voor heel Nederland. De onderzochte scholen staan in relatief welvarende wijken en niet in achterstandswijken, waar het nicotinegebruik doorgaans veel groter is. "We vrezen dat er scholen zijn waar het nog veel erger is", zegt Cohen.

Longartsen horen al langer verhalen van jongeren die 's nachts vapen
Cohen bezoekt regelmatig scholen om voorlichting over vapen te geven en hoort, net als veel collega's, al langer zorgwekkende verhalen over de enorme verslavingen waar jongeren mee worstelen. Dat veel jongeren ook 's nachts vapen, hoorde zij al vaker.

Ook andere longartsen zeggen al langer verhalen te horen van jongeren die 's nachts wakker worden om te vapen. Wanda de Kanter kent "zoveel verhalen van jongeren die met een vape onder hun kussen slapen". Zij is al veertig jaar longarts, waarvan de laatste tien jaar bij het Antoni van Leeuwenhoek in Amsterdam. Ze is niet betrokken bij het onderzoek.

De Kanter noemt het "zorgwekkend" dat de verhalen die al bekend waren nu ook voor het eerst wetenschappelijk zijn aangetoond. Ook Reinout Wiers, hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie van de Universiteit van Amsterdam, noemt de conclusies in de Volkskrant "alarmerend". Hij is niet betrokken bij de studie en zegt, net als De Kanter, dat het onderzoek goed in elkaar zit.

Met vape onder het kussen slapen
Longartsen maken zich al langer zorgen over de zorgwekkende effecten van vapen, wat met name onder jongeren de laatste jaren enorm in populariteit is gestegen. Dit nieuwe onderzoek toont aan hoe ernstig die verslavingen in veel gevallen zijn.

"De jeugd die nu opgroeit, wordt een nieuwe nicotineverslaafde generatie", zegt Cohen, die spreekt van een "noodsituatie". 80 procent van de jongeren begint met vapen, maar gaan daarna ook andere nicotineproducten zoals sigaretten en 'snus' gebruiken.

De onderzoekers vroegen jongeren in de studie of ze weleens nicotine gebruiken als ze 's nachts wakker worden. Dat duidt erop dat de meer dan driehonderd jongeren die deze vraag positief beantwoordden niet alleen vapen voor het slapen gaan, maar dus wakker worden óm te vapen. Ze slapen als het ware met een vape onder hun kussen.

Zij worden vaak wakker van een soort stressgevoel, omdat hun nicotinespiegel laag is, legt longarts De Kanter uit. Dat is geen stressgevoel, maar volgens de arts gaan jongeren wel vaak vapen om rustig te worden. Nicotine zorgt ervoor dat de hartslag omhoog gaat, waardoor hun slaapritme juist meer verstoord wordt, zegt Cohen. Op korte termijn leidt dit vaak al tot mentale klachten als somberheid.

quote:

Kind steeds vaker in ziekenhuis door vapen: artsen zien ruime verdubbeling
Linda van Beest | 4 december 2025

Het aantal meldingen over kinderen die in Nederland in het ziekenhuis belanden door vapen is in een jaar tijd ruim verdubbeld. Vorig jaar waren dat er minimaal 14, nu minstens 31. Het is volgens artsen slechts "het topje van de ijsberg".

Het gaat meestal om kinderen van veertien tot zeventien jaar, zegt kinderlongarts Marije van den Beukel tegen NU.nl. Ze werkt bij Haaglanden Medisch Centrum en is aangesloten bij het meldpunt voor vapegerelateerde klachten. In de meeste gevallen ging het om een ziekenhuisopname of een bezoek aan de spoedeisende hulp (SEH).

Bij twee minderjarigen ging het om sufheid en bewusteloosheid door vapen. Bij hen werd een "zeer grote hoeveelheid nicotine" gevonden. Volgens artsen was er geen andere oorzaak dan vapen voor deze klachten. Bij andere meldingen ging het om onder meer bloed ophoesten, ernstige benauwdheid waarbij extra zuurstof moest worden toegediend, een klaplong en hartkloppingen. Ook werd iemand opgenomen op de intensive care met een hevige astma-aanval vanwege vapen.

De kinderlongarts vertelt ook over een "schrikbarend" geval waarbij een kind in vier dagen een zogenoemde turbovape had opgemaakt. Daarin zitten zo'n vijftienduizend puffs, vergelijkbaar met vijftien tot twintig pakjes sigaretten. Het kind had dus de hoeveelheid nicotine van vier tot vijf pakjes sigaretten per dag binnengekregen.

"Ook viel het aantal meldingen over psychosociale effecten op", zegt Van den Beukel. Zo was er een puber met schulden bij Snapchat-dealers. Ook waren er meldingen van jongeren met depressieve gevoelens en een poging tot suïcide. Dat vapen niet alleen lichamelijke maar ook mentale klachten geeft is al langer bekend. "Depressie, angst- en paniekaanvallen en slapeloosheid komen vaker voor bij vapende jongeren", vertelden artsen eerder aan NU.nl.

Waarom is vapen ongezond? Hoewel vapen misschien gezonder lijkt dan een sigaret, is dat zeker niet het geval. Longarts Wanda de Kanter legt uit dat bij het roken van een sigaret meer dan zeventig schadelijke stoffen worden verbrand, die je vervolgens inademt. Bij vapen verdampen andere schadelijke stoffen, waaronder nicotine(zout), de toegevoegde smaakstoffen en chemische stoffen.

"Daarnaast bevat de vape een gloeidraad die gevaarlijke stoffen kan lekken." Voorbeelden daarvan zijn lood, chroom en nikkel. "Vapen is beslist niet veiliger. Het is extreem verslavend en bevat een hoge dosis nicotine", zegt De Kanter.

Aantal is topje van de ijsberg Van den Beukel heeft "sterk de indruk dat dit slechts het topje van de ijsberg is". Vooral de ernstige problemen - kinderen die in het ziekenhuis terechtkomen - worden gemeld door kinderartsen. Het meldpunt bestaat nog niet zo lang en bovendien zijn artsen niet verplicht om patiënten uit te vragen en te documenteren of zij vapen. Maar dat de problemen toenemen is duidelijk.

De stijging is volgens Van den Beukel niet te wijten aan grotere bekendheid van het meldpunt dat is opgezet vanuit de kindergeneeskunde. "Niet alleen kinderartsen, maar ook veel andere dokters, onder wie huisartsen, SEH-artsen en kno-artsen, zien patiënten met vapegerelateerde klachten." Maar vanwege de toenemende bekendheid van de problemen die vapes kunnen geven is er mogelijk wel "iets meer alertheid onder artsen".

Zo zien bijvoorbeeld huisartsen en jeugdartsen ook kinderen met vape- of nicotinegerelateerde klachten, zegt de kinderlongarts. Dat zijn onder meer hoofdpijn, misselijkheid, slaapproblemen en problemen op school.

Het meldpunt kreeg dit jaar ook een melding binnen van een jeugdarts over een patiënt met klachten. Die klachten zijn dan "niet zo erg dat ziekenhuis nodig is, maar nog steeds wel vervelend voor het kind en vaak een teken van gezondheidsschade".

Gevolgen van 'vape-epidemie' steeds duidelijker Demissionair staatssecretaris Vincent Karremans sprak in maart al van een "vape-epidemie" waarin een op de zeven jongeren van twaalf tot zestien jaar maandelijks vapet.

Ook artsen maken zich grote zorgen over de gezondheidsgevolgen voor verslaafde jongeren. En die gevolgen worden steeds duidelijker. Zo werd woensdag nog een onderzoek gepubliceerd waaruit blijkt dat jongeren 's nachts wakker worden met ontwenningsverschijnselen en dan moeten vapen. Ook liet 61 procent van de vapende jongeren weten gezondheidsklachten te ervaren.

quote:

Op donderdag 4 december 2025 11:50 schreef Justinn het volgende:

[..]
Ik kreeg vroeger chocoladesigaretjes.